Actualisatie van het geluidsactieplan
Voorliggend ontwerp van geluidsactieplan (actieplan derde ronde) is een beperkte actualisatie van het lopende "integraal geluidsactieplan voor de agglomeratie Antwerpen tweede ronde" (actieplan tweede ronde). De actualisatie is beperkt omdat de uitvoeringsperiode deels overlapt met dit in 2016 goedgekeurde actieplan tweede ronde en omdat de meeste voorgestelde maatregelen nog steeds actueel zijn. Met de opmaak van dit geactualiseerde actieplan wordt tegemoet gekomen aan de vraag van de Europese Commissie om een nieuw actieplan op te maken voor de agglomeratie Antwerpen op basis van de geluidsbelasting van referentiejaar 2016 en daarover uiterlijk op 18 januari 2019 te rapporteren, in het kader van de derde implementatieronde “geluidskaarten en geluidsactieplannen” zoals voorgeschreven door de Europese richtlijn Omgevingslawaai.
De maatregelen en acties in het actieplan tweede ronde die onder stedelijke bevoegdheid vallen, zijn tot stand gekomen in overleg met de relevante stadsdiensten en met advies van de districten, het havenbedrijf Antwerpen, de Gemeentelijke Commissie voor Ruimtelijke Ordening (Gecoro) en de Adviesraad voor Duurzame Ontwikkeling en Milieu Antwerpen (ADOMA). In dit actieplan tweede ronde is een geïntegreerd beleidskader uitgewerkt waarbinnen zowel bestaande als nieuwe situaties worden aangepakt en waarbinnen zowel breed en generiek wordt gewerkt, als wordt ingezoomd op specifieke knelpunten en sites. De voor Antwerpen relevante maatregelen en acties zijn opgedeelde in vier thematische pijlers:
Dit beleidskader is ongewijzigd in voorliggend actieplan derde ronde. Omwille van hun continue karakter blijven de meeste maatregelen behouden. De voornaamste wijzigingen ten opzichte van het actieplan tweede ronde zijn:
Doorheen heel het document is de tekst geactualiseerd op basis van de nieuwe geluidsbelastingskaarten en in overleg met de betrokken stadsdiensten, de luchthaven van Deurne en het havenbedrijf. Uitgevoerde acties zijn vervangen door vervolgacties en per maatregel is een paragraaf toegevoegd om de realisaties sinds 2014 te duiden.
Ook het actieplan derde ronde bevat zowel maatregelen en acties die onder de Vlaamse bevoegdheid vallen als die onder de stedelijke bevoegdheid vallen. De Vlaamse maatregelen en acties zijn geformuleerd door het departement Omgeving van de Vlaamse overheid op basis van de actieplannen voor de belangrijke wegen en spoorwegen. Het streefdoel is voor deze plannen en die van de agglomeraties samen de publieke raadpleging te doorlopen en ze terzelfdertijd aan de Europese Commissie over te maken.
De langetermijnstrategie van de stad Antwerpen is in het actieplan als volgt geformuleerd: “De beperking van de geluidshinder is een blijvend aandachtspunt voor de stad Antwerpen. Het streefdoel is om het percentage inwoners dat langdurig wordt blootgesteld aan omgevingslawaai hoger dan 70 dB te reduceren naar 0% tegen 2030. Om de geluidsoverlast te verminderen zijn tegen 2024 alle acties uit het geluidsactieplan uitgevoerd of in uitvoering.”
Verdere proces
Na kennisneming door het college en de Vlaamse Regering, zal voorliggend ontwerp van geluidsactieplan een publieke raadpleging doorlopen in uitvoering van de beslissing van de Vlaamse Regering van 22 oktober 2010 en in overeenstemming met artikel 2.2.2.4.4.1.§8 van het Besluit van de Vlaamse Regering van 1 juni 1995 houdende de algemene en sectorale bepalingen inzake milieuhygiëne (VLAREM). De details van deze publieke raadpleging zullen van zodra ze gekend zijn ter goedkeuring worden voorgelegd aan het college.
Met de resultaten van dit inspraakmoment zal rekening worden gehouden bij de opmaak van het definitieve geluidsactieplan. Na goedkeuring van de definitieve versie door het college en de Vlaamse Regering zal het geluidsactieplan aan de Europese Commissie worden overhandigd.
In steden is omgevingslawaai één van de belangrijkste milieufactoren die de kwaliteit van de leefomgeving bepalen. Van alle milieugerelateerde factoren heeft geluidshinder na luchtkwaliteit de belangrijkste negatieve impact op de volksgezondheid in Europa. Chronische blootstelling aan omgevingslawaai kan verschillende negatieve gezondheidseffecten veroorzaken zoals stress, hoge bloeddruk, cardiovasculaire aandoeningen, cognitieve effecten en slaapstoornissen.
In Antwerpen worden de woningen van ongeveer 10% van de inwoners blootgesteld aan geluidsniveaus van meer dan 70 decibel (dB(A)). Dit geluidsniveau veroorzaakt ernstige hinder bij 25% van de blootgestelden. De woningen van ongeveer 33% van de Antwerpse inwoners worden blootgesteld aan geluidsniveaus van meer dan 60 dB(A); hierbij wordt verondersteld dat ongeveer 10% van de blootgestelden ernstige hinder ondervindt. Daarom wil de stad Antwerpen inzetten op de efficiënte aanpak van geluidshinder.
Met de Europese richtlijn 2002/49/EG van 25 juni 2002 betreffende de evaluatie en de beheersing van omgevingslawaai (gepubliceerd op 18 juli 2002) wordt gestreefd naar een gemeenschappelijke Europese aanpak om de gezondheidsschadelijke effecten door blootstelling aan omgevingslawaai te voorkomen of te verminderen. Het toepassingsgebied beperkt zich tot geluidshinder door weg- en spoorverkeer, luchtvaart en industriële activiteiten. De richtlijn verplicht de lidstaten elke 5 jaar strategische geluidsbelastingskaarten op te maken voor belangrijke infrastructuren (wegen, spoorwegen en luchthavens) en voor alle agglomeraties met meer dan 100.000 inwoners om de blootstelling van de bevolking te bepalen. De agglomeratie Antwerpen, begrensd door de gemeentegrenzen van de stad Antwerpen, telde op 1 januari 2016 ruim 517.000 inwoners. Vervolgens moet ook een actieplan worden aangenomen om de geluidshinder zoals vastgesteld in de geluidsbelastingskaarten te voorkomen of te beperken. Alle geluidskaarten en actieplannen moeten worden gerapporteerd aan de Europese Commissie. De Europese richtlijn is via Vlarem omgezet in Vlaamse regelgeving (BVR van 22/07/2005).
De opmaak van het geluidsactieplan voor de agglomeratie Antwerpen is een gedeelde bevoegdheid van de afdeling Beleidsontwikkeling en Juridische Ondersteuning (BJO) van het Departement Omgeving van de Vlaamse overheid en de administratie van de stad Antwerpen.
Op 4 mei 2018 nam het college kennis van de strategische geluidsbelastingskaarten die voor de agglomeratie Antwerpen zijn opgemaakt in uitvoering van de derde implementatieronde (referentiejaar 2016) van de richtlijn Omgevingslawaai en keurde het college de actualisatie van het lopende geluidsactieplan goed (2018_CBS_04141).
Het lopende geluidsactieplan, getiteld "Integraal geluidsactieplan voor de agglomeratie Antwerpen tweede ronde", werd aangenomen in het kader van de tweede implementatieronde van de richtlijn (referentiejaar 2011). Het bestaat uit het stedelijke geluidsactieplan 2014-2019 dat het college goedkeurde op 3 oktober 2014 (2014_CBS_09580) aangevuld met voor Antwerpen relevante maatregelen die onder de Vlaamse bevoegdheid vallen. Op 12 december 2014 nam het college kennis van het integrale plan en op 13 mei 2016 werd het goedgekeurd door de Vlaamse Regering. Het is dit integrale plan dat aan de commissie werd voorgelegd in uitvoering van de richtlijn en waarvan de actualisatie nu voorligt.
Het college neemt kennis van het “ontwerp geluidsactieplan 2019-2023 agglomeratie Antwerpen” en het verdere procesverloop.