2024_CBS_02294 - Cameratoezicht - Camerabewaking niet-besloten plaats. Advies - Goedkeuring

De stad Antwerpen en de Politiezone Antwerpen (hierna: PZA) wensen het toezicht via camerabewaking op het openbaar domein uit te breiden. De eerste bewakingscamera's op het grondgebied van de stad Antwerpen werden geïnstalleerd in 2001. Inmiddels zijn er meer dan 500 bewakingscamera’s in gebruik op het grondgebied van de stad Antwerpen. Tot 2018 was de stad Antwerpen, vertegenwoordigd door het college, juridisch de verantwoordelijke voor alle camera’s die geïnstalleerd en/of gebruikt werden met het oog op bewaking en toezicht. Dit was zo geregeld in de wet van 21 maart 2007 tot regeling van de plaatsing en het gebruik van bewakingscamera’s (hierna: de Camerawet). De bedrijfseenheid Maatschappelijke Veiligheid van de stad Antwerpen stond in voor de agendering van de gemeenteraadsbesluiten over bewakingscamera’s. Op 25 mei 2018 werd het politioneel cameragebruik uit het toepassingsgebied van de Camerawet gehaald om dit gebruik in de Wet op het politieambt (hierna: WPA) te regelen. Sindsdien agendeert PZA de gemeenteraadsbesluiten inzake de bewakingscamera's op het grondgebied van de stad Antwerpen. 

Aangezien de stad Antwerpen en PZA voor het gebruik van bewakingscamera’s echter onder een andere wetgeving vallen en aanzien worden als afzonderlijke juridische verantwoordelijken, is het aangewezen dat zij ook elk apart advies vragen aan de gemeenteraad conform de voorziene procedure in de regelgeving. 

De stad Antwerpen vraagt bijgevolg een positief advies aan de gemeenteraad over de plaatsing en/of het gebruik van de bewakingscamera's, zoals hierna vermeld, in uitvoering van de Camerawet.

• Europees Verdrag tot bescherming van de Rechten van de Mens en de fundamentele vrijheden;
• Verordening nr. 2016/679, 27 april 2016 betreffende de bescherming van natuurlijke personen in verband met de verwerking van persoonsgegevens en betreffende het vrije verkeer van die gegevens en tot intrekking van de Richtlijn 95/46/EG (hierna: AVG);
• Wet van 21 maart 2007 tot regeling van de plaatsing en het gebruik van bewakingscamera’s, B.S. 31 mei 2007 zoals gewijzigd door de Wet van 21 maart 2018 tot wijziging van de Wet op het politieambt om het gebruik van camera’s door de politiedienst te regelen, en tot wijziging van de Wet van 21 maart 2007 tot regeling van de plaatsing en het gebruik van bewakingscamera’s, de Wet van 30 november 1998 houdende regeling van de inlichtingen- en veiligheidsdiensten en de Wet van 2 oktober 2017 tot regeling van de private en bijzondere veiligheid, B.S. 16 april 2018;
• Wet van 30 juli 2018 betreffende de bescherming van natuurlijke personen met betrekking tot de verwerking van persoonsgegevens, B.S. 5 september 2018;
• Koninklijk besluit van 10 februari 2008 tot vaststelling van de wijze waarop wordt aangegeven dat er camerabewaking plaatsvindt, B.S. 21 februari 2008, zoals gewijzigd door het Koninklijk besluit van 8 mei 2018, betreffende de aangiften van de plaatsing en het gebruik van bewakingscamera’s en betreffende het register van de beeldverwerkingsactiviteiten van bewakingscamera’s, B.S. 23 mei 2018;
• Koninklijk besluit van 8 mei 2018 betreffende de aangiften van de plaatsing en het gebruik van bewakingscamera's en betreffende het register van de beeldverwerkingsactiviteiten, B.S. 23 mei 2018; en
• Ministeriële Omzendbrief betreffende de Wet van 21 maart 2007 tot regeling van de plaatsing en het gebruik van bewakingscamera's.

Artikel 5 van de Wet van 21 maart 2007 tot regeling van de plaatsing en het gebruik van bewakingscamera’s bepaalt dat de beslissing tot het plaatsen van één of meer bewakingscamera's in een niet-besloten plaats wordt genomen nadat de gemeenteraad van de gemeente waar de plaats zich bevindt een positief advies heeft gegeven. De gemeenteraad verstrekt zijn advies na voorafgaandelijk de korpschef van de politiezone waar die plaats zich bevindt te hebben geraadpleegd.

De stad Antwerpen maakt gebruik van een combinatie van vaste, mobiele en tijdelijk vaste bewakingscamera’s. Voor deze laatste categorie wordt op sommige plaatsen waar zich vaak fenomenen voordoen, maar waar niet op permanente basis cameratoezicht nodig is, de nodige vaste infrastructuur voorzien (bevestigingsmogelijkheden, stroomvoorziening, dataverbinding, …) om het gemakkelijker te maken om op deze locaties een bewakingscamera te plaatsen die flexibel en doelgericht ingezet kan worden. Dit in functie van een rationele inzet van de bewakingscamera als toezichtsmiddel en de operationele noden. 

De stad Antwerpen vraagt met dit besluit een positief advies aan de gemeenteraad over de plaatsing en het gebruik van nieuwe vaste bewakingscamera's in uitvoering van de Camerawet om misdrijven te voorkomen, vast te stellen of op te sporen, overlast te voorkomen, vast te stellen of op te sporen en de orde te handhaven.

Anderzijds vraagt de stad Antwerpen een positief advies aan de gemeenteraad over het gebruik van enkele bestaande cameralocaties, waarvoor de gemeenteraad weliswaar reeds een positief advies verleende aan PZA voor politioneel gebruik in uitvoering van de Camerawet (2020_GR_00368 Politiezone Antwerpen Cameratoezicht - Gebruik camera's niet-besloten plaats in kader van politieopdrachten. Toestemmingsaanvraag plaatsing en gebruik bewakingscamera's niet-besloten plaats - Goedkeuring). Dit advies dient hernieuwd te worden gelet op de inmiddels gewijzigde regelgeving.

De camera’s moeten de veiligheid en de overlastbestrijding van de stad Antwerpen op een actieve wijze ondersteunen. De beelden van de camera’s worden doorgestuurd naar de meldkamer van PZA. Specifiek opgeleide politiefunctionarissen kijken camera’s real time uit en sturen politie-eenheden en toezichters op het terrein aan. De camerabeelden worden opgenomen en gedurende 30 dagen bewaard. Terwijl de eerste camera’s in 2001-2002 enkel werden gebruikt als hulpmiddel voor PZA in het kader van criminaliteit en opsporing, worden sinds 2007 camera’s in de stad Antwerpen ook succesvol ingezet in de strijd tegen overlast. Vandaag maakt cameratoezicht actief deel uit van de set van beleidsinstrumenten binnen de veiligheidsketen van de stad Antwerpen. Zo worden camera's effectief ingezet bij het tegengaan van sluikstorten door potentiële daders af te schrikken, worden camerabeelden gebruikt bij het identificeren en opsporen van personen die de regelgeving overtreden en dragen de beelden bij aan het verzamelen van bewijsmateriaal in gevallen van overlast.

Door de installatie van de nieuwe locaties wordt het bestaande cameragebied niet alleen meer dekkend, maar wordt het ook uitgebreid. Enerzijds worden blinde vlekken ingevuld, anderzijds vindt het nieuwe gebied via één of meerdere locaties aansluiting bij het zicht vanuit het bestaande cameragebied. In de nieuwe gebieden worden de camera’s gericht op structureel gekende overlastplaatsen. Tegelijkertijd wordt ernaar gestreefd om ook de toegangswegen en vluchtwegen in beeld te hebben en aansluiting te zoeken bij de andere cameragebieden zodat de camera’s deel uitmaken van een aaneensluitend cameragebied. Op die manier wordt een zo groot mogelijke dekking via camerabewaking gegarandeerd, zodat de volging en de heterdaadkracht toeneemt.

De camera’s worden gebruikt overeenkomstig de beginselen van de Camerawet, wat betekent:

• duidelijk omschreven en gerechtvaardigde doeleinden;
• opnemen van beelden gebeurt uitsluitend om bewijzen te verzamelen van feiten die een misdrijf opleveren of schade veroorzaken en daders, ordeverstoorders, een getuige of slachtoffers op te sporen of te identificeren;
• voorgestelde cameratoezicht is toereikend, ter zake dienend en niet overmatig. Er wordt niet meer gefilmd dan noodzakelijk in het licht van de vooropgestelde doelstellingen;
• de beelden worden niet langer dan één maand bewaard, indien zij geen bijdrage leveren tot het bewijzen van een misdrijf of van schade of tot het identificeren van een dader, een ordeverstoorder, een getuige of een slachtoffer;
• de nodige voorzorgsmaatregelen worden genomen om de toegang te beveiligen voor onbevoegden;
• de bewakingscamera’s leveren noch beelden op die de intimiteit van een persoon schenden, noch gericht zijn op het inwinnen van informatie over de filosofische, religieuze, politieke, syndicale gezindheid, etnische of sociale origine, het seksuele leven of de gezondheidstoestand van de gefilmde personen;
• er wordt gunstig advies aan de Korpschef gevraagd over de locaties;
• de nodige pictogrammen worden geplaatst en voorafgaand aan het gebruik van de bewakingscamera’s worden de burgers en bezoekers van de stad Antwerpen via de media geïnformeerd;
• er gebeurt een jaarlijkse aangifte van de plaatsing en het gebruik van bewakingscamera's via www.aangiftecamera.be;
• nieuwe locaties worden opgenomen in het register van de beeldverwerkingsactiviteiten; en
• er wordt ten slotte periodiek een gegevensbeschermingseffectbeoordeling (DPIA) van het camerasysteem opgemaakt, zodat er rekening wordt gehouden met de bescherming van de privacy en de persoonlijke levenssfeer met betrekking tot cameratoezicht op de openbare weg.

De stad Antwerpen vraagt dat de gemeenteraad een positief advies verleent over de plaatsing en het gebruik van bewakingscamera's op volgende nieuwe locaties: 

2000, Antwerpen

• Frankrijklei - Maria-Theresialei
• Lange Nieuwstraat
• Mechelseplein
• Meistraat – Lammekensraamveld
• Munthof / Muntstraat
• Oudeleeuwenrui - Hessenplein – Ankerrui
• Stadspark (ter hoogte van Grand Café Capital en het skatepark)
• Sint-Michielskaai (Fortuinstraat en Sint-Michielstraat)
• Torfbrug

2018, Antwerpen

• Mediaplein - Van Immerseelstraat
• Justitiestraat - Anselmostraat – Paleisstraat
• Van Immerseelstraat – Delacenseriestraat
• Quellinstraat - Quinten Matsijslei

2020, Antwerpen

• Abdijstraat – Beerschotstraat
• Abdijstraat – Berendrechtstraat
• Aloïs de Laetstraat - Auguste Oleffestraat
• Jan de Voslei (achterzijde nummer 20)
• Julius de Geyterstraat – Polostraat
• Julius de Geyterstraat – Sportstraat
• Schijfstraat - Maurits Sabbelaan

2050, Linkeroever

• Gloriantlaan (sorteerstraat)
• Gloriantlaan - Charles de Costerlaan
• Gloriantlaan – Thonetlaan
• Reinaartlaan

2060, Antwerpen

• Damplein - Lange Lobroekstraat
• Lange Beeldekensstraat – Perenstraat
• Tulpstraat
• Sint-Elisabethstraat – Delinstraat
• van de Wervestraat
• Van Maerlantstraat

2100, Deurne

• Bosuil – SILOK
• Gijsbrecht van Deurnelaan
• Herentalsebaan (straatje Keteleer)
• Jos van Geellaan
• Lakborslei - Van Dornestraat
• Park Groot Schijn (skatepark)
• Tweegezusterslaan - Louis Janssenslaan
• Van Duyststraat – Meyersstraat
• Wouter Haecklaan - Hendrik Van Uffelslaan

2140, Borgerhout

• Buurtspoorweglei
• Engelselei – Stenenbrug

2170, Merksem

• Bredabaan - Gaston Berghmansdreef
• Fortsteenweg
• Kroonplein - Dokter Maurice Timmermanslaan
• Laaglandlaan – Ringlaan
• Maantjessteenweg – Laarsebaan
• Nieuwdreef – Terlindenhofstraat

2180, Ekeren

• Driehoekstraat - Dorpstraat – Kloosterstraat
• Steenstraat - Ferdinand Verbieststraat

2600, Berchem

• Dianalaan - Lodewijk Van Berckenlaan
• Diksmuidelaan – Gitschotellei
• Diksmuidelaan - Zillebekelaan (Dianalaan)

2660, Hoboken

• Berkenrodelei (station)
• Steynstraat - Dokter Van de Perrelei

De stad Antwerpen vraagt ook gunstig advies over het gebruik van de bestaande bewakingscamera’s, in uitvoering van de Camerawet (waarvoor PZA voor politioneel gebruik reeds toestemming kreeg), op volgende locaties: 

2000, Antwerpen

• Frankrijklei – Operaplein
• Grote Pieter Potstraat
• Huidevettersstraat – Schuttershofstraat
• Italiëlei – Londenstraat
• Italiëlei – Ellermanstraat
• Italiëlei – Koeikensgracht
• Italiëlei – Cassiersstraat
• Italiëlei – Stoopstraat
• Lange Koepoortstraat - Oude Beurs
• Lange Koepoortstraat – Zirkstraat
• Scheldekaaien ter hoogte van het Droogdokkenpark
• Scheldekaaien ter hoogte van de Luikstraat
• Scheldekaaien ter hoogte van de Scheldestraat
• Scheldekaaien ter hoogte van de Wapenstraat
• Theaterplein

2018, Antwerpen

• Dageraadplaats

2020, Antwerpen

• Kielsbroek

2030, Antwerpen

• Hondurasstraat

2060, Antwerpen

• Duinstraat - Lange Zavelstraat
• Meloenstraat

2140, Borgerhout

• Koxplein

2170, Merksem

• Vaartkaai – Bredabaan
• Vaartkaai – Carrettestraat

2660, Hoboken

• Alfred Nobellaan
• Alfred Nobellaan – Gandhilaan
• Alfred Nobellaan - Folke Bernadottelaan