2020_DCAN_00020 - Maria-Theresialei, Quellinstraat en Van Ertbornstraat. Wegeniswerken. SWOU10244 - Voorontwerp - Goedkeuring

Het voor deze opdracht vereist budget is voorzien op doelstelling 2ANT010506 en een nog toe te kennen M nummer. Het budget wordt voorzien bij de nieuwe meerjarenplanning.

Met de collegebeslissing van 12 mei 2017 (jaarnummer 4463) werden de bevoegdheden van de districtscolleges gecoördineerd.

Artikel 11 bepaalt dat het districtscollege bevoegd is voor lokale straten en pleinen.

De Maria-Theresialei, Quellinstraat en Van Ertbornstraat zijn lokale straten.

• Inspraak bewoners
• 29 maart 2019

De bewoners gaven volgende opmerkingen tijdens het inspraakmoment:

• rekening houden met toegang parkings;
• vraag naar laad- en loszones;
• kruispunt Rubenslei is onveilig + slechte lichtenregeling;
• voldoende opstelruimte voor fietsers voorzien;
• toegankelijkheid;
• busfrequentie is te hoog;
• te veel verkeersfunctie in Quellinstraat;
• bezorgdheid om luchtkwaliteit;
• Train M revalidatiecentrum: plaatsen voorzien voor mindervaliden.

 De opmerkingen van de bewoners werden in de mate van het mogelijke verwerkt in het voorontwerp.

Het districtscollege keurde in zitting van 25 juni 2018 (jaarnummer 522) de projectdefinitie en concept voor de wegeniswerken in de Maria-Theresialei, Quellinstraat en Van Ertbornstraat, district Antwerpen, voorwaardelijk goed mits volgende zaken verwerkt worden in het voorontwerp:

• het kruispunt met de De Keyserlei maakt integraal onderdeel uit van de zone 30, dit moet duidelijk worden gemaakt (bijvoorbeeld aan de hand van materialisatie);
• op het kruispunt met de De Keyserlei zijn er grote stromen voetgangers en fietsers die elkaar grotendeels dwars kruisen. Er dient onderzocht te worden hoe dit qua lichtenregeling en inrichting goed op elkaar kan afgestemd worden;
• de kruispunten dienen conflictvrij gemaakt te worden voor voetgangers en fietsers;
• glasbak aan Maria Theresialei ondergronds brengen;
• er moet onderzocht worden of een plateau aan kruispunt De Keyserlei aangewezen is;
• er moet onderzocht worden of vierkant groen al dan niet aangewezen is, gelet op dwarsende verkeersstromen;
• de materialisering van de Rubenslei doortrekken;
• er moet onderzoek gebeuren naar de noodzaak voor een afslagstrook ter hoogte van Maria-Theresialei. 

Aan al deze punten werd in dit voorontwerp voldaan.

Het kruispunt van de Quellinstraat en De Keyserlei, wordt onder voorbehoud mee opgenomen in dit voorontwerp. De inrichting van het kruispunt dient verder onderzocht en afgestemd te worden op de ontworpen verkeerslichtenregeling en dit in functie van een optimale mix tussen  verkeersveiligheid,  comfort en afwikkeling van de verschillende modi.

Op de gestelde voorwaarden van het districtscollege werden de volgende antwoorden geformuleerd:

• het kruispunt met de De Keyserlei maakt integraal onderdeel uit van de zone 30, dit moet duidelijk worden gemaakt (bijvoorbeeld aan de hand van materialisatie);
  • het kruispunt maakt onderdeel uit van De Keyserlei, en zal net zoals De Keyserlei gereglementeerd worden als zone 30. Dit zal zichtbaar gemaakt worden door een duidelijke signalisatie die wordt geplaatst voor het oprijden van het kruispunt. Bijkomende maatregelen, zoals bijvoorbeeld een verhoogde kruispuntinrichting, werden niet voorzien omdat het kruispunt lichtengeregeld is, waarbij voetgangers conflictvrij kunnen oversteken;
• op het kruispunt met de De Keyserlei zijn er grote stromen voetgangers en fietsers die elkaar grotendeels dwars kruisen. Er dient onderzocht te worden hoe dit qua lichtenregeling en inrichting goed op elkaar kan afgestemd worden;
  • de stromen dienen in harmonie naast elkaar te kunnen bewegen. Dit wordt verder onderzocht bij het ontwerp voor het kruispunt, waarbij er op zoek gegaan wordt naar een zo conflictvrij mogelijk kruispunt;
• de kruispunten dienen conflictvrij gemaakt te worden voor voetgangers en fietsers;
  • het onderzoek  richt zich momenteel volledig op het zo conflictvrij mogelijk maken van het kruispunt ter hoogte van De Keyserlei. Dit in functie van de veiligheid en het comfort van de fietsers- en voetgangersstromen;
• de glasbak aan Maria Theresialei ondergronds brengen;
  • de glasbak wordt ondergronds voorzien ter hoogte van de Quinten Matsijslei.
• er moet onderzocht worden of een plateau aan kruispunt De Keyserlei aangewezen is;
  • dit is niet aangewezen aangezien het kruispunt lichtengeregeld is;
• er moet onderzocht worden of vierkant groen al dan niet aangewezen is, gelet op dwarsende verkeersstromen;
  • de vraag voor vierkant groen maakt integraal deel uit van het lopende onderzoek naar een conflictvrije verkeerslichtenregeling. Er wordt ook  onderzocht of het mogelijk is om een diagonale voetgangersoversteek te voorzien;  
• de materialisering van de Rubenslei doortrekken;
  • de materialisering wordt in het ontwerp doorgetrokken;
• er moet onderzoek gebeuren naar de noodzaak voor een afslagstrook ter hoogte van Maria Theresialei; 
  • het kruispunt en de lichtenregeling werden onderzocht ter hoogte van de Rubenslei. Uit dit onderzoek blijkt dat  geen aparte afslagstrook noodzakelijk is om de doorstroming van verkeer vlot te laten verlopen;
• er moet onderzoek gebeuren naar de noodzaak voor een afslagstrook ter hoogte van de Maria Theresialei;
  • Het kruispunt en de lichtenregeling werden onderzocht ter hoogte van de Rubenslei. Uit dit onderzoek blijkt dat  geen aparte afslagstrook noodzakelijk is om de doorstroming van verkeer vlot te laten verlopen. 

Er werden ten opzichte van de projectdefinitie geen fundamentele wijzigingen aangebracht.

Het concept werd verder uitgewerkt, rekening houdend met adviezen en bemerkingen van diverse adviesorganen en de bewoners:

• in het aangepaste ontwerp werd de aangepaste maatvoering/principes van het nieuwe draaiboek geïmplementeerd;
• de inrichting van de kruispunten en de afslagstroken werden aangepast na een onderzoek naar de verkeerslichtenregeling. Er wordt niet langer een aparte afslagstrook voorzien naar de Rubenslei. Wel wordt er een aparte rechtsaf voorzien op de Quellinstraat (richting de Keyserlei). De linksaf vanuit de Maria-Theresialei voor autoverkeer naar de Leien werd gefaciliteerd (vraag College);
• de parkeerplaatsen in de Quellinstraat werden vervangen door laad- en loszones, behalve de mindervaliden parkeerplaatsen ter hoogte van het revalidatiecentrum;
• er werden geen aanpassingen aangebracht aan het groen, behoudens enkele grote groenvakken die werden voorzien;
• de boordsteen ter hoogte van de ventweg in de Maria-Theresialei zal op dezelfde hoogte blijven liggen als de boordsteen vandaag. Op die manier worden de wortels van de bestaande bomen beschermd;
• de oversteek voor fietsers ter hoogte van de Rubenslei werd geoptimaliseerd;
• waar nodig, werden bijkomende blindegeleidingsmarkeringen toegevoegd;
• er werden op verschillende plaatsen bijkomende fietsbeugels voorzien;
• de glascontainer wordt verplaatst naar de Quinten Matsijslei, en wordt ondergrond voorzien;
• de asverschuivingen werden geoptimaliseerd in functie van de rijbeweging van de bussen.

Het college keurde de mobiliteitsvoorwaarden goed mits volgende zaken verder werden onderzocht en voorgelegd in de volgende fase:

Inrichting van de kruispunten rekening houdend met een veilige en conflictvrije oversteek voor fietsers en voetgangers. Hierbij wordt ook onderzocht of de rechtsafslagstrook vanuit de Maria-Theresialei naar de Rubenslei en vanuit de Quellinstraat naar De Keyserlei moet behouden blijven of gesupprimeerd kan worden;

• het kruispunt, zoals ingetekend in het voorontwerp, is onder voorbehoud. Dit zal verder onderzocht worden, om een veiligere situatie te creëren voor zowel voetgangers als fietsers;

De mogelijkheid om de linksafbeweging voor autoverkeer vanuit de Maria-Theresialei naar de Frankrijklei voor autoverkeer toe te laten;

• dit werd onderzocht en opgenomen in plannen. Het is in dit ontwerp mogelijk voor alle verkeer om vanuit de Maria-Theresialei links af te slaan naar de Frankrijklei;

Een permanente snelheidsbeperking tot 30 km/u, inclusief as-verschuiving van de rijweg, ter hoogte van de school (De Wereldreiziger) in de Quellinstraat;

• ter hoogte van De Wereldreiziger wordt er een vaste zone 30 voorzien. Ter hoogte van de ingang van de school wordt er een verbreding van het voetpad gecreëerd. Dit creëert ruimte en zorgt voor een veiligere situatie voor de toekomende en vertrekkende kinderen. Tevens wordt er hierdoor een asverschuiving gerealiseerd dat het verkeer moet afremmen;

Met oog op het bereiken van de Europese luchtkwaliteitsnormen in de street canyon van de Quellinstraat en het verhogen van de verkeersveiligheid ter hoogte van de school (De Wereldreiziger) een goede programmatie van de verkeerslichten op het kruispunt Maria-Theresialei, Quellinstraat, Quinten Matsijslei en Rubenslei, om een vlotte doorstroming van het verkeer komende van de Quinten Matsijslei naar de Maria-Theresialei mogelijk te maken, en zo het grootste deel van het verkeer dat de via Sinjoor moet kruisen, naar de nieuwe autotunnel onder het Operaplein te geleiden;

• De nieuwe lichtenregeling zal de doorstroming van autoverkeer vanuit de Quinten Matsijslei richting de Maria-Theresialei stimuleren. Verkeer richting de Quellinstraat wordt echter afgeremd;

Het voorzien van een laad- en loszone met venstertijden in de Van Ertbornstraat, ter hoogte van de Antwerp Tower;

• Een laad- en loszone (al of niet met venstertijden) in de Van Ertbornstraat is niet mogelijk. De ruimte is hier beperkt. Het is wettelijk niet mogelijk een laad- en loszone te reglementeren op een rijstrook of  voorsorteerstrook. Dit zou  bovendien een negatief effect hebben op de verkeersveiligheid en de doorstroming. Wel kan en zal een laad- en loszone ingericht worden in De Keyserlei. De handelszaken van Antwerp Tower kunnen hier laden en lossen;

Het verplaatsen van de parkeerstrook met de parkeerplaatsen voor mindervaliden ten zuiden van de school (De Wereldreiziger) naar de westzijde (even zijde) van de Quellinstraat om ter hoogte van de school een as-verschuiving te krijgen;

• Dit werd in het ontwerp mee opgenomen.

Aanpassingen ten opzichte van verdaagd plan:

• de laad- en loszones werden gelijkgronds voorzien;
• er werden meer fietsbeugels voorzien;

Er dient verder onderzoek te gebeuren in functie van het bekomen van een (zo maximaal mogelijk) conflictvrij kruispunt ter hoogte van De Keyserlei. Dit voor zowel fietsers, als voetgangers. Verschillende  alternatieve lichtenregelingen worden hiervoor verder onderzocht.  Indien de fietsers gescheiden worden van de auto’s, kan de afslagstrook vanuit de Quellinstraat naar De Keyserlei mogelijks gesupprimeerd worden. Het definitieve ontwerp dient een veilig kruispunt te zijn, waarbij er rekening wordt gehouden met de opstelruimtes voor zowel voetgangers als fietsers.

Parkeerbalans

Het voorontwerp resulteert in een parkeerbalans van 68 plaatsen in de bestaande toestand naar 43 plaatsen in de nieuwe toestand plus vier plaatsen voor de laad- en loszones in de nieuwe toestand.

Bomenbalans

Het voorontwerp resulteert in een positieve bomenbalans. In de bestaande toestand zijn er 24 bomen aanwezig. Twee in de Quellinstraat en 22 in de Maria-Theresialei. Deze bomen blijven behouden en er worden 11 nieuwe bomen aangeplant. Zeven in de Quellinstraat en vier in de Van Ertbornstraat. Dit brengt het totaal aantal bomen op 35. 

Hemelwaterplan

Op 19 januari 2018 (jaarnummer 501) keurde het college het hemelwaterplan goed.
De Vlaamse wetgeving en het hemelwaterplan van de stad Antwerpen stellen dat maximaal moet worden gestreefd naar bronmaatregelen om hemelwater op te vangen en te verwerken.

In de Maria-Theresialei wordt er een gescheiden stelsel aangelegd. In de Quellinstraat en de Van Ertbornstraat wordt er een nieuwe RWA (regenwaterafvoer) leiding voorzien. Het regenwater van de Quellinstraat en de Van Ertbornstraat worden aangesloten op de vijver van het Stadspark. Deze verbinding zorgt ervoor dat er een connectie is van het water in de dokken, met de vijver in het Stadspark. Op die manier kan het geheel communiceren en wordt de watertoevoer in voor de vijver van het Stadspark gegarandeerd.  
De ontwerpmaatregelen die nodig zijn om de infiltratie en buffering toe te passen en die nodig zijn volgens de berekeningen en regels zoals beschreven in het hemelwaterplan, zijn opgenomen in de plannen.

Voor het definiteif ontwerp zal worden rekening gehouden met de opmerkingen van het districtscollege: 

• Voor het kruispunt met De Keyserlei: op de westelijke tak van het kruispunt (richting Meir) toch een fietssuggestiestrook aanleggen.
• Quellinstraat: Fietsbeugels te voorzien aan westzijde (nu altijd gestalde fietsen aan de Post, Lidl, Brico en andere handelszaken) (en zonder fietsbeugels: boombeugels langs vier kanten boomvak) 
• naar definitief ontwerp: ondergrondse ruimte voor bomen op plan aanduiden + boomkeuze.