2021_IP_00108 - Interpellatie van raadsleden Peter Mertens, Mie Branders: LGU

De interne audit van de stad Antwerpen over de malversaties bij Sihame El Kaouakibi’s Let’s Go Urban is vernietigend. Dat er 350.000 euro voor de renovatie van het Urban Center is afgeleid naar El Kaouakibi’s eigen bedrijfjes en 120.000 euro werkingsmiddelen achterover zouden zijn geslagen, is wellicht slechts het topje van de ijsberg. Natuurlijk rijst de vraag dan wie hiervoor verantwoordelijk is. ‘Kijk naar de oplichter, niet naar ons’ schreeuwt het stadsbestuur nu. Als je de oplichter de sleutels van je huis geeft, duidelijk maakt dat er zo goed als geen enkele controle is, en zelf nog eens de weg wijst naar alle mogelijke schatten in huis, dan draag je verantwoordelijkheid. Dat weet elke bestuurder uit elke vzw. 

De audit stelt echter ook nog tal van andere problemen. Een kasverschil van 374,28 euro door een technisch probleem in de stedelijke bibliotheken wordt aan de gemeenteraad voorgelegd, maar de verhuur van het Urban Center voor 300 euro in plaats van 95.000 euro per jaar niet? Hoe komt dat? Als een vzw zoals Bijzondere Jeugdzorg 500 euro aanvraagt voor een opendeurdag, wordt alles tot de laatste euro nageplozen. En nadien wordt nog eens 100 euro afgetrokken “voor ontvangsten van soep en drank”. Hier worden miljoenen euro over de balk gegooid en beweert het stadsbestuur doodleuk dat ze niet op de hoogte was. Vanwaar die twee maten en twee gewichten?

 Na een analyse van de audit van de stad Antwerpen, hebben wij 19 concrete vragen aan de burgemeester over Kaouakibi-gate. 

 Vragen bij de renovatie en nieuwbouw van het Urban Center

 1.         De feestzaal van het Kiel is eigendom van de stad Antwerpen. De renovatie en het gebruik ervan werd rechtstreeks voorgesteld aan Let’s Go Urban. Waarom werd hiervoor geen open procedure gestart? Zijn er andere voorbeelden van stedelijk vastgoed dat zonder open oproep voor een sterk verlaagde huurprijs aan verenigingen worden gegund?

2.         Met AG Vespa heeft de stad Antwerpen uitgebreide expertise in huis voor de kwalitatieve en kostenbewuste renovatie van gebouwen. Waarom koos het stadsbestuur er niet voor om de regie van de renovatie en nieuwbouw van de feestzaal van het Kiel in handen te houden? Waarom gaf het stadsbestuur dat uit handen aan Let’s Go Urban, een kleine vzw zonder enige ervaring met bouwprojecten?

3.         Let’s Go Urban kreeg 3,4 miljoen euro ter beschikking voor de renovatie van stedelijk vastgoed. Volgens de interne audit van de stad Antwerpen werden er geen concrete, gedetailleerde afspraken gemaakt en voorwaarden gekoppeld aan deze aanzienlijke toelagen. Waarom niet? Is het gebruikelijk dat bij projecten van deze omvang waarbij de stad Antwerpen niet zelf optreedt als bouwheer geen concrete afspraken en voorwaarden worden opgesteld?

4.         Wie heeft de beslissing genomen om de verantwoordelijkheid voor het nazicht van het bouwproject te verschuiven van de dienst Vastgoed naar de dienst Jeugd? Wanneer is die beslissing genomen? Met welke motivatie? Is het niet zo dat de dienst Vastgoed veel meer know-how aan boord heeft om complexe bouwprojecten op te volgen dan de dienst Jeugd? Heeft die beslissing iets te maken met de persoonlijke brief van mevrouw El Kaouakibi aan de burgemeester, van 8 juni 2018?

5.         Waarom werd toegestaan dat een vzw die betoelaagd werd voor dansworkshops in een kwetsbare wijk, investeringstoelagen gebruikte voor de aankoop van dure planten en meubels? Hoe passen peperdure planten en meubels in de opdracht die de stad Antwerpen voor LGU voor ogen had?

6.         In 2018 werden een keuken, meubels, planten en andere zaken gefactureerd en betaald door de stad, terwijl deze niet in het Urban Center, maar in het JJ House geplaatst werden, met of zonder (ongeldige) bruikleenovereenkomsten. De dienst Jeugd werd niet op de hoogte gebracht van deze bruikleenovereenkomsten en verkeerde dus in de veronderstelling dat deze zaken zich in het Urban Center bevonden. Hoe is het mogelijk dat er twee jaar zijn kunnen voorbijgaan zonder dat iemand heeft opgemerkt dat dat niet het geval was? Hoeveel plaatsbezoeken zijn er uitgevoerd tijdens de bouw van het Urban Center? Waarom was er zelfs bij de voorlopige oplevering van het gebouw geen stedelijke vertegenwoordiging aanwezig?

7.         Er werden zoveel middelen doorgesluisd naar andere organisaties van mevrouw El Kaouakibi dat het Urban Center verre van afgewerkt is, ondanks de aanzienlijke middelen die de stad Antwerpen er voor heeft voorzien. Hoe is het mogelijk dat dit niet werd opgemerkt?

8.         Ook algemene controle op de besteding van de middelen voor de renovatie en nieuwbouw van het Urban Center was oppervlakkig. Het is nochtans geweten dat de dienst Jeugd - terecht - zeer streng controleert. Hoe is het mogelijk dat het weinig subtiele misbruik van middelen door mevrouw El Kaouakibi niet werd opgemerkt? Welke richtlijnen werden hiervoor, formeel of informeel, vanuit het stadsbestuur aan de dienst Jeugd gegeven?

9.         Op 8 juni 2018 stuurde mevrouw El Kaouakibi een brief naar de burgemeester over een budgettair tekort van 1,6 miljoen euro, waarop het stadsbestuur besliste om over te gaan tot een budgetverhoging van 1,2 miljoen euro in de budgetopmaak van 2019. Bevatte deze brief een gedetailleerd overzicht van de redenen voor dit tekort? Werd hierover afstemming gezocht met de dienst Vastgoed? Welke stappen zijn ondernomen alvorens over te gaan tot een budgetverhoging?

10.       In 2018 diende Let’s Go Urban voor honderdduizenden euro’s facturen in waarvoor geen investeringstoelages voorzien waren. De dienst Jeugd maakte hiervoor bijna een half miljoen euro vrij. Heel wat aankopen die hier mee gedaan werden, konden echter onmogelijk een plaats krijgen in het Urban Center. Dat was namelijk nog niet afgewerkt. Waarom werden deze aankopen toch al toegestaan?

11.       De raming voor de bouwkosten van het Urban Center werden twee keer aangepast. Bij de tweede aanpassing werd het budget gevoelig verhoogd. Dat aanbestedingsplan werd in tegenstelling tot de eerdere plannen echter niet afgestemd met de dienst Vastgoed, waardoor er geen nazicht gebeurde van de marktconformiteit van de bouwkost. Wie heeft beslist dat zo’n afstemming niet nodig was? Waarom heeft het college zo’n aanzienlijke stijging laten passeren zonder een interne afstemming?

Werking Let’s Go Urban

12.       In het weekblad Humo zegt Geert Noels dat hij zich in 2014 engageerde om jaarlijks 100.000 euro op te halen voor Let’s Go Urban. Hij zette die samenwerking echter al snel stop omdat “de beginselen van goed bestuur niet zo eenvoudig te handhaven zijn aan de zijde van El Kaouakibi”. Meneer Noels zegt ook dat hij het bedrijfsleven en de politiek hiervan inlichtte. Heeft meneer Noels hierover, formeel of informeel, contact gehad met leden van het stadsbestuur, kabinetten of administratie en wat was de inhoud van die gesprekken?

13.       Ingrid Pelssers, die door Geert Noels gevraagd werd om in de raad van bestuur van Let’s Go Urban te zetelen, spreekt van een “doelbewust systeem van zelfverrijking”. Ze stapte op nadat ze twee raden van bestuur bijwoonde als kandidaat-bestuurslid. Heeft iemand uit het stadsbestuur, de kabinetten of de administratie contact met haar gehad? Waarom niet? Het ging toch om heel belangrijke bedragen? 

14.       Pelssers en Noels richtten een schrijven aan de Koning Boudewijnstichting over “het slechte bestuur” bij Let’s Go Urban en “de attitude van Sihame El Kaouakibi”. Was het stadsbestuur hiervan op de hoogte?

15.       De gedelegeerd bestuurder van de Koning Boudewijnstichting gaf aan eerder al negatieve signalen te hebben opgevangen. Hoe is het mogelijk dat de gedelegeerd bestuurder van de Koning Boudewijnstichting in 2016 wel op de hoogte was van de problemen bij Let’s Go Urban, maar het stadsbestuur dat 5,2 miljoen euro subsidies verstrekte vijf jaar later nog steeds van niets wist?

16.       Let’s Go Urban diende meerdere subsidiedossiers in bij de Vlaamse overheid, die stuk voor stuk werden afgekeurd. Het laatste dossier kreeg een ‘volstrekt onvoldoende’, zowel op artistiek als op zakelijk vlak. Het is onmogelijk dat het stadsbestuur hier niet van op de hoogte was. Werd deze informatie besproken en zo ja, welke gevolgen werden eraan verbonden om de werking op artistiek en zakelijk vlak te verbeteren?

17.       Uit de interne audit van de stad blijkt dat er weinig concrete doelstellingen werden geformuleerd bij de toekenning van subsidies aan Let’s Go Urban, dat het gebruik van deze middelen weinig kritisch werd gecontroleerd en dat er bij inbreuken niet werd overgegaan tot sancties. Elke organisatie die subsidies ontvangt weet dat het gebruik daarvan tot in de kleinste details wordt nagegaan. Waarom was dit voor Let’s Go Urban niet het geval? Welke richtlijnen werden hiervoor, formeel of informeel, aan de administratie gegeven?

18.       Let’s Go Urban rapporteerde erg hoge cijfers van het aantal jongeren dat men met de werking zou bereiken. Medewerkers getuigen dat deze cijfers systematisch werden aangedikt. Werd in de praktijk nagegaan of deze cijfers overeenkwamen met de realiteit, aan de hand van inschrijvingslijsten, plaatsbezoeken, etc? Heeft het stadsbestuur contact opgenomen met de huidige werknemers van Let’s Go Urban om deze praktijken te onderzoeken? Welke sancties staan er op het vervalsen van deze cijfers?

19.       Let’s Go Urban verhoogde het jaarloon van mevrouw El Kaouakibi tot zo’n 100.000 euro. Dat is een volstrekt ongebruikelijk bedrag binnen de sector waarin Let’s Go Urban actief was, volledig betaald met subsidies die bedoeld waren voor de werking met jongeren op het Kiel. Bovendien kan mevrouw El Kaouakibi onmogelijk voltijds aan de slag zijn geweest bij Let’s Go Urban, gezien haar andere projecten. Waarom stond het stadsbestuur zo’n excessieve verloning toe?