2016_CBS_01658 - Retributiereglement - Inname openbaar domein voor evenementen en manifestaties - Goedkeuring

Het huidige retributiereglement op de inname van het openbaar domein voor evenementen en manifestaties werd goedgekeurd door de gemeenteraad op 19 november 2013 (jaarnummer 673) en is geldig tot 31 december 2019.

Het college gaf op 26 juni 2015 (jaarnummer 5497) opdracht aan de bedrijfseenheid ondernemen en stadsmarketing om een gemeenschappelijk kader te ontwikkelen voor de organisatie van evenementen en commerciële activiteiten op openbaar domein, in samenwerking met de bedrijfseenheden stadsbeheer, financiën, stadsontwikkeling, districts- en loketwerking en cultuur, sport, jeugd en onderwijs.

Het college nam op 18 december 2015 (jaarnummer 10101) kennis van de technische nota, de opdrachten en timing rond het project 'Tijdelijke inname openbaar domein voor evenementen en commerciële activiteiten'.
Het college gaf hierbij opdracht om een nieuw retributiereglement inname openbaar domein voor evenementen en manifestaties voor te bereiden dat volgens de overgangsmaatregel vanaf 1 april 2016 in voege zou moeten treden.

In het nieuwe reglement wordt de hoogte van de retributies bepaald op basis van de inhoud van het evenement. Hiervoor werd in de technische nota voorgesteld om de evenementen in volgende zes categorieën in te delen:

1. eigen georganiseerde evenementen van de groep stad Antwerpen;
2. evenementen in co-organisatie met de groep stad Antwerpen;
3. naamsversterkende evenementen of nieuwe evenementen met groeipotentieel tot naamsversterkend evenement;
4. samenlevingsversterkende districtsgebonden evenementen;
5. overige externe georganiseerde evenementen niet-winstgevend of nominatief vrijgesteld;
6. overige externe georganiseerde winstgevende evenementen.

Er kan een optimalisering van het privatief gebruik van het openbaar domein uitgevoerd worden, mits de nodige aanpassingen aan:

• het opportuniteits- en bevoegdhedenkader evenementen;
• de retributiereglementen betreffende het gebruik van het openbare domein en de erbij van toepassing zijnde belastingreglementen.

Het huidige retributiereglement veroorzaakt door haar toepassing een aantal problemen die door het voorgestelde nieuwe retributiereglement kunnen opgelost worden.

• Voor de bepaling of een evenement commercieel of niet-commercieel is (en dus vrijgesteld van retributie of niet) wordt momenteel het juridisch statuut van de organisator in beschouwing genomen. Dit is echter geen goed vertrekpunt want niet-commerciële organisaties zoals vzw’s en feitelijke verenigingen kunnen ook zuiver commerciële evenementen organiseren, terwijl commerciële organisaties (zoals bvba’s en nv’s) ook niet-commerciële evenementen kunnen organiseren.
  In praktijk wordt het statuut van vzw soms gebruikt om retributies te ontlopen voor de organisatie van een louter commercieel evenement, gericht op het maken van zoveel mogelijk winst voor de organisator. Het is belangrijk dat er naar de inhoud van het evenement op zich wordt gekeken, en niet naar het juridisch statuut van de organisator om uit te maken of een evenement vrijstelling kan genieten of niet.
  Het nieuwe reglement voorziet een tarifering volgens soort evenement.
   
• Ontbreken van een kader voor naamsversterkende evenementen, beurzen, congressen en dergelijke waarvan verwacht wordt dat ze een grote meerwaarde kunnen betekenen voor de stad Antwerpen.
  Het bestuur moet meer ruimte krijgen om het juiste toepasselijke tarief en de mate van ondersteuning door de stad Antwerpen te bepalen, in functie van de wederzijdse engagementen en het belang van de mogelijke partners voor de marketingstrategie van de stad Antwerpen.
  Het nieuwe reglement voorziet duidelijke criteria waaraan het evenement afgetoetst wordt.
   
• Nood aan een duidelijke definitie over ‘evenementen in co-organisatie met de stad’.
  Door een gebrek aan een duidelijke definitie en richtlijnen hierover wordt er vaak aan het werkelijke doel voorbijgegaan en worden op basis van een minimale ondersteuning door de stad (vastgelegd in een samenwerkingsovereenkomst), evenementen vrijgesteld van retributies. Dit terwijl co-organisatie enkel doelt op evenementen waarbij de stad een werkelijk aandeel en zeggenschap heeft in de organisatie van het evenement.
  Het nieuwe reglement stelt strengere eisen om de mate van co-organisatie te bepalen.
   
• Centraal gelegen zones die veel bezoekers kunnen ontvangen door de goede infrastructuur van het openbaar domein, brede mobiliteitsomkadering en veel detailhandel en horeca, zijn zeer geliefd voor het organiseren van evenementen maar ook drukbezet. Er is meer spreiding van de evenementen over de stad Antwerpen noodzakelijk. De zoneverdeling in het huidige retributiereglement heeft niet het gewenste resultaat. Het nieuwe reglement voert stadsbreed vier zones in. De zones A, B, C en D.
  De zones A tot C worden op basis van volgende indeling uitgewerkt:

  zone A: 

  • deze zone wordt omschreven als Via Sinjoor-as en omvat:
    • De Keyserlei;
    • Groenplaats;
    • Grote Markt;
    • Handschoenmarkt;
    • Jan Blomstraat;
    • Leysstraat;
    • Meir;
    • Meirbrug;
    • Operaplein;
    • Schoenmarkt;
    • Steenplein;
    • Suikerrui;
    • Teniersplaats;

  zone B:

  • bovenlokale straten en pleinen:
    • Gedempte Zuiderdokken;
    • centrale winkel- en toeristische as (uitgezonderd Via Sinjoor-as);
  • officieel beschermde groenparken en groenzones;
  • toplocaties evenementen:
    • Eilandje (zoals omschreven in bijlage);
    • Gedempte Zuiderdokken (het gebied gelegen tussen de Vlaamse kaai en de Waalse kaai);
    • Park Spoor Noord;
    • Theaterplein;
  • bovenlokale horecakernen;
  • kernwinkelgebied Centrum Antwerpen;

  zone C:

  • bovenlokale straten en pleinen:
    • straten met verkeersfunctie;
    • diamantwijk (Hoveniersstraat, Rijfstraat, Schupstraat);
  • niet-beschermde groenzones en groenparken;
  • lokale horecakernen;
  • prioritaire en niet-prioritaire kernwinkelgebieden (uitgezonderd Centrum Antwerpen);

   zone D:

  • alle overige straten en pleinen buiten zone A, B en C.
     
  Aan het reglement en het besluit wordt een bijlage ter goedkeuring toegevoegd met de indeling van alle Antwerpse straten binnen de zone waarin ze volgens deze indeling vallen. 

• Door het getrapte tariefsysteem in tijd in het huidige retributiereglement plukken langdurende evenementen de vruchten en worden korte evenementen relatief veel zwaarder getarifeerd. Deze scheeftrekking wordt versterkt doordat de op- en afbouwdagen worden belast aan hetzelfde tarief als dit voor de eigenlijke evenementendagen.
  Om het grote verschil voor de kortlopende evenementen ten opzichte van de langlopende evenementen te verkleinen, wordt het lange-duur tarief (van toepassing vanaf dag 5) opgetrokken naar 50% van het korte-duur tarief. Daarnaast wordt een speciaal tarief voorzien voor op- en afbouwdagen aan 30% van het toepasselijke korte-duur tarief voor de eerste 500 m2 (afhankelijk van de zone). Het op- en afbouwtarief wordt vastgesteld op een vast bedrag per dag, onafhankelijk van de totale oppervlakte van het evenemententerrein.

Het nieuwe retributiereglement komt tegemoet aan de bovenvermelde problemen. Daarnaast beoogt het reglement meer transparantie omtrent de vrijstellingen te geven en impulsen te geven om wenselijke evenementen aan te trekken. 

De vrijstellingen voorzien in het huidige retributiereglement op inname openbaar domein voor evenementen en manifestaties, en de vrijstellingen voorzien in de andere retributiereglementen van toepassing op evenementen en manifestaties (ontlening logistiek materiaal, gebruik nutsvoorzieningen, opkuis en afvalverwerking,…) zijn niet op elkaar afgestemd. Dit zorgt voor weinig transparantie naar de organisator van het evenement en de stad intern.

De huidige vrijstellingen zijn niet gericht op het evenement zelf, maar op de organisator. Dit zorgt ervoor dat er in het huidige retributiereglement geen kader is om commerciële evenementen met een naamsversterkende waarde voor de stad Antwerpen of een samenlevingsopbouwende waarde voor de districten te kunnen aantrekken.

De gecoördineerde Grondwet verleent bij artikels 41, 162/2°, 170/pargraaf 4 en 173 aan de gemeenten fiscale autonomie.
Artikel 42 §3 van het Gemeentedecreet bepaalt dat de gemeenteraad bevoegd is voor de gemeentelijke belastingen en retributies.
Artikel 43 §2, 15° van het Gemeentedecreet bepaalt dat deze bevoegdheid niet aan het college van burgemeester en schepenen kan worden toevertrouwd.
Artikel 186 van het Gemeentedecreet bepaalt de wijze van bekendmaking van de reglementen.