2020_CBS_06715 - Omgevingsvergunning. Advies hogere overheid. Voorwaardelijk gunstig advies - OMV_2020046633. Beliweg 3. District Antwerpen - Goedkeuring

Conform artikel 24 en 42 van het Omgevingsvergunningsdecreet heeft het college of de gemeentelijke omgevingsambtenaar de bevoegdheid advies uit te brengen voor de vergunningsaanvragen op haar grondgebied waarvoor de deputatie, de Vlaamse regering of de gewestelijke omgevingsambtenaar de bevoegde overheid is, tenzij:

1.      de aanvraag ingediend is door het betrokken college;

2.      de aanvraag louter betrekking heeft op mobiele of verplaatsbare ingedeelde inrichtingen of activiteiten.

Het college heeft op 17 november 2017 (jaarnummer 2017_CBS_08858) beslist om de adviesbevoegdheid op te nemen.

Er werd bij de deputatie een aanvraag voor een omgevingsvergunning ingediend. De aanvraag wordt behandeld volgens de gewone procedure van het Omgevingsvergunningendecreet.

De deputatie verzoekt het college of de gemeentelijke omgevingsambtenaar om:

- een openbaar onderzoek te houden;

- advies uit te brengen.

Omschrijving stedenbouwkundige handelingen

Relevante voorgeschiedenis

-     Op 19 september 2019 verleende de deputatie van de provincie Antwerpen een omgevingsvergunning (OMV_2019022260) voor de bouw en exploitatie van een nieuwe tankterminal.

Inhoud van de aanvraag

Aanpassingen aan de inplanting van reeds vergunde gebouwen.

Omschrijving ingedeelde inrichtingen of activiteiten

Voorgeschiedenis

Op 19 september 2019 verleende de deputatie van de provincie Antwerpen een omgevingsvergunning voor de exploitatie van een op- en overslagbedrijf, voor een termijn van onbepaalde duur.

Inhoud van de aanvraag

Het voorwerp van de aanvraag betreft de opslag van Seveso-producten.

Aangevraagde rubrieken

Aangevraagde bijstelling bijzondere milieuvoorwaarden in afwijking van algemene of sectorale voorwaarden

Adviezen

Externe adviezen

Interne adviezen

Toetsing regelgeving en beleidsrichtlijnen

Plannen van aanleg, ruimtelijke uitvoeringsplannen en verkavelingen

Het goed is gelegen in het gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan Afbakening zeehavengebied Antwerpen (Besluit van de Vlaamse regering van 30 april 2013), binnen de afbakeningslijn.

De gebieden binnen de afbakeningslijn behoren tot het zeehavengebied Antwerpen.

Met uitzondering van de deelgebieden waarvoor in dit plan voorschriften werden vastgelegd, blijven de op het ogenblik van de vaststelling van dit plan bestaande bestemmings- en inrichtingsvoorschriften onverminderd van toepassing. 

Het goed is volgens voornoemd gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan bestemd als Gebied voor zeehaven- en watergebonden bedrijven. 

Zulk gebied is bestemd om te functioneren als Vlaams havengebied als onderdeel van de haven van Antwerpen. Het is bestemd voor zeehavengebonden en zeehavengerelateerde industriële en logistieke activiteiten en distributie-, opslag- en overslagactiviteiten die gebruikmaken van en aangewezen zijn op de zeehaveninfrastructuur.

Alle handelingen die nodig of nuttig zijn voor de realisatie van de bestemming en voor de exploitatie van de haven en de bedrijven zijn toegelaten.

Daartoe worden ook de volgende werken, handelingen, voorzieningen, en wijzigingen gerekend:

- de aanleg en het onderhoud van infrastructuur die nodig is voor de toegankelijkheid of voor verbindingen langs de waterzijde en langs de landszijde;

- het laguneren of op een andere wijze bergen of verwerken van baggerspecie.

Daarnaast is de ontwikkeling, het herstel en de instandhouding van tijdelijke ecologische infrastructuur toegelaten.

In het gebied zijn eveneens gebouwen of lokalen voor bewakingspersoneel toegelaten.

In het gebied zijn kantoorgebouwen niet toegelaten, tenzij ze noodzakelijk zijn voor en een inherent onderdeel zijn van de exploitatie van haven en industriële activiteiten. De bestaande kantoorgebouwen kunnen behouden blijven binnen het bestaande bouwvolume op het moment van definitieve vaststelling van dit gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan. Uitbreidingen zijn niet toegelaten.

De aanvraag dient beoordeeld te worden aan de hand van de voorschriften van het ruimtelijk uitvoeringsplan.

De aanvraag is in overeenstemming met de bestemming en de voorschriften van het gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan.

Voor een straal van 500 meter rond de aanvraag is het voormelde GRUP tevens van toepassing. Hier geldt grotendeels het bestemmingsvoorschrift Gebied voor zeehaven- en watergebonden bedrijven en - voor de dokken - Gebied voor waterweginfrastructuur. In het noorden, oosten en zuiden loopt er een overdruk met als aanduiding Leidingstraat. Aan de oostzijde van het terrein bevindt zich de bestemming Gebied voor spoorinfrastructuur en Gebied voor verkeer- en vervoersinfrastructuur.  

Op circa 440 m ten zuiden van de aanvraag is, buiten het afgebakende zeehavengebied, het GRUP Oosterweelverbinding - wijziging van toepassing met overdruk Zone voor landschappelijke en functionele inpassing van wegeninfrastructuur.

Gewestelijke stedenbouwkundige verordeningen 

Hemelwater: Het besluit van de Vlaamse regering van 5 juli 2013 houdende vaststelling van een gewestelijke stedenbouwkundige verordening inzake hemelwaterputten, infiltratievoorzieningen, buffervoorzieningen en gescheiden lozing van afvalwater en hemelwater.

Zoals beoordeeld in de vergunning voor het bouwen en exploiteren van een tankpark is de gewestelijke hemelwater deels van toepassing op de aanvraag. Hoe er wordt omgegaan met het hemelwater wijzigt niet in voorliggende aanvraag. 

Het hemelwater dat valt op de verharding wordt aanzien als potentieel verontreinigd en zal gepast opgevangen worden. Het hemelwater dat valt in de tankputten zal geanalyseerd worden om het ofwel verder te verwerken als vuilwater ofwel om het te bufferen in de buffertank onder het utiliteitsgebouw. Het hemelwater dat valt op het utiliteitsgebouw wordt opgevangen in een hemelwaterput waarbij het hemelwater hergebruikt kan worden als poetswater. De aanvraag voldoet bijgevolg aan de bepalingen van de verordening.

Toegankelijkheid: het besluit van de Vlaamse regering van 5 juni 2009 tot vaststelling van een gewestelijke stedenbouwkundige verordening inzake toegankelijkheid.

De gewestelijke verordening toegankelijkheid is niet van toepassing op de aanvraag.

Omgevingstoets

Toetsing van de verenigbaarheid van het aangevraagde met de omgeving en de goede ruimtelijke ordening

Functionele inpasbaarheid

Voorliggende aanvraag betreft een aanpassing van de inplanting van reeds eerder vergunde gebouwen. In de omgevingsvergunning voor het bouwen en exploiteren van een tankpark werd tevens het aanleggen van een “utilityplein” opgenomen. Dit “utilityplein” bevindt zich in het zuidoosten van het terrein en bestaat onder andere uit een utiliteitsgebouw met een oppervlakte van 540 m³ (met daarin ondergebracht de waterzuivering, een compressorlokaal en een verwarmingsunit), een vuilwatertank, een waterbuffer, twee stikstoftanks, een gasolietank en de blusvoorzieningen. Door de aanwezigheid van een waterleiding op het terrein werd de inplanting van het utiliteitsgebouw veranderd. Het gebouw werd gedraaid en meer naar het zuiden ingeplant en herbergt nu ook de blusschuiminstallatie. Ten gevolge hiervan werden er meer aanpassingen doorgevoerd aan de indeling van het “utilityplein”. 

De inplanting en indeling van de reeds vergunde tankparken wijzigt niet ten opzichte van de vorige aanvraag. Er zijn echter wel aanhorigheden die gewijzigd worden uitgevoerd. Ook de treinbeladingsinstallatie, ten zuiden van het terrein, is uitgebreid. Deze wijzigingen voldoen volgens de aanvrager aan het besluit van de Vlaamse Regering tot bepaling van stedenbouwkundige handelingen waarvoor geen omgevingsvergunning nodig is. 

Aan de leidingbruggen ter hoogte van de tankputten en boven de pompenkamers werden geen wijzigingen doorgevoerd. Enkel werd de leidingbrug tussen de tankputten en het utiliteitsplein aangepast ten gevolge van de herindeling van het plein. De leidingbrug loopt nu langs de oostzijde van tankput 1 richting het plein. 

De wijzigingen ten opzichte van de vergunde aanvraag storen niet in deze industriële omgeving. Het betreffen beperkte aanpassingen aan de inplanting van reeds vergunde gebouwen. Het functieprogramma van het project blijft hetzelfde. 

Schaal - ruimtegebruik - bouwdichtheid

De aanvraag is in overeenstemming en verenigbaar met de ruimtelijke context van het havengebied waarbinnen deze aanvraag is gesitueerd. De aanvrager geeft aan dat de aanpassingen in de indeling van het “utilityplein” een efficiënter gebruik van de terminal zullen toelaten.

Hinderaspecten – gezondheid – gebruiksgenot – veiligheid in het algemeen 

De vergunningverlenende overheid heeft het advies ingewonnen van de brandweer/risicobeheer/preventie. Dit advies is voorwaardelijk gunstig. Ook de lokale overheid hecht belang aan dit advies.

Door de aanwezigheid van pijpleidingen in de nabijheid van de aanvraag, werd het advies ingewonnen van de beheerders van deze pijpleidingen. De uitgebrachte adviezen zijn (voorwaardelijk) gunstig.

Mobiliteitsimpact (onder andere toetsing parkeerbehoefte)

Voorliggende aanvraag genereert geen bijkomende parkeerbehoefte.

Toetsing van aanvaardbaarheid van de ingedeelde inrichtingen en activiteiten op het vlak van hinder en risico's voor de mens en het milieu

Standic nv wenst aan het Vijfde havendok een nieuwe tankterminal te exploiteren. Deze terminal zal beschikken over een totale opslagcapaciteit van 94.449 ton, verdeeld over acht tankputten. De inhoud van de opslagtanks zal variëren van 508 m³ tot 3.536 m³.

De vergunning werd reeds verleend om enkel niet-gevaarlijke en gevaarlijke, maar niet-Seveso producten op te slaan. Het college verleende hiervoor een voorwaardelijk gunstig advies op 2 augustus 2019. Met onderhavige aanvraag wenst men ook de opslag van Seveso-producten op te nemen in de vergunning.

De opslag van Seveso-producten impliceert dat producten met andere gevaarseigenschappen dan momenteel vergund, zullen worden opgeslagen op de site. Voor diverse indelingsrubrieken is er dus een uitbreiding met 94.449 ton of m³, de totale opslagcapaciteit zal echter nooit meer dan 94.449 ton of m³ bedragen. De houders werden reeds vergund. De bijkomende opslag van 28 ton additieven in IBC’s wordt eveneens voorzien (diverse gevaarscheigenschappen). De additieven kunnen worden toegevoegd aan de opgeslagen producten. Verder voorziet men de opslag van 1.000 liter gassen in verplaatsbare recipiënten en de opslag van 2.000 liter gevaarlijke producten in kleine verpakkingen.

De opslagtanks worden enkelwandig uitgevoerd met een bijkomende isolerende wand. Op 19 juli 2019 verleende de Vlaamse minister van Omgeving een afwijking voor een aangepaste inkuipingscapaciteit gelet op de brandweereis van een maximale kuipmuurhoogte van 3 meter en de benodigde inkuipingscapaciteit voor de opslag van toxische en ontvlambare producten. Voor de bepaling van artikel 5.17.4.3.8 van VLAREM II dat stelt dat de afstand van de houders tot de binnenwand van de inkuiping minstens de helft van de hoogte van de houders moet bedragen, te ondervangen, wordt een extra isolerende afscherming rond de houders geplaatst zodat eventuele lekvloeistof steeds binnen de inkuiping terecht komt.

Voor de ingebruikname van het bestaande kantoorgebouw op de site (voorheen geëxploiteerd door het Havenbedrijf Antwerpen) wordt de opslag van 5.000 liter mazout in een ondergrondse dubbelwandige houder, een CV-installatie van 140 kW en drie airco’s met een geïnstalleerde drijfkracht van 7 kW elk voorzien. 

Ten opzichte van de vergunde toestand wordt één transformator van 650 kVA niet geplaatst, maar wel drie transfo’s van 2.500 kVA elk. Vijf noodbatterijen (UPS) van elk 8.640 VAh worden eveneens geplaatst. Twee airco’s van 25 kW elk zullen niet geplaatst worden, in plaats daarvan komen er vier airco’s van 50 kW elk.

Ten gevolge van de geplande opslag van Seveso-producten wordt het bedrijf een hogedrempel Seveso-inrichting. Het aanvraagdossier bevat een omgevingsveiligheidsrapport (OVR), opgesteld door een erkend VR-deskundige. Het plaatsgebonden mensrisico wordt quasi integraal bepaald door ongevalscenario’s ter hoogte van de verlaadplaatsen voor schepen aan de kade en ongevalscenario’s met opslagtanks in de tankenparken. De verlaadactiviteiten via tank- en ketelwagens, alsook de parkeer- en wachtzone dragen niet significant bij tot het plaatsgebonden mensrisico volgens het OVR. De isorisicocontour van 10-5/jaar overschrijdt de terreingrens in noordelijke en zuidelijke richting tot op een afstand van respectievelijk 20 meter en 65 meter. De overschrijding is gelegen ten noorden van de beoogde tankenparken en ter hoogte van de verlaadplaats voor producten per schip (kade). Binnen deze zone zijn geen gebouwen, installaties of activiteiten geïdentificeerd waarbij personen permanent aanwezig zijn. In het OVR wordt wel een samenwerking aanbevolen tussen Standic en de betreffende buurbedrijven op vlak van noodplanning. Binnen de 10-6/jaar isorisicocontour zijn geen gebieden met woonfunctie gelegen, binnen de 10-7/jaar isorisicocontour zijn geen kwetsbare locaties gelegen. Het groepsrisico dat verbonden is aan de installaties en de activiteiten met gevaarlijke producten voldoet aan het gehanteerde risicocriterium.

In het OVR werd het voorkomen van domino-effecten onderzocht. Het optreden van relevante domino-effecten op installaties ten gevolge van externe gevarenbronnen in de omgeving kan niet worden uitgesloten, doch wordt niet verwacht. Omgekeerd kunnen zware ongevallen op het bedrijf mogelijks schade berokkenen aan installaties van naburige bedrijven met relevante domino-effecten tot gevolg. Gelet op de aanwezige preventieve en gevolgbeperkende maatregelen op de inrichting alsook bij de betreffende buurbedrijven wordt het risico op het optreden van relevante domino-effecten beheerst. In de voorlopige goedkeuring van het OVR door het team Externe veiligheid op 23 maart 2020 wordt evenwel gesteld dat het bedrijf momenteel nog niet beschikt over voldoende uitgewerkte veiligheidsprocedures, bijhorende veiligheidsbeheersysteem en uitgewerkt intern noodplan. Minstens drie maanden vóór het in exploitatie nemen van de installaties met Seveso-stoffen moet Standic het SWA-veiligheidsrapport indienen. In dat rapport moet Standic het bewijs leveren van het bestaan van de adequate veiligheidsprocedures, het adequate veiligheidsbeheersysteem en het adequaat intern noodplan. 

Het is aangewezen dat dit expliciet wordt opgelegd als bijzondere voorwaarde.

In het OVR wordt met betrekking tot de milieurisico’s nog gesteld dat ter hoogte van de scheepsverlaadplaatsen, waar grote opvangvoorzieningen technisch niet realiseerbaar zijn, de mogelijkheid bestaat dat gevaarlijke stoffen incidenteel in het milieu terecht komen. Men oordeelt dat Standic beschikt over de middelen en kan beroep doen op middelen van derden om incidentele emissies te bestrijden en de effecten voor het milieu maximaal te beperken.

In het aanvraagdossier wordt gesteld dat het huishoudelijk afvalwater afkomstig van het kantoorgebouw wordt geloosd in oppervlaktewater na passage over ‘een IBA en/of septische put’. 

Er wordt opgemerkt dat het bedrijf gelegen is in een zone waar het huishoudelijk afvalwater door de exploitant zelf gezuiverd dient te worden. Een septische put voldoet niet, een IBA is noodzakelijk.

Men is reeds vergund voor de lozing van bedrijfsafvalwater (potentieel verontreinigd hemelwater). Om na te gaan of het hemelwater verontreinigd is en dus beschouwd wordt als bedrijfsafvalwater zijn er verschillende controlepunten en afsluiters voorzien. Aan de hand van de uitgevoerde controles volgt het opgevangen water de afwatering van het schoonwater naar de bufferput onder het utiliteitsgebouw of van het afvalwater naar de buffertank afvalwater. Het schoonwater wordt via een KWS-afscheider geloosd in het Vijfde havendok.

Het afvalwater wordt afgeleid naar de buffertank voor afvalwater van waaruit het wordt verpompt naar de waterzuiveringsinstallatie. Deze bestaat uit een aerobe biologische zuivering, waarbij micro-organismen in een zuurstofrijke omgeving de afvalstoffen afbreken. Op dit ogenblik is er nog geen concrete informatie voorhanden met betrekking tot welke stoffen in welke hoeveelheden worden opgeslagen en zijn er dus niet voldoende gegevens ter beschikking over de mogelijke verontreinigingen in het afvalwater volgens de exploitant. Het bedrijf vraagt daarom onderstaande bijzondere lozingsnormen aan, in overeenstemming met de lozingsvoorwaarden van enigszins vergelijkbare bedrijven. Het eerste werkingsjaar zal het afvalwater gemonitord en geanalyseerd worden om de kwaliteit van het te lozen afvalwater te achterhalen. Met die evaluatie wordt indien nodig in een volgende omgevingsvergunningsaanvraag een bijstelling van de lozingsvoorwaarden aangevraagd.

De voorgestelde bijzondere lozingsnormen zijn niet gebaseerd op het voorkomen van deze parameters in het afvalwater van Standic, maar wel gebaseerd op lozingsnormen van gelijkaardige bedrijven volgens het aanvraagdossier. Het is aan de VMM om te oordelen of de gevraagde lozingsnormen inderdaad in lijn liggen met de lozingssituatie die valt te verwachten bij Standic. 

Om emissies naar de lucht te reduceren wordt er onder meer gewerkt met tanks met verhoogde ontwerpdruk en aangepaste ademventielen, stikstof blanketing, afsluiters, indien nodig mobiele scrubbers en/of mobiele actief kool filtersystemen. Alle tanks worden overigens voorzien van vaste daken en aangesloten op de dampverwerkingsinstallatie.

De aanvoer en afvoer van producten zal plaatsvinden via schepen, tank- en ketelwagens. Hiervoor is het bedrijf rechtstreeks verbonden met zowel de kanaaldokken (Vijfde Havendok), de wegenis (Beliweg) en de spoorinfrastructuur (spoorlijnen op de site die aansluiten op het spoorwegnet) in de Antwerpse Haven. Volgens het aanvraagdossier zal de geplande uitbreiding geen verandering teweegbrengen op vlak van de gegenereerde mobiliteit, aangezien de maximale opslagcapaciteit behouden blijft.

Advies van het college

Gunstig advies te verlenen voor de aanvraag tot omgevingsvergunning onder voorwaarden.

Geadviseerde stedenbouwkundige voorwaarden

- de voorwaarden uit het advies van Fluxys nv strikt na te leven;

- de voorwaarden uit het advies van het Ministerie van Landsverdediging strikt na te leven;

- de voorwaarden uit het advies van Air Liquide strikt na te leven;

- de voorwaarden uit het advies van Waterlink strikt na te leven;

- de bouwheer is verplicht om eventuele vondsten en restanten waarvan hij redelijkerwijs vermoedt dat het archeologische waarde heeft, te melden onder de vondstmeldingsplicht (Onroerenderfgoeddecreet van 2 juli 2013, artikel 5.1.4);

- de bouwheer dient op eigen terrein de nodige (organisatorische) acties te ondernemen met het oog op een vlotte interne verkeersdoorstroming, opdat er geen hinder op de openbare weg ontstaat, het autoverkeer naar het dienstgebouw dient hierbij ook gescheiden te verlopen van het vrachtverkeer voor de terminal om redenen van verkeersveiligheid.

Geadviseerde rubrieken

Geadviseerde bijzondere milieuvoorwaarden

Het decreet van 25 april 2014 betreffende de omgevingsvergunning, het decreet houdende algemene bepalingen inzake milieubeleid, de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening en hun uitvoeringsbesluiten zijn van toepassing.

De aanvraag werd onderworpen aan 1 openbaar onderzoek.

Ingediende bezwaarschriften en petitielijsten

Informatievergadering

Over de aanvraag werd een informatievergadering gehouden op 28 juli 2020. Dit verslag werd op 30 juli 2020 bezorgd aan de vergunningverlenende overheid.