2020_MOT_00139 - Voorstel tot motie van raadslid Zander Vliegen: Statiegeldalliantie - toetreding District Berendrecht-Zandvliet-Lillo

Argumentatie

Eind oktober, met de Polder Clean Up, werd nogmaals duidelijk dat heel wat plastiek flessen en blikjes - tot grote ergernis van velen - vaak naast de vuilbak belanden. Uit studies blijkt dat dit zo’n 40% van het volume van het zwerfvuil vertegenwoordigt.
Vervuilde straten, en blikjes & flesjes in de natuur zijn een grote ergernis voor onze inwoners. Het ziet er niet alleen vies uit voor de mens, ook koeien en andere dieren worden ziek, verstikken of sterven als stukjes blik en plastic via voedsel in hun maag terecht komt.
Daarenboven belandt veel afval via wind en regenwater in de zee, waar het onderdeel wordt van de zogenaamde “plastic soep”, de drijvende vuilnisbelt in de oceanen.

In Vlaanderen alleen al worden de totale kosten van het huidige zwerfvuil-beleid (zijnde het voorkomen, opruimen en verwerken) in de openbare ruimte op ongeveer 164 miljoen euro geschat (€25,64 per inwoner jaarlijks) (cijfers 2015). Deze kosten worden voor 90% door lokale besturen gemaakt en komen dus terecht bij de belastingbetaler via de gemeentebelastingen. Daarnaast zijn er nog de miljoenen euro’s die besteed worden aan preventie, opruimacties (zoals de Polder Clean Up) en extra vuilbakken. Dit alles zonder structureel resultaat: onze straten, beken, oevers en natuurgebieden blijven helaas vervuild.

Gelukkig staan de reinigingsdiensten er niet alleen voor, en kunnen we ook in ons District rekenen op heel wat vrijwilligers (onze "Guardians" of “Mooimakers”) om in onze dorpen om de zoveel tijd een gans gebied proper te maken. Maar ondanks alle inspanningen blijft het dus dweilen met de kraan open, en blijft zwerfvuil een groot probleem. 

In 8 Europese landen bestaat statiegeld op blik en plastic flessen al jarenlang. 8 op de 10 Belgen zijn voorstander van een invoering. In Nederland voert men statiegeld in vanaf 1 juli 2021.
Natuurlijk kunnen we ook in België statiegeld invoeren, zeker nu ook de Federale Overheid de invoering van statiegeld in haar regeerakkoord heeft opgenomen. Om politici aan te moedigen om door te zetten, kunnen we samen met andere gemeenten, organisaties en bedrijven pleiten om statiegeld op korte termijn in te schrijven in wetten en decreten.

Wij kunnen pioniers zijn, en als eerste District toetreden tot de Statiegeldalliantie, en zo de druk op bovenlokale politici samen mee te verhogen.
61% van de Vlaamse gemeenten traden reeds toe, inclusief onze buurgemeente Stabroek, net als talrijke organisaties en bedrijven, van het Algemeen Boerensyndicaat tot de Bond Beter Leefmilieu.

Statiegeld zorgt ervoor dat lege flesjes en blikjes worden ingeleverd. Daardoor:

• blijven straten, bermen en stranden vrij van plastic flesjes en blikjes;
• verminderen we de plastic soep in zee en voorkomen we dierenleed;
• besparen lokale overheden, en daarmee de belastingbetaler, jaarlijks tientallen miljoenen euro’s aan opruimkosten van zwerfafval;
• recyclen we PET-plastic en aluminium op de beste manier. Dat levert ruim twee keer zoveel geld op per kilo gerecycleerd materiaal en de hoge ambities op het gebied van circulaire economie kunnen hierdoor realiteit worden;
• gaan we klimaatverandering tegen. Door efficiënter gebruik van materialen wordt minder CO2 uitgestoten en minder afval verbrand.

Statiegeld zorgt voor betere recyclagecijfers, betekent winst voor lokale overheden (minder zwerfvuil), kan met een "handling fee" die supermarkten krijgen zelfs een winstpost worden voor onze handelaars, en is een voorbeeld van uitgebreide producentenverantwoordelijkheid.

Kortom, een statiegeldsysteem voor blikjes en plastic flesjes is dé manier om een duurzaam beheer van grondstoffen te realiseren en zwerfafval te verminderen.

BESLUIT

De Districtsraad Berendrecht-Zandvliet-Lillo geeft de opdracht aan het Districtscollege om:

- als eerste District toe te treden tot de Statiegeldalliantie

- een formele oproep te doen aan de Stad Antwerpen en de Provincie Antwerpen om tevens toe te treden

- te vragen aan de federale en Vlaamse overheden om op korte termijn werk te maken van een statiegeldsysteem

Met vriendelijke groeten,

Zander Vliegen
PRO2040