2020_MOT_00037 - Voorstel tot motie van raadslid Lucienne Verbraeken: Motie naar aanleiding van de Coronacrisis: wat kan het district of de stad doen in tijden van corona?

Dag Lucienne,

Het district staat inderdaad dicht bij haar inwoners. En doet haar uitsterste best om in deze bizarre tijden het district zo goed als mogelijk te besturen en in te spelen op de noden die er zijn en maatregelen genomen op hogere niveaus te faciliteren in het district.

Stellen dat het ‘wel wat meer had mogen zijn’, voelt dan ook onjuist aan niet in het minst tegenover onze administratie, die ondanks de genomen maatregelen, het district perfect draaiende weet te houden.

De adviezen die u dan geeft om te duiden ‘wat het dan wel had moeten zijn’, blijken bij lezing, ofwel niet tot onze bevoegdheid te horen, ofwel voeren we ze al door, ofwel zijn het geen adviezen, maar eerder vragen en vaak zijn ofwel wij ofwel de stad er al mee aan de slag.

Zoals u weet, is de aanpak van de coronacrisis zelf volledig afhankelijk van maatregelen van een hoger niveau: de Nationale Veiligheidsraad, de federale overheid, de Vlaamse overheid, de gouverneur en de stad. Op geen enkele wijze heeft het district hier enige bevoegdheid. Stellen dat het ‘wel wat meer had mogen zijn’, past absluut niet in de werking van een district. Veel van de gestelde vragen zijn geen bevoegdheid van het district. Adviseren om maatregelen te nemen die onze bevoegdheid niet zijn, heeft weinig zin, want dan kunnen wij die maatregelen toch niet nemen. 

Adviseren over bevoegdheden van de stad, doet u ook beter in het gremium van de Stad. Adviseren 
over zaken die we al deden, heeft geen nut, want dan is de zaak al opgenomen. Hetzelfde betreffende zaken waar ofwel wij ofwel de stad mee bezig zijn. Dan is de zaak ook al opgenomen.

Nu de stad, doet al wel wat in het kader van Corona: Ik voeg bij dit antwoord ook algemene informatie toe over de stedelijke maatregelen die je ook kan terugvinden op de website van de stad waar alle veelgestelde vragen worden beantwoord: https://www.antwerpen.be/nl/info/5e6b873c0d11bf17d77883c8/coronavirus-
veelgestelde-vragen-over-de-aangepaste-stedelijke-dienstverlening-voor-bewoners-en-bezoekers. Een lezing hiervan zal al wel wat inzicht geven wat er al gebeurd in het kader van Corona.

Ik overloop nu al uw vragen/ soms adviezen in dezelfde volgorde: 

1. U vraagt wat het district doet om de gezondheid van de Berchemnaars te garanderen?
Gezondheid is een stedelijke bevoegdheid, geen districtsbevoegheid. De stad neemt de leiding en het district faciliteert waar mogelijk.
Ik verwijs hier naar het stadsbrede initiatief Antwerpen Helpt – het stadsbrede platform waarbij de vrijwilliger en de persoon met een hulpvraag elkaar kunnen vinden: https://www.impactdays.co/antwerpenhelpt/. Hier kan je terecht als je zelf geen boodschappen kan doen, medicijnen nodig hebt, eens een babbeltje wil doen, …. en zoveel andere zaken. Vrijwilligers bieden zich aan en kunnen de hulpvragen dan lenigen. Het is ook goed dat dergelijke platformen stadsbreed worden uitgezet. Het heeft totaal geen zin dat elk district een ander hulpnummer heeft en dat je als vrijwilliger van Deurne, niet zou kunnen helpen in Berchem…

Als district hebben wij stevige inspanningen geleverd om dit waardevolle initiatief mee breed uit te dragen:
1.Bussen van felroze A5-kaarten in heel Berchem, anders van formaat zodat je ze gemakkelijker kan vinden in de post, 24.460 exemplaren in totaal. Er werd gekozen om deze kaart bij elke Berchemnaar te bussen ipv te kiezen voor enkel een bedeling bij elke 70-plusser. Om de info bovendien zo snel mogelijk bij de Berchemnaar te krijgen, werden deze kaarten op 1 dag via Bpost verspreid wat duurder is, ipv met een klassieke bedelingsfirma, wat een volledige werkweek in beslag neemt. 

Er werd bovendien bewust gekozen voor een paar korte, krachtige boodschappen: het nummer van Antwerpen Helpt als je hulp nodig hebt, én het contact om maaltijden op te halen of te brengen, zodat lezers zich niet verliezen in een overvloed aan informatie. Deze manier van communiceren werd speciaal gekozen voor doelgroepen.
• 2. Promotie op onze sociale media van dit initiatief Antwerpen Helpt: bereik 19.154 unieke personen.

Als district nemen wij -naast het ondersteunen van de stad- onder andere ook nog de volgende initiatieven:

°Wij ondersteunen als district ook een Berchemse productie van mondmaskers die gratis maakt voor mensen die mondmaskers wensen. 

°Ook Posthof maakt schorten: we hebben ook hier onze hulp aangeboden
°Wij hebben als district ook een bestaande telefoonpermanentie voor mensen die psychologishe hulp of begeleiding nodig hebben in deze moeilijke en eenzame tijden, ook kunnen toeleiden naar de bevoegde kanalen binnen de stad.
°Wij zorgen als district ook voor ‘blijf in en kijk vanuit uw kotconcerten’ aan woonzorgcentra. Eerste concert heeft ondertussen plaatsgevonden aan WZC TEN GAARDE. Wij communiceren dit speciaal niet te veel. Die concerten zijn enkel bedoeld voor bewoners van die WZC. In deze tijden dat er geen enkel evenement kan doorgaan, is het niet opportuun deze concerten te promoten op het gevaar af dat
daar dan veel volk naartoe komt.
°we bekijken of we nog andere muzikale momenten doorgang kunnen laten vinden in het Berchemse straatbeeld.
°wij strijden als district op een continue wijze tegen eenzaamheid en isolement, niet enkel nu in het kader van Corona: Een greep uit onze stelselmatige pogingen om mensen in isolement te bereiken: telefoonster die werken verder van thuis uit, de papieren Surplus, seniorengids, september met senioren op alle markten, en vanaf september hebben wij ook een nieuw project in Berchem: ‘de 100 van Berchem’ dat kansarmen en kansrijken samenbrengt.
°we bekijken of wij de toelating van de stad krijgen om een initiatief te betoelagen dat beschermingsmateriaal wil voorzien voor lokale handelaars zodat de Berchemnaar wil terug onbevreesd een winkel kan binnenstappen wanneer deze terug openen.

2. U stelt dat Antwerpen te weinig groene ruimte heeft en u adviseert dat de luchthaven open zou gesteld moeten worden door de Stad. Tevens adviseert u dat de stad omzichtiger moet omspringen met het afsluiten van het Rooi en het Brialmontpark. U adviseert selectief open te stellen.

Wel, Er zijn bepalingen van de Nationale veiligheidsraad over het openstellen van groengebieden in het kader van veiligheid en volksgezondheid. De stad noch het district bepalen hier wat open mag en wat niet. In deze materie al dan niet openstellen van ruimten volgt de stad de politie, die deze bepalingen van de nationale Veiligheidsraad moet handhaven.
Het Rooi selectief openstellen (vb. enkel de paden – niet de sportterreinen) lijkt misschien een goed idee, maar kan door de politie onmogelijk gehandhaafd worden. En daarom werd dit negatief geadviseerd.
Natuurgebied Wolvenberg en Brilschanspark zijn nooit gesloten geweest. Natuurpark Wolvenberg en Entree Grotesteenweg zijn momenteel niet opengesteld omdat het district en de stad er juist omzichtig mee omspringen: het is momenteel nog een werfzone, er zijn nog een paar werken die moeten gebeuren, maar de werf loopt op zijn laatste benen.
Momenteel zijn de werven nog niet opgeleverd en vallen nog onder verantwoordelijkheid van de aannemer. De overheid kan ze dus ook niet open stellen. Volgens de laatste berichten gaan de beide parkzones open tegen half mei. Er moeten dan nog wel zaaiwerken gebeuren.
Als district hebben wij er alles aan gedaan om de werf vlugger te openen juist omdat het Coronatijden zijn, anders was het eind mei geweest. Het spreekt natuurlijk voor zich dat deze werf ook te lijden heeft gehad onder de beperkingen van Corona.
De luchthaven is onze bevoegdheid niet en ook niet die van de stad. Het heeft geen zin om hieromtrent iets te adviseren aan de stad. Maar naar mijn informatie wordt de luchthaven nog steeds gebruikt. Medische vluchten, militaire vluchten en noodzakelijke vluchten met vergunning van de overheid, vinden nog wel plaats. Dit kan niet gecombineerd worden met recreatieve activiteiten.

3. U adviseert meer ruimte te voorzien voor wandelaars en fietsers, wegvakken open te stellen, verkeerslichten aan te passen,…

De instelling van verkeerslichten is bevoegdheid van het Vlaams Gewest en de stad. Verkeerdelijk wordt verondersteld dat er meer fietsers zijn, dit klopt niet met de cijfers die de stad heeft waaruit blijkt dat er in globo veel minder fietsers zouden zijn, ook veel minder auto’s en ook het velogebruik zou fel gedaald zijn. Schepen Kennis gaat hier vanavond tijdens de Gemeenteraad ook op antwoorden. Bij de verkeerslichten waar het kan, is er ondertussen wel knipperstand ingevoerd om zo een betere doorstroming te bekomen en te voorkomen dat fietsers op elkaar staan gepakt bij het wachten voor een licht. 

Een mogelijke optie die we willen bekijken is of we kunnen werken met het concept van speelstraten om zo meer ruimte te kunnen bieden in straten die niet noodzakelijk zijn voor de doorstroming en een uitgesproken woonfunctie hebben.

4. U adviseert het district om initiatieven te ondernemen om de kleine zelfstandigen te steunen, u adviseert om met het budget van vrijgekomen evenementen/cultuur/sport waardebonnen aan te kopen bij de lokale handelaars en ook op extra evenementen in te zetten in het najaar. U adviseert om met de vrijgekomen middelen van jeugd spelpaketten te laten afgeven. En u vraagt zich af of we berchemnaars wel genoeg aanporren om te bewegen en te sporten.
°De belangrijke financiële Initiatieven voor de kleine zelfstandigen worden door Vlaanderen 
genomen en door de stad genomen. Zij zijn bevoegd, voor onder andere de fiscaliteit en andere steunmaatregelen. Via de website van de stad kan je alle informatie nogmaals terugvinden. https://www.ondernemeninantwerpen.be/longread/coronamaatregelen-voor-ondernemers

Een belangrijk onderdeel van de initiatieven van de stad voor de zelfstandigen is de campagne rond de economische impact, met name #IkkoopAntwerps: Die campagne heeft als doel zoveel mogelijk mensen aan te zetten om lokaal te blijven kopen bij de vertrouwde Antwerpse handelaars en horecazaken, maar dan online. Via antwerpen.be wordt er dan doorverwezen naar bestaande platformen waar men de keuze krijgt uit online shoppen, cadeaubon kopen of take away bestellen.  

Er zijn ook aanvullende initiatieven vanuit het district Berchem:
- Het district laat aan haar bewoners weten in welke winkel ze nog terecht kunnen: Zo zetten we de Berchemse Take-aways in het licht en promoten we ze op onze social media.
- De piste van de waardebonnen voor aankopen bij Berchemse handelaars werd afgetoetst met de handelaars en in samenspraak met alle voorzitters van de Handelsverenigingen. De handelaars zien dit niet zitten. Handelaars zien meer heil in andere samenwerkingen over heel berchem. Verschillende acties in dit kader worden momenteel onderzocht en uitgedacht.
Ik denk trouwens – en mijn mening wordt bevestigd door de rampencoördinator bij de stad Antwerpen – dat het geen goed idee is om in het najaar veel extra evenenten te voorzien en een overvolle agenda te booken. Gelet ook op de mogelijkheid van een 2 de piek, denk ik best dat we onze evenementen bewust gaan spreiden.
- Wat jeugd betreft werden er ook in Berchem middelen vrijgemaakt om spelpakketten door Kras te laten afgeven. Dit gebeurt hier dus ook.
- Worden Berchemnaars aangezet om tijdens de lockdown toch voldoende buiten te komen en te bewegen? Als je wil buitenkomen en sporten, zijn er ook een aantal richtlijnen die je momenteel moet respecteren. De stad heeft deze algemene richtlijnen op haar website geplaatst. Sporten en bewegen is absoluut noodzakelijk in deze tijden, maar het moet wel gecontroleerd gebeuren. Maar uiteraard neemt ook het district initiatieven om berchemnaars te laten bewegen: Via de facebook van de jeugddienst
worden activiteiten verspreid: de berenjacht, een paaszoektocht … om het wandelen door de straten plezanter te maken voor de kinderen. Ook worden kinderen aangemoedigd om te bewegen in huis door het aanwezige materiaal te gebruiken om een hindernissenparcours of kamp te bouwen. Ook zal tijdens de buitenspeeldag via sociale media een veilige buitenactiviteit voorzien worden. Een aantal van onze
partners die de parksporten aanbieden, zijn momenteel ook zelf bezig om die sporten ook digitaal aan te bieden. Dergelijke initiatieven zullen wij als district ook mee communiceren. Verder werken we aan een sportzomer vol beweging, maar dan wel gecontroleerd, vanuit uw kot of toch in elk geval in uw eigen district. De initiatieven zullen op dit vlak dan ook niet uitblijven. 

5. U vraagt hoe het district de dienstverlening tijdens deze Corona-crisis garandeert, en zeker nu het districtshuis gesloten is. Dit moet u , zoals u ondertussen weet, in 2 dienstverleningen opdelen:
* De dienstverlening van de loketten (loketwerking) is een stedelijke bevoegdheid. Dit wordt dus centraal geregeld. De administratieve dienstverlening voor de burgers blijft gegarandeerd. Vanuit loketwerking voorzien we een maximale telefonische en digitale dienstverlening. Het eerste contact voor alle burgers van de stad Antwerpen blijft het stedelijk contactcenter. Specifieke vragen betreffende loketwerking worden doorwezen naar het klantenteam loketwerking.
De hogere overheden hebben gepaste maatregelen genomen waardoor procedures aangepast werden en een maximale digitale werking geldt. Voor de stedelijke producten zoals parkeervergunningen, sorteerstraatjes en LEZ zijn er specifieke maatregelen, er worden bijvoorbeeld geen boetes uitgeschreven, bestaande parkeervergunningen werden verlengd en er is een volwaardig digitaal alternatief. Aanvragen van attesten en documenten kan zowel via het e-loket als telefonisch. De opgevraagde attesten worden dan per mail of per post bezorgd aan de klant.
Aan de loketten zelf kan men enkel nog terecht op afspraak voor de meest dringende zaken;
Dit in het stadsloket van Antwerpen, Deurne en Merksem. We denken dan aan de mensen uit de zorg die hun identiteitskaart of verblijfskaart nodig hebben of een vrachtwagenchauffeur die zijn rijbewijs nodig heeft voor de uitoefening van hun job. De levering van rijbewijzen en reispassen aan huis is tijdelijk een gratis dienstverlening.
Ook de huwelijken blijven doorgaan weliswaar in beperkte kring. Elk toekomstig echtpaar wordt eerst individueel gecontacteerd om de modaliteiten van de huwelijksceremonie te bespreken. Ook de andere dossiers van de burgerlijke stand worden verder behandeld.

Alle info en veelgestelde vragen leest u op https://www.antwerpen.be/nl/info/5e6b873c0d11bf17d77883c8/coronavirus-veelgestelde-
vragen-over-de-maatregelen”
* Daarnaast heb je de districtswerking – het deel dat wij onder ons hebben. Hier loopt de
dienstverlening gewoon door, dus die is gegarandeerd. Alle medewerkers werken via
telewerk. De telefoons zijn allemaal doorgeschakels naar de gsm’s van de medewerkers. De
districtsmail wordt dagelijks behandeld. De post wordt 2keer per week nagekeken en
behandeld.

6. U wenst dat wij op een meer betrokken manier communiceren over Corona.
De communicatie over Corona en de richtlijnen hieromtrent komen van de stad. Het zou echt geen goed idee zijn dat alle districten hier hun eigen ‘ding’ van zouden maken. Dit zou enkel tot verwarring en onduidelijkheid leiden.

Bij de invoering of afbouw van maatregelen wordt de communicatie telkens afgecheckt met de cel crisiscommunicatie binnen de stad en past men de FAQ op www.Antwerpen.be/coronacrisis elke keer aan en dan worden alle communicatiemiddelen stadsbreed ingezet om die maatregelen elke keer te verspreiden.
Uiteraard worden de communicatiemiddelen van het district daarbij ook ingezet. Daarom staan de FAQ’s over de coronamaatregelen ook op de website van het district met stip bovenaan, vermits dit essentiële informatie is tijdens deze crisis. Deze pagina wordt voortdurend ge-update omdat de maatregelen en richtlijnen regelmatig bijgestuurd worden Er wordt ook doorverwezen naar 11 talen.
Naast deze essentiële informatie die wij als overheidsinstelling moeten brengen, staat er op onze website ook andere informatie die betrekking heeft op onze dienstverlening en stedelijke initiatieven: communicatie over de recyclageparken, elektro-ophaling, ikkoopantwerps.be, triagelijn,…
Een website blijft echter een passief communicatiemiddel dwz. Berchemnaars moeten doelbewust naar berchem.be surfen voor informatie en dat doen ze voornamelijk voor vragen over onze dienstverlening, niet voor weetjes of ‘betrokken communicatie’.

De grotere betrokkenheid, de positieve initiatieven in Berchem, waar u op doelt, brengen wij ook, maar niet via de website. Wij brengen deze via onze sociale media:facebook,instagram,.. 

Op onze social media verschenen de afgelopen weken een mix van informatie over onze dienstverlening, positieve verhalen tijdens de coronacrisis en informatie over Berchemse initiatieven. Voor een mooi, positief verhaal van Berchemnaars, Berchemse ondernemers of partners is er altijd plaats op onze sociale media.

 7. De containerparken zijn een stedelijke bevoegdheid. Heel wat bewoners hebben de afgelopen dagen/weken thuis geklust en willen graag overbodige spullen wegbrengen. Gelet op de coronamaatregelen wil de stad daarbij lange wachtrijen vermijden. We hebben in andere steden al gezien dat het openen van containerparken serieuze wachtrijen tot gevolg kan hebben. De stad heeft daarom beslist om een service aan te bieden waarbij het recyclagepark naar de bewoners toe komt: Dus in plaats van de berchemnaar die zich verplaatst naar het containerpark, komt het containerpark naar de berchemnaar: https://www.antwerpen.be/nl/info/5e832a1dc6fbf715df5a5086/de-recyclageparken-blijven-gesloten-wel-ophaling-aan-huis-2

• huisophaling voor steenpuin en grofvuil, snoeiafval en ook electro

• Ook de Kringwinkel Antwerpen boekte vanaf maandag 6 april opnieuw afspraken in om (kapotte) grote, elektronische toestellen thuis te komen ophalen. Dit kadert in de beslissing van de stad om de stedelijke recyclageparken op dit moment nog niet te openen, maar tegelijk wel ophalingen aan huis mogelijk te maken voor sommige afvalsoorten zoals snoeiafval, steenpuin, grofvuil en nu ook elektro. 

• Vanaf mei gaat de stad ook starten met een maandelijks mobiel containerpark in Berchem

Mogelijks gaan de containerparken in de nabije toekomst terug open, maar dat zal dan bijvoorbeeld enkel op afspraak zijn.

8. De beschikbaarheid van bibliotheken wordt gecoördineerd door de stad. Niet enkel de Poort is gesloten. Alle andere bibliotheken in Berchem en in heel Antwerpen zijn gesloten. Berchem vormt hier geen verschil op. De situatie in een stedelijke context is ook anders dan in kleine gemeenten. Om een overloop van mensen naar de bibliotheken te vermijden, waarbij in een stedelijke context de social distancing totaal niet gegarandeerd kan worden, gaan de bibliotheken momenteel niet opnieuw allemaal samen open in Antwerpen. Vanaf 4 mei worden een aantal bibliotheken terug geopend, waaronder Berchem De Poort, en dat op afhaalbasis. Er kunnen dan boeken worden afgehaald op afspraak. https://antwerpen.bibliotheek.be/digitale-diensten-van-de-bib

In dit kader wil ook graag melden dat u zeker eens moet kijken naar de vertelfilmpjes die op de facebook van bib De Vertellerij worden gepost. Dit initiatief kan ook bijdragen aan het stillen van de honger naar verhalen en is echt de moeite waard.

9. Personeelsbeleid, is bevoegdheid van de stad, die ook de nodige initiatieven neemt: 

Medewerkers die hun job niet kunnen uitoefenen door de coronacrisis worden, mits respect voor de arbeidsvoorwaarden, indien mogelijk ingezet voor andere taken. Er is gekozen in Antwerpen voor maximaal werk en minimale vrijstelling. Er is ook vanuit de ambtenaren massaal gereageerd op de oproep van de stad om noodopdrachten uit te voeren. In deze Coronatijden zijn er bijvoorbeeld in onze Berchemse bibliotheken wel mensen aan het werk ,vb. om boekenpakketten te maken voor woonzorgcentra en voor jeugdverenigingen. Verschillende bib werknemers en werknemers van eht CC zijn nu noodopdrachten aan het vervullen zoals onthaal serviceflats, onthaal geneeskunde voor het volk, helpen bij een inloopcentrum voor daklozen, oproeplijnen dokters bemannen, bellen met senioren van thuis, … Wat de voedselbanken betreft: wij staan in nauw contact met hen en volgen dit op.

10. De maatregelen die vandaag gelden, zijn opgelegd door de Nationale Veiligheidsraad. We zullen dus steeds moeten kijken wat nieuwe maatregelen of afbouw ervan, zal betekenen. Dit is een bovenlokale bevoegdheid en dit gebeurt in overleg met experten. Hier worden vanuit de stad scenario’s voorbereid. Die wordt zoveel als mogelijk met de betrokken sectoren overlegd. De districten zullen hier dan ook van op de hoogte worden gesteld.