2024_CBS_04031 - Omgevingsvergunning - OMV_2023135978. Huidevettersstraat 58. District Antwerpen - Weigering

Er werd een aanvraag voor een omgevingsvergunning ingediend bij het college van burgemeester en schepenen, die behandeld wordt volgens de gewone procedure van het Omgevingsvergunningendecreet.

Omschrijving stedenbouwkundige handelingen

Relevante voorgeschiedenis

-          01/07/2022: toelating (2022168) voor een gevelterras;

-          03/07/2015: vergunning (2015982) voor het herplaatsen van zonnetenten met een kleine vaste constructie.

Vergunde toestand

-          functie: eengezinswoning met een complementaire functie van café;

-          bouwvolume: 4 bouwlagen met plat dak; 

-          gevelafwerking:

• gevels: gevelsteen grijs geschilderd;
• buitenschrijnwerk: zwarte aluminium;
• zonnewering: zwarte doek oprolbaar.

Bestaande en nieuwe toestand

-          functie: ongewijzigd;

-          bouwvolume: gesloten horecaterras:

• 1 bouwlaag met lessenaarsdak;
• diepte van de terrasoverkapping: 3,39 m;
• kroonlijsthoogte van de terrasoverkapping: 2,72 m;
• nokhoogte van de terrasoverkapping: 3,65 m;  

-          gevelafwerking: gesloten horecaterras;  

• zwarte aluminium constructie;
• verankerd in het openbaar domein;
• aircotoestel op de voorgevel;
• zeildoeken.

Inhoud van de aanvraag 

-          plaatsen van een overdekt horecaterras verankerd in het openbaar domein.

Het decreet van 25 april 2014 betreffende de omgevingsvergunning, het decreet houdende algemene bepalingen inzake milieubeleid, de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening, het decreet betreffende het integraal handelsvestigingsbeleid, het decreet betreffende het natuurbehoud en het natuurlijk milieu en hun uitvoeringsbesluiten zijn van toepassing.

Conform artikel 15 van het Omgevingsvergunningsdecreet is het college van burgemeester en schepenen voor zijn ambtsgebied in eerste administratieve aanleg bevoegd voor volgende aanvragen van:

1. de gemeentelijke projecten;
2. andere gevallen dan deze waarvoor de Vlaamse regering of de deputatie bevoegd is.

Voorafgaand aan zijn beslissing neemt het college kennis van het verslag van de gemeentelijke omgevingsambtenaar.

Het verslag van de gemeentelijke omgevingsambtenaar luidt:

Adviezen

Externe adviezen

Interne adviezen

Toetsing regelgeving en beleidsrichtlijnen

Plannen van aanleg, ruimtelijke uitvoeringsplannen en verkavelingen

Het eigendom is gelegen binnen de omschrijving van het gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan GRUP Afbakening grootstedelijk gebied Antwerpen, goedgekeurd op 19 juni 2009.

Het eigendom is gelegen binnen de omschrijving van het gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan RUP Binnenstad, goedgekeurd op 26 april 2012. Volgens dit plan ligt het eigendom in de volgende zones: culturele, historische en/of esthetische waarde, overdruk - detailhandel (dh) en artikel 2: zone voor wonen - (wo2).

(Gewestelijke ruimtelijke uitvoeringsplannen (GRUP's) kan u raadplegen via https://omgeving.vlaanderen.be/grup. Gemeentelijke ruimtelijke uitvoeringsplannen (RUP's) kan u raadplegen via www.antwerpen.be, zoek op ‘goedgekeurde BPA’s en RUP’s'.)

De aanvraag ligt niet in een verkaveling.

De aanvraag wijkt af van de bepalingen van het ruimtelijk uitvoeringsplan op volgende punten:

-          artikel 2.1.1 Culturele, historische en\of esthetische waarde:

Het hele plangebied is een gebied met culturele, historische en/of esthetische waarde. De uitgevoerde werken hebben een visuele en materiële impact op het openbaar domein, het stedelijk ensemble en het historische straatbeeld.

-          artikel 2.1.2 Harmonieregel en referentiebeeld:

De aanvraag voldoet niet aan de harmonieregel. Dergelijke terrasconstructies zijn niet kenmerkend voor de omgeving. Het pand is het enige in de omgeving dat een overdekt terras heeft.

-          artikel 2.1.8 Vaste uitsprongen boven de openbare weg:

Vaste uitsprongen worden beschouwd als accenten in het gevelvlak en moeten in harmonie zijn met het referentiebeeld. Daarnaast kunnen ze niet worden gebruikt om de vloeroppervlakte van het gebouw uit te breiden. Bovendien voldoet de terrasconstructie niet aan de afmetingen uit dit artikel.

-          artikel 2.1.13 Schoorstenen en technische installaties:

Technische installaties moeten in het maximaal toelaatbare bouwvolume verwerkt zitten. Er werd een buitenunit van een warmtepomp op de voorgevel geplaatst.

Gewestelijke stedenbouwkundige verordeningen

-          Hemelwater: het besluit van de Vlaamse Regering van 10 februari 2023 tot vaststelling van een gewestelijke stedenbouwkundige verordening inzake hemelwater, tot wijziging van het besluit van de Vlaamse Regering van 16 juli 2010 tot bepaling van stedenbouwkundige handelingen waarvoor geen omgevingsvergunning nodig is en tot opheffing van het besluit van de Vlaamse Regering van 5 juli 2013 houdende vaststelling van een gewestelijke stedenbouwkundige verordening inzake hemelwaterputten, infiltratievoorzieningen, buffervoorzieningen en gescheiden lozing van afvalwater en hemelwater. (De verordening hemelwater kan u raadplegen via https://omgeving.vlaanderen.be, ga naar Decreten en uitvoeringsbesluiten > Verordeningen > Hemelwaterverordening 2023.
De verordening hemelwater is niet van toepassing op de aanvraag.

-          Toegankelijkheid: het besluit van de Vlaamse regering van 5 juni 2009 tot vaststelling van een gewestelijke stedenbouwkundige verordening inzake toegankelijkheid (verder genoemd verordening toegankelijkheid).
(De verordening toegankelijkheid kan u raadplegen via https://omgeving.vlaanderen.be, ga naar Decreten en uitvoeringsbesluiten > Verordeningen > verordening toegankelijkheid)
De verordening toegankelijkheid is niet van toepassing op de aanvraag.

Algemene bouwverordeningen

-          Voetgangersverkeer: het besluit van de Vlaamse regering van 29 april 1997 houdende de vaststelling van algemene bouwverordeningen inzake wegen voor voetgangersverkeer (verder genoemd verordening voetgangersverkeer), en de omzendbrief RO/98/2 van 23 maart 1998 betreffende de algemene bouwverordening inzake wegen voor voetgangersverkeer.
(De verordening voetgangersverkeer kan u raadplegen via https://omgeving.vlaanderen.be, ga naar Decreten en uitvoeringsbesluiten > Verordeningen > verordening wegen voor voetgangersverkeer)
De aanvraag is in overeenstemming met de bepalingen van de verordening voetgangersverkeer.

Gemeentelijke stedenbouwkundige verordeningen

-          Bouwcode: de gemeentelijke stedenbouwkundige verordening (verder genoemd bouwcode), definitief vastgesteld door de gemeenteraad in zitting van 28 april 2014 en goedgekeurd bij besluit van de deputatie van de provincie Antwerpen van 9 oktober 2014.
(De bouwcode kan u raadplegen via www.antwerpen.be, zoek op ‘regelgeving bouwen in Antwerpen’)
De aanvraag wijkt af van de bepalingen van de bouwcode op volgende punten:

• artikel 5 Cultuurhistorisch erfgoed: zie RUP Binnenstad.
• artikel 6 Harmonie en draagkracht: zie RUP Binnenstad.
• artikel 13 Ondergrondse en bovengrondse uitsprongen:

Geveluitsprongen boven de openbare ruimte dienen zelfdragend te zijn vanaf de gevel en mogen dus geen bijkomende steun nemen door middel van kolommen op het openbare domein en dienen op minstens 2,60 meter boven het peil van het voetpad gelegen te zijn. De terrasconstructie voldoet hier niet aan.

• artikel 16 Technische uitsprongen:

Er is een klimaatbeheersingstoestel geplaatst op de voorgevel. Volgens artikel 16 mogen dergelijke toestellen niet uitwendig tegen voorgevels geplaatst te worden.

Sectorale regelgeving

-          MER-screening:
Rekening houdend met de kenmerken van de aanvraag en zijn omgeving wordt geoordeeld dat de mogelijke milieueffecten van het project niet aanzienlijk zijn.

-          Watertoets: overeenkomstig artikel 1.3.1.1 van het decreet van 18 juli 2003 betreffende het integraal waterbeleid, gecoördineerd op 15 juni 2018 (verder genoemd Waterwetboek), dient een vergunningsaanvraag onderworpen te worden aan de zogenaamde watertoets. Deze wordt uitgevoerd overeenkomstig het besluit van de Vlaamse Regering van 20 juli 2006 tot vaststelling van nadere regels voor de toepassing van de watertoets, tot aanwijzing van de adviesinstanties en tot vaststelling van nadere regels voor de adviesprocedure bij de watertoets, vermeld in artikel 1.3.1.1 van het decreet van 18 juli 2003 betreffende het integraal waterbeleid, gecoördineerd op 15 juni 2018 (verder genoemd Watertoetsbesluit).
Voor het project is geen pluviale overstromingskans gemodelleerd. Voor het project is geen fluviale overstromingskans gemodelleerd. Het project is niet gelegen in een signaalgebied. Na onderzoek blijkt dat het project waarschijnlijk geen schadelijke effecten op het watersysteem veroorzaakt.

-          Vlaamse codex Wonen van 2021: Gecodificeerde decreten over het Vlaamse woonbeleid, gecodificeerd op 17 juli 2020.
(De kwaliteitsnormen voor woningen, die in uitvoering van de Vlaamse codex Wonen van 2021 zijn opgemaakt, kan u raadplegen via www.wonenvlaanderen.be, zoek op “besluit Vlaamse codex van 2021”)
De aanvraag valt niet onder het toepassingsgebied van de Vlaamse codex Wonen van 2021.

-          Rooilijn: artikel 4.3.8 van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening (VCRO) van 15 mei 2009.
(De VCRO kan u raadplegen via https://omgeving.vlaanderen.be/, ga naar Decreten en uitvoeringsbesluiten > Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening (VCRO))
Artikel 4.3.8 is van toepassing op de aanvraag. De werken, anders dan opgesomd in het eerste lid, komen voorbij de rooilijn.

Omgevingstoets

Toetsing van de verenigbaarheid van het aangevraagde met de omgeving en de goede ruimtelijke ordening

Functionele inpasbaarheid

De aanvraag omvat geen functiewijziging. Het bestaande café op het gelijkvloers van de eengezinswoning blijft behouden waardoor de functionele inpasbaarheid in de omgeving gegarandeerd blijft.

Schaal – ruimtegebruik – bouwdichtheid

In de zitting van 03/06/2015 verleende het college van burgemeester en schepenen een stedenbouwkundige vergunning voor het herplaatsing van zonnetenten met een kleine centrale vaste constructie. Dit op voorwaarde dat de tentconstructies niet op openbaar domein verankerd zouden worden.

Op 01/07/2022 ontving de aanvrager een terrastoelating om een terraszone in te richten voor het café op het openbaar domein. Hierin werden afmetingen opgenomen en werd gesteld dat de inrichting dient te voldoen aan de voorwaarden uit het terrasreglement. Daarnaast mag één volledig transparante afbakening voorzien worden met een diepte van 2,5 meter ter hoogte van de linkerbuur.

Toch werden bij uitvoering van de werken – in afwijking op de voorwaarden van de in 2015 verleende vergunning – verankeringen in het openbaar domein voorzien. Daarnaast voorzag de aanvrager verticale, deels transparante zeilen rondom rond de constructie en werd een constructie met verschillende aluminium profielen toegevoegd. Bovenaan de constructie werden glazen panelen geplaatst. Met voorliggende aanvraag wenst de aanvrager deze werken te regulariseren.

In bepaalde gevallen is het mogelijk om terrasoverkappingen te verankeren, mits het bekomen van een omgevingsvergunning.

De voorliggende aanvraag komt echter niet in aanmerking voor vergunning omdat ze afwijkt van de geldende voorschriften van het RUP Binnenstad (artikel 2.1.2 en 2.1.8) en de bouwcode (artikel 6 en artikel 13). Daarnaast is de gewijzigde toestand niet verenigbaar met de voorwaarden uit de terrastoelating. Zo overschrijdt de terrasconstructie onder meer de toegestane terrasoppervlakte ter hoogte van de Korte Gasthuisstraat. Er wordt ook opgemerkt dat door de realisatie van de verschillende afsluitzeilen, aluminium profielen en de plaatsing van bloembakken en terraselementen een gesloten constructie ontstaat. Dit is niet toegestaan volgens artikel 17 paragraaf 2 van het terrasreglement.

Ook de stedenbouwkundige voorschriften stellen dat geveluitsprongen boven de openbare ruimte zelfdragend dienen te zijn vanaf de gevel en geen bijkomende steun mogen nemen door middel van kolommen op het openbare domein.

Gezien de ligging van de constructie op openbaar domein werd tijdens de procedure advies gevraagd aan de stedelijke dienst Publieke Ruimte.

Het advies van de stedelijke dienst Publieke Ruimte is ongunstig en luidt als volgt: “Constructies die volledig gesloten zijn, door bijvoorbeeld andere afbakeningen en overkappingen te combineren zijn volgens artikel 17 §2 van het terrasreglement niet toegestaan. In dit geval zijn er aan de zijkanten afsluitingen voorzien, waardoor dit een langdurige privatisering van de publieke ruimte wordt. Daarnaast beperkt de constructie sterk de voetgangersstromen zowel in de richting van de Wilde Zee als in de richting van de Huidevettersstraat. Publieke Ruimte geeft daarom negatief advies op de aanvraag tot regularisatie.”

Het ongunstig advies van de stedelijke dienst Publieke Ruimte wordt vanuit stedenbouwkundig oogpunt gevolgd. De te regulariseren constructie is slechts in het midden voorzien van een opening waardoor het bouwvolume eerder als gesloten horecaconstructie overkomt. Dergelijke alleenstaande gesloten constructies zijn niet wenselijk op het openbaar domein. Ze vormen namelijk donkere hoeken die sluikstort, vandalisme en criminaliteit aantrekken. Deze situaties moeten vermeden worden. Daarnaast hindert de voorliggende constructie de circulatie op het openbaar domein.

Er wordt geconcludeerd dat de aanvraag een te grote impact heeft op het openbaar domein.

Visueel-vormelijke elementen en cultuurhistorische aspecten

Gezien de ligging van de aanvraag in een gebied met culturele, historische en/of esthetische waarde volgens RUP Binnenstad werd advies gevraagd aan de stedelijke dienst Monumentenzorg.

De stedelijke dienst Monumentenzorg geeft een ongunstig advies dat als volgt is samen te vatten:

“De aanvraag heeft betrekking op een hoekpand van vier bouwlagen onder uitspringende kroonlijst. Op de gelijkvloerse verdieping van dit pand bevindt zich een horecazaak. Het pand is gelegen in de historische binnenstad. Dit impliceert dat storende, nieuwe toevoegingen zo veel mogelijk moeten worden gesupprimeerd. 

De geplande werken hebben een visuele en materiële impact op het openbaar domein, het stedelijk ensemble en het historische straatbeeld. Storende toevoegingen wenst de dienst te vermijden. Een gedragen kwalitatieve, erfgoedgerichte en integrale visie op terrassen en zonneluifels in deze waardevolle omgeving dringt zich op. Het geheel kan volledig afgesloten worden zowel langs zijkant als voorzijde van het terras met gedeeltelijk doorzichtige zeilen. Dergelijke zeilen doen afbreuk aan de straatbeeldkwaliteit zowel door de materialisatie als door het karakter van een gesloten horecaconstructie die hierdoor worden gecreëerd. Gelet op bovenstaande argumenten wordt over deze aanvraag een ongunstig advies uitgebracht.”

Dit ongunstig advies van de stedelijke dienst Monumentenzorg wordt vanuit stedenbouwkundig oogpunt bijgetreden, gezien de aanvraag een strijdigheid betekent met artikel 2.1.1 uit RUP Binnenstad. De uitgevoerde werken hebben een storende visuele impact op het stedelijk ensemble en de historische context van de binnenstad.

Hinderaspecten – gezondheid – gebruiksgenot – veiligheid in het algemeen

Tot slot heeft de aanvrager tussen juni 2017 en april 2019 een airco-unit geplaatst op de voorgevel, zonder vergunning. Het plaatsen van dergelijke technische installaties op de voorgevel is strijdig met artikel 2.1.13 van het RUP en artikel 16 van de bouwcode en moet daarom worden uitgesloten van vergunning.  

Advies aan het college

Advies over de stedenbouwkundige handelingen

Aan het college wordt voorgesteld om voor de stedenbouwkundige handelingen de omgevingsvergunning te weigeren, omwille van onverenigbaarheden met stedenbouwkundige voorschriften en een goede ruimtelijke ordening.

Administratieve lus

Op de aanvraag werd een administratieve lus toegepast, omwille van de volgende reden(en):

Het openbaar onderzoek is niet correct uitgevoerd.

De datum van aanplakking moet minstens een dag voor het openbaar onderzoek worden doorgegeven via het Omgevingsloket.

De stappen in de procedure die verkeerd gelopen zijn werden opnieuw uitgevoerd om te voorkomen dat de eindbeslissing over de aanvraag vernietigd wordt omwille van de vastgestelde procedurefout(en).

De aanvraag werd onderworpen aan 2 openbare onderzoeken.

Ingediende bezwaarschriften en petitielijsten