Artikel 135 § 2 van de Nieuwe Gemeentewet
De gemeenten hebben ook tot taak het voorzien, ten behoeve van de inwoners, in een goede politie, met name over de zindelijkheid, de gezondheid, de veiligheid en de rust op openbare wegen en plaatsen en in openbare gebouwen. Meer bepaald, en voor zover de aangelegenheid niet buiten de bevoegdheid van de gemeenten is gehouden, worden de volgende zaken van politie aan de waakzaamheid en het gezag van de gemeenten toevertrouwd:
1° alles wat verband houdt met een veilig en vlot verkeer op openbare wegen, straten, kaden en pleinen, hetgeen omvat de reiniging, de verlichting, de opruiming van hindernissen, het slopen of herstellen van bouwvallige gebouwen, het verbod om aan ramen of andere delen van gebouwen enig voorwerp te plaatsen dat door zijn val schade kan berokkenen, of om wat dan ook te werpen dat voorbijgangers verwondingen of schade kan toebrengen of dat schadelijke uitwasemingen kan veroorzaken; voor zover de politie over het wegverkeer betrekking heeft op blijvende of periodieke toestanden, valt zij niet onder de toepassing van dit artikel.
De Gemeentelijke Havenpolitieverordening (GHPV) is een coherente codificatie van alle verordenende bepalingen die voordien verspreid waren over de Havenpolitieverordening, informatienota’s, de codex gevaarlijke goederen en het reglement tweedehandsvoertuigen. De Gemeentelijke Havenpolitieverordening bevat ook bepalingen met betrekking tot de orde en veiligheid en de vrijwaring van het milieu, met betrekking tot de scheepvaart (onder andere ligplaatsbeheer, gebruik van sluizen, enzovoort), met betrekking tot de op- en overslag van goederen, met betrekking tot openbare havendiensten, enzovoort. De Gemeentelijke Havenpolitieverordening wordt periodiek herzien, in overleg met de private sector en de andere betrokken openbare diensten. Na goedkeuring door de raad van bestuur, moet de Gemeentelijke Havenpolitieverordening ook nog goedgekeurd worden door de gemeenteraad van Antwerpen.
Bij de totstandkoming van de teksten van herziening 3 werden de belangrijkste stakeholders geraadpleegd. De opmerkingen van Voka hadden vooral betrekking op toegang hulpdiensten tot bedrijfsterreinen, veilig meren, ladingoperaties aan boord van tankschepen en tanklichters niet gemeerd aan tankerligplaatsen en over de definitie behandelen van goederen. Na overleg met de werkgroep 'Gemeentelijke Havenpolitieverordening', werd aan de vertegenwoordigers teruggekoppeld.
De binnenvaart had vooral vragen/opmerkingen over de toegang van hulpdiensten en mbt ladingoperaties aan boord van tankschepen en tanklichters niet gemeerd aan tankerligplaatsen. Vertegenwoordigers van de binnenvaart werden bij de Havenkapiteinsdienst uitgenodigd voor een overleg, en waar mogelijk werden aanpassingen aangebracht.
De Brandweer had een bemerking over toegang hulpdiensten tot bedrijven in de haven. Deze opmerking werd meegenomen in herziening 3.
De bepalingen ivm bunkeren werden herzien.
Op 24 maart 2019 treedt de EU-havenverordening in werking. Bunkeren valt onder het toepassingsgebied van deze EU-verordening, een aanleiding aldus om na te gaan of de huidige werkwijzen/regelingen inzake bunkeren in de haven van Antwerpen deze Europese toetssteen konden doorstaan.
De huidige dienstverlening van het bunkeren is geëvalueerd op basis van de volgende criteria (openbare dienstverplichtingen): universaliteit, continuïteit, kwaliteit, betaalbaarheid en veiligheid. Uit deze evaluatie bleek dat zowel voor het conventioneel bunkeren alsook voor het LNG bunkeren, er nood is aan bijkomende reglementering met betrekking tot kwaliteit en veiligheid.
Het bunkeren zal thans als havendienst georganiseerd worden (en niet langer als "openbare" havendienst). Bij een openbare havendienst zal een havenbedrijf openbare dienstverplichtingen opleggen. Het slepen, loodsen, meren en ontmeren zijn op deze wijze georganiseerd. Bij een havendienst kan een havenbedrijf minimumeisen opleggen die het nodig vindt.
De keuze om het bunkeren te organiseren als een havendienst is niet bindend voor de toekomst. Indien het HA vaststelt dat er bijkomende noden zijn — stringenter kader vereist - dan kan het HA oordelen deze dienstverlening op een andere wijze te organiseren.
De voorwaarden voor het verlenen van een vergunning voor het bunkeren en andere (operationele) voorwaarden van toepassing bij een bunkeroperatie, worden opgenomen in de havenonderrichtingen.
Ook in de derde herziening van de Gemeentelijke Havenpolitieverordening werden de uitvoeringsbepalingen opgenomen in één document, met name 'de Havenonderrichtingen Havenkapiteindienst' (HKD). De nummering van de Havenonderrichting verwijst telkens naar het desbetreffend artikel uit de Gemeentelijke Havenpolitieverordening waarvan het de uitvoering vormt. In de inhoudsopgave van de Gemeentelijke Havenpolitieverordening staat naast elk artikel vermeld of er ook een Havenonderrichting (HO) van het artikel bestaat.
De derde herziening van de GHPV wordt, na goedkeuring door de Raad van Bestuur van het Havenbedrijf Antwerpen NV van publiek recht, voorgelegd aan de gemeenteraad van de stad Antwerpen ter goedkeuring. Na de verplichte bekendmaking/afkondiging wordt ernaar gestreefd om de nieuwe bepalingen in november 2018 van kracht te laten worden.
De wet van 5 mei 1936 tot vaststelling van het statuut der havenkapiteins.
Het decreet van 2 maart 1999 houdende het beleid en het beheer van de zeehavens.
Op 24 februari 2014 (jaarnummer 167) keurde de gemeenteraad de nieuwe gemeentelijke havenpolitieverordening goed. Op 9 maart 2014 ging deze van kracht.
Op 15 december 2014 (jaarnummer 1000) keurde de gemeenteraad de wijziging aan de nieuwe gemeentelijke havenpolitieverordening (GHPV) goed. Deze herziening 1 van de GHPV ging van kracht op 23 december 2014.
Op 19 december 2016 (jaarnummer 822) keurde de gemeenteraad de hierziening 2 van de nieuwe gemeentelijke havenpolitieverordening goed. Deze herziening 2 van de GHPV ging van klracht op 1 januari 2017.
Op 11 juni 2018 keurde de raad van bestuur van het Havenbedrijf Antwerpen, NV van publiek recht, de herziening 3 van deze gemeentelijke havenpolitieverordening goed.
Het ontwerp door het Havenbedrijf Antwerpen NV van publiek recht overgemaakt aan het college met het verzoek om de definitieve tekst voor de gemeentelijke havenpolitieverordening ter goedkeuring voor te leggen aan de gemeenteraad.
Deze verordening is enkel van toepassing in het havengebied, zoals omschreven in de verordening zelf. Ze bevat bijzondere politieregels over watergebonden kwesties die hoofdzakelijk gehandhaafd worden door de havenkapiteindienst (HKD).
De gemeenteraad keurt eenparig het volgende besluit goed.
De gemeenteraad keurt de herziening 3 van de gemeentelijke havenpolitieverordening goed.
De gemeenteraad keurt goed dat de herziening 3 van de gemeentelijke havenpolitieverordening van kracht wordt op 12 november 2018.