Met de goedkeuring van het Klimaatplan 2030 (gemeenteraad 14 december 2020, jaarnummer 775) heeft de stad haar ambities aangescherpt rond het terugdringen van de CO2-uitstoot en het klaarmaken van de stad en haar burgers tegen de impact van de klimaatverandering. Het klimaatplan stelt verschillende maatregelen en doelstellingen voor op gebied van klimaatmitigatie, om de uitstoot te reduceren, en klimaatadaptatie, om de stad klimaatveilig te maken.
Het klimaatplan wijst op de noodzaak van betrouwbare, kwalitatieve data over enerzijds de impact van de klimaatverandering en anderzijds de doeltreffendheid van maatregelen. Verder zijn burgerparticipatie, een goede informatiedoorstroming naar de burger en vertrouwen van de burger in de meerwaarde en de doeltreffendheid van de maatregelen cruciaal om deze ambities te realiseren. Via het nieuwe klimaatplatform wil de stad die informatiedoorstroming faciliteren en burgerparticipatie stimuleren.
De stad wordt door Provincie Antwerpen gevraagd om in kader van deze projectoproep een steunbrief te voorzien voor het projectvoorstel Climarches. Het 'projectconsortium wil via de steunbrieven aantonen dat er een sterk lokaal en regionaal draagvlak is voor instrumenten die de impact van klimaatmaatregelen in kaart brengen en zorgen voor een goede informatiedoorstroming naar stakeholders. Er is verder geen direct engagement verbonden aan de ondertekening van de steunbrief.
Binnen het Europese onderzoeks- en innovatieprogramma Horizon2020 staat momenteel de volgende projectoproep open: LC-GD-9-2-2020: Developing end-user products and services for all stakeholders and citizens supporting climate adaptation and mitigation (vrij vertaald als: ‘ontwikkeling van producten en dienstverlening voor alle belanghebbenden en burgers om klimaatadaptatie en klimaatmitigatie te ondersteunen’). Deze oproep maakt deel uit van een pakket aan projectoproepen ter ondersteuning van de Europese Green Deal agenda. De deadline voor de indiening van projectvoorstellen is 26 januari 2021.
Met deze projectoproep wordt de brug geslagen tussen wetenschappelijke data over de klimaatverandering en gebruikersnoden. De oproep wijst op de noodzaak om beschikbare data over de klimaatverandering om te zetten in concrete producten en diensten waarbij burgers, bedrijven, overheden en investeerders worden betrokken. Daarbij gaat het vooral om diensten die aan die stakeholders toelaten om de impact van bepaalde maatregelen naar waarde te evalueren, om zo de keuze te maken tussen bepaalde beleidsbeslissingen of opportuniteiten. Veel aandacht gaat naar sociale en gedragsfactoren die bepalen of bepaalde maatregelen of acties hun effect bereiken of missen.
Projectvoorstellen moeten verder bouwen op bestaande betrouwbare databronnen zoals Copernicus of GEOSS, en de toegang van burgers en beleidsmakers tot betrouwbare data over de klimaatverandering op verschillende niveaus verbeteren. Zo kunnen ze de klimaatverandering en klimaatactie in dagelijkse beslissingen en beleid inbouwen en geïnformeerde actoren worden in klimaatactie. Daarbij worden ze geïnformeerd over de impact van de klimaatverandering in de komende decennia, kunnen ze opportuniteiten identificeren voor adaptatie en mitigatie, en worden inzichten gecreëerd met betrekking tot wat deze opportuniteiten concreet betekenen voor productie, consumptie, gedragspatronen en de volgende generatie aan dienstverlening..
Het project heeft tot doel een methodiek te ontwikkelen die regionale en lokale overheden ondersteunt bij het implementeren van mitigatie- en adaptatiemaatregelen, op basis van wetenschappelijk onderzoek naar de impact van die maatregelen op milieu, economie, gezondheid en maatschappij. Daarnaast zullen in het project richtlijnen ontwikkeld worden die gemeenten begeleiden bij het zoeken, benaderen en betrekken van burgers, bedrijven en belanghebbenden bij het nemen en uitvoeren van klimaatmaatregelen. Tot slot zal het project ook handvaten aanreiken over hoe men zinvol en impactvol (met het ook op gedragsverandering) kan communiceren over klimaatactie en klimaatverandering.
Stads- en gemeentebesturen zijn de doelgroep van het project vanwege hun nabijheid tot burgers en engagement om te communiceren over klimaatverandering en klimaatacties. De te ontwikkelen methodiek zal gemeenten ondersteunen in het prioriteren tussen verschillende mogelijke klimaatmaatregelen door middel van onderzoek naar de meervoudige voordelen van mitigatie- en adaptatiemaatregelen. Regionale overheden worden ook in het project betrokken omdat zij een belangrijke rol hebben om de gemeenten te ondersteunen bij de uitvoering van klimaatacties.
Provincie Antwerpen en Östergötland (Zweden) zijn de initiatiefnemers van het projectvoorstel. Het wordt gecoördineerd door de Universiteit Zagreb (Kroatië). Andere partners zijn de Universiteit Antwerpen, Universiteit Uppsala (Zweden), Institute for European Energy and Climate Policy (IEECP), Universiteit Amsterdam (Nederland), Institute of Baltic States (IBS), iCube (Italië). De vijf pilootregio’s zijn Provincie Antwerpen, Östergötland (Zweden), Terres de l’Erbe (Spanje), IVOL (Estland) en REGEA (Kroatië).
Het college keurt de ondersteuning van het Horizon 2020 projectvoorstel Climarches goed en ondertekent hiertoe de steunbrief.