2020_CBS_02988 - De Grote Verbinding - Stationsomgeving Knoop Zuid. Definitief ontwerp - Kennisneming

Het college is bevoegd voor bovenlokale projecten.

De Kolonel Silvertopstraat is één van de kenmerkende ‘radialen’ in de radio-concentrische structuur van de stad Antwerpen. Deze as biedt enerzijds toegang tot het station. Daarnaast heeft deze radiaal ook een belangrijke functie voor autoverkeer en als openbaarvervoersas. De Kolonel Silvertopstraat maakt deel uit van de ‘spaghettiknoop’, het zuidelijke aansluitingscomplex van de Antwerpse Ring nabij de Kennedytunnel.

De herstructurering van de 'spaghettiknoop' tot een compact Knoop Zuid biedt heel wat mogelijkheden voor de Kolonel Silvertopstraat en voor (de ontwikkeling van) het station(somgeving) Antwerpen Zuid. Het ontwerp voorziet nieuwe verkeerskundige, landschappelijke en ecologische verbindingen. Het toevoegen en wijzigen van reliëf, water en vegetatie verbetert de leefbaarheid in en rondom de knoop. Dit maakt het mogelijk om van de knoop en in het bijzonder van de Kolonel Silvertopstraat, een nieuwe stedelijke verbinding te maken. Het station wordt dan niet louter een multimodale knoop, maar een volwaardige en uitnodigende stationsomgeving en plaats voor verdichting en ontmoeting tussen de binnen en de buitenstad.

Er werd in nauw overleg met de NMBS gezocht naar een ontwerp dat kan ingepast worden in het toekomstig a-symmetrische profiel van de Kolonel Silvertopstraat.
Dit leverde recent een ontwerp op voor de stationstoegang van het station 'Antwerpen-Zuid' dat een nieuw kunstwerk boven de sporen / perrons omvat waar de openbaar vervoer (OV) reizigers kunnen toekomen/overstappen/wachten én een grote fietsenstalling. Deze ganse zone wordt overdekt door een grote luifel die het (wacht)comfort moet verhogen, de zichtbaarheid kan verhogen en kwaliteit/stedelijkheid kan toevoegen op deze plek.

Voor de Kolonel Silvertopstraat worden momenteel plannen gemaakt om enerzijds het fiets- en voetpad te verbeteren in afwachting van het a-symmetrische profiel. Anderzijds wordt samen met De Lijn bekeken hoe de haltes comfortabel en toegankelijk gemaakt kunnen worden en hoe de link met het station verbeterd kan worden. Ook het kruispunt van de Singel met de Kolonel Silvertopstraat wordt momenteel bestudeerd, samen met AWV (en De Lijn en NMBS), in functie van het realiseren van een kwalitatieve verbinding tussen binnen- en buitenstad.

De Grote Verbinding

Met ‘De Grote Verbinding’ bouwt Antwerpen aan haar internationale reputatie als stad en regio waar het goed is om te wonen, te werken, te ondernemen en op bezoek te komen. De Oosterweelverbinding maakt de Antwerpse Ring rond en de overkapping stuurt de auto’s onder de grond. Zo zorgen de stad Antwerpen en Vlaanderen voor een betere mobiliteit voor Vlaanderen en wordt de stad weer één geheel met meer groen en schonere lucht.

De afgelopen jaren hebben de stad Antwerpen, het Havenbedrijf Antwerpen nv van publiek recht, de burgerbewegingen, Lantis en andere Vlaamse partners, samen met de intendant voor de Oosterweelverbinding, de plannen vormgegeven. Tijdens de uitvoering zetten zij samen zoveel mogelijk lokaal talent aan het werk.

Aanleiding

Op 22 november 2016 (jaarnummer 749) keurde de gemeenteraad de overeenkomst tussen het Vlaams Gewest, Lantis, het Havenbedrijf Antwerpen nv van publiek recht en de stad Antwerpen over de heroriëntering van de Oosterweelmiddelen naar flankerende maatregelen en stedelijke leefbaarheidsprojecten goed.

Van januari 2016 tot juni 2018 werd, onder leiding van intendant Alexander D’Hooghe, een traject doorlopen om te komen tot concrete en realiseerbare overkappingen en leefbaarheidsprojecten voor de Antwerpse Ring, met als ambitie een overkapping van de volledige ring. In maart 2017 is het “Toekomstverbond voor de bereikbaarheid en leefbaarheid – Een ring rond de stad en een ring voor de stad” tussen het Vlaams Gewest, de stad Antwerpen en de burgerbewegingen stRaten-generaal, Ademloos en Ringland tot stand gekomen. In het kader van de eerste grote fase in de leefbaarheidsmaatregelen voorzien de Vlaamse Regering, de stad Antwerpen en het Havenbedrijf Antwerpen nv van publiek recht een bedrag van 1,250 miljard euro dat ingezet wordt op basis van de uitkomst van het selectiedossier van de intendant.

Op 29 juni 2018 (jaarnummer 6145) bekrachtigde het college de selectie van 18 projecten en vier reserveprojecten als eindresultaat van het proces “Over de Ring” onder leiding van intendant Alexander D’Hooghe. Naast deze Ringprojecten is 10,5 miljoen euro voorzien voor verder studiewerk rond onder andere het verkeerskundig systeem op de zuidoostelijke ring, tunnelveiligheid, multimodale knopen en overkappingskansen voor de volgende fasen.

De heraanleg van de ‘spaghettiknoop’ is één van de Vlaamse mobiliteitsprojecten uit het Masterplan 2020 (Masterplan 2020 – bouwstenen voor de uitbreiding van het Masterplan mobiliteit Antwerpen’ 30 maart 2010) en werd tevens geselecteerd als één van de leefbaarheidsprojecten uit “Over de ring”. Voor de herinrichting van de ‘spaghettiknoop’ en zijn omgeving, werken de stad Antwerpen en het Agentschap Wegen en Verkeer (AWV) nauw samen. Daarnaast worden de NMBS en De Lijn betrokken voor de uitwerking van een openbaarvervoerknoop ter hoogte van het station 'Antwerpen-Zuid'. Door de krachten van al deze partijen te bundelen, wordt het louter infrastructuurproject verruimd tot een volwaardig stadsvernieuwingsproject.

Sinds 9 november 2018 is Alexander D’Hooghe door de Vlaamse Regering opnieuw aangesteld als intendant voor de coördinatie en kwaliteitsborging van de verdere uitwerking van de ringprojecten en studies. De intendant staat voor een periode van maximaal acht jaar in voor de organisatie van de overlegstructuur (onder andere in werkbanken) zowel van het geheel als van de deelopdrachten, voor de organisatie van de communicatie en participatie over het geheel en voor de afstemming tussen de communicatie en participatie over de verschillende deelopdrachten.

Het college keurde in zitting van 4 mei 2018 (jaarnummer 4037) de indiening van het weerhouden voorstel voor projectsubsidie 'Knoop Zuid' goed en ondertekende daartoe het aanvraagformulier. Toenmalig Vlaams minister voor stedenbeleid, Liesbeth Homans, besliste om, na gunstig advies van de multidisciplinaire experten jury, effectief een projectsubsidie van 2.690.000,00 EUR toe te kennen voor Knoop Zuid.

De bedrijfseenheid Stadsontwikkeling (afdeling mobiliteit) legt nu het definitief ontwerp, opgemaakt door NMBS, ter kennisgeving voor.

De stad Antwerpen wil mee investeren met een investeringsbudget van het stadsvernieuwingsfonds.
Het budget/subsidie voor de 'Stationsomgeving Knoop Zuid' werd ingeschreven met de opmaak meerjarenplanning 2020 (subsidie Stationsomgeving Zuid, SVF2018_STATOM_APZ).

De stad Antwerpen wenst een bedrag van 1.000.000,00 EUR te investeren in het project 'Stationsomgeving Knoop Zuid'.
In de samenwerkingsovereenkomst met de NMBS zal opgenomen worden om dit bedrag in schijven uit te betalen, namelijk bij gunning der werken, na afronding van de werken en na oplevering van de werken.