Conform artikel 57 § 3, 1° van het Gemeentedecreet van 15 juli 2005 is het college van burgemeester en schepenen bevoegd voor de daden van beheer over de gemeentelijke inrichtingen en eigendommen.
Op 17 januari 2014 (jaarnummer 455) keurde het college de principebeslissing goed voor het opstarten van een restauratiedossier voor het stadhuis. Het dossier omvat de totaalrestauratie en de optimalisering van het ruimtegebruik voor publiek en politiek.
Op 20 maart 2015 (jaarnummer 2298) keurde het college het principe goed voor verder onderzoek van de inrichting van het Steen als toeristisch onthaalcentrum en cruiseterminal.
Voor beide van deze beschermde monumenten is een beheersplan opgemaakt om meer inzicht te verkrijgen in de bouwhistorie en gebruiksevolutie, de inventaris van de erfgoedelementen en de beschrijving van de erfgoedwaarde. Het stadsbestuur wil – afhankelijk van de diagnose – inzetten op het duurzaam behoud, het herstel of de restauratie en de herbestemming van het onroerend erfgoed en een geïntegreerd vastgoedbeheer voor beide gebouwen.
Om beide dossiers op een eenvormige manier en op relatief korte tijd te verwezenlijken, ten behoeve van het onroerenderfgoedbeheer, keurde het college op 1 december 2017 (jaarnummer 10452) de meerjarenpremieovereenkomst voor het stadhuis en het Steen goed.
In de meerjarenpremieovereenkomst voor de restauratie van het stadhuis en het Steen, goedgekeurd binnen de Vlaamse Regering op 13 oktober 2017, werd het uitwerken van een beleids- en ontsluitingsplan als één van de voorwaarden opgenomen: ‘…via de ondertekening van deze overeenkomst verklaart de stad Antwerpen zich bereid om het beleids- en ontsluitingsplan voor de restauratiewerkzaamheden aan het Stadhuis en het Steen te Antwerpen verder uit te werken voor de periode tijdens en na de geplande werkzaamheden, en om dit plan binnen de 12 maanden, te rekenen vanaf de datum van ondertekening van deze overeenkomst, voor te leggen en te laten goedkeuren door het agentschap Onroerend Erfgoed. De stad Antwerpen engageert zich om de in het ontsluitingsplan gestelde doelen te verwezenlijken en zal een voorstel doen voor de manier waarop de beoogde ontsluitingsdoelstellingen opgevolgd en geëvalueerd worden. Bij het indienen van het einddossier per fase zal een tussentijds rapport worden meegestuurd met een evaluatie van de doelstellingen van het ontsluitingsplan…’
Einddoel van het opstellen van een beleids- en ontsluitingsplan voor dit erfgoed betreft de effectieve realisatie van het in de nota opgenomen integraal plan van aanpak en geformuleerde initiatieven. Op deze manier wordt het erfgoed niet enkel fysiek maar ook intellectueel ontsloten voor de grootst mogelijke doelgroep en op een zo laagdrempelig mogelijke manier en draagt op deze wijze bij aan een duurzame en breed gedragen ontwikkeling van het erfgoed als verbindende factor en van een actief betrokken erfgoedgemeenschap.
Het beleids- en ontsluitingsplan heeft tot doel het stadhuis en het Steen zowel tijdens als na de restauratie blijvend in de belangstelling te plaatsen. Belangrijk is dat dit plan een werkdocument is dat voortdurend in evolutie is op basis van de beschikbare opportuniteiten die door de regisserende publiekswerker wordt aangestuurd. De publiekswerker vervult een centrale en verbindende rol in het succesvol ontsluiten van het betreffende erfgoed. Het beleids- en ontsluitingsplan vormt samen met het communicatieplan hét handvat en gebruiksdocument voor de toekomstige publiekswerker van de betreffende gebouwen om concreet inhoudelijk en operationeel mee aan de slag te gaan.
Mensen voelen zich met erfgoed verbonden met het verleden en met elkaar, en ontlenen daaraan hun identiteit. Daarom is het zo belangrijk om een sterke bewustwording te creëren bij betrokken partijen over de waarde van ons erfgoed. De publiekswerker heeft de onschatbare rol om partijen met elkaar te verbinden.
De effectieve realisatie zal tijdens en na de restauratiewerkzaamheden worden geëvalueerd door middel van het overlopen van het globale communicatieplan dat in bijlage bij deze nota werd gevoegd.
Tijdens de restauratiewerken zullen de projectleiders van de restauratiewerken van het stadhuis en het Steen op regelmatige tijdstippen afstemmen met de betrokken erfgoedconsulenten van de Vlaamse Gemeenschap en het communicatieplan met daarin opgenomen ontsluitingsinitiatieven, zowel fysiek als digitaal, overlopen op effectieve realisatie.
Na de restauratiewerken zullen de publiekswerkers van de betreffende gebouwen stadhuis en het Steen op regelmatige tijdstippen, afstemmen met de betrokken erfgoedconsulenten van de Vlaamse Gemeenschap en het communicatieplan met daarin opgenomen ontsluitingsinitiatieven, zowel fysiek als digitaal, overlopen op effectieve realisatie.
Tijdens overlegmomenten op 27 augustus 2018 en 1 oktober 2018 werd het beleids- en ontsluitingsplan aan het Agentschap Onroerend Erfgoed toegelicht. Het plan werd naar de opmerkingen van het Agentschap Onroerend Erfgoed verder aangepast en gefinaliseerd. Op 6 november 2018 werd het plan door het Agentschap Onroerend Erfgoed goedgekeurd voor voorlegging op het college waarna het officieel mag worden ingediend bij het Agentschap Onroerend Erfgoed voor officiële goedkeuring.
Punt 4 van de meerjarenpremieovereenkomst bepaalt dat de stad Antwerpen zich bereid verklaart om een beleids- en ontsluitingsplan verder uit te werken voor de periode tijdens en na de geplande werkzaamheden.
Het college keurt het beleids- en ontsluitingsplan goed dat kadert binnen de meerjarenpremieovereenkomst voor het stadhuis en het Steen, goedgekeurd binnen de Vlaamse Regering op 13 oktober 2017.
Het college keurt goed dat het beleids- en ontsluitingsplan voor het stadhuis en het Steen wordt ingediend bij het Agentschap Onroerend Erfgoed.
Het college heeft opdracht aan:
| Bedrijfseenheid | Taak | Timing |
| Vastgoed | de geformuleerde acties uit het beleids- en ontsluitingsplan stadhuis-het Steen in concrete initiatieven omzetten tijdens de restauratiewerken, hiertoe de nodige budgetten vrijmaken binnen haar begroting en op regelmatige basis rapporteren aan het Agentschap Onroerend Erfgoed over de voortgang van de concrete initiatieven. | tijdens de restauratie |
| Bestuurszaken | de trekkersrol opnemen voor de uitbouw van de publiekswerking van het stadhuis na de restauratiewerken, de acties uit het beleids- en ontsluitingsplan in concrete initiatieven omzetten, hiertoe de nodige budgetten vrijmaken binnen haar begroting en op regelmatige basis rapporteren aan het Agentschap Onroerend Erfgoed over de voortgang van de concrete initiatieven. | na de restauratie van het stadhuis, doorlopend |
| Ondernemen en Stadsmarketing | de trekkersrol opnemen voor de uitbouw van de publiekswerking van het Steen na de restauratiewerken, de acties uit het beleids- en ontsluitingsplan in concrete initiatieven omzetten, hiertoe de nodige budgetten vrijmaken binnen haar begroting en op regelmatige basis rapporteren aan het Agentschap Onroerend Erfgoed over de voortgang van de concrete initiatieven. | na de restauratie van het Steen, doorlopend |