Het noordelijk deel van Kievit II strekt zicht uit langsheen de Van Immerseelstraat. De noordgrens ligt aan de rand van het Kievitplein (het Kievitplein zelf behoort niet tot de projectzone), de zuidgrens komt overeen met de kruising met de Somersstraat.
Binnen dit noordelijke deel van het projectgebied wordt het hoofdkantoor van De Persgroep gerealiseerd (bouwblok I), daarnaast wordt er nog een stuk van bouwzone IIa (naast de synagoge en jongensschool in de Van Spangenstraat) ontwikkeld.
Evolutie ontwerp:
Het ontwerp van het noordelijke deel van Kievit II evolueerde van schetsontwerp, via een voorontwerp, naar een uiteindelijk definitief ontwerp. Voorontwerp en definitief ontwerp worden hierbij gezamenlijk voorgelegd aan het college. Het plan van het voorontwerp is terug te vinden als bijlage bij het besluit en wordt gebruikt om de evolutie die het ontwerp heeft doorgemaakt te illustreren.
Het ontwerp maakte een eerste evolutie door bij de overgang van schetsontwerp naar voorontwerp, waarbij de focus vooral naar volgende aspecten ging:
In de fase tussen voorontwerp en definitief ontwerp werd de ligging duidelijk van de fietshelling van De Persgroep en moest het plan van het openbaar domein worden aangepast. Het veiligheidsaspect (gezien de context van de directe nabijheid van de synagoge) was daarbij een belangrijk aandachtspunt.
Bij het definitief ontwerp is de fietshelling, met zijn definitieve locatie, opgenomen in het plan. Naast dit element werden ook de overige ontwerpelementen van het openbaar domein Kievit II, Fase 2 verder in detail uitgewerkt. Dit met specifieke aandacht voor: de groenkussens en bijhorende onderhoudsaspecten, de speelelementen, de voorzieningen voor fietsers en de algemene veiligheid.
Beschrijving definitief ontwerp Kievit II, Fase 2:
Groenkussens en bomen
De groenvakken zijn vaak in opbouw omdat Kievit II gepaard gaat met een ondergrond die een beperkte opdek heeft gezien de aanwezigheid van ondergrondse constructies (parkings, tunnel). De groenvakken worden door gebruik te maken van bomensubstraat en teelaarde omgevormd tot "groenkussens". Hellende vlakken vormen daarbij taluds die ingevuld worden met grassen en kruidige vegetatie. De extra opdek maakt het mogelijk om kleine bomen te integreren, er werd gekozen voor krentenbomen.
De groenkussens zijn voorzien van een irrigatiesysteem, dit systeem treedt in werking tijdens droge periodes. Bij de realisatie van Kievit II, Fase 1 (zuidelijke deel) zijn er opstartproblemen geweest met het irrigatiesysteem, dit gaf de indruk dat het geen duurzaam systeem was, echter de oorzaak betrof een uitgestelde wateraansluiting. Bij de realisatie van Fase 2 kan dit irrigatieprincipe dus blijven maar zal er extra aandacht moeten gaan naar de coördinatie met betrekking tot een tijdige aansluiting.
Waar er volle grond is werd het mogelijk om grote bomen (1ste orde boom) te plaatsen. Binnen Kievit II, Fase 2 (noordelijke deel) werd één dergelijke 1ste orde boom geplaatst, dit ter hoogte van de Delacenseriestraat. De boom werd in een grasperk geïntegreerd.
Gebaseerd op de evaluatie van de plantenkeuzes van Kievit II, Fase 1(zuidelijk deel) werd een definitieve oplijsting der plantensoorten gemaakt voor de plantvakken van Fase 2 (noordelijk deel). Daarbij werden enkele soorten die het minder goed deden geweerd en vervangen door sterkere variëteiten, het gaat specifiek om een aanpassing van een deel van de sierbeplanting (lage kruidige vegetatie). Het volledige beplantingplan werd doorsproken met de groendienst van de stad Antwerpen.
De groenkussens werden verder gedetailleerd met aandacht voor een eenvoudig onderhoud en het beschermen van de haagstructuren.
In de hagen werden onderhoudspaadjes voorzien. Waar nodig werden langsheen de contour lage hekjes geplaatst om doorloop tegen te gaan. De gekozen haagsoorten zijn traag groeiende types.
Speelelementen
Eén van de groenkussens werd voorzien van een speelterrein voor de allerkleinsten, de oppervlakte van de speelzone is 180m². Bij het definitief ontwerp is er gekozen voor een combinatie van speelaanleidingen (in de vorm van hellende vlakken en vormen in de rubber) en traditionele speeltoestellen. Het speelterrein wordt aangelegd in een rood gekleurde rubber. De speeltoestellen zijn in robuuste materialen, inox voor de constructieve onderdelen en de overige afwerkingen zijn in grijze kleur.
Bij het voorontwerp stond er nog een fontein ingetekend binnen de contour van Kievit II, Fase 2. Binnen de projectgrenzen van de huidige opdracht kon er geen geschikte locatie gevonden worden, daarom is de fontein bij definitief ontwerp van de plannen verdwenen.
Fietsstalling
Binnen het Kievit II project is er gevraagd aan de betrokken bouwblokken fietsenstallingen inpandig of ondergronds te voorzien. Dit past in het concept om geen fietsen parkeren op het openbaar domein aan te moedigen.
Ook de Persgroep heeft een ondergrondse fietsenstalling voorzien en onderzocht tijdens de ontwerpfase voorontwerp de mogelijke locaties voor de uitrit van die fietsenstalling. Een uitrit die op het openbaar domein uitgaf werd toen al gesuggereerd, maar uitsluitsel over een geschikte plaats was er nog niet. Er werd in dat stadium dan ook nog geen fietshelling ingetekend. Ondertussen zijn de betrokken stadsdiensten tot een consensus gekomen. De fietshelling mag uitgeven op het Kievitplein.
Het plaatsen van fietsnietjes is in dit project enkel bij uitzondering toegestaan. Op vraag van de dienst mobiliteit zullen er enkel maar fietsnietjes geplaatst worden aan de synagoge en aan de Somersstraat (in de buurt van de fuifzaal Ampère).
Veiligheid
Het veiligheidsaspect binnen Kievit II is een belangrijk aandachtspunt, dit binnen de context van de Joodse gemeenschap. Aan de Van Spangenstraat moest een gepaste manier gevonden worden om de synagoge te beschermen tegen ramkraak. De oplossing betreft het gebruik van versterkte fietsnietjes die het plaatsen van zware betonblokken overbodig moet maken. Waar geen fietsnietjes gewenst zijn wordt de bescherming van de gevel van de synagoge uitgebreid met paaltjes, tevens versterkt opgesteld. Deze oplossing werd besproken met de dienst veiligheid van de politie.
Op vraag van de politie werd geverifieerd of het zicht van de camera's, aanwezig in de directe omgeving van het project, gevrijwaard blijft bij het nieuwe ontwerp. Deze studie was de aanleiding tot het aanpassen van de inrichting van bepaalde groenkussens. Specifiek deze het dichtst bij de Van Spangenstraat (waar de synagoge). Waar nodig werden de meerstammige krentenbomen vervangen door krentenbomen opgekweekt op stam(3 meter).
Tunnelmond
Ter hoogte van de Delacenseriestraat bevindt zich een onderdoorgang van de spoorwegberm, in dit tunneltje zit feestzaal Ampère. De tunnel heeft langs de zijde van de Somersstraat nog geen esthetische afwerking, de afwerking zal binnen dit project gerealiseerd moeten worden. Bij het definitieve ontwerp werden detailtekeningen gemaakt om het uitvoeringsdossier voor te bereiden.
Het stadsproject Kievit II wordt gefaseerd gerealiseerd, dit aansluitend op de nieuwe bebouwingen.
In een eerste fase werd het zuidelijke deel van het openbaar domein gerealiseerd, van de Van de Nestlei tot de Somersstraat. Het betreft de zone tussen de Van Immerseelstraat en de spoorwegberm. De tunnelmond ter hoogte van de Delacenseriestraat (toegang tot de onderdoorgang van de spoorwegberm), en de Baron Joostensstraat maakten initieel ook deel uit van deze fase echter ze werden voor verdere uitwerking naar de volgende fase verplaatst.
Het zuidelijke deel is (met uitzondering van de twee vermelde delen) inmiddels grotendeels uitgevoerd.
In een tweede fase werd het noordelijke deel van het openbaar domein ontworpen, in afstemming met de bouwprojecten (bouwblok IIb door Kairos, en bouwblok I door De Persgroep) . De tunnelmond zal in deze fase ook gerealiseerd kunnen worden. De verkeerssituatie aan het kruispunt Baron Joostensstraat – Plantin Moretuslei is momenteel nog in studie bij de stad Antwerpen.
Voor het stadsproject Kievit II is een intensief participatietraject doorlopen met de buurt sinds 2007.
Voor de verdere uitwerking van het noordelijke deel van Kievit II konden de bewoners van de Kievitwijk opnieuw input leveren tijdens een infomarkt die doorging in het voorjaar van 2017. De buurtbewoners wisten het ontwerp positief te onthalen, aangaande het spelen werd zinvolle input geleverd. Een vraag om extra in te zetten op samen spelen werd opgenomen in het ontwerp.
De omgeving van het Centraal Station wordt in het strategisch ruimtelijk structuurplan (s-RSA) aangeduid als strategische ruimte. Dit wil zeggen dat de stad Antwerpen in dit gebied een actieve rol wil spelen door een gericht ruimtelijk beleid te voeren. Binnen deze strategische ruimte is Diamantwijk-Kievit wijk aangeduid als strategisch project.
Op 10 maart 2006 (jaarnummer 2612) besliste het college om in het gebied Kievit II een regierol op te nemen en een stadsontwerp ‘Kievit II’ op te maken.
Op 22 augustus 2008 (jaarnummer 9559) keurt het college het stedelijk en gedragen voorstel ter herziening van het gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan project Kievit fase II goed.
Op 27 januari 2012 werd het gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan (GRUP) Kievit II definitief vastgesteld door de Vlaamse regering.
Op 26 oktober 2012 werd de ontwerpopdracht voor een nieuwe groene publieke ruimte in het projectgebied gegund aan het ontwerpteam Buur-Hosper.
Op 7 juni 2013 werd het schetsontwerp (jaarnummer 5749) voor het openbaar domein Kievit II goedgekeurd door het college.
Op 13 december 2013 keurde het college (jaarnummer 12755) de verdeling de bevoegdheden in zake stadsontwikkeling goed. Het project Kievit II werd toebedeeld aan AG VESPA.
Op 31 januari 2014 keurde het college (jaarnummer 1013) het voorontwerp voor het zuidelijke deel van Kievit II (tussen Somersstraat en Van de Nestlei) goed.
Op 27 juni 2014 keurde het college (jaarnummer 06717) het definitief ontwerp voor het zuidelijke deel van Kievit II (tussen Somersstraat en Van de Nestlei) goed.
Op 21 augustus 2017 keurde het districtscollege Antwerpen goed (jaarnummer 00553) om het voorontwerp voor het noordelijke deel van Kievit II (tussen Somersstraat en Kievitplein) voor te leggen aan de districtsraad (18 september 2017).
Op 18 september 2017 (jaarnummer 00136) gaf de districtsraad zowel positief als negatief advies op het voorontwerp Kievit II, Fase 2.
Op 11 december 2017 nam het districtscollege Antwerpen (jaarnummer 00824) kennis van het definitief ontwerp Kievit II, Fase 2 (noordelijk deel tussen Somersstraat en Kievitplein).
Voor het project Kievit II, fase 2 is budget gereserveerd in het stedelijk meerjarenbudget op 1SWN060104P07211/515/224.
Met de collegebeslissing van 6 maart 2015 (jaarnummer 1791) werden de bevoegdheden van de districtscolleges gecoördineerd. Artikel 10 bepaalt dat het districtscollege bevoegd is voor lokale straten en pleinen.
In het gemeenteraadsbesluit van 30 maart 2015 (jaarnummer 147) werden de bovenlokale straten en pleinen vastgelegd. Ontwikkelingen (nieuw openbaar domein) en mobiliteit en verkeersmaatregelen blijven een bevoegdheid van het college.
Het coördinatieoverleg openbaar domein geeft een gunstig advies op het voorgestelde definitief ontwerp op voorwaarde dat:
- met betrekking tot de Acodrains goede afspraken gemaakt worden met de rioolbeheerder;
- de fietstrap/-helling conform de normen is aangelegd;
- fietsnietjes voor de synagoge worden voorzien;
- voldoende ondergrondse ruimte wordt voorzien voor de bomen conform de richtlijnen van de stad en verder afgestemd wordt met de groendienst van de stad Antwerpen;
- dat de boom (1ste orde boom aan de Delancenseriestraat) mee opgenomen wordt in het grasvlak;
- kleur van de speeltoestellen in grijs worden uitgevoerd;
- uitvoering verluchtingskoker verder afgestemd wordt met De Persgroep;
- bij onderhoudspadjes en rond verluchtingskoker de hagen voldoende dikte gegeven wordt om zeker te zijn dat er hier voldoende massa/groeikans is;
- de opbouw (fundering) onder tegels in betonfundering is (tegels ingevoegd met gemodificeerde mortel op mortelbed 2,5à3cm + fundering schraal beton 15cm); opbouw voorzien op de snedes is niet voldoende voor het laad- en losverkeer enz.
De districtsraad geeft positief advies op het voorontwerp Kievit II, Fase 2, mits volgende voorwaarden:
- Voor de groenzones wordt een aantoonbare duurzame beeldkwaliteit A gehaald vooraleer de oplevering gebeurt en vooraleer het onderhoud naar het district komt. De soortenkeuze, bijvoorbeeld de krentenboompjes, wordt zo mogelijk bijgestuurd om dit te bekomen.
- De districtsraad geeft negatief advies op het voorontwerp Kievit II, Fase 2, wat betreft de irrigatie van het publiek domein, vanuit negatieve ervaringen met vorige projecten waar irrigatie nooit duurzaam is gebleken.
Het college keurt het definitief ontwerp van het noordelijke deel van Kievit II (Fase 2) goed.
Het college geeft opdracht aan:
| Dienst | Taak |
| SW/MOB en AG Vespa | Voorafgaand aan de vergunning dient er onderzocht te worden hoe de fietsas ten oosten van de spoorweg (as Grotehondstraat-Oostenstraat-Baron Joostenstraat) van de Plantin Moretuslei naar het Kievitplein (langs de Van Immerseelstraat), kan doorlopen tot aan de fietsenparking en het Kievitplein. Mogelijke planwijzigingen dienen tijdig aan het college voorgelegd te worden. |