Terug
Gepubliceerd op 24/06/2025

2025_GR_00563 - Binnengemeentelijke decentralisatie - Delegatie bevoegdheden districten. Bovenlokale locaties - Goedkeuring

gemeenteraad
ma 23/06/2025 - 19:30 Stadhuis
Goedgekeurd

Samenstelling

Aanwezig

Koen Kennis, waarnemend burgemeester-voorzitter; Patrick Janssens, schepen; Nabilla Ait Daoud, schepen; Lien Van de Kelder, schepen; Johan Klaps, schepen; Ken Casier, schepen; Karim Bachar, schepen; Stijn De Rooster, schepen; Nathalie van Baren, schepen; Filip Dewinter, raadslid; Kathleen Van Brempt, raadslid; Bart De Wever, titelvoerend burgemeester; Anke Van dermeersch, raadslid; Koen Laenens, raadslid; Danielle Meirsman, raadslid; Kevin Vereecken, raadslid; Ilse van Dienderen, raadslid; Peter Wouters, raadslid; Sam Van Rooy, raadslid; Sevilay Altintas, raadslid; Tatjana Scheck, raadslid; Meyrem Almaci, raadslid; Goedele Toen, raadslid; Jos D'Haese, raadslid; Bogdan Vanden Berghe, raadslid; Manal Toumi, raadslid; Michael Freilich, raadslid; Ben Van Duppen, raadslid; Céline Gümüs, raadslid; Anne Delespaul, raadslid; Ivan Heyligen, raadslid; Joke Laukens, raadslid; Pieter De Cock, raadslid; Maartje De Vries, raadslid; Ariane Giraneza Birekeraho, raadslid; Kenneth Asseloos, raadslid; Laura Delmas, raadslid; Joël Gemeiner, raadslid; Sven Lievens, raadslid; Lieselot Keymis, raadslid; Sophie Van de Velde, raadslid; Farid Darmach, raadslid; Ben Segers, raadslid; Oskar Seuntjens, raadslid; Vincent Hellemans, raadslid; Kinga Pajak, raadslid; Tim Tubbax, raadslid; Marij Preneel, raadslid; Freya Van Alsenoy, raadslid; Sven Cauwelier, algemeen directeur

Afwezig

Gerolf Annemans, raadslid

Verontschuldigd

Peter Mertens, raadslid; Liesbeth Homans, raadslid; Annick De Ridder, raadslid; Lise Vandecasteele, raadslid; Mohssine Ben Messaoud, raadslid

Secretaris

Sven Cauwelier, algemeen directeur

Voorzitter

Koen Kennis, waarnemend burgemeester-voorzitter
2025_GR_00563 - Binnengemeentelijke decentralisatie - Delegatie bevoegdheden districten. Bovenlokale locaties - Goedkeuring 2025_GR_00563 - Binnengemeentelijke decentralisatie - Delegatie bevoegdheden districten. Bovenlokale locaties - Goedkeuring

Motivering

Aanleiding en context

Op 20 december 1999 besliste de gemeenteraad de binnengemeentelijke decentralisatie naar wettelijk model in te voeren (jaarnummer 3128). In uitvoering daarvan besliste de burgemeester, het college van burgemeester en schepenen en de gemeenteraad bevoegdheden van gemeentelijk belang waarover zij beschikken, over te dragen naar de districtsraden, de districtscolleges en de districtsburgemeesters.

De gemeenteraad keurde op 29 mei 2017 (jaarnummer 305) de lijst bovenlokale locaties goed na advies van de districtsraden en van de conferentie van afgevaardigden van de districtsadviesraden cultuur, sport, jeugd en senioren.
De gemeenteraad keurde op 31 mei 2021 (jaarnummer 309) een actualisatie van de bovenlokale locaties goed ten gevolge van de overdracht van bepaalde gewestwegen en nieuwe ontwikkelingen. De uitgangspunten uit het besluit van 2017 werden hierbij behouden.

Volgende uitgangspunten werden gehanteerd.

Uitgangspunt met betrekking tot bovenlokale straten en pleinen
Bovenlokale straten en pleinen zijn steenwegen, stadswegen en wijkwegen – zoals vastgelegd in het stedelijk mobiliteitsplan – en een aantal straten rond de Via Sinjoor-as en Diamantwijk.

  • Alle steenwegen, stadswegen en wijkwegen worden bovenlokaal in functie van het voeren van een mobiliteitsbeleid en het wegbeeld. Dit is vastgelegd in het stedelijk mobiliteitsplan:
    • steenwegen verbinden de verschillende districten en omliggende gemeente en zijn van aard bovenlokaal. Het zijn vaak gewestwegen;
    • stadswegen zijn van karakter (gebruik en inrichting) bovenlokaal in functie van mobiliteit en aard en hebben een sterke invloed op de doorstroming van het openbaar vervoer. Ze zijn leesbaar als grote invalswegen van de stad. Het zijn vaak gewestwegen;
    • wijkwegen maken de verbinding tussen de verschillende wijken en zijn vaak ingebed in het lokale weefsel, maar zijn qua aard en gebruik van belang voor de goede doorstroming van het openbaar vervoer. Het zijn vaak grote brede straten en assen met een verbindende functie tussen wijken en kernen.
  • De straten rond de Via Sinjoor-as en in de Diamantwijk zijn bovenlokaal omwille van hun bovenlokale functie of gebruik.
  • Tunnels en brugconstructies zijn bovenlokaal.

Wanneer de functie van een weg verandert, wordt deze in overleg met het district uit de limitatieve lijst bovenlokaal openbaar domein geschrapt.

Uitgangspunt met betrekking tot bovenlokaal groen
De bevoegdheden van de districten rond lokaal groen omvat alle parken en begraafplaatsen, met uitzondering van:

  • bovenlokale natuurgebieden die in beheer zijn bij derden;
  • bovenlokale sportparken;
  • begraafplaats Schoonselhof.

Wanneer de functie van een groendomein verandert, wordt deze in overleg met het district uit de limitatieve lijst bovenlokaal openbaar groen geschrapt.

Uitgangspunt met betrekking tot bovenlokale markten en foren
De bevoegdheden van de districten met betrekking tot markten en foren omvatten alle markten en foren, met uitzondering van:

  • zaterdag en zondag gemengde markt op Oudevaartplaats en omgeving;
  • Sinksenfoor;
  • juli- en augustusfoor op het Steenplein: 
    deze foren konden door de werken aan de kaaimuren en de latere heraanleg van het plein, tijdelijk niet meer plaatsvinden en werden bijgevolg  verwijderd uit het kermisreglement. Deze foren zullen echter opnieuw op het Steenplein georganiseerd kunnen worden, zoals aan bod komt op de gemeenteraad van 23 juni 2025 (jaarnummer 472 );
  • foren op Koningin Astridplein: Paaskermis, Zomerkermis en Winterkermis (zoals beslist op  de gemeenteraad van 29 april 2024 (jaarnummer 264)).

Op 27 januari 2025 (jaarnummer 34) keurde de gemeenteraad het bestuursakkoord van de stad Antwerpen 2025-2030  'Allemaal Antwerpenaar' goed. Resolutie 594 van dit bestuursakkoord bepaalt: 'De besluiten over de bevoegdheidsverdeling tussen stad en districten worden nu na één legislatuur geëvalueerd en er wordt bekeken waar de uitvoering en samenwerking kan verbeteren. Het district is het eerste aanspreekpunt voor de lokale bevoegdheden. De stad respecteert de bestuurlijke autonomie van de districten.'

Op 31 maart 2025 (jaarnummer 239) keurde de gemeenteraad de bovenlokale locaties van het district Borsbeek goed. Dit betrof een tussentijdse aanpassing voor het district Borsbeek ten gevolge van de fusie met het oog op de latere voorlegging aan de gemeenteraad van de bovenlokale/lokale locaties van alle districten. 

Op woensdag 2 april 2025 vond een raad voor overleg omtrent de bovenlokale locaties plaats. Naast een actualisatie van de bovenlokale locaties conform de huidige uitgangspunten, werden enkele nieuwe uitgangspunten voorgesteld. De stedelijke schepen bevoegd voor districtswerking besprak dit met de districtsburgemeesters en de districtsschepenen bevoegd voor publiek domein en groen.
Het verslag van dit overleg werd ter kennisneming voorgelegd op het college van burgemeester en schepenen van 16 mei 2025 (jaarnummer 3447), alsook op de 10 districtscolleges.

De voorliggende wijzigingen omtrent de bovenlokale locaties (actualisatie conform de eerder besliste uitgangspunten en nieuwe uitgangspunten) werden ter advies voorgelegd aan de 10 districtsraden:

  • Antwerpen op 16 juni 2025 (jaarnummer 79);
  • Berchem op 17 juni 2025 (jaarnummer 45);
  • Berendrecht-Zandvliet-Lillo op 27 mei 2025 (jaarnummer 38);
  • Borgerhout op 26 mei 2025 (jaarnummer 45);
  • Borsbeek op 26 mei 2025 (jaarnummer 33);
  • Deurne op 22 mei 2025 (jaarnummer 65);
  • Ekeren op 26 mei 2025 (jaarnummer 57);
  • Hoboken op 26 mei 2025 (jaarnummer 44);
  • Merksem op 22 mei 2025 (jaarnummer 44);
  • Wilrijk op 5 juni 2025 (jaarnummer 62). 

Juridische grond

Decreet over het lokaal bestuur 

  • Artikel 134 bepaalt de mogelijkheid van de gemeenteraad, het college en de burgemeester om bevoegdheden over te dragen aan de districtsraden, districtscolleges en districtsburgemeesters.
  • Artikel 138 stelt dat naast de beslissingsbevoegdheden waarover de districtsraad beschikt op grond van dit decreet, de districtsraad een algemene adviesbevoegdheid heeft voor alle aangelegenheden die betrekking hebben op het district. De districtsraad kan bij reglement die algemene adviesbevoegdheid of delen ervan overdragen aan het districtscollege.

Argumentatie

Volgende wijzigingen omtrent de bovenlokale locaties worden voorgesteld. 

Actualisatie
Allereerst dringt een actualisatie van de bovenlokale locaties conform de eerder besliste uitgangspunten zich op.

Nieuwe uitgangspunten
Vervolgens worden enkele nieuwe uitgangspunten voorgesteld. 

  • Industrie- en industriehoofdstraten worden bovenlokaal.
    • De industrie- en industriehoofdstraten worden vastgelegd in de wegcategorieën uit het Mobiliteitsplan Antwerpen.
    • Dit heeft een impact op:
      • bovenlokaal grijs: de wegen binnen deze industriezones worden bovenlokaal;
      • bovenlokaal groen: de grotere groenzones (middenbermen, aanliggende stroken en bomen rond wegenis) worden bovenlokaal.   
  • Losliggende fietspaden op hoofdroutes worden bovenlokaal.
    • Losliggende fietspaden zijn fietspaden geheel onafhankelijk van het tracé van een verkeersweg, met tweerichtingsfietsverkeer.
    • Dit heeft een impact op:
      • bovenlokaal grijs: deze fietspaden worden bovenlokaal;
      • bovenlokaal groen: de groene zuiverheidsboorden naast deze fietspaden volgen de typologie van de fietspaden. Het ruimere groen rond deze fietspaden, blijft lokaal. 
  • Het Zuidpark wordt bovenlokaal. 
  • De toekomstige Ringparken worden bovenlokaal. 

Besluit

De gemeenteraad keurt bij monde van de fractievoorzitters volgend besluit goed.
Stemden ja: N-VA, Vooruit, GROEN en cd&v.
Hebben zich onthouden: PVDA en VLAAMS BELANG. 
De gemeenteraad beslist:

Artikel 1

De gemeenteraad neemt kennis van de adviezen van de 10 districtsraden waarbij elk district de lijst van de bovenlokale locaties binnen het eigen district adviseert. 

Artikel 2

De gemeenteraad keurt het voorstel tot wijziging van de bovenlokale locaties goed: 

  • een actualisatie van de bovenlokale locaties conform de eerder besliste uitgangspunten;
  • de nieuwe uitgangspunten:
    • industrie- en industriehoofdstraten worden bovenlokaal;
    • losliggende fietspaden op hoofdroutes worden bovenlokaal;
    • het Zuidpark wordt bovenlokaal;
    • de toekomstige Ringparken worden bovenlokaal.

Artikel 3

De gemeenteraad keurt de gecoördineerde lijst met bovenlokale locaties goed, met ingang van 1 januari 2026.

Artikel 4

Dit besluit heeft in principe geen financiële gevolgen.

Bijlagen