2020_CBS_07673 - Omgevingsvergunning - OMV_2020088302. Vlaamsekaai 18, Vorstermanstraat 2. District Antwerpen - Weigering

Conform artikel 15 van het Omgevingsvergunningsdecreet is het college van burgemeester en schepenen voor zijn ambtsgebied in eerste administratieve aanleg bevoegd voor volgende aanvragen van:

1.      de gemeentelijke projecten;

2.      andere gevallen dan deze waarvoor de Vlaamse regering of de deputatie bevoegd is.

Er werd een aanvraag voor een omgevingsvergunning ingediend bij het college van burgemeester en schepenen, die behandeld wordt volgens de vereenvoudigde procedure van het Omgevingsvergunningendecreet.

Omschrijving stedenbouwkundige handelingen

Relevante voorgeschiedenis

-          22/01/2016: vergunning (20152724) voor het samenvoegen van appartementen en regularisatie.

Vergunde/vergund geachte toestand en huidige toestand

-          hoekpand van 3 bouwlagen onder zadeldak met dakterras.

-          vaststelling van Hoekpanden van architect J.V. Delpierre als bouwkundig erfgoed;

-          bescherming van Huizenrijen Vlaamsekaai als beschermd stads- of dorpsgezicht.

Gewenste toestand

-          verandaconstructie op het dakterras;

-          aanpassen van de daktoegang.

Inhoud van de aanvraag

-          bouwen van verandaconstructie op het dakterras;

-          aanpassen van de daktoegang.

Voorafgaand aan zijn beslissing neemt het college kennis van het verslag van de gemeentelijke omgevingsambtenaar.

Het verslag van de gemeentelijke omgevingsambtenaar luidt:

Adviezen

Externe adviezen

Interne adviezen

Toetsing regelgeving en beleidsrichtlijnen

Plannen van aanleg, ruimtelijke uitvoeringsplannen en verkavelingen

Het eigendom is gelegen binnen de omschrijving van het gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan GRUP Afbakening grootstedelijk gebied Antwerpen, goedgekeurd op 19 juni 2009.

Het eigendom is gelegen binnen de omschrijving van het gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan RUP Binnenstad, goedgekeurd op 26 april 2012. Volgens dit plan ligt het eigendom in de volgende zones: culturele, historische en/of esthetische waarde en artikel  2:   zone voor wonen - (wo2).

(Gewestelijke ruimtelijke uitvoeringsplannen (GRUP's) kan u raadplegen via https://omgeving.vlaanderen.be/grup. Gemeentelijke ruimtelijke uitvoeringsplannen (RUP's) kan u raadplegen via www.antwerpen.be, zoek op ‘goedgekeurde BPA’s en RUP’s'.)

De aanvraag ligt niet in een verkaveling.

De aanvraag is in overeenstemming met de bepalingen van het ruimtelijk uitvoeringsplan.

Gewestelijke stedenbouwkundige verordeningen

-          Hemelwater: het besluit van de Vlaamse regering van 5 juli 2013 houdende vaststelling van een gewestelijke stedenbouwkundige verordening inzake hemelwaterputten, infiltratievoorzieningen, buffervoorzieningen en gescheiden lozing van afvalwater en hemelwater (verder genoemd verordening hemelwater).
(De verordening hemelwater kan u raadplegen via https://omgeving.vlaanderen.be, ga naar Decreten en uitvoeringsbesluiten > Verordeningen > verordening hemelwater)
De verordening hemelwater is niet van toepassing op de aanvraag.

-          Toegankelijkheid: het besluit van de Vlaamse regering van 5 juni 2009 tot vaststelling van een gewestelijke stedenbouwkundige verordening inzake toegankelijkheid (verder genoemd verordening toegankelijkheid).
(De verordening toegankelijkheid kan u raadplegen via https://omgeving.vlaanderen.be, ga naar Decreten en uitvoeringsbesluiten > Verordeningen > verordening toegankelijkheid)
De verordening toegankelijkheid is niet van toepassing op de aanvraag.
 

Algemene bouwverordeningen

-          Voetgangersverkeer: het besluit van de Vlaamse regering van 29 april 1997 houdende de vaststelling van algemene bouwverordeningen inzake wegen voor voetgangersverkeer (verder genoemd verordening voetgangersverkeer), en de omzendbrief RO/98/2 van 23 maart 1998 betreffende de algemene bouwverordening inzake wegen voor voetgangersverkeer.
(De verordening voetgangersverkeer kan u raadplegen via https://omgeving.vlaanderen.be, ga naar Decreten en uitvoeringsbesluiten > Verordeningen > verordening wegen voor voetgangersverkeer)
De verordening voetgangersverkeer is niet van toepassing op de aanvraag.
 

Gemeentelijke stedenbouwkundige verordeningen

-          Bouwcode: de gemeentelijke stedenbouwkundige verordening (verder genoemd bouwcode), definitief vastgesteld door de gemeenteraad in zitting van 28 april 2014 en goedgekeurd bij besluit van de deputatie van de provincie Antwerpen van 9 oktober 2014.
(De bouwcode kan u raadplegen via www.antwerpen.be, zoek op ‘regelgeving bouwen in Antwerpen’)
De aanvraag wijkt af van de bepalingen van de bouwcode op volgende punten:

• artikel 5 Cultuurhistorisch erfgoed:
  In CHE-gebied, voor gebouwen opgenomen in de inventaris van bouwkundig erfgoed en/of voor gebouwen in beschermde landschappen wordt de wijziging van de bestaande toestand van elk gebouw of constructie onderworpen aan de wenselijkheid van het behoud. Het behoud van de elementen met historische, stedenbouwkundige, architecturale, bouwhistorische en/of esthetische waarde primeert boven de andere voorschriften. Dit geldt zowel voor het exterieur, als het interieur.

De nieuwe terrasoverkapping steekt boven het bestaande dak uit doordat aangesloten wordt bovenaan de gemene muur met het buurpand. Hierdoor wordt het gabarit van het dak verstoord.
Bij elke verbouwing in CHE-gebied, voor gebouwen opgenomen in de inventaris van bouwkundig erfgoed, voor gebouwen in beschermde stads- en dorpszichten en/of voor gebouwen in beschermde landschappen worden de historische, stedenbouwkundige, architecturale, bouwhistorische en/of esthetische waarden van alle aanwezige elementen afgetoetst. De vergunningsaanvraag dient in de beschrijvende nota voldoende informatie te bevatten over het cultuurhistorisch profiel van de aanwezige elementen zodat de vergunningverlenende overheid deze kan afwegen.
Een motivering voor het gedeeltelijk overkappen van het terras ontbreekt, evenals een  motivering voor de materiaalkeuze;

• artikel 21 Minimale hoogte van ruimten:
  §2 de helft van de netto vloeroppervlakte met een vrije hoogte van 1,8m heeft geen hoogte van minstens 2,6 meter;
• artikel 34 Stabiliteit en scheidingsmuren:
  §3, 3° de scheidingsmuur heeft geen opstand van 30cm ten opzichte van dak van de terrasoverkapping.

Sectorale regelgeving

-          MER-screening: de overheid die beslist over de ontvankelijkheid en volledigheid van de vergunningsaanvraag, beslist of er een project-MER moet worden opgesteld. De betrokken overheid doet dat op het ogenblik van de beslissing over de ontvankelijk- en volledigheid van de vergunningsaanvraag of, bij gebreke daaraan, binnen 90 dagen na de datum van ontvankelijk- en volledigheid.
Rekening houdend met de kenmerken van de aanvraag en zijn omgeving wordt geoordeeld dat de mogelijke milieueffecten van het project niet aanzienlijk zijn.

-          Watertoets: overeenkomstig artikel 1.3.1.1 van het decreet van 18 juli 2003 betreffende het integraal waterbeleid dient een vergunningsaanvraag onderworpen te worden aan de zogenaamde watertoets.
Het voorliggende project heeft een beperkte oppervlakte en ligt niet in een overstromingsgevoelig gebied, zodat in alle redelijkheid dient geoordeeld dat geen schadelijk effect wordt veroorzaakt.

-          Vlaamse Wooncode: het decreet van 15 juli 1997 houdende de Vlaamse Wooncode.
(De kwaliteitsnormen voor woningen, die in uitvoering van de Vlaamse Wooncode zijn opgemaakt, kan u raadplegen via www.wonenvlaanderen.be, zoek op ‘kwaliteitsbesluit’)
De aanvraag valt onder het toepassingsgebied van de Vlaamse Wooncode.

-          Rooilijndecreet: het decreet van 8 mei 2009 houdende vaststelling en realisatie van de rooilijnen
(Het Rooilijndecreet kan u raadplegen via https://omgeving.vlaanderen.be/, ga naar Decreten en uitvoeringsbesluiten > Decreet houdende vaststelling en realisatie van de rooilijnen)
Het Rooilijndecreet is niet van toepassing op de aanvraag.
 

Beleidsrichtlijnen in het kader van goede ruimtelijke ordening (overeenkomstig artikel 4.3.1, §2, 2° van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening)

-          BGO Wonen: de beleidsmatig gewenste ontwikkeling woninggrootte, woningmix en beschermen van eengezinswoningen (verder genoemd BGO Wonen), goedgekeurd door de gemeenteraad in zitting van 24 juni 2019.
(De BGO Wonen kan u raadplegen via www.antwerpen.be, zoek op ‘regelgeving bouwen in Antwerpen’)
De BGO Wonen is niet van toepassing op de aanvraag.

Omgevingstoets

Toetsing van de verenigbaarheid van het aangevraagde met de omgeving en de goede ruimtelijke ordening

Functionele inpasbaarheid

De aanvraag wenst een bestaand dakterras te overkappen doormiddel van een verandaconstructie. De aanvraag heeft betrekking op een private buitenruimte van een woning. Deze woning blijft functioneel inpasbaar in de omgeving.

Visueel-vormelijke elementen en cultuurhistorische aspecten

Het gebouw is zowel gelegen in CHE-gebied als in het beschermd stadsgezicht ‘Huizenrijen Vlaamsekaai’. Een verhoogde aandacht voor de erfgoedwaarde en erfgoedkenmerken van de omgeving is dan ook vereist. Zowel aan het Agentschap Onroerend Erfgoed Vlaanderen als aan de stedelijke dienst monumentenzorg werd advies gevraagd.

“Uit onze behandeling van het dossier blijkt dat de handelingen afbreuk doen aan de bescherming en dat het dossier onvolledig is om een weloverwogen advies te geven.

-          De nieuwe terrasoverkapping steekt boven het bestaande dak uit doordat aangesloten wordt bovenaan de gemene muur met het buurpand. Hierdoor wordt het gabarit van het dak verstoord.

-          Een motivering voor het gedeeltelijk overkappen van het terras ontbreekt, evenals een motivering voor de materiaalkeuze.

Deze motivering geeft aan dat de gevraagde handelingen niet overeenstemmen met de direct werkende normen van de regelgeving Onroerend erfgoed, namelijk met:

-          passief behoudsbeginsel (art. 6.4.3 Onroerenderfgoeddecreet);

-          relevante bepalingen uit het Onroerenderfgoedbesluit (art. 6.2.5 § 3 lid c en lid d Onroerenderfgoed-besluit van 16 mei 2014).

Voor volgende handelingen is het dossier onvolledig: het gedeeltelijk overkappen van het terras.

In het dossier ontbreken namelijk:

-          een nauwkeurige beschrijving van de noodzaak van de werken;

-          een rendering waaruit duidelijk blijkt hoe het materiaal dat gebruikt wordt, aansluit bij de bestaande afwerking van het terras;

-          fotomateriaal van de bestaande toestand van het gehele terras. Er is nu slechts één foto van het terras aangeleverd. Er dienen aanzichten in verschillende richting te worden aangeleverd plus een bovenaanzicht.”

De stedelijke dienst monumentenzorg sluit zich aan bij het advies van het Agentschap. Er is vanuit stedenbouwkundig oogpunt geen reden om het ongunstig advies niet te volgen. Omwille van het ontbreken van een gunstig advies van het Agentschap Onroerend Erfgoed dient de aanvraag geweigerd te worden.

De voorgestelde wijzigingen hebben een storende visuele impact op het dakenlandschap van het waardevol stadsgezicht aan de Zuiderdokken. Het voorgestelde gabarit tast de zuiverheid van het dakenlandschap aan en heeft daardoor op zijn beurt een negatieve invloed op het beschermde stadsgezicht. De scheimuur wordt verhoogd tot aan de voorgevel  waardoor de nieuwe constructie kan worden waargenomen vanaf de straat en een storende impact heeft voor de beeldkwaliteit in de straat. Ook kan het voorgestelde materiaalgebruik en inplanting van de constructie in vraag worden gesteld. De materialisering van de wintertuin sluit niet aan op het bestaande volume noch zijn de gebruikte materialen een verbetering voor de erfgoedwaarde van het pand.

Schaal - ruimtegebruik - bouwdichtheid

De verandaconstructie op het plat dak sluit niet aan bij de kenmerkende vormgeving van dakopbouwen in de omgeving en is niet in overeenstemming met de goede ruimtelijke ordening van de plaats. Een generieke verandaconstructie op een plat dak van een waardevol gebouw in een beschermd dorpsgezicht is ruimtelijk niet verdedigbaar.

Het volume sluit niet aan op de bestaande scheidingsmuren en dwingt tot een verhoging van de scheidingsmuur wat niet wenselijk is.

Een overkapping is evenwel bespreekbaar, indien deze de erfgoedwaarde van het gebouw en van het beschermd dorpsgezicht respecteert en conform is met de geldende stedenbouwkundige voorschriften.

Hinderaspecten – gezondheid – gebruiksgenot – veiligheid in het algemeen

Vastgesteld wordt dat de vrije hoogte onder de constructie te laag is conform artikel 21 van de bouwcode. Enerzijds is het niet aanvaardbaar om af te wijken van dit voorschrift. Anderzijds is een verhoging van de constructie niet toelaatbaar.

De scheidingsmuur heeft geen opstand van 30cm ten opzichte van het hoogst aangrenzende dakvlak. Het is niet aanvaardbaar om af te wijken van voorschriften die de brandveiligheid van constructies moet garanderen.

Mobiliteitsimpact (onder andere toetsing parkeerbehoefte)

Het algemene principe is dat elke bouwaanvraag een parkeerbehoefte genereert. Om te vermijden dat de parkeerbehoefte (geheel of gedeeltelijk) wordt afgewenteld op het openbaar domein, is het de bedoeling om parkeren maximaal op eigen terrein te voorzien, het zogenaamde POET principe (Parkeren Op Eigen Terrein).

De parkeerparagraaf is niet van toepassing gezien de aanvraag geen vermeerdering van het aantal woongelegenheden ten opzichte van de bestaande en vergunde of vergund geachte situatie inhoudt.

Advies aan het college

Advies over de stedenbouwkundige handelingen

Aan het college wordt voorgesteld om voor de stedenbouwkundige handelingen de omgevingsvergunning te weigeren, omwille van onverenigbaarheden met stedenbouwkundige voorschriften en een goede ruimtelijke ordening en het ontbreken van een gunstig advies van het Agentschap Onroerend Erfgoed.

Het decreet van 25 april 2014 betreffende de omgevingsvergunning, het decreet houdende algemene bepalingen inzake milieubeleid, de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening, het decreet betreffende het integraal handelsvestigingsbeleid, het decreet betreffende het natuurbehoud en het natuurlijk milieu en hun uitvoeringsbesluiten zijn van toepassing.

Er zijn geen aanpalende eigenaars waarvan de scheidingsmuren met het project zouden worden opgericht, uitgebreid of afgebroken, die om hun standpunt gevraagd moesten worden.