Er werd een aanvraag voor een omgevingsvergunning ingediend bij het college van burgemeester en schepenen, die behandeld wordt volgens de vereenvoudigde procedure van het Omgevingsvergunningendecreet.
Projectnummer: | OMV_2021194984 |
Gegevens van de aanvrager: | Rik Wens met als adres Kardinaal Mercierlei 8 te 2600 Berchem (Antwerpen) |
Ligging van het project: | Kardinaal Mercierlei 8 te 2600 Berchem (Antwerpen) |
Kadastrale percelen: | afdeling 23 sectie B nr. 408K2 |
Vergunningsplichten: | Stedenbouwkundige handelingen |
Voorwerp van de aanvraag: | verbouwen van een eengezinswoning en creëren van een zorgwoning op de eerste verdieping |
Omschrijving stedenbouwkundige handelingen
Relevante voorgeschiedenis
- 31/05/1932: vergunning (1275#1591) voor het verbouwen van een mansarde;
- 10/05/1932: vergunning (1275#1555) voor veranderingswerken.
Vergunde/vergund geachte toestand
- een eengezinswoning van drie bouwlagen en drie traveeën onder een semi hellend dak in gesloten bebouwing;
- de achtergevel bestaat uit 2 bouwlagen onder plat dak;
- de bouwdiepte van de tweede verdieping bedraagt 8,74 meter;
- een entresol van twee bouwlagen onder plat dak op de linkerzijde met een bouwdiepte van 15 meter;
- een gelijkvloerse aanbouw naast de entresol tot op 13 meter bouwdiepte;
- een afdak naast de entresol tot op 15 meter bouwdiepte;
- op de eerste verdieping bedraagt de bouwdiepte rechts van de entresol 12 meter;
- houten voordeur met 2 verheven panelen.
Huidige toestand
- bescherming (ID: 6994) van titel Kardinaal Mercierlei met omgeving als stadsgezicht;
- een gewijzigde schrijnwerkindeling in de veranda;
- een gewijzigde gevelopening in de achtergevel van de entresol;
- de koepel in de rechtse aanbouw op de eerste verdieping is verdwenen;
- gevelafwerking:
Gewenste toestand
- het behoud van de bestaande bouwdieptes en volumes;
- enkel de afbraak van het afdak;
- opengemaakte leefruimte achteraan;
- een glazen hoek in het volume van de gelijkvloerse entresol;
- de creatie van een zorgwoning op de eerste verdieping met een totale netto vloeroppervlakte van 49 m²;
- 2 slaapkamers, een badkamer en een wc op de tweede verdieping;
- gevelafwerking:
Inhoud van de aanvraag
- Het creëren van een zorgwoning op de eerste verdieping.
- Het vernieuwen van de gelijkvloerse achterbouw.
- Het herstellen van de voorgevel en het plaatsen van nieuw schrijnwerk in de voorgevel.
Voorafgaand aan zijn beslissing neemt het college kennis van het verslag van de gemeentelijke omgevingsambtenaar.
Het verslag van de gemeentelijke omgevingsambtenaar luidt:
Adviezen
Externe adviezen
Adviesinstantie | Datum advies gevraagd | Datum advies ontvangen | Advies |
Onroerend Erfgoed | 27 januari 2022 | 1 maart 2022 | Voorwaardelijk gunstig |
Interne adviezen
Adviesinstantie | Datum advies gevraagd | Datum advies |
Stadsontwikkeling/ Onroerend Erfgoed/ Monumentenzorg | 27 januari 2022 | 21 februari 2022 |
Toetsing regelgeving en beleidsrichtlijnen
Plannen van aanleg, ruimtelijke uitvoeringsplannen en verkavelingen
Het eigendom is gelegen binnen de omschrijving van het gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan GRUP Afbakening grootstedelijk gebied Antwerpen, goedgekeurd op 19 juni 2009.
Het eigendom is gelegen in het gewestplan Antwerpen (Koninklijk Besluit van 3 oktober 1979 en latere wijzigingen). Het eigendom ligt, volgens dit van kracht zijnde gewestplan, in een woongebied met culturele, historische en/of esthetische waarde. De woongebieden zijn bestemd voor wonen, alsmede voor handel, dienstverlening, ambacht en kleinbedrijf voor zover deze taken van bedrijf om redenen van goede ruimtelijke ordening niet in een daartoe aangewezen gebied moeten worden afgezonderd, voor groene ruimten, voor sociaal-culturele inrichtingen, voor openbare nutsvoorzieningen, voor toeristische voorzieningen, voor agrarische bedrijven. Deze bedrijven, voorzieningen en inrichtingen mogen echter maar worden toegestaan voor zover ze verenigbaar zijn met de onmiddellijke omgeving, (Artikel 5 van het Koninklijk Besluit van 28 december 1972 betreffende de inrichting en toepassing van de ontwerpgewestplannen en de gewestplannen). In gebieden en plaatsen van culturele, historische en/of esthetische waarde wordt de wijziging van de bestaande toestand onderworpen aan bijzondere voorwaarden, gegrond op de wenselijkheid van het behoud, (Artikel 6 van het Koninklijk Besluit van 28 december 1972 betreffende de inrichting en toepassing van de ontwerpgewestplannen en de gewestplannen).
(Gewestelijke ruimtelijke uitvoeringsplannen (GRUP's) kan u raadplegen via https://omgeving.vlaanderen.be/grup. Het gewestplan kan u raadplegen via https://omgeving.vlaanderen.be/gewestplan.)
De aanvraag ligt niet in een verkaveling.
De aanvraag is in overeenstemming met de bepalingen van het gewestplan.
Gewestelijke stedenbouwkundige verordeningen
- Hemelwater: het besluit van de Vlaamse regering van 5 juli 2013 houdende vaststelling van een gewestelijke stedenbouwkundige verordening inzake hemelwaterputten, infiltratievoorzieningen, buffervoorzieningen en gescheiden lozing van afvalwater en hemelwater (verder genoemd verordening hemelwater).
(De verordening hemelwater kan u raadplegen via https://omgeving.vlaanderen.be, ga naar Decreten en uitvoeringsbesluiten > Verordeningen > verordening hemelwater)
De verordening hemelwater is niet van toepassing op de aanvraag.
- Toegankelijkheid: het besluit van de Vlaamse regering van 5 juni 2009 tot vaststelling van een gewestelijke stedenbouwkundige verordening inzake toegankelijkheid (verder genoemd verordening toegankelijkheid).
(De verordening toegankelijkheid kan u raadplegen via https://omgeving.vlaanderen.be, ga naar Decreten en uitvoeringsbesluiten > Verordeningen > verordening toegankelijkheid)
De verordening toegankelijkheid is niet van toepassing op de aanvraag.
Algemene bouwverordeningen
- Voetgangersverkeer: het besluit van de Vlaamse regering van 29 april 1997 houdende de vaststelling van algemene bouwverordeningen inzake wegen voor voetgangersverkeer (verder genoemd verordening voetgangersverkeer), en de omzendbrief RO/98/2 van 23 maart 1998 betreffende de algemene bouwverordening inzake wegen voor voetgangersverkeer.
(De verordening voetgangersverkeer kan u raadplegen via www.ruimtelijkeordening.be, ga naar WETGEVING > Verordeningen)
De verordening voetgangersverkeer is niet van toepassing op de aanvraag.
Gemeentelijke stedenbouwkundige verordeningen
- Bouwcode: de gemeentelijke stedenbouwkundige verordening (verder genoemd bouwcode), definitief vastgesteld door de gemeenteraad in zitting van 28 april 2014 en goedgekeurd bij besluit van de deputatie van de provincie Antwerpen van 9 oktober 2014.
(De bouwcode kan u raadplegen via www.antwerpen.be, zoek op ‘regelgeving bouwen in Antwerpen’)
De aanvraag is in overeenstemming met de bepalingen van de bouwcode.
Sectorale regelgeving
- MER-screening: de overheid die beslist over de ontvankelijkheid en volledigheid van de vergunningsaanvraag, beslist of er een project-MER moet worden opgesteld. De betrokken overheid doet dat op het ogenblik van de beslissing over de ontvankelijk- en volledigheid van de vergunningsaanvraag of, bij gebreke daaraan, binnen 90 dagen na de datum van ontvankelijk- en volledigheid.
Rekening houdend met de kenmerken van de aanvraag en zijn omgeving wordt geoordeeld dat de mogelijke milieueffecten van het project niet aanzienlijk zijn.
- Watertoets: overeenkomstig artikel 1.3.1.1 van het decreet van 18 juli 2003 betreffende het integraal waterbeleid dient een vergunningsaanvraag onderworpen te worden aan de zogenaamde watertoets.
Het voorliggende project heeft een beperkte oppervlakte en ligt niet in een overstromingsgevoelig gebied, zodat in alle redelijkheid dient geoordeeld dat geen schadelijk effect wordt veroorzaakt.
- Vlaamse codex Wonen 2021: Gecodificeerde decreten over het Vlaamse woonbeleid, gecodificeerd op 17 juli 2020.
(De kwaliteitsnormen voor woningen, die in uitvoering van de Vlaamse codex Wonen van 2021 zijn opgemaakt, kan u raadplegen via www.wonenvlaanderen.be, zoek op “besluit Vlaamse codex Wonen van 2021)
De aanvraag valt onder het toepassingsgebied van de Vlaamse codex Wonen van 2021.
- Rooilijndecreet: het decreet van 8 mei 2009 houdende vaststelling en realisatie van de rooilijnen
(Het Rooilijndecreet kan u raadplegen via https://omgeving.vlaanderen.be, ga naar Decreten en uitvoeringsbesluiten > Decreet houdende vaststelling en realisatie van de rooilijnen)
Het Rooilijndecreet is niet van toepassing op de aanvraag.
Omgevingstoets
Toetsing van de verenigbaarheid van het aangevraagde met de omgeving en de goede ruimtelijke ordening
Functionele inpasbaarheid
De aanvraag omvat geen functiewijziging. In de eengezinswoning wordt een zorgwoning ingericht. De eengezinswoning blijft behouden waardoor de functionele inpasbaarheid gegarandeerd wordt.
Schaal - ruimtegebruik - bouwdichtheid
De aanvraag beoogt het vernieuwen en openwerken van de bestaande gelijkvloerse achterbouw. Dit gebeurt binnen het bestaande volume overeenkomstig de toelatingen in het stadsarchief van 1932 (1275#1591 en 1275#1555). Schaal en ruimtegebruik zijn blijvend inpasbaar.
Visueel-vormelijke elementen en Cultuurhistorische aspecten
De aanvraag heeft betrekking op een pand dat is opgenomen in de vastgestelde inventaris van het bouwkundig erfgoed. Opname in de vastgestelde inventaris van het bouwkundig erfgoed betekent voor elk van de erfgoedobjecten dat zij een vorm van vrijwaring voor de toekomst genieten.
Het behoud van de elementen met culturele, historische en/of esthetische waarde primeert boven de andere voorschriften. Dit geldt zowel voor het exterieur, als het interieur. Daarom werd advies gevraagd aan de stedelijke dienst Monumentenzorg:
“Conform art. 5§2 van de stedenbouwkundige verordening – bouwcode dd. 25 oktober 2014 moet de beschrijvende nota van de bouwaanvraag voldoende informatie bevatten over het cultuurhistorisch profiel van de aanwezige elementen zodat vergunningverlenende overheid deze kan afwegen. Afhankelijk van de aard en omvang van de geplande werken kan er een CHE-rapport gevraagd worden met een meer uitgebreide bouwhistorische en beschrijvende studie van het gebouw. Er werd een beperkte historische nota toegevoegd aan het dossier.
Het pand maakt deel uit van het stadsgezicht Kardinaal Mercierlei en omgeving dat beschermd werd bij MB dd 4/3/1994 omwille van de architectuurhistorische en architecturale waarde. De omgeving is een waardevolle staalkaart van de beste architectuur die op het einde van de 19de eeuw en in het begin van de 20ste eeuw in de verstedelijkte wijken rond Antwerpen werd gebouwd. Verschillende bekende architecten verleenden hun medewerking in het tot stand komen van de buurt.
De straat met rechtlijnig tracé gelegen in oud Berchem, tussen de Generaal Lemanstraat en de Grotesteenweg, bestond reeds circa 1560 als onderdeel van de verkaveling van het Papenmoer door Hendrik van Berchem, en werd toen Kapellelei geheten naar de Heilig Kruiskapel ter hoogte van het Frederik de Merodeplein. Huidige naam bestaat sedert 1919, naar Désiré Félicien François Joseph Mercier (1857-1926), aartsbisschop van Mechelen van 1906 tot zijn overlijden, tot kardinaal benoemd in 1907. In 1909 werd de hele straat op dezelfde breedte gebracht, waardoor verschillende eigendommen tussen de Le Grellelei en Generaal Lemanstraat werden onteigend en opnieuw bebouwd.
Het betreft een residentiële straat met een homogene bebouwing van heren- en burgerhuizen uit het laatste kwart van de 19de en het eerste kwart van de 20ste eeuw.
Voorliggend pand behoort tot een geheel van drie gekoppelde neoclassicistische burgerhuizen, gebouwd in opdracht van Ed. Perremans (nummers 8-12), naar een ontwerp van de architect Ch. De Roeck uit 1893. Initieel gebouwd als lijstgevel van 2 bouwlagen onder een hellend dak, werd het pand nummer 8 in 1932 opgetrokken met een tweede verdieping. Niettegenstaande de kroonlijst werd bekleed, verhoogt het bewaarde schrijnwerk wel nog de authenticiteit van het pand.
De aangevraagde werken betreffen de inrichting van een zorgwoning op de verdieping. De achterbouw wordt gedeeltelijk vernieuwd. Het volume blijft nagenoeg hetzelfde. De voorgevel wordt gereinigd en plaatselijke hersteld en het buitenschrijnwerk wordt vernieuwd. De bewaarde interieurelementen zoals tegels, plankenvloeren, binnen schrijnwerk en stucwerkplafonds blijven na verbouwing ook behouden.
De inrichting van een zorgwoning binnen het huidige volume en de opwaardering van de ruimtes aan de tuinzijde doen geen afbreuk aan de vastgestelde erfgoedwaarde van het pand en worden dan ook gunstig geadviseerd vanuit oogpunt monumentenzorg.
De vooropgestelde reiniging en het plaatselijk herstel van de geschilderde bepleistering worden gewaardeerd. Het schrijnwerk zou in te slechte staat zijn om te kunnen behouden. Reconstructie naar bestaand model wordt opgelegd. Daarbij dienen gedetailleerde uitvoeringstekeningen voor bestelling en uitvoering voorgelegd te worden aan de stedelijke dienst monumentenzorg.
Oorspronkelijk werden de neoclassicistische gevels voorzien van houten schrijnwerk, geschilderd in een witte kleur. Om de authenticiteit van de gevel maximaal te bewaren, ook na vernieuwing schrijnwerk, wordt opgelegd om de ramen opnieuw in een witte kleur te voorzien.
Het is jammer dat de kroonlijst tijdens de komende verbouwing niet mee wordt aangepakt. Door deze werken nu uit te stellen, blijft de kans op schade aan het vernieuwde pleisterwerk bestaan en worden de oprechte en sterk gewaardeerde inspanning tot herstel van deze waardevolle gevel gedeeltelijk teniet gedaan door het behoud van beeld verstorende bekleding. Als voorwaarde wordt daarom toch ook opgelegd de kroonlijst te ontdoen van de later aangebrachte bekleding, te herstellen indien nodig te vernieuwen naar oorspronkelijk model.
De aanvraag wordt gunstig geadviseerd, mits volgende voorwaarden:
- Vernieuwing buitenschrijnwerk naar oorspronkelijk model. Gedetailleerde uitvoeringstekeningen vóór bestelling en uitvoering voor te leggen aan de stedelijke dienst monumentenzorg;
- Buitenschrijnwerk voorgevel te voorzien in wit geschilderd hout;
- Herwaardering kroonlijst door verwijderen van bekleding. Indien herstel niet mogelijk, reconstructie naar oorspronkelijk model, te schilderen in een witte kleur.”
Er werd advies gevraagd aan het Agentschap Onroerend Erfgoed. Het advies is gunstig als de handelingen voldoen aan volgende voorwaarden:
“De aanvraag omvat het verbouwen van een eengezinswoning met zorgwoning binnen het bestaand volume. De achtergevel wordt ter hoogte van het gelijkvloers opengetrokken door grotere raampartijen aan te brengen. Het pleisterwerk van de voorgevel wordt plaatselijk hersteld en de gevel wordt gereinigd. Het schrijnwerk is volgens de aanvrager in te slechte staat om te behouden, waardoor men de ramen wil vernieuwen naar origineel model, mits het aanbrengen van modern beslag en hoofrendementsbeglazing. Aangezien de aanvraag geen detailfoto’s van het bestaande schrijnwerk van de voorgevel bevat, is het moeilijk om de toestand van de ramen in te schatten. Via Google Streetview stellen we wel vast dat het schrijnwerk effectief minder goed bewaard is. Via Google Streetview stellen we vast dat het oorspronkelijk glas een lichte wemeling vertoond.
Voorwaarde waaraan het nieuwe schrijnwerk moet voldoen:
- het aanleveren van gedetailleerd fotomateriaal en opmetingstekeningen van de bestaande toestand vóór uitvoering.
- het herstel en de recuperatie van het bestaand hang- en sluitwerk. Enkel als het hang- en sluitwerk niet kan gerecupereerd worden, kan modern beslag toegestaan worden;
- Het nieuwe schrijnwerk dient uit dubbel glas met een getrokken buitenblad te bestaan.
- Het nieuwe schrijnwerk dient in een witte kleur geschilderd te worden.
- Het bovenste raam van de achtergevel dient ook in hout te worden uitgevoerd en niet in aluminium, conform de bestaande toestand.
Voorwaarde voor het herstel van de gevel:
- het aanleveren van een technische fiche van de herstelpleister.
- het bezorgen van een beschrijving van de reinigingstechniek.
Als er aan deze voorwaarden wordt voldaan, doet geen van de gevraagde handelingen afbreuk aan de bescherming. Als er niet aan de voorwaarden wordt voldaan, dan is het advies ongunstig.”
Vanuit stedenbouwkundig oogpunt sluiten wij ons aan bij het advies van de Stedelijke dienst Monumentenzorg en het advies van het Agentschap Onroerend Erfgoed. De voorwaarden uit dit advies maken integraal deel uit van deze vergunning.
Mobiliteitsimpact (onder andere toetsing parkeerbehoefte)
Het algemene principe is dat elke omgevingsvergunningsaanvraag een parkeerbehoefte genereert. Om te vermijden dat de parkeerbehoefte (geheel of gedeeltelijk) wordt afgewenteld op het openbaar domein, is het de bedoeling om parkeren maximaal op eigen terrein te voorzien. Dit is het zogenaamde POET principe (Parkeren Op Eigen Terrein).
De parkeerparagraaf is niet van toepassing aangezien de aanvraag betrekking heeft op de verbouwing van een eengezinswoning waarbij de functie en het aantal woongelegenheden ten opzichte van de bestaande toestand ongewijzigd blijven.
Advies aan het college
Advies over de stedenbouwkundige handelingen
Aan het college wordt voorgesteld om voor de stedenbouwkundige handelingen de omgevingsvergunning te verlenen onder voorwaarden.
Geadviseerde stedenbouwkundige voorwaarden
1. De voorwaarden uit de adviezen van de stedelijke dienst Monumentenzorg en het Agentschap Onroerend Erfgoed zijn strikt op te volgen:
- De vernieuwing van het buitenschrijnwerk dient te gebeuren naar oorspronkelijk model. Er moeten gedetailleerd fotomateriaal en opmetingstekeningen van de bestaande toestand vóór uitvoering en gedetailleerde uitvoeringstekeningen van het nieuwe schrijnwerk vóór bestelling en uitvoering worden voorgelegd.
- Enkel als het hang- en sluitwerk niet kan gerecupereerd worden, kan modern beslag toegestaan worden.
- Het nieuwe schrijnwerk dient uit dubbel glas met een getrokken buitenblad te bestaan.
- Het nieuwe schrijnwerk dient in een witte kleur geschilderd te worden.
- Het bovenste raam van de achtergevel dient ook in hout te worden uitgevoerd en niet in aluminium, conform de bestaande toestand.
- De bekleding van de kroonlijst dient te worden verwijderd. Indien herstel niet mogelijk is, dient de kroonlijst te worden gereconstrueerd naar oorspronkelijk model en in een witte kleur te worden geschilderd.
- Er moet een technische fiche van de herstelpleiste voorgelegd worden.
- Er moet een beschrijving van de reinigingstechniek bezorgd worden.
2. Na het beëindigen van de zorgsituatie dient dit te worden gemeld aan de gemeente met een meldingsformulier of online via het omgevingsloket.
3. Na uitvoering van de werken te voldoen aan de elementaire veiligheids-, gezondheids- en woonkwaliteitsvereisten opgelegd door de Vlaamse Codex Wonen van 2021 en Besluit van de Vlaamse Regering tot uitvoering van de Vlaamse Codex Wonen van 2021.
Het decreet van 25 april 2014 betreffende de omgevingsvergunning, het decreet houdende algemene bepalingen inzake milieubeleid, de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening, het decreet betreffende het integraal handelsvestigingsbeleid, het decreet betreffende het natuurbehoud en het natuurlijk milieu en hun uitvoeringsbesluiten zijn van toepassing.
Conform artikel 15 van het Omgevingsvergunningsdecreet is het college van burgemeester en schepenen voor zijn ambtsgebied in eerste administratieve aanleg bevoegd voor volgende aanvragen van:
Procedurestap | Datum |
Indiening aanvraag | 29 december 2021 |
Volledig en ontvankelijk | 27 januari 2022 |
Start openbaar onderzoek | geen |
Einde openbaar onderzoek | geen |
Gemeenteraad voor wegenwerken | geen |
Uiterste beslissingsdatum | 28 maart 2022 |
Verslag GOA | 7 maart 2022 |
naam GOA | Gerd Cryns |
Er zijn geen aanpalende eigenaars waarvan de scheidingsmuren met het project zouden worden opgericht, uitgebreid of afgebroken, die om hun standpunt gevraagd moesten worden.
Het college sluit zich integraal aan bij het verslag van de gemeentelijke omgevingsambtenaar en maakt dit tot zijn eigen motivatie.
Het college beslist de aanvraag tot omgevingsvergunning goed te keuren en aan de aanvrager de vergunning af te leveren, die afhankelijk is van de strikte naleving van volgende voorwaarden:
Algemene voorwaarden
de algemene voorwaarden die aan de vergunning zijn gehecht en er integraal deel van uitmaken.
Stedenbouwkundige voorwaarden
1. De voorwaarden uit de adviezen van de stedelijke dienst Monumentenzorg en het Agentschap Onroerend Erfgoed zijn strikt op te volgen:
- De vernieuwing van het buitenschrijnwerk dient te gebeuren naar oorspronkelijk model. Er moeten gedetailleerd fotomateriaal en opmetingstekeningen van de bestaande toestand vóór uitvoering en gedetailleerde uitvoeringstekeningen van het nieuwe schrijnwerk vóór bestelling en uitvoering worden voorgelegd.
- Enkel als het hang- en sluitwerk niet kan gerecupereerd worden, kan modern beslag toegestaan worden.
- Het nieuwe schrijnwerk dient uit dubbel glas met een getrokken buitenblad te bestaan.
- Het nieuwe schrijnwerk dient in een witte kleur geschilderd te worden.
- Het bovenste raam van de achtergevel dient ook in hout te worden uitgevoerd en niet in
aluminium, conform de bestaande toestand
- De bekleding van de kroonlijst dient te worden verwijderd. Indien herstel niet mogelijk is, dient de kroonlijst te worden gereconstrueerd naar oorspronkelijk model en in een witte kleur te worden geschilderd.
- Er moet een technische fiche van de herstelpleiste voorgelegd worden.
- Er moet een beschrijving van de reinigingstechniek bezorgd worden.
2. Na het beëindigen van de zorgsituatie dient dit te worden gemeld aan de gemeente met een meldingsformulier of online via het omgevingsloket.
3. Na uitvoering van de werken te voldoen aan de elementaire veiligheids-, gezondheids- en woonkwaliteitsvereisten opgelegd door de Vlaamse Codex Wonen van 2021 en Besluit van de Vlaamse Regering tot uitvoering van de Vlaamse Codex Wonen van 2021.
Het college beslist de plannen waarvan een overzicht als bijlage bij dit besluit is gevoegd, goed te keuren.