Terug
Gepubliceerd op 19/11/2019

2019_DCBE_00259 - Coremansstraat, Leeuwerikpark. Heraanleg speelterrein. SWOU10890 - Projectdefinitie en concept - Goedkeuring

districtscollege Berchem
ma 18/11/2019 - 17:30 raadzaal
Goedgekeurd

Samenstelling

Aanwezig

Evi Van der Planken, districtsburgemeester; Bruno De Saegher, districtsschepen; Kris Gysels, districtsschepen; Edwin De Cleyn, districtsschepen; Janick Doré, districtsschepen; Ann De Potter, districtssecretaris

Afwezig

Marieke Janssens, waarnemend districtssecretaris

Secretaris

Ann De Potter, districtssecretaris

Voorzitter

Bruno De Saegher, districtsschepen
2019_DCBE_00259 - Coremansstraat, Leeuwerikpark. Heraanleg speelterrein. SWOU10890 - Projectdefinitie en concept - Goedkeuring 2019_DCBE_00259 - Coremansstraat, Leeuwerikpark. Heraanleg speelterrein. SWOU10890 - Projectdefinitie en concept - Goedkeuring

Motivering

Regelgeving: bevoegdheid

Met de collegebeslissing van 12 mei 2017 (jaarnummer 4463) werden de bevoegdheden van de districtscolleges gecoördineerd.

Artikel 4 bepaalt dat het districtscollege bevoegd is voor de aanleg, heraanleg en onderhoud van lokale speelterreinen.

Leeuwerikpark is een lokaal speelplein.

Argumentatie

Inleiding

Het projectgebied is gelegen in het Leeuwerikpark aan de Coremansstraat.

Het gaat over de zone van het huidige speelterrein en de zone waar het nieuwe speelterrein aangelegd wordt. De totale oppervlakte van het projectgebied (oud en nieuw samen) bedraagt ongeveer 2000m².

Planningscontext
Het Leeuwerikpark maakt deel uit van het speelweefselplan. Hierbij is het een stepping-stone tussen Park Brialmont en Nachtegalenpark. Enkele aanbevelingen uit dit plan:

  • formeel speelterrein ‘groen avontuur’ op wijkniveau;
  • upgrade van het bestaande terrein is wenselijk;
  • informele spelprikkel voorzien (water, groen, kunst);
  • buurtondersteunend speelterrein (aantrekkelijk voor lagere leeftijd).

Het bevindt zich in de zone waar het beeldkwaliteitsplan Groene Singel van toepassing is, meer bepaald het bosschagelandschap. Enkele aanbevelingen uit dit plan die van toepassing zijn op het speelterrein in het Leeuwerikpark:

  • buurtpark: ‘Parels in de Groene rivier’;
  • aangepaste vormgeving en materialisatie: natuurlijk uitzicht;
  • houten objecten, bruinige kleuren en een besloten karakter bepalen de sfeer van een parel.

Het Leeuwerikpark maakt ook deel uit van de projectzone ’Over de Ring’; waarbij aandacht zou gaan naar het waternetwerk, geluidsberm, optimalisatie ringfiets- en voetpad. Dit is echter nog geen finaal beleidsdocument. In het kader van de heraanleg van dit speelterrein, wordt ervoor gezorgd dat er geen hypotheek gelegd wordt op de toekomstige ontwikkelingen binnen dit plan.

Analyse
Op basis van de ingewonnen adviezen van de deskundigen werd de bestaande toestand grondig geanalyseerd en werden de knelpunten en potenties in beeld gebracht.

  • Karakter

Het huidige speelterrein ligt in een bosje. Dat geeft hierdoor een sombere en donkere indruk. Het speelterrein is ook volledig omheind.

  • Groen

Het park bestaat uit open grasvelden met grote bomen, afgewisseld met wilde, natuurlijke bosjes.

  • Mobiliteit

Het huidige speelterrein is toegankelijk vanuit de wijk vanaf de Coremansstraat (kruispunt recent aangepast). Ter hoogte van het kruispunt staan ook fietsenstallingen. Het ligt vrij in het park, zonder padenstructuur naar het speelterrein. Er is geen directe verbinding met het ringfietspad.

  • Gebruik

Er staat één groot combispeeltoestel en twee kleinere veerfiguurtjes. Vlakbij het huidige afgesloten speelterrein staat een klimboom. Er werd een algemene bevraging over het Leeuwerikpark gehouden. Er waren echter weinig respondenten om representatief te zijn en algemene conclusies te trekken. Er zijn heel wat parkondersteunende elementen aangehaald,  zoals petanquebanen, (picknick) banken, skatepark, hondenlosloopzone, diervriendelijke maatregelen, geluidswerende maatregelen, behoud van de bomen en ander groen. Die kunnen in een latere fase opgenomen worden bij de heraanleg van het park.
Wat betreft de spel-gerelateerde items stonden schommels en een boomhut hoog op de verlanglijst.

Algemene randvoorwaarden

  • speelterrein realiseren op wijkniveau (focus 0-8 jarigen);
  • behoud en integratie van de bestaande bomen;
  • beeldkwaliteitsplan Groene Singel toepassen = ‘bosschagelandschap’ en ‘Parels in de Groene rivier’;
  • geen hypotheek leggen op toekomstige ontwikkelingen ‘Over de Ring’:
    • zone mogelijke by-pass ringfietspad Elisabethlaan te vrijwaren;
    • zone mogelijke geluidsberm te vrijwaren;
    • zone mogelijke wateropvang te vrijwaren. 
  • Andere aandachtspunten:
    • speelterrein best in open zone (nu heel verborgen);
    • geen afscheiding rond speelterrein;
    • speelterrein bij voorkeur geconcentreerd;
    • nadenken over extra buurtondersteunend programma (picknick, …).
Ambitie
Er wordt een levendig en fantasierijk speelterrein gerealiseerd voor kinderen van 0 tot 8 jaar, met verwijzing naar leeuweriken en als ‘parel’ geïntegreerd in het bermenlandschap, gecombineerd met verblijfsmogelijkheden voor een divers publiek.

Concept
Na ontwerpend onderzoek werd een concept weerhouden waarbij de ambitie maximaal wordt gerealiseerd, rekening houdend met de randvoorwaarden. De krachtlijnen van het concept worden hier opgesomd.

Het huidige speelterrein wordt verplaatst naar een opener en zonniger plek in het park. De nieuwe locatie is licht hellend naar de straatkant en bestaat uit een grasveld met grote bomen.

Op deze plek is de zichtbaarheid vanuit de wijk optimaal en ook vanuit het speelterrein zelf zijn er interessante zichtassen doorheen het groen naar de omgeving.

De toegankelijkheid vanuit de woonwijk wordt verzekerd door het recent aangelegde kruispunt met zebrapad en binnen het park zelf is de circulatie met bestaande padenstructuur goed.

Centraal in de nieuwe speelzone staat een grote boom met laaghangende takken waarrond het nieuwe speelterrein opgebouwd wordt.

Er worden twee speelzones voorzien, deze speelzones vormen visueel 1 geheel, maar liggen functioneel naast elkaar:

Licht toegankelijk (0-3jaar):
  • de voorkeur gaat uit naar sociaal, fantasierijk en repetitief spel;
  • spelvormen die zeker niet mogen ontbreken zijn glijbaan, schommels, zandspel, klimmen & klauteren;
  • geborgenheid en rollenspel is voor deze leeftijdsgroep belangrijk.

Uitdagender (4-8jaar):

  • avontuurlijk uitdagend spel, sociaal spel, constructie- en fantasiespel;
  • spelvormen die zeker niet mogen ontbreken zijn glijbaan, draaien, schommels, klimmen & klauteren, parcours en evenwicht;
  • een boomhut staat hoog op de verlanglijst.

Deze speelzones worden verbonden met de bestaande padenstructuur.

Een speelpadje naar de speelboom, speelbosje of boomhut zorgt voor extra uitdaging bij de grotere kinderen (4-8jaar) en een fysieke link met de parkomgeving. Dit padje kan gerealiseerd worden met minimale ingrepen: rotsen, boomstammen en dergelijke.

De parktoegang kan versmald worden, waarbij de hoeveelheid verharding vermindert en er meer ruimte kan gegeven worden aan de speelboom (in functie van veiligheid).
 
De parkzone met het nieuwe speelterrein heeft momenteel twee bankjes. Dit kan aangevuld worden met een nieuwe zitbank (indien mogelijk herbruik van het huidige speelterrein) en een nieuwe picknickbank.

Het huidige speelterrein wordt verwijderd en gaat opnieuw op in de omgeving: bomen, struiken en gras.

Het nieuwe speelterrein komt in een zone met grote bestaande bomen te liggen. Het is de bedoeling dat de bomen en hun wortelzone hier zo weinig mogelijk hinder van ondervinden. Ook de laaghangende takken van de centrale boom moeten behouden blijven. Daarom werd een extra plan opgemaakt waarop de afstand tot de boomstam in functie van de te vrijwaren wortelzone ingetekend werd.

We onderscheiden hier drie zones:

  • graafwerken toegelaten;
  • graafwerken beperkt toegelaten: 'beperkt' betekent dat van deze zone nog minstens 50% intact moet blijven, dat wil zeggen dat in minstens de helft van deze zone niets voorzien mag worden waarvoor moet gegraven worden. Die te behouden 50% moet niet (maar mag wel) aaneensluitend zijn;
  • graafwerken niet toegelaten.

Voor de uitwerking van het speelterrein werd gekozen voor het thema Leeuwerik (breed interpreteerbaar). Deze vogel die zijn naam aan het park verleent, heeft enkele inspirerende en speelse kenmerken:

  • het is een zangvogel;
  • met aardekleurige gestreepte veren en kuif;
  • ze vliegen hoog in de lucht;
  • eten insecten en zaden;
  • nestelen op de grond;
  • leggen gespikkelde eieren;
  • in China leren ze, ze als huisdier andere geluiden nazingen.

Het speelterrein wordt door een natuurlijke inrichting maximaal geïntegreerd in het bestaande parklandschap.

De speelzone bestaat uit een samenhangende combinatie van luchtige en transparante speeltoestellen. Deze worden creatief en fantasierijk vormgegeven in voorgesteld thema. De speeltoestellen en valdemping hebben een natuurlijk uitzicht en materiaalgebruik. Er wordt gekozen voor robuuste en vandalismebestendige houten speeltoestellen.

De speeltoestellen kunnen aangevuld worden met speelse natuurinrichting zoals insectenhotel, vogelkastje, vleermuizenhuisjes.

Eventueel kan er een spelelement met een zacht geluid geïntegreerd worden.

De valdemping voor de speeltoestellen wordt in zand voorzien. De rand wordt speels afgeboord, met een vormgeving die geïntegreerd is in de omgeving. Dit kan vrijliggend in het gras zijn, hier en daar aansluitend tot tegen het pad. Deze afboording kan bestaan uit een natuurlijk materiaal (hout) dat tegelijkertijd functioneert als spelelement en een samenhangend geheel vormt met het speelterrein en de omgeving of wordt visueel onzichtbaar, maar goed afgewerkt en in de omgeving geïntegreerd (ondergronds met een lichte helling in gras).

Er wordt voldoende comfortabele zitgelegenheid in de buurt van het speelterrein voorzien (standaard banken worden op een betonplaat geplaatst).

Parkeerbalans

Het concept heeft geen impact op de parkeerplaats.

Bomenbalans
Het concept heeft geen impact op de bomenbalans.
 
Hemelwaterplan
Op 19 januari 2018 (jaarnummer 501) keurde het college het hemelwaterplan goed.
De Vlaamse wetgeving en het hemelwaterplan van de stad Antwerpen stellen dat maximaal moet worden gestreefd naar bronmaatregelen om hemelwater op te vangen en te verwerken.

In de volgende fase zullen de ontwerpmaatregelen opgenomen worden die nodig zijn om de infiltratie en buffering toe te passen die nodig zijn volgens de berekeningen en regels zoals beschreven in het hemelwaterplan.


Inspraak

Het inspraakmoment bewoners ging door op 30 mei 2018.

Aanleiding en context

fase actie datum jaarnummer
adviezen

inspraakmoment
online bevraging

speelruimteoverleg

30 mei 2018
27 augustus 2018 en
10 september 2018
26 september 2019
 

Het districtscollege van Berchem wenst het speelterrein Leeuwerikpark in de Coremansstraat te vernieuwen.

De bedrijfseenheid Stadsontwikkeling heeft de zone onderzocht en gekeken naar alternatieven voor de huidige inrichting. Dit is vertaald in een projectdefinitie en werd voor advies aan de betrokken diensten voorgelegd.

De bedrijfseenheid Stadsontwikkeling legt de projectdefinitie en concept ter goedkeuring voor.

Algemene financiële opmerkingen

Het voor deze opdracht vereist budget is voorzien op doelstelling 2BER010103 bij opmaak van het meerjarenplan 2020-2025.

Adviezen

speelruimteoverleg Gunstig advies

26 september 2019

Het speelruimteoverleg adviseerde gunstig mits volgende voorwaarden:

  • thema Leeuwerik breed interpreteerbaar;
  • aandacht voor bestaande bomen bij graafwerken;
  • afboording duiden: zichtbaar = spelen of onzichtbaar (grasheuveltje);
  • terugkoppeling van de projectdefinitie en concept naar bewoners.

Bij opmaak van de projectdefinitie en concept werd rekening gehouden met bovenstaande adviezen.

Besluit

Het districtscollege berchem beslist:

Artikel 1

Het districtscollege keurt de projectdefinitie en concept (27 september 2019) voor de heraanleg speelterrein, Leeuwerikpark in de Coremansstraat, district Berchem, goed en vraagt aandacht voor de volgende bijkomstige vragen:

  • De zitbanken moeten in de zon en in de schaduw staan.
  • Kan de dreef naar het Nachtegalenpark in het verlengde van de Hof Ter Schrieklaan in het park uitgelicht worden?
  • Kan onderzocht worden of petanque mits omkadering aan te bevelen is? 

Artikel 2

Dit besluit heeft in principe geen financiële gevolgen.

Artikel 3

Het districtscollege geeft opdracht aan:

dienst taak
SW/O&U/ONT opdracht aan Water-link: opmaken ontwerpmaatregelen voor infiltratie
na inspraakprocedure concept uitwerken tot een definitief ontwerp
bestuurscoördinator district

communicatie en participatietraject organiseren
nodige budgetten voorzien


Bijlagen

  • 20190927_10890_PD_CO_DEF.pdf
  • 20180914_resultaten_inspraak_Leeuwerikpark.pdf