2025_CBS_03071 - Klimaat & Leefmilieu. Warmtenetten - Realisatie Warmtenet Noord. Financiële tussenkomst voor aanleg Backbone Havanasite en Luchtbal Fase 1. Principebeslissing - Goedkeuring

Op 29 mei 2017 (jaarnummer 307) besliste de gemeenteraad om voor de activiteit warmte beheersoverdracht aan IMEA te doen. Op 27 november 2017 (jaarnummer 708) werd een analoge beheersoverdracht aan IVEG gedaan. Het uitgangsprincipe is telkens dat beide maatschappijen binnen hun toenmalige gasdistributiegebied in Antwerpen ook de beoogde partijen vormen voor de uitbouw van de warmtedistributie. Sinds de fusie van IMEA en IVEG op 1 juli 2018 neemt Fluvius voor stad Antwerpen de rol van warmtenetbeheerder op. Op dit moment nam Fluvius ook de door IMEA en IVEG aangegane engagementen met betrekking tot de activiteit warmte over.

Op 28 september 2018 sloot de Stad een intentieovereenkomst met Indaver, Fluvius en het Havenbedrijf waarbij de partijen zich engageerden om te onderhandelen naar definitieve overeenkomsten voor het warmtenetproject Noord (jaarnummer 8738). In dit project wordt de restwarmte van de industriële afvalverwerkingsinstallatie Indaver Stabroek gevaloriseerd door levering als proceswarmte voor bedrijven en als ruimteverwarming en sanitair warm water in de wijken Luchtbal, Rozemaai en Ekeren. In dit kader is in december 2019 de SPV warmte@noord opgericht voor de transportleidingen in het Havengebied, met als aandeelhouders Indaver en het Havenbedrijf. Fluvius zal instaan voor de uitbating van de transportleiding vanuit de haven tot aan Luchtbal, en zal ook de distributienetten Luchtbal, Rozemaai, Ekeren en Luithagen uitbaten.  

Op 14 december 2020 (jaarnummer 775) keurde de gemeenteraad het geactualiseerde Klimaatplan 2030 van de stad Antwerpen goed. Warmtenetten worden hierin genoemd als belangrijke netwerkinfrastructuur om de beoogde klimaatdoelstellingen van 2030 en 2050 (klimaatneutrale stad) te bereiken. 

Op 27 juni 2022 (jaarnummer 439) keurde de gemeenteraad het beleidskader realisatie warmtenetten goed met als titel "Roadmap 2030 | stadsbreed warmtenet Antwerpen". De uitvoering van de 18 daarin opgenomen beleidsaanbevelingen werd opgedragen aan de bedrijfseenheid stadsontwikkeling, afdeling klimaat & leefmilieu (SW/K&L), de strategische partners van het plan van aanpak warmtenetten en de betrokken stadsdiensten.

De realisatie van het warmtenet Antwerpen Noord is in volle ontwikkeling. Om het distributienet aan te leggen zijn door Fluvius in 2024 verschillende aanbestedingen in de markt gezet. Fluvius ontving offertes die de initiële budgettering sterk overschrijden. Dit is het gevolg van verschillende problemen zoals een wegvallende synergie met andere werken, meerkosten door PFAS-vervuiling en een beperkt aantal beschikbare aannemers. Fluvius heeft verschillende mitigerende acties ondernomen om deze problemen in de toekomst te vermijden. Deze maatregelen lossen de huidige problematiek echter niet volledig op. Voor het perceel TR03-04 Backbone Havanasite en Luchtbal Fase 1 (Havanasite, Argentiniëlaan en Philadelphiastraat) is er een budgettair tekort van 2.060.000,00 EUR. Dit blokkeert de gunning en aanleg van het tracé met als gevolg ook de realisatie van het warmtenetwerk Noord.

Als het tracé TR03-04 Backbone Havanasite en Luchtbal Fase 1 niet gegund worden heeft dit meerdere gevolgen:

• De aanleg in synergie met de werken aan de Technische Cluster Noord op de Havanasite wordt onzeker. Bijgevolg wordt ook de realisatie van het warmtenet in zijn geheel onzeker aangezien een aanleg zonder synergie technisch moeilijk realiseerbaar is.
• De aansluitplanning van de gebouwen van Woonhaven wordt niet gehaald. Tijdelijke warmtebronnen zijn dan noodzakelijk. Deze hebben een bijkomende negatieve financiële impact en zijn bovendien technisch niet altijd mogelijk.

Fluvius System Operator cv vraagt de stad Antwerpen om een financiële tussenkomst van 2.060.000,00 EUR om tot gunning van de aanleg van de Backbone Havanasite en Luchtbal Fase 1 te kunnen overgaan. Met dit besluit gaat het college principieel in op deze vraag, met als voorwaarden:

• Fluvius engageert zich om meer afnemers te contracteren langs de Westkant van de Noorderlaan;
• In het geval het investeringsrendement van de business case voor warmtecluster Noord positief is zal Fluvius het bedrag terugstorten aan het stad.

De voorwaarden en modaliteiten voor deze financiële tussenkomst zullen verder uitgewerkt worden in een overeenkomst tussen stad Antwerpen en Fluvius en ter goedkeuring aan de gemeenteraad voorgelegd worden.

De middelen vereist voor deze financiële tussenkomst zullen bij opmaak van het meerjarenplan 2026-2031 ingeschreven worden en aan de gemeenteraad ter goedkeuring voorgelegd worden. De voorwaarden en modaliteiten van deze financiële tussenkomst zullen verder uitgewerkt in een overeenkomst en ter goedkeuring aan de gemeenteraad voorgelegd worden.