2019_CBS_05238 - Fietscomfort verkeerslichten - Uitvoering 9 projecten. Principes "rechtsaf voor rood" en "rechtsaf door rood" - Goedkeuring

Het nodige budget zal voorzien worden in 2020 op doelstelling 1SMB040206A00000/5150500000/224

Onder voorbehoud van goedkeuring van de meerjarenplanning 2020 -2025 door de gemeenteraad en hogere overheid.

De stad Antwerpen wil blijven groeien als fietsstad. In het nieuwe bestuursakkoord 2019-2024 (goedgekeurd in de gemeenteraad van 28 januari 2019,  jaarnummer 42) is er een grote ambitie om het fietsen in Antwerpen nog beter en aangenamer te maken. De veiligheid en het comfort aan verkeerslichten verbeteren voor de fietser is één van de uitgangspunten. Onder resolutie 159 geeft het stadsbestuur aan: “Waar mogelijk wordt een teruggetrokken stopstreep voor voertuigen voorzien, eventueel gecombineerd met een fietsopstelstrook en voorstart voor fietsers om de zichtbaarheid te verbeteren. Ook het principe ‘rechtsaf voor rood’, met inbuigende fietspaden, wordt verder uitgewerkt. We onderzoeken of ‘rechtsaf door rood’ kan, enkel op plaatsen waar de verkeersveiligheid niet in het gedrang komt. Op de fietspaden voorzien we ook markeringen, zoals stopstrepen aan kruispunten en pijlen die de rijrichting aanduiden. In straten buiten de zone 30 waar de fietser gemengd rijdt, worden fietssuggestiestroken aangebracht.”

Het fietsgebruik blijft stijgen in Antwerpen. Daarom is er nood aan meer capaciteit aan de kruispunten en meer fietscomfort aan het verkeerslicht.

Om fietsers die rechtsaf willen niet nodeloos aan het verkeerslicht te laten wachten, zijn er een aantal maatregelen mogelijk. Het vademecum fietsvoorzieningen geeft de aanbeveling om eerst infrastructureel oplossingen te onderzoeken omdat dit nog altijd het veiligste en comfortabelste is voor de fietser. De stad Antwerpen wil dan ook dit principe “rechtsaf voor rood” zoveel mogelijk toepassen. Daarom wordt dit steeds meegenomen bij nieuwe ontwerpen.

Daarnaast startte de dienst Stadsontwikkeling/Mobiliteit met het uitwerken van tien kruispunten om dit infrastructureel ook mogelijk te maken. Het gaat over een eerste reeks projecten op stadskruispunten die door het studiebureau Tractebel zijn uitgewerkt als conceptontwerp, namelijk:

1. Krugerstraat – Weerstandslaan;
2. Krugerstraat – Steynstraat;
3. Laarstraat – Heistraat;
4. Jozef Kenneslei – Heistraat;
5. Van den Nestlei – Baron Joostensstraat;
6. Pieter Rottiestraat – Emiel Vloorsstraat;
7. Sint-Bernardsesteenweg - Salesianenlaan;
8. Straalstraat - Deurnsebaan;
9. Frank Craeybeckxlaan – Turnhoutsebaan.

Voor het tiende kruispunt (Gallaitlaan - Krijgslaan) werd ondertussen de procedure gestart om het verkeerslicht uit te schakelen.

Op kruispunten waar er te weinig ruimte is om “rechtsaf voor rood” te organiseren, bestaat sinds 25 september 2012 (publicatie Belgisch Staatsblad) de mogelijkheid in de wegcode om “rechtsaf door rood” toe te laten. Daarom werd in het bestuursakkoord onder resolutie 159 de passage opgenomen dat het stadsbestuur zou onderzoeken of "rechtsaf door rood" kan ingevoerd worden, op plaatsen waar de verkeersveiligheid niet in het gedrang komt. Dit principe moet eerst grondig onderzocht worden, want dit roept een aantal vragen op. Is het veilig? En doen we dit eenmalig als uitzondering of eerder structureel tenzij onveilig? Is het verkeersbord niet verwarrend? Zijn andere opties (aparte verkeerslichten voor fietsers zoals ‘alle fietsers tegelijk groen’) duidelijker voor gebruikers?

Om het punt 159 uit het bestuursakkoord snel te realiseren, stelt de dienst Stadsontwikkeling/Mobiliteit voor om:

• de principes van “rechtsaf voor rood” zoveel mogelijk toe te passen;
• de eerste negen projecten van “rechtsaf voor rood” verder uitwerken en te laten uitvoeren door de dienst Stadsontwikkeling/Ontwerp & Uitvoering;
• samen met verkeerspolitie en andere diensten grondig te onderzoeken op welke kruispunten het principe “rechtsaf door rood” op een veilige manier kan uitgetest worden;
• tijdens het onderzoek over "rechtsaf door rood" het VIAS institute te bevragen en te betrekken.