Op 13 maart 2020 werd bij hoogdringendheid een Ministerieel besluit genomen waarbij dringende maatregelen werden opgelegd om de verspreiding van het coronavirus COVID-19 te beperken. Bij Ministerieel besluit van 18 maart 2020 werd het Ministerieel besluit van 13 maart 2020 opgeheven en werden verstrengde maatregelen genomen om de verspreiding van het coronavirus COVID-19 te beperken. Het Ministerieel besluit van 23 maart 2020 houdende dringende maatregelen om de verspreiding van het coronavirus COVID-19 te beperken werd bij diverse Ministeriële besluiten gewijzigd, waarbij de dringende maatregelen grotendeels hernomen en verlengd werden en waarin de gefaseerde exit-strategie is uitgewerkt.
Teneinde de openbare gezondheid te beschermen, werd in het Ministerieel besluit de mogelijkheid voorzien om de politiediensten processen-verbaal te laten maken lastens personen die de opgelegde dringende maatregelen overtreden. Overtredingen worden beteugeld met een administratieve of strafrechtelijke sanctie van 250,00 euro. Bij de strafrechtelijke afhandeling bestaat de mogelijkheid van een voorstel tot minnelijke schikking van in beginsel 250,00 euro. Wie hiermee niet akkoord gaat, wordt voor de politierechtbank gedagvaard.
In Antwerpen werd de afgelopen periode een aanzienlijk aantal processen-verbaal opgemaakt op inbreuken op de corona-maatregelen. Voor bepaalde personen en/of gezinnen betekent een boetebedrag/minnelijke schikking van minstens 250,00 euro een (te) zware financiële last om te dragen.
Het project richt zich dus enkel op de strafrechtelijke afhandeling van de (gerechtelijke) pv’s voor corona-inbreuken. Daarbij wordt een minnelijke schikking voorgesteld (van 250,00 euro) die bij betwisting in beginsel tot dagvaarding voor de politierechtbank zal leiden. De politierechtbank zou daar kunnen oordelen dat het veeleer aangewezen is om aan de overtreder een (autonome) werkstraf op te leggen. De stad Antwerpen wil in een aanbod van werkstraffen voorzien indien deze zouden worden opgelegd door de politierechtbank.
De autonome werkstraf is een kosteloze prestatie ten bate van de samenleving, uitgevoerd door de overtreder in zijn/haar vrije tijd.
De afdeling Maatschappelijke Veiligheid/Sociale Interventie, zal deze autonome werkstraf, in afstemming en onderlinge afspraak met de andere stedelijke bedrijven, organiseren, regisseren, (administratief) opvolgen en in rapportage voorzien aan zowel de gerechtelijke als de bestuurlijke overheid.
Voor de bedrijfseenheid Maatschappelijke Veiligheid is deze vorm van autonome werkstraf een uitzonderlijke, bijkomende (nieuwe) opdracht, omwille van de uitzonderlijke corona-omstandigheden. Om deze opdracht uit te kunnen voeren, is er nood aan bijkomende middelen. Het betreft hier zowel bijkomende personeels- als werkingsmiddelen.
Het college keurde op 20 maart 2020 de oprichting van een compensatiefonds voor maatregelen tegen de verspreiding van het coronavirus goed (jaarnummer 2774).
Dat compensatiefonds zal aangewend kunnen worden voor volgende doeleinden:
De middelen uit het compensatiefonds worden aangewend ter sociale bescherming van getroffen groepen en het opvangen van meerkosten voor de stad Antwerpen.
Het organiseren, doen uitvoeren, opvolgen en rapporteren over deze 'corona-autonome werkstraf' is voor de afdeling Maatschappelijke Veiligheid/Sociale Interventie, gezien het hoge aantal potentiële kandidaten, een uitzonderlijke opdracht die niet kan uitgevoerd worden binnen het reguliere aanbod. Er wordt dan ook een aanbod op maat ontwikkeld.
Hieronder een overzicht van de geraamde kost voor een totaal van 100.000,00 euro
De nodige financiële middelen zullen vanuit het compensatiefonds toegewezen worden aan functiegebied 2VGS019901A00000 voor de personeelsuitgaven en aan functiegebied 2VGS010301PA5725 voor de werkingsuitgaven. Middelen die niet worden aangewend voor het vooropgestelde doel, vloeien nadien terug naar het compensatiefonds.
Het college beslist om de uitgave van 100.000,00 euro, verbonden aan het bijkomend project werkgestraften: autonome werkstraf corona, te compenseren binnen het compensatiefonds voor maatregelen tegen de verspreiding van het coronavirus.