2025_DRWI_00062 - Binnengemeentelijke decentralisatie - Delegatie bevoegdheden districten. Bovenlokale locaties. Advies district Wilrijk - Goedkeuring

Op 20 december 1999 besliste de gemeenteraad de binnengemeentelijke decentralisatie naar wettelijk model in te voeren (jaarnummer 3128). In uitvoering daarvan besliste de burgemeester, het college van burgemeester en schepenen en de gemeenteraad bevoegdheden van gemeentelijk belang waarover zij beschikken, over te dragen naar de districtsraden, de districtscolleges en de districtsburgemeesters.

De gemeenteraad keurde op 29 mei 2017 (jaarnummer 305) de lijst bovenlokale locaties goed na advies van de districtsraden en van de conferentie van afgevaardigden van de districtsadviesraden cultuur, sport, jeugd en senioren.
De gemeenteraad keurde op 31 mei 2021 (jaarnummer 309) een actualisatie van de bovenlokale locaties goed ten gevolge van de overdracht van bepaalde gewestwegen en nieuwe ontwikkelingen. De uitgangspunten uit het besluit van 2017 werden hierbij behouden.

Volgende uitgangspunten werden gehanteerd.

Uitgangspunt met betrekking tot bovenlokale straten en pleinen
Bovenlokale straten en pleinen zijn steenwegen, stadswegen en wijkwegen – zoals vastgelegd in het stedelijk mobiliteitsplan – en een aantal straten rond de Via Sinjoor-as en Diamantwijk.

• Alle steenwegen, stadswegen en wijkwegen worden bovenlokaal in functie van het voeren van een mobiliteitsbeleid en het wegbeeld. Dit is vastgelegd in het stedelijk mobiliteitsplan:
  • steenwegen verbinden de verschillende districten en omliggende gemeente en zijn van aard bovenlokaal. Het zijn vaak gewestwegen;
  • stadswegen zijn van karakter (gebruik en inrichting) bovenlokaal in functie van mobiliteit en aard en hebben een sterke invloed op de doorstroming van het openbaar vervoer. Ze zijn leesbaar als grote invalswegen van de stad. Het zijn vaak gewestwegen;
  • wijkwegen maken de verbinding tussen de verschillende wijken en zijn vaak ingebed in het lokale weefsel, maar zijn qua aard en gebruik van belang voor de goede doorstroming van het openbaar vervoer. Het zijn vaak grote brede straten en assen met een verbindende functie tussen wijken en kernen.
• De straten rond de Via Sinjoor-as en in de Diamantwijk zijn bovenlokaal omwille van hun bovenlokale functie of gebruik.
• Tunnels en brugconstructies zijn bovenlokaal.

Wanneer de functie van een weg verandert, wordt deze in overleg met het district uit de limitatieve lijst bovenlokaal openbaar domein geschrapt.

Uitgangspunt met betrekking tot bovenlokaal groen
De bevoegdheden van de districten rond lokaal groen omvat alle parken en begraafplaatsen, met uitzondering van:

• bovenlokale natuurgebieden die in beheer zijn bij derden;
• bovenlokale sportparken;
• begraafplaats Schoonselhof.

Wanneer de functie van een groendomein verandert, wordt deze in overleg met het district uit de limitatieve lijst bovenlokaal openbaar groen geschrapt.

Uitgangspunt met betrekking tot bovenlokale markten en foren
De bevoegdheden van de districten met betrekking tot markten en foren omvatten alle markten en foren, met uitzondering van:

• zaterdag en zondag gemengde markt op Oudevaartplaats en omgeving;
• Sinksenfoor;
• foren op het Steenplein indien opnieuw van toepassing (voormalige juli- en augustusfoor);
• foren op Koningin Astridplein: Paaskermis, Zomerkermis en Winterkermis (zoals beslist op de gemeenteraad van 29 april 2024 (jaarnummer 264)).

Op 27 januari 2025 (jaarnummer 34) keurde de gemeenteraad het bestuursakkoord van de stad Antwerpen 2025-2030  'Allemaal Antwerpenaar' goed. Resolutie 594 van dit bestuursakkoord bepaalt: '
De besluiten over de bevoegdheidsverdeling tussen stad en districten worden nu na één legislatuur geëvalueerd en er wordt bekeken waar de uitvoering en samenwerking kan verbeteren. Het district is het eerste aanspreekpunt voor de lokale bevoegdheden. De stad respecteert de bestuurlijke autonomie van de districten.'

Op 31 maart 2025 (jaarnummer 239) keurde de gemeenteraad de bovenlokale locaties van het district Borsbeek goed. Dit betrof een tussentijdse aanpassing voor het district Borsbeek ten gevolge van de fusie met het oog op de latere voorlegging aan de gemeenteraad van de bovenlokale/lokale locaties voor alle districten. 

Op woensdag 2 april 2025 vond een raad voor overleg omtrent de bovenlokale locaties plaats. Naast een actualisatie van de bovenlokale locaties conform de huidige uitgangspunten, werden enkele nieuwe uitgangspunten voorgesteld. De stedelijke schepen bevoegd voor districtswerking besprak dit met de districtsburgemeesters en de districtsschepenen bevoegd voor publiek domein en groen.
Het verslag van dit overleg zal ter kennisneming geagendeerd worden op het college van burgemeester en schepenen van 16 mei 2025, alsook de 10 districtscolleges.

De voorliggende wijzigingen omtrent de bovenlokale locaties (actualisatie conform de eerder besliste uitgangspunten en nieuwe uitgangspunten) worden ter advies voorgelegd aan de 10 districtsraden.

Decreet over het lokaal bestuur 

• Artikel 134 bepaalt de mogelijkheid van de gemeenteraad, het college en de burgemeester om bevoegdheden over te dragen aan de districtsraden, districtscolleges en districtsburgemeesters.
• Artikel 138 stelt dat naast de beslissingsbevoegdheden waarover de districtsraad beschikt op grond van dit decreet, de districtsraad een algemene adviesbevoegdheid heeft voor alle aangelegenheden die betrekking hebben op het district. De districtsraad kan bij reglement die algemene adviesbevoegdheid of delen ervan overdragen aan het districtscollege.

Volgende wijzigingen omtrent de bovenlokale locaties worden voorgesteld. 

Actualisatie
Allereerst dringt een actualisatie van de bovenlokale locaties conform de eerder besliste uitgangspunten zich op.

Nieuwe uitgangspunten
Vervolgens worden enkele nieuwe uitgangspunten voorgesteld. 

• Industrie- en industriehoofdstraten worden bovenlokaal.
  • De industrie- en industriehoofdstraten worden vastgelegd in de wegcategorieën uit het Mobiliteitsplan Antwerpen.
  • Dit heeft een impact op:
    • bovenlokaal grijs: de wegen binnen deze industriezones worden bovenlokaal;
    • bovenlokaal groen: de grotere groenzones (middenbermen, aanliggende stroken en bomen rond wegenis) worden bovenlokaal.   
• Losliggende fietspaden op hoofdroutes worden bovenlokaal.
  
  • Losliggende fietspaden zijn fietspaden geheel onafhankelijk van het tracé van een verkeersweg, met tweerichtingsfietsverkeer.
  • Dit heeft een impact op:
    • bovenlokaal grijs: deze fietspaden worden bovenlokaal;
    • bovenlokaal groen: de groene zuiverheidsboorden naast deze fietspaden volgen de typologie van de fietspaden. Het ruimere groen rond deze fietspaden, blijft lokaal. 
• Het Zuidpark wordt bovenlokaal. 
• Toekomstige Ringparken worden bovenlokaal.