2018_CBS_09877 - Krijgslaan. Project Neerland - Deelproject zone B-D. Definitief ontwerp - Goedkeuring

Ontwikkelingen (nieuw openbaar domein) en mobiliteit en verkeersmaatregelen blijven een bevoegdheid van het college.

Het project ‘Neerland B-D’ bevindt zich te Wilrijk langs de Krijgslaan, ten oosten van de bouwvelden ‘Neerland A’.

De ontwerpopdracht voor de nieuwe bebouwing en de infrastructuur ‘Neerland B-D’ werd na een ontwerpwedstrijd toegewezen aan het ontwerpteam 'Triple Living – Fris in het landschap – Hama architecten – Johannes Norlander Arkitektur' vertegenwoordigd door Triple Living als projectontwikkelaar.

Het concept voor het ontwerp voor de bouwvelden Neerland B-D is opgevat als ‘Wonen in het park’, dit omdat het bouwveld langs 2 zijden omsloten is door het Park Van Eden.

Het concept ‘Wonen in het park’:

Het centrale thema voor Neerland B-D is ‘Wonen in het park’. Om te kunnen spreken van wonen in een park is het noodzakelijk om het terrein zo ver als mogelijk autovrij te maken en  tegelijkertijd veel publiek toegankelijk groen te voorzien.

Het ontwerpen van een autoluwe/autovrije wijk impliceert dat er moet worden nagedacht over specifieke faciliteiten die de wijk praktisch en leefbaar maken. Zo is logistiek een aandachtspunt; voor de primaire aanleveringen binnen de wijk enerzijds en voor de (toekomstige) commerciële ontwikkelingen anderzijds. Om hier een antwoord op te bieden werd de keerlus rondom het centrale plein voorzien. Aan het centrale plein is in één van de gebouwen een logistiek afhaalpunt geïntegreerd. Zo kunnen postpakketbedrijven met de bestelwagen tot op het centrale plein rijden, het pakketje in een locker steken en weer doorrijden.

De bedoeling is dat de keerlus enkel gebruikt wordt voor korte stop-en-rij-bewegingen. Het pleinontwerp werd zo ontwikkeld dat er geen aanleiding is tot parkeren. Er worden “obstakels” voorzien in de vorm van verhoogde plantvakken, fietsenstallingen,  en liggende boomstammen. In de loop van het ontwerpproces werd er beslist te werken met ANPR camera’s (toegangscontrole op basis van nummerplaatherkenning), dit om het deel ten zuiden van het centrale plein volledig autovrij te maken (behoudens vergunninghouders).

De architectuur van de bebouwing en het stedenbouwkundig plan is in handen van de projectontwikkelaar Triple Living. Er moet een goed samengaan bestaan tussen de bebouwing, het openbaar domein ontwerp en het grote aandeel groene recreatieruimte. Er ging in het ontwerp aandacht naar de voorschriften van het BPA en de scheiding tussen privaat en openbaar domein. Deze scheiding wordt bekomen door variatie aan materialen, in sommige gevallen zijn er scheidingsmuren aanwezig om de grens tussen openbaar en privaat domein aan te duiden. De in het BPA omschreven bouwzones en bebouwingscoëfficiënten zijn vertaald in een stedenbouwkundig plan, dat de schaalcontrasten die door de voorschriften ontstaan tracht te verzachten. Het doel is om een afwisselend, maar coherent verschijningsbeeld te verkrijgen.

Deelzones van het BPA, die bestempeld waren voor bebouwing, kregen een publieke verblijfsfunctie; het gaat specifiek om bouwzone D1. Een groot deel van D1 is een speelzone geworden, de overige oppervlakte van D1 betreft 3 volumes gestapelde woningbouw. Het publiek domein rondom deze 3 volumes (inclusief de samentuin) zal worden ingericht als openbaar domein en wordt overgedragen aan de stad Antwerpen.
Bij dit besluit werd een afzonderlijk plan bijgevoegd die dit alles verduidelijkt (gearceerde delen zijn publiek domein).

Evolutie van een voorontwerp naar een definitief ontwerp:

Volgende elementen werden bij de overgang van het voorontwerp naar het definitief ontwerp verder uitgewerkt:

Mobiliteit

• Een reservatiestrook voor een fietspad langs de Krijgslaan werd toegevoegd. Waar het fietspad de toegangsweg tot de site kruist, wordt de weg als verhoogde inrichting met sinussen uitgevoerd.
• De controle op het naleven van de autovrije zone wordt uitgevoerd door de plaatsing van 2 ANPR camera’s. De neerklapbare paal werd geschrapt.
• De logistieke hub zal worden ingeplant op het gelijkvloers van het gebouw B2C dat aan het stedelijk plein is gelegen, deze ruimte vormt ook de algemene voetganger toegang tot de ondergrondse parking.
• Gezien de (relatief) grote afstand tot Antwerpen centrum wordt er op korte termijn geen Velo- station verwacht. Er is wel een reservatiezone voorzien (ter hoogte van de toegangsweg), maar er wordt nog geen verharding ter inplanting van de Velo-modules aangelegd.

Detaillering van de materialen

• In de noordelijke zone van de bouwzone (dichtst gelegen aan de Krijgslaan) werd de verharde oppervlakte gereduceerd.
• Alle materialen zijn maximaal terug gebracht naar standaardmaterialen. De op maat gemaakte houten banken zijn geschrapt en vervangen door plateaubanken uit de straatmeubilaris. De ronde bank in baksteen op het driehoekig pleintje werd wel behouden.
• De muurtjes op het openbaar domein worden uitgevoerd in gebakken kleiklinker. Deze muurtjes zullen losstaand van de gebouwen worden uitgevoerd. Ook de verharding onder de luifel wordt uitgevoerd in deze kleiklinker.
• De uitvoering van de vlonders is afgestemd op deze aanwezig in het Park Van Eden en uitgewerkt volgens de opgelegde principes.  Als anti-slib zal worden gewerkt met een epoxy-vulling in de voegen, er wordt tevens een afrij-beveiliging voorzien.
• Ter hoogte van de zuidoostelijke punt van het stedelijk plein werd het bestaande talud (met cortenstaal afwerking) aangepast om aan te sluiten op de hoek van het plein.
• Op vraag van de brandweer zijn extra elementen (liggende boomstammen) toegevoegd om de grens van het berijdbare gedeelte van groenzones visueel te verduidelijken.
• De inrichting van de speelzones werd verder gedetailleerd.
• De sorteerstraat grenzend aan het stedelijk plein werd geïntegreerd in de aanpalende groenzone. Voor de glasfractie werd door de bevoegde stadsdienst bevestigd dat deze buiten de projectsite kan worden voorzien.
• Het concept van het paviljoen is geëvolueerd naar een vlakke luifel zonder dakopening, gedragen door stalen kolommen, aan de bovenzijde voorzien van een extensief groendak.
• De verlichting werd afgestemd met de stadsdienst openbare verlichting.  Met uitzondering van het plein en de hoofdpadenstructuur wordt er zo weinig als mogelijk aangelicht, dit is ook van toepassing op het aanwezige groen. De luifel en de speelterreinen worden in het geheel niet verlicht. De verlichting langsheen de hoofdpaden wordt geschrankt opgesteld.

Beplanting

• In de zones met prairiebeplanting zal als afdeklaag lava worden toegepast in plaats van porfier.
• De afstand van de bomen ten opzichte van bebouwing werd bekeken en waar nodig aangepast.

Overige kenmerkende elementen die het definitief ontwerp omschrijven:

Parkeren
Nergens in het openbaar domein ontwerp wordt er bovengronds parkeren toegelaten. Bovengronds parkeren is enkel mogelijk buiten de bouwzone B-D. Er zullen, in overeenstemming met de criteria uit de bouwcode en het finale programma (aantal appartementen, woningen en oppervlakte commerciële ruimte), voldoende parkeerplaatsen worden voorzien in de ondergrondse parking. In de ondergrondse parking is een aantal van de parkeerplaatsen voorzien voor bezoekers (theoretisch benaderd volgens de parkeernorm: 76 stuks op een totaal van 324). Er is opgelegd aan de projectontwikkelaar om het ondergronds parkeren voor bezoekers zo eenvoudig als mogelijk te faciliteren, zodat ondergronds parkeren zeker niet ontmoedigd wordt. Er moet gewerkt worden met een centraal toegangssysteem, te bedienen van op afstand, dat beschikbaar is voor alle bewoners (en diens bezoekers).

Materialen
De materialisatie van de paden en wegen volgt veelal het concept van de bedoelde toegankelijkheid. De toegangsweg vanaf de Krijgslaan tot aan de inrit van de parking wordt uitgevoerd in asfalt, de connectie met de Krijgslaan wordt uitgevoerd door het aanleggen van een aangepaste verkeersheuvel.
De toegangsweg die doorloopt naar het plein, inclusief de “keerlus” rondom het plein, wordt uitgevoerd in uitgewassen beton (met granulaten van porfier). De hoofdpadenstructuur (bedoelt voor fietsers en voetgangers) in het autovrije deel wordt uitgevoerd in geborsteld beton; overeenkomstig het materiaal van de fietspaden in het Park Van Eden. Deze paden zullen ook bereden worden door brandweervoertuigen, hiervoor wordt langs weerszijden van de paden versterkt gras voorzien. De smallere secundaire paden worden voorzien in half-verharding (porfiersteenslag).

Een speelse groene ruimte
Op de vele groene pleintjes worden speelaanleidingen voorzien, twee van de groene pleinen worden werkelijk ingericht als speelterrein. Er is er één tussen bouwblokken D1 en D5; dit speelterrein wordt voorzien van een groot zandspeeltoestel en een waterspeeltafel (met een uitstroom richting de wadi). Het tweede speelterrein bevindt zich tussen bouwblokken D1c, D3 en D5. Dit speelterrein wordt voorzien van een dubbele schommel (met één pamperzitje), een klauterparcours en een taludglijbaan.

Er is op verschillende plaatsen connectie gemaakt met het Park Van Eden. Zo is er in het zuiden de vlonder waarmee de zuidelijke waterbuffer overgestoken kan worden. De vlonder sluit verder aan op een graspad, dit pad (dat uitmondt aan de grote picknickbank) bevindt zich buiten de projectgrens maar zou wel binnen het project gerealiseerd worden.

Water in de wijk
Water is een element dat in het plan van Neerland B-D duidelijk aanwezig is. Het terrein van Neerland B-D loopt hellend af naar het zuiden, dit zorgt voor een natuurlijke afvloeiing van regenwater. Naast regenwater kenmerkt het terrein zich met ondergrondse waterstromen(kwelwater). Er is opgelegd aan de ontwikkelaar dat de kenmerkende karakteristieken van deze ondergrondse kwelstroom, zo weinig als mogelijk verstoord mogen worden. Dit is een belangrijk aandachtspunt bij de aanleg van de ondergrondse parking.
Er wordt verwacht dat het kwelwater in de zuidelijke tip van het terrein naar boven zal komen, hier is dan ook een ruime waterbuffer voorzien. Deze zuidelijke waterbuffer bevindt zich eigenlijk buiten de projectgrens, doch hij zal binnen het project worden aangelegd. Er zijn naast deze waterpartij nog wadi’s voorzien binnen Neerland B-D. Sommige van deze wadi’s zijn in de vorm van (ondiepe) vijvers, andere in de vorm van langwerpige grachten. De grachten en wadi’s zijn open waterpartijen die zorgen voor een natuurlijke infiltratie van hemelwater.

Op 25 juni 2003 keurde het college (jaarnummer 6290) de structuurschets Neerland goed.

Op 18 december 2006 stelde de gemeenteraad het bijzonder plan van aanleg (BPA) 30bis “Neerland” defintief vast (jaarnummer 2693).
Op 26 oktober 2007 vond de goedkeuring via ministerieel besluit van het bijzonder plan van aanleg (BPA) 30bis “Neerland” plaats.

Op 1 maart 2010 keurde de gemeenteraad (jaarnummer 215) de aankoop van de gronden goed.

De uitvoering van het open ruimtegebied 'Neerland' gebeurt in een aantal opeenvolgende stappen. Het projectgebied is opgedeeld in 6 deelprojecten:

• herinrichting Krijgslaan (uitgevoerd in 2009);
• verplaatsing skateterrein (uitgevoerd in 2009);
• aanleg park en speelterreinen (uitgevoerd in 2013);
• ontwikkeling bouwzone C (uitgevoerd in 2017);
• ontwikkeling bouwzone A (uitgevoerd in 2016);
• ontwikkeling bouwzone B/D.

Op 15 juni 2018 keurde het college (jaarnummer 5521) het voorontwerp van Neerland bouwzone B/D goed.

Dit besluit heeft in principe geen financiële gevolgen voor de stad Antwerpen.