2025_CBS_00483 - Ondersteuning. Klimaat & Leefmilieu - Klimaattraject voor EcoScholen. Selectie kandidaten. Vastlegging en uitbetaling - Goedkeuring

Op 25 april 2022 (jaarnummer 210) keurde de gemeenteraad de aangepaste ondersteuning voor scholen in een klimaattraject goed. Scholen die schoolbreed rond klimaat willen werken, kunnen hiervoor deelnemen aan een driejarig klimaattraject met coaching en een financiële ondersteuning. Zij kunnen kiezen tussen de pijlers klimaatbewust (klimaatmitigatie) en klimaatrobuust (klimaatadaptatie). In hun kandidaatstelling schetsen ze de schoolcontext, hun visie en doelen op het thema, welke prioriteiten ze willen opnemen in het eerste projectjaar, welke kosten ze zullen hebben en welke noodzaak en meerwaarde het project heeft voor de school en de brede omgeving. Zij kunnen kiezen uit drie ondersteuningsniveaus met bijhorende voorwaarden: EcoMini (10.000 euro), EcoMidi (20.000 euro) of EcoMaxi (30.000 euro). Geselecteerde scholen krijgen ondersteuning van een coach om van het traject een succes te maken. Een school kan via een verkorte procedure ook enkel coaching zonder financiële ondersteuning aanvragen.

Jaarlijks kunnen tot 20 scholen geselecteerd worden voor dit klimaattraject, met maximaal 10 selecties per indiendatum. De kandidaturen kunnen goedgekeurd worden zonder opmerkingen, met suggesties of met voorwaarden. Bij goedkeuring met voorwaarden moet de school bij de eindevaluatie kunnen aantonen dat de voorwaarden voldoende zijn gevolgd. Bij goedkeuring met voorwaarden op vlak van ambitieniveau moet de school binnen 1 jaar aangeven of ze de voorwaarden kan volgen of een trap wil dalen. Bij een afkeuring kan de beoordelingscommissie wel de vraag naar coaching goedkeuren. 

De projecttermijn van het traject duurt drie jaar. Bij onvoorziene omstandigheden die buiten de wil van de school verlopen, kan de school het traject voor maximaal drie jaar pauzeren. Zij dient hiervoor een gemotiveerde aanvraag in die door het bevoegde orgaan wordt goed- of afgekeurd. In de gemotiveerde aanvraag toont de school aan waarom de omstandigheden onvoorzien en buiten diens wil zijn en om welke redenen dit het voortzetten van het traject in het gedrang brengt. De school geeft ook de termijn aan waarvoor ze het traject wil pauzeren.

Bij de editie met deadline 1 december 2024 stelden tien scholen zich kandidaat:

Voor de pijler klimaatbewust:

• OLV Pulhof - kleuterschool;
• OLV Pulhof - lagere school;
• OLV Pulhof - secundair onderwijs.

Voor de pijler klimaatrobuust:

• Stedelijke Basisschool De Esdoorn;
• Stedelijke Basisschool De Gele Ballon;
• Stedelijke Basisschool Kosmos;
• Stedelijke Basisschool Musica;
• GO! Basisschool Plantijntje;
• Sint-Jozefinstituut voor Buitengewoon Secundair Onderwijs;
• De Waterval.

Drie scholen vragen om hun traject te pauzeren of de pauze te verlengen:

• Marco Polo; 
• GO! Koninklijk Atheneum MXM; 
• Sint-Vincentschool.

De wet van 14 november 1983 betreffende de controle op de toekenning en op de aanwending van sommige toelagen.

Kaderbesluit basisprincipes ondersteuningsbeleid goedgekeurd door de gemeenteraad op 26 oktober 2020 (jaarnummer 595).

Ondersteuningsreglement Klimaattraject Ecoscholen Antwerpen goedgekeurd door de gemeenteraad op Op 25 april 2022 (jaarnummer 210).

De beoordelingscommissie scoorde de aanvragen op proces en procesplan en de meerwaarde voor klimaat en leefmilieu. Op beide criteria moet minstens 50% worden gehaald.

Goedgekeurde aanvragen

Alle 10 ingediende dossiers werden door de beoordelingscommissie goedgekeurd. Bij 6 dossiers werden extra voorwaarden opgelegd die de school verplicht moet opvolgen. Het ondersteuningsbedrag wordt bepaald door het gekozen ambitieniveau van de kandidaat.

OLV Pulhof - kleuterschool
Deze autonome kleuterschool is gelegen op een campus met een lagere school en secundair onderwijs in Berchem. Met het project Pulhof2030 streeft de campus ernaar om tegen 2030 klimaatneutraal te zijn. Er wordt door het bestuur werk gemaakt van isolatie en zonnepanelen. De school wil ook met de kleuters, ouders en leerkrachten zelf werken aan een duurzamere school. Campusbreed gaat er gewerkt rond het thema duurzame voeding, waarbij de school met behulp van een coach de vertaling wil maken naar haar doelpubliek: kleuters. 

De kandidatuur van de school wordt goedgekeurd voor een ondersteuning van 10.000,00 euro met suggesties en volgende voorwaarden:

1. Het Pulhof 2030 plan is zeer ambitieus. Klimaatneutraal zijn als school is niet vanzelfsprekend (werken rond energie, mobiliteit, voeding, uitstappen ...). Denk voor het bepalen van de doelstellingen samen na over wat klimaatneutraal betekent op vlak van voeding. 
2. Hoewel het duidelijk is waar de school naartoe wil, staan de doelen nog niet op punt. De gemeenschappelijke lange termijn doelen rond het thema duurzame voeding (strategische doelen) moeten duidelijk geformuleerd worden en opgenomen worden in het Pulhof 2030-plan. Onder deze strategische doelen moeten per vestiging operationele doelen (korte termijn doelen) komen. 

OLV Pulhof - lagere school
Deze lagere school in is gelegen op een campus met kleuterschool en secundair onderwijs in Berchem. De campus streeft ernaar om tegen 2030 klimaatneutraal te zijn (project Pulhof2030). Hiervoor wordt gewerkt aan isolatie van buitenmuren en ramen en de plaatsing van zonnepanelen. Maar ook de leerlingen worden betrokken bij het behalen van de doelstellingen. De komende jaren wil de school campusbreed focussen op duurzame voeding, waarbij ze met behulp van een coach de vertaling wil maken naar haar doelpubliek: kinderen van de lagere school. 

De kandidatuur van de school wordt goedgekeurd voor een ondersteuning van 10.000,00 euro met suggesties en volgende voorwaarden:

1. Het Pulhof 2030 plan is zeer ambitieus. Klimaatneutraal zijn als school is niet vanzelfsprekend (werken rond energie, mobiliteit, voeding, uitstappen ...) Denk voor het bepalen van de doelstellingen samen na over wat klimaatneutraal betekent op vlak van voeding. 
2. Hoewel het duidelijk is waar de school naartoe wil, staan de doelen nog niet op punt. De gemeenschappelijke lange termijn doelen rond het thema duurzame voeding (strategische doelen) moeten duidelijk geformuleerd worden en opgenomen worden in het Pulhof 2030-plan. Onder deze strategische doelen moeten per vestiging operationele doelen (korte termijn doelen) komen. 

OLV Pulhof secundair onderwijs
Deze secundaire school is onderdeel van een campus met kleuterschool en lagere school in Berchem. Met het project Pulhof2030 streeft de campus ernaar om tegen 2030 klimaatneutraal te zijn. Op pedagogisch vlak wil de school van Pulhof2030 een breed gedragen project maken rond duurzaam leven met in eerste instantie een focus op duurzame voeding. De school wil met hulp van een coach inzetten op kennis en attitudes bij haar doelpubliek van middelbare schoolleerlingen. 

De kandidatuur van de school wordt goedgekeurd voor een ondersteuning van 10.000,00 euro met suggesties en volgende voorwaarden:

1. Het Pulhof 2030 plan is zeer ambitieus. Klimaatneutraal zijn als school is niet vanzelfsprekend (werken rond energie, mobiliteit, voeding, uitstappen ...) Denk voor het bepalen van de doelstellingen samen na over wat klimaatneutraal betekent op vlak van voeding. 
2. Hoewel het duidelijk is waar de school naartoe wil, staan de doelen nog niet op punt. De gemeenschappelijke lange termijn doelen rond het thema duurzame voeding (strategische doelen) moeten duidelijk geformuleerd worden en opgenomen worden in het Pulhof 2030-plan. Onder deze strategische doelen moeten per vestiging operationele doelen (korte termijn doelen) komen. 

SB De Esdoorn
Deze basisschool in Borgerhout heeft een stenen, weinig uitdagende speelplaats. Kinderen vervelen zich en maken snel ruzie. De school wil haar speelbeleid aanpakken en haar speelplaats avontuurlijker en natuurlijker inrichten om te zorgen dat leerlingen zich kunnen ontspannen op de speelplaats en om natuurbeleving- en betrokkenheid bij de leerlingen aan te moedigen. Daarnaast willen ze de natuurspeelplaats ook gaan inzetten voor buitenles. 
De kandidatuur van de school wordt goedgekeurd voor een ondersteuning van 30.000,00 euro met suggesties.

SB De Gele Ballon
Deze basisschool in Antwerpen mist op haar kleine speelplaats gevarieerd spel, uitdaging, natuurcontact en educatieve kansen. Ze wil door haar speelplaats uitdagend en natuurlijk in te richten komen tot meer welbevinden en natuurbetrokkenheid. Daarnaast wil ze de speelplaats graag benutten voor buitenles, met buitenklas en een leerlijn buiteneducatie. 
De kandidatuur van de school wordt goedgekeurd voor een ondersteuning van 30.000,00 euro met suggesties.

SB Kosmos
Deze basisschool in het Nachtegalenpark wil haar kleuterspeelplaats verbeteren. De speelplaats is de laatste tien jaar een inspiratie geweest voor andere scholen die willen vergroenen. Echter stoot de school nog op enkele problemen die ze graag wil aanpakken binnen dit traject. Zo wil ze enerzijds meer kleuters overtuigen om buiten te spelen en creatief aan de slag te gaan, en anderzijds met het hele team meer inzetten op buitenleren. 

De kandidatuur van de school wordt goedgekeurd voor een ondersteuning van 20.000,00 euro met suggesties en volgende voorwaarden:

1.    Denk goed na over ontwerp, inrichting en beheer:

• Er moet een nettowinst zijn van de beplanting; 
• Evalueer of een wadi de beste oplossing is voor de waterproblematiek; 
• Zorg voor een goed beheer om deze problemen naar de toekomst te vermijden. 

2.    De school dient de visie te borgen zodat deze door (nieuwe) leerkrachten gedragen wordt. Werk iets uit voor starters op je school en neem hen tijdens de sollicitatie al mee in het natuur-verhaal waar jullie voor staan.

SB Musica
Deze basisschool in hartje Antwerpen wil haar speelplaats graag leuker en natuurlijker inrichten. De huidige speelplaats wordt door de leerlingen als 'saai' en 'lelijk' omschreven en het ontbreekt er aan schaduw en infiltratie. De school wil door een natuurspeelplaats aan te leggen werken aan een aangename, schaduwrijke en groene speelplaats, die meer kansen biedt voor natuurbeleving en het welbevinden van de leerlingen verhoogt.  
De kandidatuur van de school wordt goedgekeurd voor een ondersteuning van 30.000,00 euro met suggesties.

GO! basisschool Het Plantijntje
Deze grote, diverse basisschool in Borgerhout heeft enkele jaren geleden een stukje van de speelplaats onthard en omgetoverd tot hun ‘fantastisch landschap’. Door een stijgend leerlingenaantal en een groot speeltuig dat afgekeurd werd, is de druk op het fantastisch landschap enorm toegenomen. De school wil een groot stuk van de speelplaats extra ontharden en natuurlijk inrichten om elk kind tijdens de speeltijd de kans te geven zich te ontspannen in de natuur. De leerlingen worden in het uitgebreide fantastisch landschap extra gestimuleerd om te bewegen zodat ze zich beter in hun vel voelen. 
De kandidatuur van de school wordt goedgekeurd voor een ondersteuning van 30.000,00 euro met suggesties.

Sint-Jozefinstituut voor Buitengewoon Secundair Onderwijs
Deze school voor buitengewoon secundair onderwijs in Antwerpen-Noord wil haar stenen speelplaats, die in de zomer heel fel opwarmt, aanpakken. De school deed al kleine ingrepen om de speelplaats gezelliger en groener te maken. Ze heeft nood aan een groter plan, meer budget en meer ondersteuning om de speelplaats klimaatrobuust te maken en aan te passen aan de noden van de leerlingen. De school wil hierbij  inzetten op betrokkenheid en eigenaarschap van de leerlingen door samen te planten, een moestuin te onderhouden voor de leerlingen horeca en samen het speelplaatmeubilair te maken met de leerlingen houtbewerking. 

De kandidatuur van de school wordt goedgekeurd voor een ondersteuning van 30.000,00 euro met suggesties en een voorwaarde op vlak van het gekozen ambitieniveau.
De motivatie hiervan moet binnen het eerste projectjaar moet gebeuren. Indien de school deze motivatie niet geeft of aangeeft dat deze voorwaarden niet haalbaar zijn, dan zakt de trap van het ambitieniveau naar EcoMidi:

• Ga met een expert na of de ambitie van 70% klimaatrobuuste ruimte haalbaar en wenselijk is. Als deze ambitie niet gehaald kan worden, dient de school een ambitieniveau te dalen naar de voorwaarden van EcoMidi (50% klimaatrobuuste ruimte).

De Waterval
Deze ervaringsgerichte basisschool in Ekeren staat voor kleinschaligheid en huiselijkheid. Dit vertaalt zich ook in de speelruimte buiten. Er wordt niet gesproken van “speelplaats” maar van “de tuin”. Omdat de tuin kampt met wateroverlast en er een oud speeltuig staat dat bijna op zijn einde is, wordt de hele buitenruimte herbekeken. De school wil een grote diversiteit aan speelmogelijkheden bieden waardoor elk kind aanbod heeft volgens de eigen noden. De tuin wordt ook een plek om te leren en om natuurbeleving te versterken. Bovendien nodigt het ontwerp uit tot beweging. 

De kandidatuur van de school wordt goedgekeurd voor een ondersteuning van 30.000,00 euro met suggesties en volgende voorwaarde:

• Een bestaande boom kan toekomstboom worden, maar moet hiervoor dan wel de nodige ruimte en verzorging krijgen. Toon aan waarom de gekozen boom voldoende potentieel heeft om een toekomstboom te worden en hoe deze verzorgd zal worden.

Aanvragen tot pauze

Drie scholen dienden een gemotiveerde aanvraag in om het lopende traject tijdelijk te pauzeren of de huidige pauze te verlengen. 

SL Marco Polo

Stedelijk Lyceum Marco Polo (voorheen Offerande) startte in januari 2022 met een klimaatrobuust traject om de speelplaats te ontharden en vergroenen. Met de leerlingen en het team werd een participatietraject opgestart om wensen en noden op te lijsten. Gezien een nakende renovatie van het schoolgebouw, waarbij de speelplaats als werfzone zal worden gebruikt, kan echter pas later de speelplaats worden aangepakt. De school moet tijdens deze renovatie het schoolgebouw vermoedelijk verlaten tussen september 2025 en september 2028. Op het einde van deze verbouwing zal de speelplaats in samenwerking met AGSO worden aangepakt en vergroend. 
Stedelijk Lyceum Marco Polo hervat het traject op 1 januari 2027 en beëindigt het traject op 1 januari 2028. 

Sint-Vincentschool
Deze school werkte geleidelijk aan aan een ontharde en vergroende speelplaats. Een professioneel ontwerp lag klaar om in het najaar van 2023 te realiseren. Helaas gebeurde in maart 2023 een tragisch ongeval op de speelplaats, waarbij een leerling om het leven kwam. Daardoor werden de voorbereidingswerken om de speelplaats te ontharden en te vergroenen tijdelijk on hold gezet. De school vroeg een pauze om de impact hiervan te verwerken. Samen met de nieuwe directeur werd het bestaande plan grondig herbekeken. Er werd daarom een pauze van een jaar aangevraagd. Deze pauze bleek te kort om het traject af te ronden. Tegen februari 2025 zal de speelplaats heraangelegd zijn. De school wil de daarna nog verder werken met de coach rond gebruik en onderhoud. De school vraagt daarom een verlenging van haar pauze. 
Sint-Vincentschool hervat het traject op 1 januari 2025 en beëindigt het traject op 1 januari 2026. 

GO! Koninklijk Atheneum MXM

Deze school stootte op een vermoeden van bodemvervuiling, waarna ze een bodemonderzoek bij OVAM aanvroegen in juli 2024. De school wacht nog steeds op de resultaten hiervan. De school kan pas verder met haar plannen wanneer de resultaten bekend zijn. De school vraagt daarom een verlenging van haar pauze. 
GO! Koninklijk Atheneum MXM hervat het traject op 1 januari 2025 en beëindigt het traject op 1 januari 2027. 

De ondersteuning bestaat uit twee delen:

• tussentijdse betalingen op factuurbasis van 75% na goedkeuring van het project door de beoordelingscommissie en het college;
• de overige 25% bij de afloop van het project en na de goedkeuring van de verantwoordingsstukken.

Het totaal uit te betalen bedrag bedraagt 230.000,00 euro waarvan:

• 10.000,00 EUR voor OLV Pulhof - kleuterschool; tussentijdse betalingen van 75% = 7.500,00 euro;
• 10.000,00 EUR voor OLV Pulhof - lagere school; tussentijdse betalingen van 75% = 7.500,00 euro;
• 10.000,00 EUR voor OLV Pulhof secundair onderwijs; tussentijdse betalingen van 75% = 7.500,00 euro;
• 20.000,00 EUR voor Stedelijke Basisschool Kosmos; tussentijdse betalingen van 75% = 15.000,00 euro;
• 30.000,00 EUR voor Stedelijke Basisschool De Esdoorn; tussentijdse betalingen van 75% = 22.500,00 euro;
• 30.000,00 EUR voor Stedelijke Basisschool De Gele Ballon; tussentijdse betalingen van 75% = 22.500,00 euro;
• 30.000,00 EUR voor Stedelijke Basisschool Musica; tussentijdse betalingen van 75% = 22.500,00 euro;
• 30.000,00 EUR voor GO! Basisschool Plantijntje; tussentijdse betalingen van 75% = 22.500,00 euro;
• 30.000,00 EUR voor Sint-Jozefinstituut voor Buitengewoon Secundair Onderwijs; tussentijdse betalingen van 75% = 22.500,00 euro;
• 30.000,00 EUR voor De Waterval; tussentijdse betalingen van 75% = 22.500,00 euro.

Een ondersteuning zal enkel uitbetaald worden wanneer er geen openstaande, niet-betwiste, vervallen schulden zijn ten aanzien van de stad Antwerpen.