2024_CBS_02107 - Omgevingsvergunning. Advies hogere overheid. Ongunstig advies - OMV_2023159115. Scheldelaan 16. District Antwerpen - Goedkeuring

Er werd bij de deputatie een aanvraag voor een omgevingsvergunning ingediend. De aanvraag wordt behandeld volgens de vereenvoudigde procedure van het Omgevingsvergunningendecreet.

De deputatie verzoekt het college of de gemeentelijke omgevingsambtenaar om advies uit te brengen.

Omschrijving stedenbouwkundige handelingen

Relevante voorgeschiedenis

-      1/10/2020: omgevingsvergunning (OMV_2020075756) voor afbraak oude chalet en bouw modulair kantoorgebouw; olieraffinaderij: verandering door uitbreiding.

Vergunde toestand

* functie:

  > ondergeschikte kantoorfunctie bij een petrochemisch bedrijf;

  > vrijstaand modulair gebouw met drie verdiepingen, elke verdieping voorziet dezelfde functies (kantoor, vergaderzalen, archief, sanitair, technieken).

* bouwvolume:

  > 3 bouwlagen met plat dak;

  > 770 m² (= 42,3 meter x 18,2 meter) x 10,5 meter;

  > vrije hoogte binnen: 3 meter.

* gevelafwerking:

  > doorlopende horizontaal gegolfde stalen gevelbeplating in een grijze kleur (RAL 9007);

  > ramen en deuren in kunststof in donkergrijze kleur.

* inrichting:

  > gebouw bevindt zich in het noordwesten van het terrein van een petrochemisch bedrijf (olieraffinaderij).

Bestaande toestand

  > functie ongewijzigd ten opzichte van vergunde situatie;

  > bouwvolume gewijzigd omwille van:

• het aanpassen van de inkom naar een rolstoeltoegankelijke inkom (aanleg helling);
• een andere opbouw van de units, waarbij de vrije ruimte binnen verkleind werd van 3 meter naar 2,5 meter en het gebouw op pootjes werd geplaatst.

  > interne indeling, waaronder positie trappenhuizen, gewijzigd, waardoor ook de gevelopeningen anders uitgevoerd werden;

  > de gevels zijn afgewerkt met verdiepingshoge verticale vlakke platen per module en horizontale banden ter hoogte van de verdiepingsvloeren;

  > de riolering werd langs de noordzijde van het gebouw voorzien in plaats van rondom, zonder zichtbare afvoeren op de gevels;

  > het dak is opgedeeld per module, de technische installaties zijn hierop geplaatst. Bij gebrek aan dakenplan is het onduidelijk hoe de afwatering gebeurt;

  > verhardingen aangelegd rondom het gebouw die niet op plan vergunde toestand ingetekend staan.

Nieuwe toestand

* functie: 

  > idem vergunde toestand.

* bouwvolume:

  > 3 bouwlagen met plat dak;

  > uitbreiding van het bestaande gebouw met 324 m² (= 18 meter x 18 meter) x 10,50 meter;

  > vrije hoogte binnen: 2,5 meter.

* gevelafwerking:

  > idem bestaande toestand;

  > de toegang tot het gebouw wordt verplaatst naar de noordzijde.

* inrichting:

  > uitbreiding van het gebouw langs de westzijde;

  > omgevingsaanleg waarbij een bestaand fietspad wordt omgelegd en bestaande verhardingen worden aangepast aan de nieuwe situatie.

Inhoud van de aanvraag

-          Regularisatie van bestaand kantoorgebouw;

-          Uitbreiden van kantoorgebouw;

-          Aanleggen verhardingen.

Omschrijving ingedeelde inrichtingen of activiteiten

Voorgeschiedenis

Op 14 april 2022 werd door de deputatie van de provincie Antwerpen een omgevingsvergunning op proef verleend aan TotalEnergies Refinery Antwerp voor het verder exploiteren en veranderen van een olieraffinaderij, voor een termijn verstrijkend op 14 april 2024.

Op 10 februari 2023 werd door de Minister in beroep uitspraak gedaan over voorgaand besluit waarbij de vergunning werd verleend mits een aantal wijzigingen, voor een termijn verstrijkend deels op 31 december 2023 en deels op 10 februari 2043. Nadien werden er nog diverse vergunningen verleend voor veranderingen.

Inhoud van de aanvraag

Het voorwerp van de aanvraag betreft voornamelijk de exploitatie van bijkomende koelingsinstallaties.

Aangevraagde rubriek(en)
 

Het decreet van 25 april 2014 betreffende de omgevingsvergunning, het decreet houdende algemene bepalingen inzake milieubeleid, de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening en hun uitvoeringsbesluiten zijn van toepassing.

Conform artikel 24 en 42 van het Omgevingsvergunningsdecreet heeft het college of de gemeentelijke omgevingsambtenaar de bevoegdheid advies uit te brengen voor de vergunningsaanvragen op haar grondgebied waarvoor de deputatie, de Vlaamse regering of de gewestelijke omgevingsambtenaar de bevoegde overheid is, tenzij:

1. de aanvraag ingediend is door het betrokken college;
2. de aanvraag louter betrekking heeft op mobiele of verplaatsbare ingedeelde inrichtingen of activiteiten.

Het college heeft op 17 november 2017 (jaarnummer 2017_CBS_08858) beslist om de adviesbevoegdheid op te nemen.

Adviezen

Externe adviezen

Toetsing regelgeving en beleidsrichtlijnen

Plannen van aanleg, ruimtelijke uitvoeringsplannen en verkavelingen

Het goed is gelegen in het gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan Afbakening zeehavengebied Antwerpen (Besluit van de Vlaamse regering van 30 april 2013), binnen de afbakeningslijn.

De gebieden binnen de afbakeningslijn behoren tot het zeehavengebied Antwerpen.

Met uitzondering van de deelgebieden waarvoor in dit plan voorschriften werden vastgelegd, blijven de op het ogenblik van de vaststelling van dit plan bestaande bestemmings- en inrichtingsvoorschriften onverminderd van toepassing. 

Het goed is volgens voornoemd gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan bestemd als Gebied voor zeehaven- en watergebonden bedrijven. 

Zulk gebied is bestemd om te functioneren als Vlaams havengebied als onderdeel van de haven van Antwerpen. Het is bestemd voor zeehavengebonden en zeehavengerelateerde industriële en logistieke activiteiten en distributie-, opslag- en overslagactiviteiten die gebruikmaken van en aangewezen zijn op de zeehaveninfrastructuur.

Alle handelingen die nodig of nuttig zijn voor de realisatie van de bestemming en voor de exploitatie van de haven en de bedrijven zijn toegelaten.

Daartoe worden ook de volgende werken, handelingen, voorzieningen, en wijzigingen gerekend:

- de aanleg en het onderhoud van infrastructuur die nodig is voor de toegankelijkheid of voor verbindingen langs de waterzijde en langs de landszijde;

- het laguneren of op een andere wijze bergen of verwerken van baggerspecie.

Daarnaast is de ontwikkeling, het herstel en de instandhouding van tijdelijke ecologische infrastructuur toegelaten.

In het gebied zijn eveneens gebouwen of lokalen voor bewakingspersoneel toegelaten.

In het gebied zijn kantoorgebouwen niet toegelaten, tenzij ze noodzakelijk zijn voor en een inherent onderdeel zijn van de exploitatie van haven en industriële activiteiten. De bestaande kantoorgebouwen kunnen behouden blijven binnen het bestaande bouwvolume op het moment van definitieve vaststelling van dit gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan. Uitbreidingen zijn niet toegelaten.

De aanvraag dient beoordeeld te worden aan de hand van de voorschriften van het ruimtelijk uitvoeringsplan.

De aanvraag betreft een kantoorgebouw. Enkel indien noodzakelijk voor de ondersteuning van de bedrijfsactiviteiten en als nevenfunctie van een groter geheel van zeehavengebonden bedrijvigheid, kan dit in overeenstemming zijn met de bestemming en de voorschriften van het gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan. De aanvrager stelt in de beschrijvende nota dat het project kadert in een centralisatie van personeel dat nu verspreid zit op deze site, maar laat na te duiden om hoeveel personen dit gaat, welke activiteiten of functies zij zullen uitoefenen en wat er zal gebeuren met hun huidige werkplekken. Zonder een overzicht van alle kantoorpersoneel en kantoorruimtes op de site, kan niet beoordeeld worden of deze aanvraag past of strijdig is met de stedenbouwkundige voorschriften van het GRUP, dewelke beperkingen oplegt aan kantoorruimten.

Voor een straal van 500 meter rond de aanvraag is het voormelde GRUP tevens van toepassing. Hier geldt eveneens voornamelijk het bestemmingsvoorschrift Gebied voor zeehaven- en watergebonden bedrijven. De Scheldelaan, op circa 100 meter ten noordwesten van de aanvraag, heeft als bestemming gebied voor verkeers- en vervoersinfrastructuur. Aan de overzijde van de Scheldelaan en op circa 440 meter ten oosten van de aanvraag lopen overdrukken met als aanduiding Leidingstraat. 

Op circa 160 meter ten westen van de aanvraag, buiten het afgebakende zeehavengebied, is het gewestplan Antwerpen nog van toepassing met als bestemmingen Bestaande waterweg en Natuurgebied.

Gewestelijke stedenbouwkundige verordeningen 

Hemelwater: het besluit van de Vlaamse Regering van 10 februari 2023 tot vaststelling van een gewestelijke stedenbouwkundige verordening inzake hemelwater, tot wijziging van het besluit van de Vlaamse Regering van 16 juli 2010 tot bepaling van stedenbouwkundige handelingen waarvoor geen omgevingsvergunning nodig is en tot opheffing van het besluit van de Vlaamse Regering van 5 juli 2013 houdende vaststelling van een gewestelijke stedenbouwkundige verordening inzake hemelwaterputten, infiltratievoorzieningen, buffervoorzieningen en gescheiden lozing van afvalwater en hemelwater.

De gewestelijke hemelwaterverordening is van toepassing op de aanvraag. Het hemelwater dat op de dakoppervlakte valt, wordt afgeleid naar de twee hemelwaterputten van elk 15.000 liter die reeds werden geplaatst bij het bestaande gebouw. Het hemelwater wordt hergebruikt als sanitair spoelwater. 

De aanvrager geeft aan dat in de uitbreiding van het gebouw geen sanitair wordt voorzien omdat het bestaande sanitair voldoende toereikend is. Hij laat echter na te specifiëren hoeveel personen tewerkgesteld zullen worden in het gebouw, wat noodzakelijke info is voor het correct dimensioneren van de hemelwaterputten. Bovendien werd het hemelwaterformulier niet correct ingevuld. De totale in rekening te brengen dakoppervlakte bedraagt de nieuwe dakoppervlakte van de uitbreiding, vermeerderd met het bestaande dak (gezien dit een regularisatie betreft). Hierdoor dienen er, conform de hemelwaterverordening, voor minstens 107.090 liter aan hemelwaterputten gestoken te worden (waarvan 30.000 liter bestaande en 77.090 liter nieuwe putten), tenzij aangetoond wordt dat de hergebruikmogelijkheden kleiner zijn, wat de aanvrager nalaat te doen.

Er wordt een afwijking op de gewestelijke hemelwaterverordening aangevraagd voor het aspect infiltratie. Volgens artikel 12 van het besluit van de Vlaamse Regering van 10 februari 2023 houdende vaststelling van een gewestelijke stedenbouwkundige verordening inzake hemelwaterputten, infiltratievoorzieningen, buffervoorzieningen en gescheiden lozing van afvalwater en hemelwater, kan het vergunningverlenende bestuursorgaan bij de beoordeling van de aanvraag in uitzonderlijke gevallen afwijkingen toestaan van de verplichtingen van dit besluit als dat om specifieke redenen met betrekking tot de mogelijkheden van hergebruik of plaatselijke terreinkenmerken verantwoord of noodzakelijk is. 

De aanvrager heeft een uitgebreide nota toegevoegd om een afwijking op de hemelwaterverordening te staven voor de gehele site. De hierin aangeleverde kaarten zijn nauwelijks tot niet leesbaar, net zoals in de vorige versie (2016). Opgemerkt wordt dat de cijfers van de waterstromen identiek zijn aan de vorige versie en niet meer overeenstemmen met de huidige situatie. De afwijking op het aspect infiltratie wordt door de aanvrager onder andere gemotiveerd door de aanwezige historische bodemverontreiniging en het kluwen aan ondergrondse infrastructuren. Dit is echter niet van toepassing op het perceel van de aanvraag, dat zich aan de noordelijke zijde van het industrieterrein bevindt. Infiltratie is hier technisch mogelijk. De aanvrager geeft ook aan dat infiltratie volgens hem geen meerwaarde heeft omdat de site een gesloten bekken zou vormen waaruit het water niet weg kan, waardoor dit water uiteindelijk terug opgepompt/gedraineerd zou worden en geloosd in de Schelde. Dit betreft voor de gehele site zo’n 105 m³ regenwater per uur die geloosd wordt volgens de aanvrager. In dezelfde nota is er echter ook sprake van zo’n 21.500 m³ per uur die opgepompt wordt uit de dokken, voornamelijk als koelwater. Er is dus een zéér groot potentieel tot hergebruik op de site. Dat het beschikbare volume hemelwater beperkt is ten opzichte van de vraag naar (hemel- of dok-)water en niet constant is in aanvoer, is geen reden om niet te voorzien in hergebruik van dit hemelwater. Een afwijking op de infiltratie kan enkel toegestaan worden indien al het opgevangen hemelwater hergebruikt wordt.

Toegankelijkheid: het besluit van de Vlaamse regering van 5 juni 2009 tot vaststelling van een gewestelijke stedenbouwkundige verordening inzake toegankelijkheid.

De gewestelijke verordening toegankelijkheid is van toepassing op de aanvraag. De vergaderzalen en de circulatie ernaartoe dienen in rekening gebracht te worden bij de bepaling van de publiek toegankelijke oppervlakte. 

Minimaal dienen alle gelijkvloerse publiek toegankelijke delen van het gebouw te voldoen aan de bepalingen van de verordening. Daarnaast dienen ook de niet gelijkvloerse publiek toegankelijke delen van het gebouw te voldoen, tenzij een vertrek op een andere locatie eenzelfde functie vervult en toegankelijk is volgens de bepalingen van de verordening (conform artikel 3, tweede alinea). Opgemerkt wordt dat er geen toegankelijk sanitair aanwezig lijkt te zijn in het gebouw. De normbepalingen van hoofdstuk III (vastgesteld bij Besluit van de Vlaamse Regering van 5 juni 2009 meermaals gewijzigd) dienen te worden nageleefd, conform artikel 11 van deze gewestelijke verordening.

Omgevingstoets

Toetsing van de verenigbaarheid van het aangevraagde met de omgeving en de goede ruimtelijke ordening

Functionele inpasbaarheid

In het noorden van het terrein van een petrochemisch bedrijf wordt een bestaand modulair kantoorgebouw geregulariseerd en uitgebreid. De uitbreiding is noodzakelijk om personeel dat nu nog verspreid op de site zit, voortaan in hetzelfde gebouw te kunnen huisvesten. Hierdoor vermindert het intern verkeer van voetgangers en fietsers op het terrein. Uit de aanvraag is niet af te leiden of het effectief om een verplaatsing van bestaand personeel gaat dan wel om bijkomend personeel. 

Om de uitbreiding te kunnen realiseren, dient het bestaande fietspad dat langs de westzijde van het bestaande gebouw loopt, verplaatst te worden. Het fietspad zal heraangelegd worden meer naar het westen toe om het intern fietsverkeer blijvend toe te laten. De omgevingsaanleg bestaat verder tevens uit de aanleg van voetpaden, de aanleg van een fietsparking, …

De aanvraag kan functioneel inpasbaar zijn, op voorwaarde dat deze (bijkomende) kantoorruimten strikt noodzakelijk zijn om de zeehavengebonden activiteiten ter plaatse te kunnen uitvoeren. Echter, door de beperkte vrije hoogte (2,5 meter) is het gebouw niet geschikt als langdurige verblijfsruimte voor werknemers. Er dient gestreefd te worden naar een meer comfortabelere en duurzamere oplossing voor het personeel. Er wordt aldus geadviseerd de vergunning, voor zowel het bestaande deel dat geregulariseerd dient te worden als de uitbreiding, te beperken tot 8 jaar.

Schaal – ruimtegebruik – bouwdichtheid

De aanvraag betreft een gebouw met 3 (kleine) bouwlagen op een bestaand ontwikkeld industrieterrein. Er wordt aldus geen bijkomende vrije ruimte ingenomen.

Visueel-vormelijke elementen

Bij het bestaande gebouw is de modulaire structuur duidelijk zichtbaar in de gevels, wat bij de oorspronkelijke vergunning niet het geval was. Het gebouw werd daarin voorgesteld als één groot geheel in plaats van de stapeling van balkvormige units die het bij uitvoering geworden is. Een uniforme uitvoering geniet de voorkeur.

De uitbreiding wordt gelijkaardig opgebouwd als het bestaande gebouw. De gebruikte materialen en gevelkleur zijn neutraal en aanvaardbaar binnen deze industriële omgeving. 

Hinderaspecten – gezondheid – gebruiksgenot – veiligheid in het algemeen

De vergunningverlenende overheid heeft het advies ingewonnen van de Brandweerzone Antwerpen. Dit advies was op moment van opmaak van dit verslag nog niet verleend. Ook het college hecht belang aan dit advies.

Opgemerkt wordt dat dit modulair gebouw met lichte constructie in een Seveso-omgeving opgericht wordt. Het is aangewezen de stabiliteitstechnische eigenschappen hiervan te verduidelijken in functie van de aanwezige omgevingsrisico’s.

Mobiliteitsimpact (onder andere toetsing parkeerbehoefte)

Er worden geen bijkomende parkeerplaatsen voorzien. Daar het om een verhuisbeweging van bestaand personeel zou gaan, is er geen bijkomende parkeerbehoefte volgens de aanvrager. Bij gebrek aan informatie hierover kan dit aspect niet beoordeeld worden. Parkeren dient steeds op eigen terrein te gebeuren.

Toetsing van aanvaardbaarheid van de ingedeelde inrichtingen en activiteiten op het vlak van hinder en risico's voor de mens en het milieu

Total Energies Refinery is een bedrijf dat ruwe aardolie verwerkt tot afgewerkte producten.

De aanvraag betreft de uitbreiding van het modulaire kantoorgebouw voor eigen personeel. Er worden bijkomende airconditioningsunits geplaatst van eenzelfde type als het bestaande gebouw. Dit multi-splitsysteem zal worden aangewend voor koeling en verwarming. Het koelmiddel van deze units betreft R32. Total Energies Refinery zal dan beschikken over airconditioningstoestellen met een gezamenlijk CO₂-equivalent van 3.676,787 ton.

Het betreft een uitbreiding binnen reeds vergunde rubrieken. De impact kan als beperkt worden ingeschat.

Het is aan de vergunningverlenende overheid om, op basis van alle onafhankelijk uitgebrachte deskundige adviezen, tot een gemotiveerde en integrale beslissing te komen.

Advies van het college

Ongunstig advies te verlenen voor de aanvraag tot omgevingsvergunning gezien niet beoordeeld kan worden of de aanvraag in overeenstemming is met de stedenbouwkundige voorschriften, noch kan de toetsing van de goede ruimtelijke ordening ten gronde gevoerd worden.

De aanvraag moet niet onderworpen worden aan een openbaar onderzoek.