2020_DRAN_00080 - Sint-Anneke Plage. SWOU12080 - Uitgangspunten pilootproject inkomzone Gloriantlaan. Advies - Goedkeuring

Pilootproject ‘inkomzone Gloriantlaan’:

• De Vlaamse Regering (ministerie van Binnenlandse Zaken) kende een subsidie van 97.000,00 EUR toe voor maximaal blijvende ontharding te realiseren.

• Het betreft een bovenlokale investering in lokaal openbaar domein. Het vereiste budget is voorzien op doelstelling 2LMS030101M01182.

Het masterplan van de publieke ruimte Sint-Anneke Plage (SWOU12081) behoort tot de bevoegdheid van het college.

De Gloriantlaan (SWOU12080), die deel uitmaakt van het project Sint-Anneke Plage, behoort tot de bevoegdheid van het district Antwerpen.

Met de collegebeslissing van 12 mei 2017 (jaarnummer 4463) werden de bevoegdheden van de districtscolleges gecoördineerd.

Artikel 11 bepaalt dat het districtscollege bevoegd is voor lokale straten en pleinen.

In het gemeenteraadsbesluit van 29 mei 2017 (jaarnummer 305) werden de bovenlokale locaties vastgesteld.

Gloriantlaan is een lokale straat.

Artikel 138 van het Decreet Lokaal bestuur betreffende de algemene adviesbevoegdheid van de districtsraad.

Het college is bevoegd voor bovenlokale budgetten.

De Vlaamse Waterweg nv bereidt in het kader van het Sigmaplan de dijkverhoging op Linkeroever voor. Het te verhogen deel op het grondgebied van Antwerpen gaat van Burchtse Weel tot aan het Sint-Annabos. De stad Antwerpen wil deze kans aangrijpen om de komende jaren niet alleen Sint-Anneke Plage in volle glorie te herwaarderen, maar ook om langs de Scheldeoever, tegenover de Antwerpse rede, een groene promenade te maken. De dijkophoging is ook de focus binnen het Europees project BEGIN, waarbij de stad zoekt naar oplossingen voor stedelijke klimaatuitdagingen.

Voor Sint-Anneke Plage in het bijzonder, zijn de bestaande horeca en de jachtclubs vragende partij om de ontwikkelingsmogelijkheden van het gebied te herbekijken zodat een volwaardige recreatief, groen stadsdeel met horecacluster kan worden uitgebouwd. De site van Camping De Molen, gelegen aan Sint-Anneke Plage, komt in de toekomst vrij. En tenslotte staan heel wat projecten op stapel in Sint-Anneke Plage, zowel vanuit de publieke als private hoek.

Om deze bovenstaande elementen te integreren in een globale visie, keurde het stadscollege in zitting van 28 oktober 2016 (jaarnummer 9237) het Masterplan Sint-Anneke Plage goed. Het masterplan heeft als doel om van Sint-Anneke Plage terug de ‘hotspot van weleer’ te maken. Door met de bestaande kwaliteiten en aanwezige potenties van het gebied aan de slag te gaan, kan de plek terug uitgroeien tot een levendig recreatief stadsdeel vlakbij het stadscentrum.

De krachtlijnen van deze globale visie zijn samengevat in zeven principes:

1. landschap als kwalitatieve drager;
2. een open en continu park;
3. twee sterren brengen de Plage tot leven;
4. de jachthaven als onderdeel van het park;
5. de horeca, het kloppende hart;
6. recreatie troef!;
7. Sint-Anneke Plage, vlakbij.

Om het masterplan en de daarbij horende doelstelling te realiseren werden volgende acties uitgeschreven:

1. de opmaak van een ruimtelijk uitvoeringsplan gekoppeld aan een mobiliteitsonderzoek, inclusief parkeeronderzoek. In zitting van 7 juli 2017 (jaarnummer 06025) nam het college kennis van het voorontwerp van het ruimtelijk uitvoeringsplan. Op 24 juni 2019 werd het ontwerp ruimtelijk uitvoeringsplan voorlopig vastgesteld door de gemeenteraad;
2. de herinrichting van de publieke ruimte met de omvorming van het landschap, gekoppeld aan de dijkophogingswerken in het kader van het Sigmaplan;
3. de ontwikkeling van de sterren (de wens van het creëren van een stedelijk complex met binnen- en buitenzwembad en een ontwikkeling op grond van De Vlaamse Waterweg nv) en de vernieuwing jachthaven.

Deze legislatuur grijpt de stad de geplande dijkwerken aan om het masterplan te realiseren en om Sint-Anneke Plage in volle glorie te herwaarderen. Dit principebesluit geeft de enerzijds de aanpak weer voor de herinrichting van de publieke ruimte voor heel de site van Sint-Anneke Plage, van aan het Esmoreitpark tot aan de jachthaven. Anderzijds bevat het de uitgangspunten voor het pilootproject Gloriantlaan, waar de stad en het district Antwerpen, in afwachting van de volledige herinrichting van de publieke ruimte van Sint-Anneke Plage, willen inzetten op een eerste realisatie op korte termijn. Het principebesluit geeft bijkomend ook aan vandaag al te starten met het promoten en activeren van Sint-Anneke Plage. Dit moet de Plage kenbaar maken en mensen tot de plek brengen.

Herinrichting publieke ruimte Sint-Anneke Plage

De stad en het district Antwerpen gaan van start met de herinrichting van de volledige publieke ruimte van Sint-Anneke Plage. Hierbij wordt de actie ‘omvormen van het landschap’ uit het masterplan uitgewerkt tot een concreet inrichtingsontwerp voor de publieke ruimte. Met als doel om Sint-Anneke Plage om te vormen naar een volwaardige, open en leesbare parkzone in de Scheldeboord Linkeroever. Dit door randen open te breken, zichtbaarheid en doorwaadbaarheid  te creëren en het landschap om te vormen. Zo is er bijvoorbeeld een grote opportuniteit aanwezig  in het tweezijdig oriëntatie van de horeca, zowel richting strand als  richting Robinsonspeeltuin. Deze bijkomende oriëntatie zal ook mensen aantrekken in het voor- en najaar. 

Hiervoor zal in samenwerking met de stedelijke diensten, de Vlaamse Waterweg en publieke en private partners (horeca, jachthavenclubs,…) een projectdefinitie opgemaakt worden. Begin 2020 zal de projectdefinitie goedgekeurd worden en een extern ontwerpteam aangesteld worden. Tijdens het ontwerpproces zal het overleg met de grondeigenaars / de horeca en andere stakeholders (tuinbouwschool, manege, jachtclubs, …) verdergezet worden. Ook de bewoners en gebruikers (bezoekers) zullen worden geconsulteerd en geïnformeerd. 

De recent gerealiseerde projecten, met name de skatebowl (SWOU10874) en de speeltuin van de Robinsontuin (SWOU10066) zullen bij deze heraanleg op een gepaste wijze worden geïntegreerd. Het einde van dit proces en dus de volledige heraanleg is voorzien eind 2023. 

Pilootproject ‘Inkomzone Gloriantlaan’

Vlaanderen kende eind 2018 de stad een subsidie toe ten bedrage van 97.000,00 EUR om een zone aan de Plage blijvend te ontharden. De voorwaarde voor de subsidie is dat de realisatie voltooid moet zijn voor eind 2021 (december 2018 _ Besluit van de Vlaamse Regering tot toekenning van een projectsubsidie aan het thematisch stadsvernieuwingsproject ‘Antwerpen - Sint-Anneke Plage, een recreatieve poort tot het Scheldepark’ in het kader van de oproep 2018 ‘Groen en blauw in de stad’). Daarom willen de stad en het district inzetten op het pilootproject ‘inkomzone Gloriantlaan’ als een eerste stap naar realisatie van de parkzone aan de Scheldeboord. Het doel is om deze onderbenutte zone op korte termijn maximaal te ontharden en om te vormen tot een aantrekkelijke toegangspoort voor de Plage. Dit wil zeggen dat naast het proces voor de volledige heraanleg van de Plage de stad inzet op een parallel proces om op korte termijn de inkomzone aan de Gloriantlaan aan te pakken.

Projectzone, ambitie en randvoorwaarden:

De zone omvat het westelijke parkeerterrein en de rijweg tussen de Thonetlaan en de Kastanjedreef. De westelijke parking is in eigendom van de de Vlaamse Waterweg.

De zone is vandaag reeds een belangrijke toegang tot de Plage. Ze werd in het masterplan dan ook geselecteerd als één van de drie toegangen tot het gebied. Vandaag is aan de toegang niet zichtbaar wat er achterliggend te beleven valt. De aanwezigheid van de Schelde is nauwelijks voelbaar en de verschillende functies zijn verstopt achter hagen en heggen. De ruimte wordt gekenmerkt door overgedimensioneerde verharde oppervlakten. Het is een laan die doelloos botst op een dijklichaam, zonder relatie naar de vele functies en activiteiten rondom de Schelde. De plek heeft daarentegen alles in zich om een recreatieve toegangspoort te zijn voor de Plage en een volwaardig onderdeel te vormen van de Scheldeboorden. Het is een plek die gelegen is op het knooppunt tussen de zachte recreatie (horeca en het strand, en verder door het zwembad en de jachthaven), de Schelde, woonwijken en natuur (Esmoreitpark en Sint-Annabos). Tijdens een denkweek in november 2018 (met steun van Europa (interreg-project BEGIN) en stadslab2050) werden in samenwerking met verschillende stakeholders, ideeën benoemd en de ambitie voor de plek aangescherpt. De inkomzone Gloriantlaan heeft de potentie om de uitdagingen van het masterplan Sint-Anneke Plage op korte termijn te kunnen realiseren. De plek zal fungeren als een katalysator voor de opwaardering van de hele Plage én voor de groene Scheldeboorden die een schakel zijn in een klimaatbestendig Antwerpen van de toekomst.

Uitgangspunten:

Deze zes uitgangspunten vormen de basis voor de omvorming van het einde van de Gloriantlaan naar een uitnodigende toegang voor Sint-Anneke Plage: 

1. Gloriantlaan als aantrekkelijke toegang tot de Plage; 
2. versterken van het landschap van de Scheldeboord LO;
3. integratie van de westelijke parking in het landschap:
   - maximaal vergroenen van de westelijke parking;
   - multifunctioneel gebruik (vb evenementen); 
4. Creëren van een aantrekkelijke toegang;
   - maximaal vergroenen
   - integreren van waardevol erfgoed (toegangsgebouw); 
5. leesbare circulatie- en parkeerstructuur:
   - optimaliseren van de bestaande parkeerterreinen aan de Gloriantlaan (voorzien van parkeergelegenheid voor mindervaliden);
   - vlotte, leesbare, vernieuwde in- en uitrit voorzien voor het parkeerterrein Floralaan (manège) op de Gloriantlaan en voor het parkeerterrein Gloriantlaan op de Thonetlaan;
   - behoud van de bestaande bereikbaarheid van de horeca en functies voor zowel trage weggebruikers als gemotoriseerd verkeer;
   - de parkeerbalans blijft ongewijzigd;
   - parkeergeleiding door vaste signalisatie van aan de Charles de Costerlaan tot de parkings aan Sint-Anneke;
   - inzetten op andere vervoersmodi (waterbus, buslijn 36, extra fietsenstallingen,…);
6. maximale infiltratie

Activeringsspoor

Aanvullend aan de ruimtelijke processen wil de stad de mensen vandaag naar Sint-Anneke Plage trekken. En wil de stad de plek nu terug op de kaart zetten als recreatief en bruisend stadsdeel dat een grondige transformatie te wachten staat. Om de attractiviteit en levendigheid terug te brengen, wil de stad actief op zoek gaan naar  evenementen, programma, tijdelijke initiatieven, … die passen binnen de vooropgestelde ambitie en complementair zijn aan bestaande functies. Op deze manier wordt er nu gestart aan de vernieuwing en attractiviteit van de hotspot van weleer.