2024_CBS_02133 - Omgevingsvergunning - OMV_2023101431. Kardinaal Mercierlei 13. District Berchem - Goedkeuring

Er werd een aanvraag voor een omgevingsvergunning ingediend bij het college van burgemeester en schepenen, die behandeld wordt volgens de vereenvoudigde procedure van het Omgevingsvergunningendecreet.

Omschrijving stedenbouwkundige handelingen

Relevante voorgeschiedenis  

-          14/03/2019: vastgesteld bouwkundig erfgoed:

https://inventaris.onroerenderfgoed.be/aanduidingsobjecten/101100;

-          04/03/1994: beschermd stads-of dorpsgezicht: https://inventaris.onroerenderfgoed.be/erfgoedobjecten/102289 ;

-          31/01/1928: toelating (961#9382) bouwen van een meesterwoning;

Vergunde toestand  

-          functie:

• eengezinswoning;

-          bouwvolume:

• herenhuis bestaande uit twee bouwlagen met een pseudo-mansardedak;
• bouwdiepte linkerflank bedraagt 15,85 m
• bouwdiepte uitbouw centraal bedraagt 20,95 m;
• bouwdiepte rechterflank bedraagt: 13,45 m

-          gevelafwerking:

• parement uit witte natuursteen, met gebruik van doorspekt, rood baksteenmetselwerk voor de penanten van de bovenverdieping, blauwe hardsteen voor de plint en leien als dakbedekking;
• houten schrijnwerk;
• poort naar garages in de tuin;

Bestaande toestand

-          overeenkomstig met de vergunde toestand, uitgezonderd van

• zwembad en tuinbergingen achteraan het perceel.

Nieuwe toestand

-          bouwvolume:

• aanbouw tot 20,15 links van de gelijkvloerse verdieping;
• zonnepanelen op het plat dak van het hoofdvolume

-          gevelafwerking:

• voorgevel blijft ongewijzigd
• achtergevel:
  • isolatie en kalkbepleistering;
  • natuurkleurige houten ramen

-          inrichting:

• zwembad achteraan het perceel.

Inhoud van de aanvraag

-          uitbreiden van het volume op de gelijkvloerse verdieping;

-          isoleren en afwerken van de achtergevel;

-          wijzigen van de ramen in de achtergevel;

-          isoleren van het plat dak;

-          plaatsen van zonnepanelen;

-          voorzien van een zwembad achteraan het perceel;

-          doorvoeren van interne constructieve werken.

Het decreet van 25 april 2014 betreffende de omgevingsvergunning, het decreet houdende algemene bepalingen inzake milieubeleid, de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening, het decreet betreffende het integraal handelsvestigingsbeleid, het decreet betreffende het natuurbehoud en het natuurlijk milieu en hun uitvoeringsbesluiten zijn van toepassing.

Conform artikel 15 van het Omgevingsvergunningsdecreet is het college van burgemeester en schepenen voor zijn ambtsgebied in eerste administratieve aanleg bevoegd voor volgende aanvragen van:

1. de gemeentelijke projecten;
2. andere gevallen dan deze waarvoor de Vlaamse regering of de deputatie bevoegd is.

Voorafgaand aan zijn beslissing neemt het college kennis van het verslag van de gemeentelijke omgevingsambtenaar.

Het verslag van de gemeentelijke omgevingsambtenaar luidt:

Adviezen

Externe adviezen

Interne adviezen

Toetsing regelgeving en beleidsrichtlijnen

Plannen van aanleg, ruimtelijke uitvoeringsplannen en verkavelingen

Het eigendom is gelegen binnen de omschrijving van het gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan GRUP Afbakening grootstedelijk gebied Antwerpen, goedgekeurd op 19 juni 2009.

Het eigendom is gelegen in het gewestplan Antwerpen (Koninklijk Besluit van 3 oktober 1979 en latere wijzigingen). Het eigendom ligt, volgens dit van kracht zijnde gewestplan, in een woongebied met culturele, historische en/of esthetische waarde. De woongebieden zijn bestemd voor wonen, alsmede voor handel, dienstverlening, ambacht en kleinbedrijf voor zover deze taken van bedrijf om redenen van goede ruimtelijke ordening niet in een daartoe aangewezen gebied moeten worden afgezonderd, voor groene ruimten, voor sociaal-culturele inrichtingen, voor openbare nutsvoorzieningen, voor toeristische voorzieningen, voor agrarische bedrijven. Deze bedrijven, voorzieningen en inrichtingen mogen echter maar worden toegestaan voor zover ze verenigbaar zijn met de onmiddellijke omgeving, (Artikel 5 van het Koninklijk Besluit van 28 december 1972 betreffende de inrichting en toepassing van de ontwerpgewestplannen en de gewestplannen). In gebieden en plaatsen van culturele, historische en/of esthetische waarde wordt de wijziging van de bestaande toestand onderworpen aan bijzondere voorwaarden, gegrond op de wenselijkheid van het behoud, (Artikel 6 van het Koninklijk Besluit van 28 december 1972 betreffende de inrichting en toepassing van de ontwerpgewestplannen en de gewestplannen).

(Gewestelijke ruimtelijke uitvoeringsplannen (GRUP's) kan u raadplegen via https://omgeving.vlaanderen.be/grup. Het gewestplan kan u raadplegen via https://omgeving.vlaanderen.be/gewestplan.)

De aanvraag ligt niet in een verkaveling.

De aanvraag is in overeenstemming met de bepalingen van het gewestplan.

Gewestelijke stedenbouwkundige verordeningen

-          Hemelwater: het besluit van de Vlaamse regering van 5 juli 2013 houdende vaststelling van een gewestelijke stedenbouwkundige verordening inzake hemelwaterputten, infiltratievoorzieningen, buffervoorzieningen en gescheiden lozing van afvalwater en hemelwater (verder genoemd verordening hemelwater).
(De verordening hemelwater kan u raadplegen via https://omgeving.vlaanderen.be, ga naar Decreten en uitvoeringsbesluiten > Verordeningen > verordening hemelwater).
De verordening hemelwater is niet van toepassing op de aanvraag.
 

-          Toegankelijkheid: het besluit van de Vlaamse regering van 5 juni 2009 tot vaststelling van een gewestelijke stedenbouwkundige verordening inzake toegankelijkheid (verder genoemd verordening toegankelijkheid).
(De verordening toegankelijkheid kan u raadplegen via https://omgeving.vlaanderen.be, ga naar Decreten en uitvoeringsbesluiten > Verordeningen > verordening toegankelijkheid)
De verordening toegankelijkheid is niet van toepassing op de aanvraag.
 

Algemene bouwverordeningen

-          Voetgangersverkeer: het besluit van de Vlaamse regering van 29 april 1997 houdende de vaststelling van algemene bouwverordeningen inzake wegen voor voetgangersverkeer (verder genoemd verordening voetgangersverkeer), en de omzendbrief RO/98/2 van 23 maart 1998 betreffende de algemene bouwverordening inzake wegen voor voetgangersverkeer.
(De verordening voetgangersverkeer kan u raadplegen via www.ruimtelijkeordening.be, ga naar WETGEVING > Verordeningen)
De verordening voetgangersverkeer is niet van toepassing op de aanvraag.
 

Gemeentelijke stedenbouwkundige verordeningen

-          Bouwcode: de gemeentelijke stedenbouwkundige verordening (verder genoemd bouwcode), definitief vastgesteld door de gemeenteraad in zitting van 28 april 2014 en goedgekeurd bij besluit van de deputatie van de provincie Antwerpen van 9 oktober 2014.
(De bouwcode kan u raadplegen via www.antwerpen.be, zoek op ‘regelgeving bouwen in Antwerpen’)
De aanvraag wijkt af van de bepalingen van de bouwcode op volgend punt:

• Artikel 36 Zonnepanelen en zonnecollectoren:
  Op platte daken mag de ondersteunende constructie geen nieuw hellend dak vormen. De panelen dienen achter elkaar op het platte dak geplaatst te worden. De maximale hoogte is beperkt tot 1,50 meter. De zonnepanelen werden niet getekend op snede of gevelaanzicht. Bijgevolg is het niet duidelijk of deze voldoen aan de bouwcode.
   

Sectorale regelgeving

-          MER-screening:

Rekening houdend met de kenmerken van de aanvraag en zijn omgeving wordt geoordeeld dat de mogelijke milieueffecten van het project niet aanzienlijk zijn.

-          Watertoets: overeenkomstig artikel 1.3.1.1 van het decreet van 18 juli 2003 betreffende het integraal waterbeleid, gecoördineerd op 15 juni 2018 (verder genoemd Waterwetboek), dient een vergunningsaanvraag onderworpen te worden aan de zogenaamde watertoets. Deze wordt uitgevoerd overeenkomstig het besluit van de Vlaamse Regering van 20 juli 2006 tot vaststelling van nadere regels voor de toepassing van de watertoets, tot aanwijzing van de adviesinstanties en tot vaststelling van nadere regels voor de adviesprocedure bij de watertoets, vermeld in artikel 1.3.1.1 van het decreet van 18 juli 2003 betreffende het integraal waterbeleid, gecoördineerd op 15 juni 2018 (verder genoemd Watertoetsbesluit).
Het project is gelegen in een zone met een kleine pluviale overstromingskans (T1000) onder huidig klimaat (score C).

Voor het project is geen fluviale overstromingskans gemodelleerd (score A).

Het project is niet gelegen in een signaalgebied.

Na onderzoek blijkt dat het project waarschijnlijk geen schadelijke effecten op het watersysteem veroorzaakt.
(Kijk de score van uw project na op (https://www.waterinfo.be/informatieplicht)

-          Vlaamse codex Wonen 2021: Gecodificeerde decreten over het Vlaamse woonbeleid, gecodificeerd op 17 juli 2020.
(De kwaliteitsnormen voor woningen, die in uitvoering van de Vlaamse codex Wonen van 2021 zijn opgemaakt, kan u raadplegen via www.wonenvlaanderen.be, zoek op “besluit Vlaamse codex Wonen van 2021)
De aanvraag valt onder het toepassingsgebied van de Vlaamse codex Wonen van 2021.

-          Rooilijn: artikel 4.3.8 van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening (VCRO) van 15 mei 2009.
(De VCRO kan u raadplegen via https://omgeving.vlaanderen.be/, ga naar Decreten en uitvoeringsbesluiten > Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening (VCRO))
Artikel 4.3.8 is niet van toepassing op de aanvraag.
 

Omgevingstoets

Toetsing van de verenigbaarheid van het aangevraagde met de omgeving en de goede ruimtelijke ordening

Schaal - ruimtegebruik - bouwdichtheid

De aanvraag voldoet aan de goede ruimtelijke ordening op vlak van schaal, het ruimtegebruik en de bouwdichtheid.

Het gebouw past in de bestaande straatwand en het gabarit van de woningen uit zijn omgeving. De schaal van de aanvraag is overeenstemmend met deze van de omgeving.

Achteraan op het perceel wordt een zwembad van circa 50 m² geplaatst. Gezien de enorme tuinoppervlakte is de bijkomende verharding stedenbouwkundig aanvaardbaar.

Cultuurhistorische aspecten

Omwille dat het pand voorkomt op de inventarislijst en zich in CHE-gebied bevindt, is de aanvraag voor advies opgestuurd naar het Agentschap Onroerend Erfgoed. Het agentschap adviseert ongunstig met volgende beoordeling:

“Het agentschap Onroerend Erfgoed heeft uw vraag om advies goed ontvangen op 22/11/2023. Voor de gevraagde handelingen is ons advies ongunstig. (omgevingsvergunning art. 6.4.4, §2 / milieuvergunning art. 6.4.4, §3, eerste lid / natuur- en bosvergunning art. 6.4.4, §3, tweede lid Onroerenderfgoeddecreet van 12 juli 2013).
Motivering
Uit onze behandeling van het dossier blijkt dat de handelingen afbreuk doen aan de bescherming en dat het dossier onvolledig is om een weloverwogen advies te geven.

De aanvraag bestaat uit een verbouwing van een bestaande eengezinswoning, gelegen binnen het beschermd stads- en dorpsgezicht van de Kardinaal Mercierlei met omgeving.

… De gevels van dit statige herenhuis in Beaux-artsstijl- ontworpen door de bekende Antwerpse architect Jan De Vroey- zijn zeer zorgvuldig uitgewerkt met een afwisseling tussen witte natuursteen, rood baksteenmetselwerk, imitatie natuursteen of simili bepleistering en blauwe hardsteen. Het aanbrengen van een buitenisolatie op de achtergevel doet afbreuk aan de architectuurhistorische en architecturale waarde van het pand waarbij zeer veel zorg aan het gevelparement werd besteed. Ook bij de buurpanden is er veel aandacht besteed aan de afwerking van de achtergevels.

We stellen vast dat de begane grond rechts achteraan wordt uitgebreid op de plaats waar zich de oorspronkelijke veranda met zeer waardevolle luifel uit glas-in-lood en sierlijk smeedijzer bevindt. In de aanvraag wordt deze luifel als te slopen aangeduid wat een zeer grote inbreuk op de erfgoedwaarden inhoudt. …“

Omwille van het ongunstig advies worden de werken aan de achtergevel, het verwijderen van de luifel en de nieuwe aanbouw uitgesloten uit de vergunning.

Met betrekking tot de interieurwerken wordt het advies van de stedelijke dienst Monumentenzorg gevolgd. De dienst adviseert voorwaardelijk gunstig met volgende beoordeling:

“afweging
De voorgevel blijft ongewijzigd, er wordt nieuwe beglazing voorzien in het bestaande schrijnwerk volgens de nota van de architect.
Achteraan wordt een uitbreiding voorzien, de achtergevel wordt geïsoleerd en bepleisterd in rode tint.
Voor de werken aan de schil van het gebouw zal het advies van het agentschap Onroerend Erfgoed doorslaggevend zijn en moet dit strikt worden nageleefd.

Het pand blijft behouden als eengezinswoning. De structuur van het pand blijft ongewijzigd. Er gebeuren slechts een beperkt aantal werken in het interieur.
Na een klacht kwam bouwtoezicht ter plaatse en werd een stilleg opgelegd voor de werken in uitvoering, gelet op de hoge erfgoedwaarde van het pand zowel wat het interieur als het exterieur betreft.
Intussen werden de werken besproken met de architect en bezorgde hij ons meer informatie over de werken die plaatsvinden in het pand zelf. Op basis van dit overleg wordt volgend advies opgemaakt, de architect is op de hoogte van de voorwaarden die zullen worden opgelegd.

Op basis van het plaatsbezoek en de stilleg werden volgende zaken opgemerkt:

-          Afwerking in “goudleder” in eetruimte en kamer 01op de eerste verdieping is verwijderd

-          Lambrisering is niet meer overal aanwezig

-          Schouw in de eetkamer is weg, ook op de verdiepingen zijn er schouwmantels en schouwlichamen weg

-          Glas-in-lood-koepels in tuinkamer en boven traphal zijn weg

-          Binnendeuren en deurkaders zijn verwijderd op een heel aantal plaatsen

-          Bepleistering van ruimtes onder het dak zijn afgekapt

-          Oorspronkelijke overkapping achteraan t.h.v. tuinkamer is weg

De architect heeft bevestigd dat de afwerking in goudleder (op karton) in zeer slechte staat was en niet te behouden was. Er wordt gezocht naar een passende oplossing voor een nieuwe afwerking van de wanden.
De glas-in-loodkoepels en de overkapping achteraan de tuinkamer zijn in herstel bij een glazenier.
De schouw in de eetkamer zou eveneens in herstelling zijn, net als delen van de lambriseringen.
De schouwen op de verdiepingen lijken eerder definitief verwijderd te zijn aangezien ook de lichamen verwijderd zijn. Vermoedelijk waren deze schouwen ook van mindere kwaliteit aangezien hier slaapkamers waren.
We gaan ervan uit dat de binnendeuren verwijderd zijn om vlotter te kunnen werken en om later terug te plaatsen. Waar de tussendeuren niet herplaatst zouden worden, vragen we wel om deze te bewaren in het pand zodat een volgende eigenaar indien gewenst, deze kan herplaatsen.
De bepleistering onder het dak werd afgekapt omwille van de slechte staat door waterinsijpeling via het dak. Op deze verdieping waren de dienstvertrekken aanwezig. Hier wordt dan ook geen rijkelijke afwerking verwacht. Vanuit erfgoedoogpunt is er dan ook geen bezwaar tegen het opnieuw bepleisteren van deze wanden.

Advies
Gelet op het voorgaande wordt een voorwaardelijk gunstig advies verleend.

-          Herplaatsen van schouwmantel en spiegel gelijkvloerse verdieping

-          Herplaatsen van alle koepels in glas-en-lood

-          Herplaatsen binnendeuren en deurkaders of te bewaren in het pand zelf

-          Herbepleisteren bovenste verdieping

De voorwaarden geformuleerd in dit advies zullen als voorwaarden bij de omgevingsvergunning worden opgelegd.

Hinderaspecten – gezondheid – gebruiksgenot – veiligheid in het algemeen

Zonnepanelen moeten geplaatst worden conform artikel 36 van de bouwcode.
Op platte daken mag de ondersteunende constructie geen nieuw hellend dak vormen. De panelen dienen achter elkaar op het platte dak geplaatst te worden. De maximale hoogte is beperkt tot 1,50 m. De zonnepanelen werden niet getekend op snede of gevelaanzicht getekend. Bijgevolg is het niet duidelijk of deze voldoen aan de bouwcode.

Verder voldoet de aanvraag aan de actuele eisen wat betreft hinderaspecten, gezondheid en gebruiksgenot. De geplande verbouwingswerken zijn niet storend voor de omgeving en in overeenstemming met de goede ruimtelijke ordening van de plaats.
 

Advies aan het college

Advies over de stedenbouwkundige handelingen

Aan het college wordt voorgesteld om voor de stedenbouwkundige handelingen de omgevingsvergunning te verlenen onder voorwaarden.

Geadviseerde stedenbouwkundige voorwaarden

1. Na uitvoering van de werken moet voldaan zijn aan de elementaire veiligheids-, gezondheids- en woonkwaliteitsvereisten, opgelegd door de Vlaamse Codex Wonen van 2021 en het Besluit van de Vlaamse Regering tot uitvoering van de Vlaamse Codex Wonen van 2021.

2. De voorwaarden van de dienst Monumentenzorg dienen te worden nageleefd:

-          Herplaatsen van schouwmantel en spiegel gelijkvloerse verdieping

-          Herplaatsen van alle koepels in glas-en-lood

-          Herplaatsen binnendeuren en deurkaders of te bewaren in het pand zelf

3. Het bijbouwen van de gelijkvloerse aanbouw – met als functie woonkamer – wordt uit de vergunning uitgesloten.

4. Het bepleisteren van de achtergevel wordt uit de vergunning uitgesloten.

5. Het verwijderen van de luifel aan de achtergevel wordt uit de vergunning uitgesloten.

Er zijn geen aanpalende eigenaars waarvan de scheidingsmuren met het project zouden worden opgericht, uitgebreid of afgebroken, die om hun standpunt gevraagd moesten worden.