2024_CBS_05231 - Omgevingsvergunning - OMV_2023126166. Oude Koornmarkt 28-30A. District Antwerpen - Weigering

Er werd een aanvraag voor een omgevingsvergunning ingediend bij het college van burgemeester en schepenen, die behandeld wordt volgens de gewone procedure van het Omgevingsvergunningendecreet.

Omschrijving stedenbouwkundige handelingen

Relevante voorgeschiedenis

-          29/03/2019: vaststelling als bouwkundig erfgoed:
https://inventaris.onroerenderfgoed.be/erfgoedobjecten/4450;

-          24/08/2012: vergunning (3553#4898) voor het uitbreiden van een restaurant.

Vergunde toestand

-          functie gelijkvloerse en eerste verdieping: restaurant/café;

-          bouwvolume: 2 samengevoegde gebouwen:

• hoekgebouw van 4 bouwlagen en een schuin dak;
• gesloten bebouwing van 3 bouwlagen en een entresol met een mansardedak;

-          gevelafwerking:

• Oude Koornmarkt nummer 28:

-          bepleisterde en wit beschilderde lijstgevel;

-          pui (ter hoogte van de begane grond en entresol) met middenportaal en gietijzeren kolommen met zwart gelakt stalen schrijnwerk;

-          wit geschilderde houten ramen op de verdiepingen;

• Oude Koornmarkt 30-30A:

-          gevel in witte bepleistering met gelijkvloerse plint in blauwe hardsteen;

-          bruin geschilderde houten ramen.
 

Bestaande toestand

wijkt af van de vergunde toestand.

Nieuwe toestand

-          functie gelijkvloerse en eerste verdieping: restaurant/café;

-          bouwvolume gesloten horeca-terras ter hoogte van het openbaar domein aan de voorgevelzijde van Oude Koornmarkt 28 en 30:

• bouwhoogte tussen de 2,20 meter en 4 meter met bevestigingen aan de gevel tot op 5,2 meter;
• totale oppervlakte van circa 66 m² met een inname van het openbaar domein van 4,20 tot 4,75 meter;

-          gevelafwerking gesloten horeca-terras:

• zwart gelakte staalconstructie;
• de constructie kan geopend en gesloten worden afhankelijk van de weersomstandigheden.

Inhoud van de aanvraag

-          uitbreiden van het bouwvolume door het plaatsen van een gesloten horeca-terras;

-          wijzigen van de voorgevel;

-          eventuele andere vergunningsplichtige werken en wijzigingen ten opzichte van de laatst vergunde toestand maken geen deel uit van de aanvraag.

Het decreet van 25 april 2014 betreffende de omgevingsvergunning, het decreet houdende algemene bepalingen inzake milieubeleid, de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening, het decreet betreffende het integraal handelsvestigingsbeleid, het decreet betreffende het natuurbehoud en het natuurlijk milieu en hun uitvoeringsbesluiten zijn van toepassing.

Conform artikel 15 van het Omgevingsvergunningsdecreet is het college van burgemeester en schepenen voor zijn ambtsgebied in eerste administratieve aanleg bevoegd voor volgende aanvragen van:

1. de gemeentelijke projecten;
2. andere gevallen dan deze waarvoor de Vlaamse regering of de deputatie bevoegd is.

Voorafgaand aan zijn beslissing neemt het college kennis van het verslag van de gemeentelijke omgevingsambtenaar.

Het verslag van de gemeentelijke omgevingsambtenaar luidt:

Adviezen

Externe adviezen

Interne adviezen

Toetsing regelgeving en beleidsrichtlijnen

Plannen van aanleg, ruimtelijke uitvoeringsplannen en verkavelingen

Het eigendom is gelegen binnen de omschrijving van het gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan GRUP Afbakening grootstedelijk gebied Antwerpen, goedgekeurd op 19 juni 2009.

Het eigendom is gelegen binnen de omschrijving van het gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan RUP Binnenstad, goedgekeurd op 26 april 2012. Volgens dit plan ligt het eigendom in de volgende zones: artikel  1:   zone voor wonen - (wo1) en artikel  8:   zone voor publiek domein - (pu).

(Gewestelijke ruimtelijke uitvoeringsplannen (GRUP's) kan u raadplegen via https://omgeving.vlaanderen.be/grup. Gemeentelijke ruimtelijke uitvoeringsplannen (RUP's) kan u raadplegen via www.antwerpen.be, zoek op ‘goedgekeurde BPA’s en RUP’s'.)

De aanvraag ligt niet in een verkaveling.

De aanvraag wijkt af van de bepalingen van het ruimtelijk uitvoeringsplan op volgende punten:

-          artikel 2.1.1 Culturele, historische en\of esthetische waarde:

In CHE-gebied, bij beschermd erfgoed, worden de wijzigingen tegenover de bestaande toestand onderworpen aan de wenselijkheid van behoud. Dit geldt zowel voor het exterieur en het interieur van gebouwen, als voor de bijhorende buitenruimten. Het plaatsen van een gesloten horeca-constructie aan de voorgevel zorgt voor een wijziging van de bestaande toestand aan het exterieur van het gebouw. Het belemmert de beleving van het onroerend erfgoed vanaf het openbaar domein.

-          artikel 2.1.2 Harmonieregel en referentiebeeld:
Vaste, gesloten horeca-constructies zijn niet kenmerkend voor het straatbeeld in de Oude Koornmarkt.

Gewestelijke stedenbouwkundige verordeningen

-          Hemelwater: het besluit van de Vlaamse regering van 5 juli 2013 houdende vaststelling van een gewestelijke stedenbouwkundige verordening inzake hemelwaterputten, infiltratievoorzieningen, buffervoorzieningen en gescheiden lozing van afvalwater en hemelwater (verder genoemd verordening hemelwater).
(De verordening hemelwater kan u raadplegen via https://omgeving.vlaanderen.be, ga naar Decreten en uitvoeringsbesluiten > Verordeningen > verordening hemelwater)
De verordening hemelwater is niet van toepassing op de aanvraag.
 

-          Toegankelijkheid: het besluit van de Vlaamse regering van 5 juni 2009 tot vaststelling van een gewestelijke stedenbouwkundige verordening inzake toegankelijkheid (verder genoemd verordening toegankelijkheid).
(De verordening toegankelijkheid kan u raadplegen via https://omgeving.vlaanderen.be, ga naar Decreten en uitvoeringsbesluiten > Verordeningen > verordening toegankelijkheid)
De aanvraag wijkt af van de bepalingen van de verordening toegankelijkheid op volgend punt:

• artikel 12 Draaicirkel en doorgangshoogte:
  In alle publiek toegankelijke delen dient voor een vrije en vlakke draairuimte te worden gezorgd. Wegens het ontbreken van vloerpassen op de plannen is het niet duidelijk of hiervoor wordt gezorgd.

Algemene bouwverordeningen

-          Voetgangersverkeer: het besluit van de Vlaamse regering van 29 april 1997 houdende de vaststelling van algemene bouwverordeningen inzake wegen voor voetgangersverkeer (verder genoemd verordening voetgangersverkeer), en de omzendbrief RO/98/2 van 23 maart 1998 betreffende de algemene bouwverordening inzake wegen voor voetgangersverkeer.
(De verordening voetgangersverkeer kan u raadplegen via https://omgeving.vlaanderen.be, ga naar Decreten en uitvoeringsbesluiten > Verordeningen > verordening wegen voor voetgangersverkeer)
De bepalingen van de verordening voetgangersverkeer zijn niet van toepassing.
 

Gemeentelijke stedenbouwkundige verordeningen

-          Bouwcode: de gemeentelijke stedenbouwkundige verordening (verder genoemd bouwcode), definitief vastgesteld door de gemeenteraad in zitting van 28 april 2014 en goedgekeurd bij besluit van de deputatie van de provincie Antwerpen van 9 oktober 2014.
(De bouwcode kan u raadplegen via www.antwerpen.be, zoek op ‘regelgeving bouwen in Antwerpen’)
De aanvraag wijkt af van de bepalingen van de bouwcode op volgende punten:

• artikel 5 Cultuurhistorisch erfgoed: zie RUP Binnenstad.
  • artikel 6 Harmonie en draagkracht: zie RUP Binnenstad.
  • artikel 13 Ondergrondse en bovengrondse uitsprongen:
    Gesloten horecaconstructies hebben een maximale bouwdiepte van 4 meter. Verder is het onduidelijk of de nutsvoorzieningen steeds bereikbaar blijven.

Sectorale regelgeving

-          MER-screening:
Rekening houdend met de kenmerken van de aanvraag en zijn omgeving wordt geoordeeld dat de mogelijke milieueffecten van het project niet aanzienlijk zijn.
Programmatorische Aanpak Stikstof: overeenkomstig het stikstofdecreet, het nieuwe beoordelingskader voor alle aanvragen die stikstofemissies veroorzaken, in werking getreden op 23 februari 2024.
Op basis van de toepassing van het stikstofdecreet kan geoordeeld worden dat voorliggende aanvraag een verkeersdragend of een verkeersgenererend project is. Het beoordelingskader uit het decreet is dus van toepassing.
Er werd geen impactscore berekening aan het dossier toegevoegd. Na onderzoek kan echter in alle redelijkheid worden geconcludeerd dat de impactscore voor dit project de drempelwaarde van 1% niet overschrijdt. De opmaak van een passende beoordeling van de effecten van stikstofdepositie via de lucht ten aanzien van SBZ-H is niet vereist.

-          Watertoets: overeenkomstig artikel 1.3.1.1 van het decreet van 18 juli 2003 betreffende het integraal waterbeleid, gecoördineerd op 15 juni 2018 (verder genoemd Waterwetboek), dient een vergunningsaanvraag onderworpen te worden aan de zogenaamde watertoets. Deze wordt uitgevoerd overeenkomstig het besluit van de Vlaamse Regering van 20 juli 2006 tot vaststelling van nadere regels voor de toepassing van de watertoets, tot aanwijzing van de adviesinstanties en tot vaststelling van nadere regels voor de adviesprocedure bij de watertoets, vermeld in artikel 1.3.1.1 van het decreet van 18 juli 2003 betreffende het integraal waterbeleid, gecoördineerd op 15 juni 2018 (verder genoemd Watertoetsbesluit).
Het voorliggende project is geheel gelegen in een zone waarvoor De Vlaamse Waterweg aangewezen is als adviesinstantie.

Het project is gelegen in een zone met een kleine pluviale overstromingskans (T1000) onder huidig klimaat (score C).

Het project is gelegen in een zone met een kleine fluviale overstromingskans (T1000) onder huidig klimaat (score C).

Na onderzoek blijkt dat het project waarschijnlijk geen schadelijke effecten op het watersysteem veroorzaakt.

(Kijk de score van uw project na op (https://www.waterinfo.be/informatieplicht)
 

-          Vlaamse codex Wonen van 2021: Gecodificeerde decreten over het Vlaamse woonbeleid, gecodificeerd op 17 juli 2020.
(De kwaliteitsnormen voor woningen, die in uitvoering van de Vlaamse codex Wonen van 2021 zijn opgemaakt, kan u raadplegen via www.wonenvlaanderen.be, zoek op “besluit Vlaamse codex van 2021”)
De aanvraag valt niet onder het toepassingsgebied van de Vlaamse codex Wonen van 2021.
 

-          Rooilijn: artikel 4.3.8 van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening (VCRO) van 15 mei 2009.
(De VCRO kan u raadplegen via https://omgeving.vlaanderen.be/, ga naar Decreten en uitvoeringsbesluiten > Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening (VCRO))
Artikel 4.3.8 is niet van toepassing op de aanvraag.

Omgevingstoets

Toetsing van de verenigbaarheid van het aangevraagde met de omgeving en de goede ruimtelijke ordening

Functionele inpasbaarheid

De aanvraag betreft het plaatsen van een gesloten horeca-terras met zonneluifel en windschermen. Deze werken zijn inpasbaar op voorwaarde dat ze voldoen aan de bepalingen van het terrasreglement van 1 mei 2024 en alle veiligheidsvoorschriften, wat niet het geval is zoals ook blijkt uit onderstaande adviezen en de beoordeling van de goede ruimtelijke ordening.

De stedelijke dienst Business en Innovatie gaf een voorwaardelijk gunstig advies over het plaatsen van een zonneluifel:
“De aanvraag omvat het plaatsen/regulariseren van een zonnetent aan de zijde Oude Koornmarkt en aan de zijde Pelgrimstraat van een horecapand gelegen in het afgebakende strategische horecagebied Historisch Centrum. OS/BI adviseert hiervoor gunstig onder voorwaarden dat de voorziene zonnetentconstructie voldoet aan de voorwaarden uit het terrasreglement en de bouwcode. Het is geenszins de bedoeling om een volledig gesloten horecaconstructie uit te bouwen op deze locatie. Het doel moet hier zijn om de zonnetent als open horecaterras te voorzien dat niet volledig wordt afgesloten.”

Er wordt niet voldaan aan de voorwaarden uit het advies.

Schaal – ruimtegebruik – bouwdichtheid

Men wenst twee zonnetenten ter hoogte van de Oude Koornmarkt 28 en 30A te regulariseren. De zonnetenten zijn bevestigd aan de gevels door staven bovenaan de zonnetent (bij de Oude Koornmarkt 30 in het pleisterwerk, bij de Oude Koornmarkt 28 in de blauwe hardstenen hoekpijlers en in de gietijzeren kolommen), en worden ondersteund door vaste steunen op het openbaar domein. Er werden invulwanden voorzien onder de zonnetent, tussen de kolommen, waardoor hier een gesloten constructie ontstaat.

Deze constructie is in strijd met het terrasreglement waarin duidelijk gesteld wordt dat een zonnetent een oprolbaar, inklapbaar of inschuifbaar scherm is boven raam- en/of deuropeningen, dat bescherming tegen zon en regen biedt, al dan niet over de volledige breedte van de gevel zonder steunpunt op de grond. De zonnetenten voldoen hier geenszins aan en komen niet voor vergunning in aanmerking. Het terrasreglement laat voorts enkel windschermen toe met een maximale hoogte van 1,60 meter. De schermen in de aanvraag zijn 2,20 meter hoog en worden geplaatst in zones waar dat omwille van de nodige bochtstralen voor de hulpdiensten niet is toegestaan.

Visueel-vormelijke elementen en cultuurhistorische aspecten

Beide panden (Oude Koornmarkt 28 en Oude Koornmarkt 30) zijn gelegen in che-gebied. De Oude Koornmarkt 28 is bovendien opgenomen in de inventaris van het bouwkundig erfgoed. Beide panden zijn beeldbepalend in deze context omwille van hun historische en architecturale waarde.

Zowel het principe van een gesloten horecaconstructie alsook de beeldverstorende bevestigingen aan de bovenzijde van de zonnetent zijn vanuit erfgoedoogpunt niet aanvaardbaar gelet op de visule impact in deze historisch waardevolle context. Er werd op geen enkele manier rekening gehouden met de erfgoedwaarde van beide panden en de afleesbaarheid van de gevels. De stedelijke dienst Monumentenzorg gaf dan ook een ongunstig advies over de aanvraag.

Hinderaspecten – gezondheid – gebruiksgenot – veiligheid in het algemeen

De brandweer gaf een ongunstig advies over de aanvraag. Het brandpreventieverslag heeft enkel betrekking op het bouwen van een overdekt terras. 

Met uitzondering van de aangevraagde werken blijven de vorige brandpreventieverslagen BW/DG/2006/G.00380.A1.0001 en BW/MDB/2012/G.00380.A1.0004 in kader van de initiële vergunningsaanvraag onverminderd van toepassing.

Behalve een aantal opmerkingen in verband met technische bepalingen zoals o.a. de brandweerstand van materialen en evacuatiewegen, heeft de brandweer fundamentele bezwaren tegen de gesloten terrasconstructie die beschouwd wordt als een uitbreiding van het gebouw en die de toegang tot de ondergrondse hydrant verhindert.

De gemeenteraad keurde op 18 december 2023 het zoneringsplan voor het deelgebied Pelgrimstraat goed. In het kader van de veiligheid zijn afbakeningen op Oude Koornmarkt 30 (e.a.) niet toegelaten. De voorgelegde terrasconstructie bevindt zich in de bochtstralen van de brandweervoertuigen waardoor de doorgang voor hulpdiensten niet meer is gewaarborgd.

Advies aan het college

Advies over de stedenbouwkundige handelingen

Aan het college wordt voorgesteld om voor de stedenbouwkundige handelingen de omgevingsvergunning te weigeren, omwille van onverenigbaarheden met stedenbouwkundige voorschriften, een goede ruimtelijke ordening en het ongunstig advies van de brandweer.

Administratieve lus

Op de aanvraag werd een administratieve lus toegepast, omwille van de volgende reden(en):

De aanplakking werd niet gemeld op het Omgevingsloket. Het openbaar onderzoek moet worden overgedaan.

De stappen in de procedure die verkeerd gelopen zijn werden opnieuw uitgevoerd om te voorkomen dat de eindbeslissing over de aanvraag vernietigd wordt omwille van de vastgestelde procedurefout(en).

De aanvraag werd onderworpen aan 2 openbare onderzoeken.