2024_CBS_03768 - Omgevingsvergunning - OMV_2023092492. Marnixplaats 14. District Antwerpen - Goedkeuring

Er werd een aanvraag voor een omgevingsvergunning ingediend bij het college van burgemeester en schepenen, die behandeld wordt volgens de gewone procedure van het Omgevingsvergunningendecreet.

Omschrijving stedenbouwkundige handelingen

Relevante voorgeschiedenis

- 30/12/2021: vervallen vergunning (20213590) voor het verbouwen en uitbreiden van een meergezinswoning;

- 06/10/1994: vergunning (86#8719961) voor het verbouwen van een gelijkvloerse garage;

- 12/08/1950: toelating (18#27301) voor het afbreken van een balkon;

- 16/08/1929: toelating (1929#34265) voor gevel- en binnenveranderingen.

Vergunde toestand

-          meergezinswoning met twee winkelruimtes op de gelijkvloerse verdieping;

-          3 bovenliggende appartementen;

-          hoekpand van 4 bouwlagen onder plat dak.

Bestaande toestand

-          meergezinswoning met 3 woongelegenheden op de verdiepingen en 1 reca-functie op de gelijkvloerse verdieping;

-          hoekpand van 4 bouwlagen onder plat dak;

-          gevels in witte crepi met wit, stalen buitenschrijnwerk en een dakrand in wit beton.

Nieuwe toestand

-          meergezinswoning  met 3 woongelegenheden op de verdiepingen en 1 reca-functie op de gelijkvloerse verdieping:

-          hoekpand van 5 bouwlagen onder plat dak met behoud van de kroonlijst:

-          nieuwe daklaag ingericht als duplex verdieping met dakterras bij het bovenste appartement;

-          voorgevels geïsoleerd vanaf de eerste verdieping en afgewerkt met een witte crepi;

-          nieuwe gevels boven de kroonlijst afgewerkt met een getextureerde crepi;

-          buitenschrijnwerk in wit aluminium en de balustrade in wit gelakt staal.

Inhoud van de aanvraag

-          wijzigen van de gelijkvloerse functie detailhandel naar reca;

-          uitbreiden van het volume met een extra bouwlaag;

-          inrichten van de extra bouwlaag als duplex verdieping met dakterras;

-          wijzigen van de voorgevels;

-          wijzigen van de scheimuren;

-          doorvoeren van interne constructieve werken.

Het decreet van 25 april 2014 betreffende de omgevingsvergunning, het decreet houdende algemene bepalingen inzake milieubeleid, de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening, het decreet betreffende het integraal handelsvestigingsbeleid, het decreet betreffende het natuurbehoud en het natuurlijk milieu en hun uitvoeringsbesluiten zijn van toepassing.

Conform artikel 15 van het Omgevingsvergunningsdecreet is het college van burgemeester en schepenen voor zijn ambtsgebied in eerste administratieve aanleg bevoegd voor volgende aanvragen van:

1. de gemeentelijke projecten;
2. andere gevallen dan deze waarvoor de Vlaamse regering of de deputatie bevoegd is.

Voorafgaand aan zijn beslissing neemt het college kennis van het verslag van de gemeentelijke omgevingsambtenaar.

Het verslag van de gemeentelijke omgevingsambtenaar luidt:

Adviezen

Externe adviezen

Interne adviezen

Toetsing regelgeving en beleidsrichtlijnen

Plannen van aanleg, ruimtelijke uitvoeringsplannen en verkavelingen

Het eigendom is gelegen binnen de omschrijving van het gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan GRUP Afbakening grootstedelijk gebied Antwerpen, goedgekeurd op 19 juni 2009.

Het eigendom is gelegen binnen de omschrijving van het gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan RUP Binnenstad, goedgekeurd op 26 april 2012. Volgens dit plan ligt het eigendom in de volgende zone: artikel  6:   zone voor centrumfuncties - stedelijke functies (ce6).

(Gewestelijke ruimtelijke uitvoeringsplannen (GRUP's) kan u raadplegen via https://omgeving.vlaanderen.be/grup. Gemeentelijke ruimtelijke uitvoeringsplannen (RUP's) kan u raadplegen via www.antwerpen.be, zoek op ‘goedgekeurde BPA’s en RUP’s'.)

De aanvraag ligt niet in een verkaveling.

De aanvraag wijkt af van de bepalingen van RUP Binnenstad op volgend punt:

2.1.2 harmonieregel en referentiebeeld.

De bijkomende bouwlaag is niet in harmonie met de omgeving en de constructie op zich. Dit op vlak van volume en materialiteit.

Gewestelijke stedenbouwkundige verordeningen

-          Hemelwater: het besluit van de Vlaamse Regering van 10 februari 2023 tot vaststelling van een gewestelijke stedenbouwkundige verordening inzake hemelwater, tot wijziging van het besluit van de Vlaamse Regering van 16 juli 2010 tot bepaling van stedenbouwkundige handelingen waarvoor geen omgevingsvergunning nodig is en tot opheffing van het besluit van de Vlaamse Regering van 5 juli 2013 houdende vaststelling van een gewestelijke stedenbouwkundige verordening inzake hemelwaterputten, infiltratievoorzieningen, buffervoorzieningen en gescheiden lozing van afvalwater en hemelwater.
(De verordening hemelwater kan u raadplegen via https://omgeving.vlaanderen.be, ga naar Decreten en uitvoeringsbesluiten > Verordeningen > Hemelwaterverordening 2023.
De verordening hemelwater is niet van toepassing op de aanvraag.

-          Toegankelijkheid: het besluit van de Vlaamse regering van 5 juni 2009 tot vaststelling van een gewestelijke stedenbouwkundige verordening inzake toegankelijkheid (verder genoemd verordening toegankelijkheid).
(De verordening toegankelijkheid kan u raadplegen via https://omgeving.vlaanderen.be, ga naar Decreten en uitvoeringsbesluiten > Verordeningen > verordening toegankelijkheid)
De verordening toegankelijkheid is niet van toepassing op de aanvraag.
 

Algemene bouwverordeningen

-          Voetgangersverkeer: het besluit van de Vlaamse regering van 29 april 1997 houdende de vaststelling van algemene bouwverordeningen inzake wegen voor voetgangersverkeer (verder genoemd verordening voetgangersverkeer), en de omzendbrief RO/98/2 van 23 maart 1998 betreffende de algemene bouwverordening inzake wegen voor voetgangersverkeer.
(De verordening voetgangersverkeer kan u raadplegen via https://omgeving.vlaanderen.be, ga naar Decreten en uitvoeringsbesluiten > Verordeningen > verordening wegen voor voetgangersverkeer)
De verordening voetgangersverkeer is niet van toepassing op de aanvraag.
 

Gemeentelijke stedenbouwkundige verordeningen

-          Bouwcode: de gemeentelijke stedenbouwkundige verordening (verder genoemd bouwcode), definitief vastgesteld door de gemeenteraad in zitting van 28 april 2014 en goedgekeurd bij besluit van de deputatie van de provincie Antwerpen van 9 oktober 2014.
(De bouwcode kan u raadplegen via www.antwerpen.be, zoek op ‘regelgeving bouwen in Antwerpen’)
De aanvraag wijkt af van de bepalingen van de bouwcode op volgende punten:

• artikel 6: Harmonie en draagkracht:

De bijkomende bouwlaag is niet in harmonie met de omgeving en de constructie op zich. Dit op vlak van volume en materialiteit;

• artikel 38: Groendaken:

het dakenplan vermeldt dat er een groendak of zonnepanelen voorzien worden. De ruimte die niet ingenomen wordt door zonnepanelen dient als groendak uitgevoerd te worden.

Sectorale regelgeving

-          MER-screening:
Rekening houdend met de kenmerken van de aanvraag en zijn omgeving wordt geoordeeld dat de mogelijke milieueffecten van het project niet aanzienlijk zijn.

-          Watertoets: overeenkomstig artikel 1.3.1.1 van het decreet van 18 juli 2003 betreffende het integraal waterbeleid, gecoördineerd op 15 juni 2018 (verder genoemd Waterwetboek), dient een vergunningsaanvraag onderworpen te worden aan de zogenaamde watertoets. Deze wordt uitgevoerd overeenkomstig het besluit van de Vlaamse Regering van 20 juli 2006 tot vaststelling van nadere regels voor de toepassing van de watertoets, tot aanwijzing van de adviesinstanties en tot vaststelling van nadere regels voor de adviesprocedure bij de watertoets, vermeld in artikel 1.3.1.1 van het decreet van 18 juli 2003 betreffende het integraal waterbeleid, gecoördineerd op 15 juni 2018 (verder genoemd Watertoetsbesluit).
Het voorliggende project is geheel gelegen in een zone waarvoor Stad Antwerpen aangewezen is als adviesinstantie.

Het project is gelegen in een zone met een kleine pluviale overstromingskans (T1000) onder huidig klimaat (score C).

Het project is gelegen in een zone met een kleine fluviale overstromingskans (T1000) onder huidig klimaat (score C).

Het project is niet gelegen in een signaalgebied.

Na onderzoek blijkt dat het project waarschijnlijk geen schadelijke effecten op het watersysteem veroorzaakt.

(Kijk de score van uw project na op (https://www.waterinfo.be/informatieplicht)

-          Vlaamse codex Wonen van 2021: Gecodificeerde decreten over het Vlaamse woonbeleid, gecodificeerd op 17 juli 2020.
(De kwaliteitsnormen voor woningen, die in uitvoering van de Vlaamse codex Wonen van 2021 zijn opgemaakt, kan u raadplegen via www.wonenvlaanderen.be, zoek op “besluit Vlaamse codex van 2021”)
De aanvraag valt onder het toepassingsgebied van de Vlaamse codex Wonen van 2021.

-          Rooilijn: artikel 4.3.8 van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening (VCRO) van 15 mei 2009.
(De VCRO kan u raadplegen via https://omgeving.vlaanderen.be/, ga naar Decreten en uitvoeringsbesluiten > Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening (VCRO))
Artikel 4.3.8 is niet van toepassing op de aanvraag.

Omgevingstoets

Toetsing van de verenigbaarheid van het aangevraagde met de omgeving en de goede ruimtelijke ordening

Functionele inpasbaarheid

De bestemming van meergezinswoning blijft behouden waardoor de functionele inpasbaarheid gegarandeerd blijft. 

Schaal - ruimtegebruik - bouwdichtheid

Het desbetreffend pand heeft 4 bouwlagen met plat dak. In voorliggende aanvraag wordt een bijkomende bouwlaag voorzien waardoor een duplex met buitenruimte ontstaat.

Gelet op de stedenbouwkundige context is het voorzien van een bijkomende dak- of bouwlaag hier aanvaardbaar.

Visueel-vormelijke elementen en Cultuurhistorische aspecten

De Marnixplaats wordt gekenmerkt door kopse gebouwen of hoekgebouwen. De hoekpanden hebben overwegend 4 bouwlagen met een daklaag dat het gebouw beëindigt. De verschijningsvorm varieert per hoekpand waardoor de daklagen of finale bouwlagen heterogene kenmerken vertonen.

De bestaande kroonlijst blijft behouden waarboven de nieuwe bouwlaag ontwikkeld wordt.

Het nieuwe volume wordt voorzien in een getextueerde gevelbepleistering met vlakke aluminium dakrand. Het schrijnwerk wordt uitgevoerd in wit aluminium en balustrades in wit gelakt staal. Het nieuwe volume vormt geen verderzetting van de bestaande onderbouw en neemt de gevelgeleding van de onderbouw ook niet over.

De aanvraag werd ter advies van de stedelijke dienst Monumentenzorg voorgelegd. Het advies leest als volgt:

“Hoekpand uit 1950/1960 gelegen in che-gebied aan de Marnixplaats.

Men wenst het pand te isoleren vanaf de eerste verdieping en af te werken met een witte crepi. het schrijnwerk te wijzigen door wit aluminium en een optopping te realiseren.

Vanuit oogpunt monumentenzorg is het isoleren van de buitengevel te onderzoeken mits de beeldwaarde van het nieuwe geveluitzicht gegarandeerd is. Isoleren heeft immers een belangrijke impact op de detaillering en de dieptewerking van de gevelelementen waaronder de raamdorpels, balkons en uitkragende betonnen kroonlijst. Deze kenmerken dienen bewaard te blijven. Het schrijnwerk wordt voorzien in wit aluminium met eenzelfde uitstraling dan het bestaande. Het lijkt alsof de afwerking vandaag bestaat uit een gladde pleister in plaats van een crepi.

Het gevelbeeld dient op welstand getoetst. Hetzelfde is van toepassing voor de optopping;

Vanuit oogpunt monumentenzorg kan een beperkte optopping voorzien worden die afgestemd is op de onderliggende bebouwing en zich integreert in de bestaande, historische context. De bestaande hoekpanden zijn immers verbouwd of vervangen door nieuwbouw waardoor de orginele gevelrij verstoord is. Een welstandsoordeel is aangewezen.

Er werden verschillende voorstellen voorgelegd aan de stedelijke Kwaliteitskamer. Het voorliggend ontwerp werd niet integraal teruggekoppeld en beoordeeld. Het is aan de afdeling Stedenbouw om te evalueren of er voldoende welstandscriteria en doorheen het ontwerpproces geformuleerde randvoorwaarden vervuld zijn om het afwijkend ontwerp gunstig te adviseren. Wij sluiten ons aan bij hun advies voor zowel het gevelparement als voor de optopping.”

Vanuit stedenbouwkundig oogpunt wordt het voorwaardelijk gunstig advies bijgetreden. De dienst Monumentenzorg legt hier geen voorwaarden op maar doet volgende suggesties voor het na-isoleren van de bestaande onderbouw:

-          steellook alu voor het buitenschrijnwerk;

-          arduinen dorpels ipv witte aludorpels;

-          gladde bepleistering dan wel crepi afhankelijk van de bestaande materialisatie.

Vanuit het afwegingskader voor buitenisolatie wordt het behoud of voorzien van arduinen dorpels in voorwaarden opgenomen. Om vervlakking van de gevels bij gevelisolatie tegen te gaan worden bijkomend specifieke voorwaarden bij de vergunning opgenomen.

Het ingediende voorstel werd ook voorgelegd aan de Kwaliteitskamer Architectuur waaruit onderstaand advies volgde:

“De kwaliteitskamer is van mening dat het nieuwe voorstel zeer sculpturaal oogt ten opzichte van de bestaande onderbouw. De relatie met de onderbouw wordt eerder conceptueel opgenomen en is niet afleesbaar. 

Van op de Marnixplaats gaat de hoekwerking van het volume zeer aanwezig zijn.

Het voorstel na de bespreking in september 2022 geniet de voorkeur. 

Deze sluit zowel qua volume als raamindeling het meest aan op de onderbouw.”

De Kwaliteitskamer architectuur bracht uiteindelijk een ongunstig advies uit voor het ingediende voorstel. (KKA /2022/ / 1858 - 18/08/2023).

Het klopt dat het ontwerp geen verderzetting vormt van de bestaande onderbouw.

In het voortraject werden echter wel enkele voorstellen door de Kwaliteitskamer voorwaardelijk gunstig bevonden en werden de adviezen van de Kwaliteitskamer mee opgenomen in het ontwerp.

Daarom wordt geoordeeld dat er op voldoende mate tegemoetgekomen wordt aan de opmerking geformuleerd door de Kwaliteitskamer.

Naast het voorgesteld volume is bijgevolg ook de voorgestelde afwerking aanvaardbaar en visueel inpasbaar is binnen het heterogeen geheel van de Marnixplaats.

Hinderaspecten – gezondheid – gebruiksgenot – veiligheid in het algemeen

In voorwaarden wordt opgenomen om de dakdelen waar geen zonnepanelen voorzien worden als groendak aan te leggen (bouwcode, art. 38).

Mits het naleven van de gestelde voorwaarden voldoet de aanvraag aan de actuele eisen wat betreft hinderaspecten, gezondheid en gebruiksgenot. 

Advies aan het college

Advies over de stedenbouwkundige handelingen

Aan het college wordt voorgesteld om voor de stedenbouwkundige handelingen de omgevingsvergunning te verlenen onder voorwaarden.

Geadviseerde stedenbouwkundige voorwaarden

1. Na uitvoering van de werken moet voldaan zijn aan de elementaire veiligheids-, gezondheids- en woonkwaliteitsvereisten, opgelegd door de Vlaamse Codex Wonen van 2021 en het Besluit van de Vlaamse Regering tot uitvoering van de Vlaamse Codex Wonen van 2021.

2. De bijgevoegde brandvoorzorgsmaatregelen zijn op het moment van eerste ingebruikname/exploitatie na te leven.

3. De dakdelen die niet met zonnepanelen voorzien worden moeten als groendak aangelegd te worden.

4. De isolatie plus afwerkingsmateriaal is met een totale dikte van 14 centimeter ten opzichte van de rooilijn uit te voeren.

5. De uitstekende delen van de gevel (zoals de raamdorpels) zijn te behouden door deze te verplaatsen of te vervangen door een nieuw element met dezelfde hoogte en uitsteek ten opzichte van het gevelvlak zoals in de bestaande toestand.

6. De elementen voor straatverlichting of nutsvoorzieningen die zich aan de gevel bevinden in de bestaande toestand, zijn integraal te verplaatsen.

7. De hoekprofielen die inherent zijn aan het gevelpleisterwerk, zijn onzichtbaar uit te voeren.

De aanvraag werd onderworpen aan 1 openbaar onderzoek.

Ingediende bezwaarschriften en petitielijsten

Bespreking van de bezwaren

Er werd één bezwaarschrift ingediend, voornamelijk handelend over.

1. Hinder bij de uitvoer van de werken: Het bezwaar dat de bezwaarindiener als inwoner van de wijk nadelige hinder zal ondervinden tijdens de uitvoer van de werken.

Beoordeling: De hinder die gepaard gaat bij de uitvoer van de werken is een noodzakelijk kwaad en is van beperkte duur. Het is begrijpelijk dat de omwonenden nadelige hinder zullen ervaren zoals geluidhinder, stof en puin, trillingen en geluid, het blokkeren van het voetpad en circulatie van werfverkeer. In de bijgevoegde MER-screeningsnota staan de verschillende te verwachten effecten beschreven. Zowel bij de aanleg als de exploitatiefase. De vergunninghouder is ertoe verplicht de verwachte hinder op voorhand in de schatten en de nodige maatregelen te nemen om de hinder tot een minimum te beperken. Dit moet vervat zitten in de MER-screeningsnota die als bijlage is toegevoegd in de vergunning.

De mogelijke hinder bij uitvoer van de werken is geen basis voor een toetsing aan de goede ruimtelijke ordening waardoor dit niet als beoordelingselement meegenomen kan worden.

Het bezwaar is ongegrond.

2. Het bezwaar tegen een bijkomende bouwlaag: Het bezwaar dat het toevoegen van een bijkomende laag niet verenigbaar is met haar omliggende context.

Beoordeling: Gelet op de stedenbouwkundige context zijn 4 bouwlagen met een daklaag voorkomend. Op de verschillende hoekpanden langsheen de Marnixplaats zijn de daken beëindigd met een daklaag. Er is weinig homogeniteit in verschijningsvorm van de daklagen omdat de onderbouw steeds verschillend is. Een specifieke architectuur van een gebouw vereist een daklaag die de architectuur van de onderbouw voorzet of op een visueel passende manier het gebouw doet beëindigen. Een bijkomende bouwlaag past in de stedenbouwkundig aanvaardbare bouwenvelop, de visuele uitwerking ervan wijkt af van het gegeven advies door de Kwaliteitskamer maar is niet stedenbouwkundig onaanvaardbaar.

Argumenten zoals de economische rendabiliteit van een bouwproject zijn niet stedenbouwkundig van aard en kunnen niet meegenomen worden in de beoordeling aan de goede ruimtelijke ordening.

Het bezwaar is ongegrond.