2019_CBS_06999 - Participatiedecreet - Afsprakennota 2020-2025 vrijetijdsparticipatie mensen in armoede. Ondertekening - Goedkeuring

Rekening houdend met het Vlaams participatiedecreet flankerende en stimulerende maatregelen ter bevordering van de participatie in cultuur, jeugdwerk en sport, het nieuwe bestuursakkoord, de integratie stad en OCMW en de decentralisatie vrije tijd werkt de stad Antwerpen een visie vrijetijdsparticipatie voor mensen in armoede uit. Samen met de evaluatie van de afsprakennota 2014-2019 door het lokaal netwerk ter bevordering van de vrijetijdsparticipatie van personen in armoede, zal deze visie de basis vormen voor een definitieve  afsprakennota vrijetijdsparticipatie voor mensen in armoede.

In samenspraak met Vlaanderen werd geopteerd om het nieuwe dossier in te dienen in 2 fasen.  Op korte termijn zal een 'light'-versie, ingediend worden en in mei 2021 een definitieve versie.  De 'light'-versie is een voortzetting van de huidige werking aangevuld met een participatief traject om te groeien naar een vernieuwde, geïntegreerde werking.  In de definitieve versie zullen de doelstellingen, acties en de organisatie onderbouw aangepast worden aan de resultaten van het participatief traject. 

In de 'light'-versie worden drie doelstellingen en 14 acties naar voren geschoven om volgend doel te bereiken:
‘Mensen in armoede kansen bieden zodat ze kunnen groeien in hun zelfstandige maatschappelijke participatie. Iedereen heeft recht op culturele en maatschappelijke ontplooiing. Deelnemen aan vrije tijd geeft kansen tot ontmoeten, draagt bij tot het ontwikkelen van individuele vaardigheden en het uitbouwen van duurzame netwerken.’

Hierbij omvatten doelstellingen 1 en 2 de huidige werking en doelstelling 3 de weg naar de nieuwe werking.

Doelstelling 1: 

Zoveel mogelijk mensen in armoede hebben via vrijetijdsparticipatie stappen gezet in hun maatschappelijke participatie. 

• actie 1: Teams Vrije Tijd Cultuur, Sport, Jeugd en Vrije tijd Sociale dienstverlening bemiddelen tussen de vrijetijds- vragen van mensen in armoede en het aanbod;    
• actie 2: De ‘Vrijetijdsloketten’ zijn laagdrempelige ontmoetingsmomenten waar mensen kunnen kennismaken met het vrijetijdsaanbod.

Doelstelling 2:

Zoveel mogelijk drempels tot deelname zijn weggewerkt, zowel bij vrijetijdsaanbieders als bij mensen in armoede. We zorgen ervoor dat het aanbod financieel laagdrempelig is, mensen in armoede informatie op maat krijgen, er voor iedereen aanbod op maat is, het aanbod vlot bereikbaar is en mensen in armoede geen psychologische drempels ervaren bij deelname aan vrijetijdsactiviteiten.

• actie 1: Het recht op kansentarief wordt geautomatiseerd toegekend op een niet-stigmatiserende manier (via de A-kaart);     
• actie 2: De mogelijkheden van een systeem solidaire kostendeling worden onderzocht;
• actie 3: Zoveel mogelijk vrijetijdsaanbod heeft een éénvormig kansentarief;     
• actie 4: Verenigingen die werken met mensen in armoede kunnen voor hun vrijetijdsactiviteiten beroep doen op het lokaal fonds vrijetijdsparticipatie;     
• actie 5: Team Vrije Tijd Cultuur, Sport, Jeugd komt via de vrijetijdstoelage stad financieel tussen bij deelname van hun klanten aan vrijetijdsactiviteiten;    
• actie 6: Team Vrije Tijd Sociale Dienstverlening komt via de vrijetijdstoelage financieel tussen bij deelname van hun klanten aan vrijetijdsactiviteiten;    
• actie 7: Zoveel mogelijk vrijetijdsaanbod is zo laagdrempelig mogelijk;     
• actie 8: Het Vrijetijdsloket zet in op individuele en begeleide groepsuitstappen;     
• actie 9: Team Vrije Tijd Sociale Dienstverlening zet in op begeleide groepsuitstappen.

Doelstelling 3:

Een organisatienetwerk met een éénduidige visie, doelstelling en werking, met het oog op een gelijkaardige dienstverlening naar de klant waar de rollen duidelijk zijn voor iedereen.

• actie 1: Het lokaal netwerk vrijetijdsparticipatie loopt een participatietraject om de noden en behoeften in Antwerpen te onderzoeken. Dit resulteert in een nieuwe, gedragen afsprakennota vrijetijdsparticipatie in 2021;     
• actie 2: Er worden duidelijke indicatoren opgesteld;
• actie 3: Om de effecten van de acties te meten, zetten we in op impactmeting. 

Een uitgewerkte omschrijving is opgenomen in de afsprakennota zelf, die als bijlage is opgenomen bij dit besluit.

De afsprakennota werd voor advies bezorgd aan Demos vzw, het kenniscentrum van de Vlaamse gemeenschap met betrekking tot maatschappelijke ontwikkelingen binnen cultuur, jeugdwerk en de sportsector.

Deze afsprakennota 'light'-versie wordt aan Vlaanderen bezorgd voor 1 oktober 2019.

De definitieve afsprakennota wordt aan Vlaanderen bezorgd voor 1 mei 2021.

De afsprakennota is gebaseerd op overlegmomenten met partners uit het Antwerps netwerk ter bevordering van vrijetijdsparticipatie van mensen in armoede.

Participatiedecreet van 18 januari 2008 met betrekking tot flankerende maatregelen voor het participeren van mensen in armoede aan het vrijetijdsaanbod.

Op 18 januari 2008 keurde het Vlaams Parlement het decreet houdende flankerende en stimulerende maatregelen ter bevordering van de participatie in cultuur, jeugdwerk en sport goed. Het participatiedecreet beoogt de ondersteuning, verrijking en versterking van participatie in het cultuur-, jeugd- en sportbeleid. 

Het decreet voorziet in hoofdstuk IV, afdeling III in een regeling voor de subsidiëring van lokale netwerken voor de bevordering van de vrijetijdsparticipatie van personen in armoede. In 2008 richtte de stad Antwerpen hiertoe een lokaal netwerk op.

In het kader van artikel 22, §3 van het decreet werd er voor de stad Antwerpen een jaarlijks trekkingsrecht van 273.433,00 EUR vastgelegd voor de periode 2020-2025. Voor de vaststelling van dit trekkingsrecht werd volgende verdeelsleutel gebruikt: vijftig percent op basis van het aantal rechthebbenden op een verhoogde verzekeringstegemoetkoming op 1 januari 2017 en vijftig percent op basis van het aantal gerechtigden op maatschappelijke integratie op 1 januari 2017.

Via dit trekkingsrecht subsidieert de Vlaamse regering op basis van cofinanciering Vlaamse gemeenten of samenwerkingsverbanden van Vlaamse gemeenten die via lokale netwerken de participatie van personen in armoede in cultuur, jeugdwerk of sport stimuleren. Om aanspraak te kunnen maken op deze subsidie kan de gemeente of het samenwerkingsverband van gemeenten een subsidieaanvraag en een afsprakennota vrijetijdsparticipatie bij de Vlaamse administratie indienen. Dit uiterlijk op 1 oktober van het jaar voorafgaand aan het eerste jaar waarvoor men deze subsidie wenst te ontvangen.

Minimaal moeten volgende partners via het lokaal netwerk actief betrokken worden bij het opstellen, opvolgen en uitvoeren van de afsprakennota:

1. de gemeentelijke diensten bevoegd voor vrije tijd (cultuurdienst, jeugddienst, sportdienst);
2. het voormalig openbaar centrum voor maatschappelijk welzijn, nu gemeentelijke dienst vrije tijd Sociale Dienstverlening;
3. de verenigingen van personen in armoede en andere relevante lokale organisaties die in hun werking personen in armoede als doelgroep hebben.

De subsidie moet worden aangewend voor:

• de financiering van de deelname door personen in armoede aan vrijetijdsinitiatieven, -activiteiten en -verenigingen binnen en buiten de gemeente, met inbegrip van lidgeld en voor de deelname noodzakelijke benodigdheden;
• de ondersteuning en financiering van social-profit-initiatieven van of voor personen in armoede op sportief-, jeugdwerk- of cultureel vlak.

De gemeente of het samenwerkingsverband van gemeenten moet zelf een bedrag inbrengen dat minstens het dubbele van het jaarlijkse trekkingsrecht is. De ingebrachte middelen kunnen afkomstig zijn van subsidies van andere overheden aan de gemeente of het openbaar centrum voor maatschappelijk welzijn.

Het college keurde op 26 september 2008 (jaarnummer 12010) de afsprakennota 2009-2013 ter bevordering van vrijtijdsparticipatie van mensen in armoede goed.

De gemeenteraad keurde op 21 oktober 2013 (jaarnummer 00598) de afsprakennota 2014-2019 ter bevordering van vrijetijdspaticipatie van mensen in armoede goed.

Onder voorbehoud van toekenning van de gevraagde subsidie door de Vlaamse overheid worden de middelen gebruikt voor financiering van de projecten die mee opgenomen zijn in de meerjarenplanning. De vermelde bedragen in de afsprakennota alsook de mogelijke gekoppelde uitgaven zijn onder voorbehoud van goedkeuring van het meerjarenplan 2020-2025 en de daaraan gekoppelde budgetten door het college, de gemeenteraad en de hogere overheid.