2024_DRAN_00152 - Burgerbegroting 2025-2026 - Spelregels stap 1 - Kennisneming

Op 20 januari 2014 (jaarnummer 13) keurde de districtsraad het principe van de Burgerbegroting goed. De Burgerbegroting is een participatietraject waarbij de inwoners van district Antwerpen ieder jaar beslissen over de besteding van 10 procent van het districtsbudget. Burgers kunnen zelf projecten indienen en uitvoeren of ze kunnen het district vragen een project uit te voeren.  

Op 18 februari 2019 (jaarnummer 27) keurde de districtsraad het bestuursakkoord van district Antwerpen voor de legislatuur van 2019-2024 goed. In artikel 14 tot en met 17 wordt ingegaan op de organisatie van de Burgerbegroting.  

Op 20 december 2021 (jaarnummer 197) keurde de districtsraad het afsprakenkader Burgerbegroting goed. In dit kader werden de spelregels van de Burgerbegroting formeel vastgelegd.

Op 18 november 2024 (jaarnummer 141) keurde de districtsraad aanpassing 8 van het meerjarenplan 2020-2025 goed.

De wet van 14 november 1983 betreffende de controle op de toekenning en aanwending van sommige toelagen.  

Het kaderbesluit basisprincipes ondersteuningsbeleid zoals goedgekeurd door de gemeenteraad van 26 oktober 2020 (jaarnummer 595). 

Met de collegebeslissing van 12 mei 2017 (jaarnummer 4463) werden de bevoegdheden van de districtscolleges vastgelegd. Artikel 6 bepaalt dat het districtscollege bevoegd is voor inspraak en participatie. 

Zoals vastgelegd in het afsprakenkader worden de concrete richtlijnen en data van de Burgerbegroting per stap telkens door het districtscollege vastgelegd en ter kennisname voorgelegd aan de districtsraad.

Timing:   

Stap 1: Thema’s kiezen en geld verdelen  

• 3 februari 2025: lanceren online stemming en open sessies in wijken (tot en met zondag 9 maart 2025)  
• 23 februari 2025: Kick-off
• 11 maart 2025: communicatie resultaten  

Stap 2: Projecten indienen  

• 14 maart 2025 tot en met 27 april 2025

Stap 3: Projecten kiezen 

• 2 september 2025: start online stemming
• 21 september 2025: Burgerbegrotingsfestival

Algemeen

• De Burgerbegroting is een project van district Antwerpen. Enkel bewoners van het grondgebied van district Antwerpen kunnen deelnemen, vanaf 13 jaar. Dit wordt gecontroleerd aan de hand van het rijksregisternummer;
• Bewoners kunnen op twee verschillende manieren deelnemen: individueel of in groep. Ze mogen beide manieren combineren, maar telkens maar één keer (dus één keer individueel, en één keer in groep):
  • individueel: mensen kunnen individueel keuzes maken op de website: burgerbegroting.be. In sommige gevallen is er ook een papieren alternatief;
  • in groep: mensen komen fysiek samen tijdens bijeenkomsten in de wijken of op de Kick-off en maken keuzes in groep (deliberatie). De Burgerbegroting zet hier sterk op in; 
• Elke bewoner die deelneemt, krijgt informatie over de bevoegdheden van het district, de werkwijze van de Burgerbegroting, de stappen tijdens het jaar, et cetera; 
• Er zijn 24 thema’s: dit zijn de bevoegdheden van district Antwerpen. Hieruit kiezen bewoners 8 thema’s, waarover het budget van 2026 verdeeld zal worden.  
• Bewoners mogen 1,4 miljoen euro over de 8 gekozen thema’s verdelen. Maximaal 40% van het budget mag naar werkingskosten gaan, investeringen moeten minstens 60% uitmaken.
• Restmiddelen: elk jaar zijn er projecten die goedkoper uitgevoerd worden, of die niet kunnen doorgaan. Dit geld komt in één grote pot, waarmee district Antwerpen investeringen realiseert binnen een thema van de Burgerbegroting. Bewoners mogen in de groepssessies kiezen welk investeringsthema het volgende jaar de restmiddelen krijgt; 
• Resultaat: de Burgerbegroting focust op beslissingen in dialoog met andere bewoners. Daarom worden de 8 thema’s als volgt gekozen: de 5 populairste thema’s van de groepssessies worden aangevuld met de 3 populairste thema’s van de online stemming (die niet overlappen met de eerste 5). Op die manier hebben de mensen die samen met anderen beslissen meer gewicht dan wie individueel stemt. Het district of het districtsbestuur kunnen de keuzes van bewoners niet veranderen. Op dinsdag 11 maart 2025 worden de 8 gekozen thema’s en de budgetten bekend gemaakt. 

Spelregels thema’s kiezen en geld verdelen in fysieke groep  

• Via een speeddate-methodiek kiezen bewoners samen de thema’s. Bewoners gaan in duo met elkaar in gesprek over telkens 2 thema’s. Ze verdelen 7 punten over deze 2 themakaarten. Na 5 rondes worden de stemmen voor de thema's over de verschillende gesprekken heen opgeteld en samengevoegd met de online stemmen. Op die manier worden de 8 meest gekozen thema’s vastgelegd; 
• Het geld wordt verdeeld met pokerchips. Bewoners zitten met 6 aan tafel. Iedereen krijgt 10 pokerchips van dezelfde kleur, die elk 10.000 euro voorstellen. In verschillende rondes worden de chips ingezet op de 8 thema’s. Het resultaat is definitief als er minstens 6 chips op een thema liggen, van minstens 4 deelnemers aan tafel. De score van verschillende tafels wordt opgeteld en verrekend tot een verdeling van 1,4 miljoen euro over de 8 thema’s. Nadien kiezen bewoners nog het thema voor de restmiddelen;
• Team Participatie gaat in februari en maart 2025 zo veel mogelijk naar de wijken om daar thema’s te kiezen en geld te verdelen. Bestaande groepen die minder gemakkelijk de weg naar de Kick-off vinden worden bezocht. Waar mogelijk wordt samengewerkt met organisaties uit de buurt en worden deze momenten opengesteld voor andere geïnteresseerden. 
• Op 23 februari 2025 vindt de Kick-off van de Burgerbegroting plaats. In een aangenaam kader met een hapje komen bewoners samen om thema’s te kiezen en geld te verdelen.

Spelregels thema’s kiezen en geld verdelen individueel online 

• Bewoners kunnen op de website burgerbegroting.be de 24 thema’s bekijken en hun keuze doorgeven: minimaal 3 thema’s, maximaal 8. Nadien kan er ook geld verdeeld worden over deze thema’s (maximaal 600.000,00 euro op één thema). 
• Op de website zijn heel concrete handleidingen te vinden, net als een overzicht van de veel gestelde vragen. Via e-mail of telefoon biedt team participatie van district Antwerpen ondersteuning bij het stemmen; 
• Als een keuze werd bevestigd, kan deze niet meer veranderd worden. Er kan ook maar één keer deelgenomen worden;
• Deelnemers kunnen alleen in eigen naam stemmen. Ze mogen enkel iemand helpen stemmen in aanwezigheid van die persoon. Rijksregisternummers of codes opvragen om te stemmen voor anderen is verboden. Stemmen afkopen in ruil voor voordelen mag niet. Projectindieners die moedwillig deze regels met de voeten treden kunnen uitgesloten worden.

Thema’s

1. Mensen samenbrengen
Ideeën om bewoners samen te brengen binnen een buurt, rond een interesse, om te feesten, van verschillende leeftijden, culturen en achtergronden.

2. Digitale vernieuwing
Ideeën om digitale toepassingen te ontwikkelen of te stimuleren, of data te verwerken, om ons district beter te maken. Enkele voorbeelden: een app om eenzaamheid te voorkomen of om elkaar te helpen.

3. Mensen helpen
Ideeën om mensen te helpen, te versterken, of om begrip te vergroten, door kleinschalige acties. Therapie of medische handelingen kunnen niet.  

4. Deel-, geef- en ruilacties
Ideeën om voorwerpen en diensten te delen, weg te geven of te ruilen. Enkele voorbeelden: een geefkast, een ruilbib, een materialenbib.

5. Sterke verenigingen en vrijwilligers
Ideeën om verenigingen of vrijwilligers van jongeren, senioren, cultuur, sport, handelaars,… te versterken. Enkele voorbeelden: vormingen en teambuildings, materiaal en infrastructuur, betere inspraak of communicatie (een nieuwsbrief, buurtkrantje, website,...), vrijwilligers zoeken, opleiden, bedanken of ondersteunen.

6. Plek om te studeren
Ideeën om ruimte of materiaal te voorzien voor kinderen en jongeren die samen huiswerk maken of studeren (geen bijles of hulp). 

7. Lokale themamarkten
Ideeën voor lokale markten rond een bepaald thema. Je kan geld krijgen voor bijvoorbeeld sprekers, ruimte, eten en drinken, et cetera.

8. Kunst en cultuur op straten en pleinen
Ideeën die tijdelijke kunst of cultuur in de publieke ruimte brengen. Enkele voorbeelden: kunstwerken, kleine tentoonstellingen, urban culture, initiatieven rond cultureel erfgoed, performances.

9. Muziek in de buurt
Ideeën voor lokale optredens waarop de hele buurt welkom is. Je kan geld krijgen voor bijvoorbeeld artiesten, geluid en belichting, feestruimte, eten en drinken, et cetera.

10. Sportvelden
Ideeën om sportterreinen in openlucht aan te leggen of te verbeteren, toegankelijk voor iedereen.

11. Samen sporten en bewegen 
Ideeën die jong en oud in een buurt doen bewegen. Enkele voorbeelden: evenementen, promotie, naschoolse sport.

12. Sporttoestellen
Ideeën die mensen doen bewegen door toestellen of andere stimulansen te plaatsen in de publieke ruimte, bijvoorbeeld voor fitness of urban sports.

13. Samentuinen
Ideeën om samentuinen te starten, uit te bouwen, bekend te maken of te vernieuwen. Mensen uit de buurt tuinieren samen. 

14. Meer bomen
Ideeën voor meer bomen in straten, op pleinen en/of in parken, in volle grond of in verharding, meestal uitgevoerd door het district.

15. Minder stenen
Ideeën om stenen of beton uit te breken in straten of op pleinen - ontharden - en deze vrijgekomen ruimte groener maken, meestal uitgevoerd door het district.

16. Klimaat en milieu
Ideeën om met lokale projecten het milieu in de wijk te verbeteren, of om buren bewust te maken van het milieu of van de verstoring van het klimaat. Enkele voorbeelden: bio-diversiteitsprojecten, sensibilisering.

17. Experimenteel groen
Ideeën om te experimenteren met groen in je straat of buurt. Enkele voorbeelden: een tijdelijke groene herinrichting van publieke ruimte, vernieuwende vormen van groen zoals mosmuren, tiny forests, verticaal groen, drijvend groen, et cetera.

18. Groen in straten en op pleinen
Ideeën om meer of beter groen te brengen of te stimuleren in straten en op pleinen. Bloemen, struiken, planten, in volle grond of in bakken, moeten het belangrijkste zijn. Enkele voorbeelden: geveltuinen, groenslingers, bloembakken, hangmanden, speelgroen, eetbaar groen, pop-up parken, openstellen van privé-groen.  

19. Verkeer afremmen
Ideeën die het verkeer in je straat of rond een school afremmen door kleine aanpassingen, zoals een drempel of versmalling. Sensibiliseren, flitscamera’s plaatsen of verkeersregels wijzigen mag district Antwerpen niet. 

20. Spelen op straten en pleinen
Ideeën die spelen op straten en pleinen stimuleren. Enkele voorbeelden: speelterreinen, speelwater, speelgroen, een permanent hinkelpad, een spelaanbod.

21. Mooie straten en pleinen
Ideeën voor mooiere straten en pleinen. Enkele voorbeelden: zitplekken, drinkfonteinen, betere verlichting of wegdek, eventueel samen met extra groen.

22. Fietsvriendelijke straten
Ideeën die fietsen in de stad aangenamer maken. Enkele voorbeelden: fietsenstallingen, bestaande fietspaden verbeteren, een straat asfalteren. Sensibiliseren rond fietsen, extra fietspaden of fietsstraten aanleggen mag district Antwerpen niet. 

23. Betere voetpaden
Ideeën die voetpaden verbeteren. Enkele voorbeelden: verzakkingen wegwerken, verlaagde boordstenen plaatsen, herstellingen uitvoeren. District Antwerpen is niet bevoegd voor sensibilisering rond voetgangers.

24. Toegankelijke straten en pleinen
Ideeën voor toegankelijkere straten, pleinen en routes zodat minder mobiele mensen of senioren er makkelijker kunnen wandelen, rusten of rijden met rolstoel of kinderwagen. Enkele voorbeelden: een stoeprand verlagen, geleiding voor blinden, obstakels wegnemen, markeringen aanbrengen, rustpunten.