2020_GR_00279 - Stedelijk havengebied - Inname ligplaatsen. Wijziging retributiereglement - Goedkeuring

Artikel 40 § 3 en artikel 41, lid 2, 14° van het Decreet lokaal bestuur bepalen dat de gemeenteraad exclusief bevoegd is voor het vatstellen van retributiereglementen.

Een aanpassing van het reglement is nodig om volgende redenen en de aangepaste tarieven zullen aangerekend worden vanaf 1 mei 2020, met uitzondering voor de zeecruiseseschepen dewelke eerst zullen aangerekend worden bij start van de exploitatie van het Cruiseponton begin kalenderjaar 2021. 

De beslissing van de jaarlijkse aanpassing van de tarieven blijft behouden in functie van indexering, te meer gezien een aantal tarieven opgenomen in het reglement (bijvoorbeeld tarief beroepsvaart) ook gekoppeld zijn aan andere tariefverordeningen, zoals bijvoorbeeld deze van het Havenbedrijf Antwerpen.

• Woonschepen

Sinds de laatste publieke oproep voor woonschepen in het Houtdok werd de invulling van de ligplaatsen voor woonboten geëvalueerd. Op basis van deze evaluatie werd door de dienst Stedelijk Bedrijfsvastgoed met collegebesluit van 3 april 2020 (jaarnummer 3078) een aanpassing van de bepalingen van de concessieovereenkomsten en een beperkte tariefverlaging goedgekeurd door middel van het invoeren van een nieuwe financiële structuur die voordeliger is dan voorheen via een aangepaste concessieovereenkomst. Bij de berekening van de concessievergoeding zal voortaan niet langer rekening worden gehouden met tariefberekening bepaald in het retributiereglement. Als een gevolg hiervan dient het retributiereglement aangepast te worden.

Voor eventuele uitzonderlijke ligplaatsaanvragen die niet onder de concessie voor woonboten vallen, dient er evenwel voorzien te worden in een nieuwe regeling voor varende woonschepen die als recreant naar Antwerpen komen en in het stedelijk havengebied (andere dan in concessievorm) een tijdelijke ligplaats krijgen toegewezen. Voor deze vaartuigen wordt de retributie berekend aan de hand van de duurtijd van inname van de ligplaats en de overeenkomstige kostprijs op basis van de maximaal ingenomen wateroppervlakte in m². Het hierdoor bekomen tarief is afwijkend dan dit voor woonschepen die een langdurig en duurzaam engagement aangaan met de stad door het afsluiten van een concessieovereenkomst voor een vaste ligplaats in het concessiegebied van woonschepen.  

Verder dient er eveneens voorzien te worden in een tijdelijke overgangsregeling tot 31 december 2020 of voor zover er een verlengde ligplaats wordt toegekend (behoudens inname van een ligplaats in de woonschepencluster in het Houtdok) om de woonschepen tijdelijk gemeerd in het Kempisch dok en Asiadok (Achilles, O Quinto, Meko-Popo, De Vrijheid, Earwen en Janina 2) de mogelijkheid te bieden om tijdens deze periode verder het oude tarief te genieten, voor zover zij er voor zouden opteren om niet mee te dingen voor de concessie voor woonboten in het Houtdok.

• Winter ligplaatsen

Er is een gekende nood aan langdurige winterligplaatsen voor riviercruiseschepen (passagiersschepen) in het laag seizoen. De Stadshaven ontvangt hiertoe reeds verschillende jaren de vraag van rederijen om hun vloot te kunnen meren in het stedelijk havengebied tijdens de wintermaanden (januari tot maart) wanneer er geen vaarprogramma is. Door het aanbieden van deze winter ligplaatsen worden in het laag seizoen bijkomende inkomsten gegenereerd en wordt aan een concrete nood van de sector voldaan.

De Stadshaven stelt in het kader van de dienstverlening dan ook vaste ligplaatsen voor bepaalde duur (januari tot maart) voor deze vaartuigen ter beschikking. In het kader van deze specifieke dienstverlening werd een bijkomende factor voorzien die rekening houdt met de garantie voor de rederijen om van deze vaste ligplaatsen gebruik te maken tijdens de vooropgestelde periode met daarenboven de mogelijkheid tot het uitvoeren van beperkte onderhouds- en herstelwerkzaamheden aan de vaartuigen.

• Overmacht, opschorting en ontbinding

In het retributiereglement worden bijkomende bepalingen voorzien voor wanneer zich bepaalde situaties, zoals bijvoorbeeld overmacht of faillissement voordoen. In het kader van de huidige Coronacrisis werden immers verschillende vragen ontvangen van rederijen onder meer met betrekking tot de aanrekening van de annulatievergoeding. Door het invoegen van deze bepalingen kan het college beslissen om bijvoorbeeld. een afwijking op het tarief van de annulatievergoeding of korting op de retributie toe te kennen en sneller in te spelen op de actualiteit.

• Borgstelling

Uit een benchmarking bij andere havens blijkt dat er voor zeeschepen, gelet op het bedrag van de retributie, een zekere garantie tot betaling van de facturen wordt gevraagd in de vorm van het aangaan van een domiciliëringsopdracht of het stellen van een bankgarantie. Ook de stad wenst hiertoe een garantie te bekomen door het invoeren van een borgstelling.

De gecoördineerde Grondwet verleent bij artikels 41, 162/2°, 170/paragraaf 4 en 173 aan de gemeenten fiscale autonomie.

Voor het innemen van ligplaatsen in het stedelijk havengebied Antwerpen wordt een retributie aangerekend overeenkomstig het retributiereglement inname ligplaatsen stedelijk havengebied Antwerpen en Scheldekaaien 'zone stad' zoals goedgekeurd in de gemeenteraad van 23 september 2019 (jaarnummer 652).

Ingevolge de collegebeslissing van 3 april 2020 (jaarnummer 3078) is een wijziging van het retributiereglement vereist teneinde het reglement af te stemmen op de wijzigingen in de concessieovereenkomsten voor woonschepen in het Houtdok.

Daarnaast worden ook een aantal verdere verfijningen van het retributiereglement doorgevoerd.

Onder voorbehoud dat de 22 beschikbare ligplaatsen voor woonschepen in het Houtdok allemaal worden ingevuld in het jaar 2020 en de concessieovereenkomsten van de huidige 12 bewoners worden aangepast aan het nieuwe voordeligere tarief van 9,48 euro/m² is er een maandelijkse derving van inkomsten uit de liggelden van ca. 2.700,00 EUR op de 34 ligplaatsen voor woonschepen.  Dit geeft een jaartotaal van ca. 32.000,00 EUR aan inkomstenderving uit de 34 ligplaatsen voor woonschepen. 

 Met de vorige wijziging van het retributiereglement op 23 september 2019, ingang 1 januari 2020, werd er echter een substantiële wijziging (verhoging) van de te verwachten ontvangsten vooropgesteld door o.m. een aanpassing van het tarief voor passagiersschepen per verblijf van een dag (24 uur).  Daarom werd ondanks de mogelijke toekomstige inkomstenderving van de woonschepen voor het jaar 2020, de begroting geraamd op een bedrag van 100.000,00 EUR.  

In de begroting voor de komende 5 jaar werd het bedrag van 100.000,00 EUR aan ontvangsten uit liggelden uit het verleden echter verder weerhouden, ondanks het innen van liggelden uit de zee cruiseschepen vanaf seizoen 2021 langs het cruiseponton, Scheldekaaien. Deze voorzichtige raming als een gevolg van de bouw van de kanaaltunnel (LANTIS) in het kader van de Oosterweelverbinding, waarvan de timing nog onbekend maar we wel weten dat er een significante impact zal zijn omdat het Kattendijkdok en/of Asiadok gedurende een periode van een aantal jaren volledig zal worden afgesloten. 

Bijkomstig worden we thans geconfronteerd met het Covid-19 virus dat een enorme impact heeft of zal hebben op de inkomsten uit de liggelden voor 2020-2021.  Te meer daar het niet duidelijk is wanneer het seizoen van de riviercruiseschepen terug kan worden opgestart. Gezien de rederijen hun jaarprogramma’s thans annuleren tot einde 2020 dient de huidige raming van de te ontvangen inkomsten voor 2020 verlaagd te worden naar 60.000,00 EUR, wel rekening houdende met de derving van de inkomsten uit de liggelden van de woonschepen in het Houtdok.

Indien er alsnog meer ontvangen zou worden in 2020-2021 zullen de ontvangsten omhoog worden getrokken voor de resterende jaren in de begroting.