Op 10 september 2021 (jaarnummer 06924) keurde het college van burgemeester en schepenen de heraanleg van het openbaar domein van de site Groothandelsmarkt goed. Daarbij gaf ze de opdracht voor het uitvoeren van een haalbaarheidsstudie naar de mogelijkheden van het uitwisselen van effluentwarmte van de rioolwaterzuiveringsinstallatie (RWZI) van Aquafin in combinatie met koudelevering aan de Groothandelsmarkt middels warmtepompen. Dit soort opstellingen kan hoge rendementen behalen bij een goede warmte en koude balans. Deze opdracht werd ondersteund door de MOU die werd afgesloten tussen de Stad en erfpachthouder De Witte NV met daarin het gezamenlijke voornemen aangaande het streven naar CO2-neutraliteit op de site Groothandelsmarkt en het herwaarderen van het bedrijventerrein Groothandelsmarkt.
Op 27 juni 2022 (jaarnummer 00439) keurde de gemeenteraad het beleidskader realisatie warmtenetten, Roadmap 2030 stadsbreed warmtenet Antwerpen, goed. Daarin wordt de rioolwaterzuiveringsinstallatie (RWZI) Antwerpen Zuid benoemd als één van de negen basislastbronnen voor levering van warmte op het stadsbreed warmtenet.
Op 12 augustus 2022 (jaarnummer 06632) werd bestek GAC_2021_02071 goedgekeurd door het college. In dit bestek wordt een haalbaarheidsstudie uitgeschreven, die de mogelijke uitwisseling van energie tussen de Groothandelsmarkt en de rioolwaterzuiveringsinstallatie (RWZI) Antwerpen Zuid onderzoekt.
Op 10 november 2022 (jaarnummer 09063) werd bestek GAC_2021_02071 gegund aan Sweco Belgium bv door het college.
In dit besluit wordt het rapport en de samenvattende nota van Sweco Belgium bv ter kennisname voorgelegd.
In de studie werd onderzoek gedaan naar de haalbaarheid van energie-uitwisseling tussen de RWZI Antwerpen-Zuid, het naastgelegen bedrijventerrein Groothandelsmarkt en de omliggende gebieden (Blue Gate, het Kiel en August Leyweg) waarvan Blue Gate al uitgerust is met een warmtenet. De focus van de studie ligt op levering en productie van koude en warmte en de synergie tussen beiden. Op deze manier wordt gestreefd naar optimale valorisatie van restwarmtestromen.
De studie is uitgevoerd met beperkte informatie omtrent de koelinstallaties en de energievraag (warmte/koude) van de bedrijven op de Groothandelsmarkt (De Witte NV: gekoelde oppervlaktes uit milieuvergunningen, overige bedrijven: geïnstalleerde vermogens uit milieuvergunningen). Met deze informatie werd het rapport opgesteld. Aan het einde van het traject, werd contact gelegd met De Witte NV om de studie te verfijnen. Uit de terugkoppeling met De Witte NV vloeide dat de koelinstallaties recent vernieuwd zijn en dat deze gedecentraliseerd zijn opgesteld. Deze conclusies zijn opgenomen in de samenvattende nota.
In de studie werden 3 scenario’s voorgesteld en vergeleken met een referentiescenario. Dit referentiescenario kan gezien worden als een uitbreiding op de huidige plannen van Fluvius om een vergelijking met Scenario 1, 2 en 3 mogelijk te maken. Scenario 1 is vanwege technische redenen niet mogelijk. In Scenario 2 en 3 wordt er van een centrale koelinstallatie bij De Witte NV uitgegaan. Beide scenario’s recupereren maximaal de restwarmte uit de koelmachines met als verschil dat in Scenario 2 een onderscheid gemaakt wordt tussen persgaswarmte (hogere temperatuur) en condensorwarmte (lagere temperatuur) d.m.v. een extra leiding op de Groothandelsmarkt. In Scenario 3 wordt alle restwarmte uitgekoppeld op de condensortemperatuur. Scenario 2 heeft een hoger rendement dan scenario 3, maar een hogere kostprijs door de extra leiding.
Beide scenario's komen positief uit de analyse, om een correcte keuze tussen één van de scenario's te maken is verder onderzoek nodig. Volgens het onderzoek kan er met de gerecupereerde warmte de overige vraag van de Groothandelsmarkt worden ingevuld, alsook 16% van de warmtevraag van Blue Gate, Kiel en de August Leyweg. Dit komt overeen met het voorzien van verwarming en sanitair warm water van ± 850 doorsnee gezinnen. Doordat de efficiëntie van deze restwarmte ± 30% beter wordt ingeschat dan de efficiëntie van de restwarmte uit de RWZI, kan voor de zones Blue Gate, Kiel en August Leyweg jaarlijks ± € 279.000 elektriciteitskosten bespaard worden ten opzichte van de referentiesituatie.
Doordat de huidige koelinstallaties nog niet gecentraliseerd zijn en vrij recent vernieuwd, wordt aangeraden om de huidige installaties te blijven gebruiken en te zoeken naar mogelijkheden om de restwarmte zoveel als mogelijk intern te recupereren. Wanneer de installaties einde levensduur zijn, wordt aangeraden om een centrale watergekoelde installatie te plaatsen. Op die manier zal het eenvoudiger zijn om de warmte uit te koppelen naar een centraal warmtenet en kan het net geïntegreerd worden in het warmtenet van Fluvius. Het volledige restwarmtepotentieel wordt zo benut.
De vervolgstappen die (in parallel) ondernomen dienen te worden zijn:
Het college neemt kennis van het rapport en de samenvattende nota van de haalbaarheidsstudie over energie uitwisseling tussen de Groothandelsmarkt en de RWZI Antwerpen Zuid.
| Dienst | Taak |
| SW / Klimaat & Leefmilieu in samenspraak met OS / Business en Innovatie | Samen met de erfpachthouder (De Witte NV) en de verschillende huurders een onderzoek opzetten naar de technische haalbaarheid van de centralisatie van de koelinstallaties met uitwerking van een technisch plan. |
| Stadsontwikkeling / Klimaat & Leefmilieu | Samen met Fluvius de technische mogelijkheden nagaan om de restwarmte van de Groothandelsmarkt te gebruiken op het net naar Bluegate en Kiel.
|