Op 1 februari 2022 werd namens de heer Burak Misirli, bestuurder van BV WEDWINKEL, een aanvraag gedaan om een convenant af te sluiten met BV WEDWINKEL (RPR 0832.913.264), met maatschappelijke zetel aan de Vilvoordesteenweg 146 te 1120 Brussel voor de exploitatie van een kansspelinrichting klasse IV, gelegen aan het Falconplein 18 B te 2000 Antwerpen.
De BV WEDWINKEL heeft op hogervermeld adres een vestigingseenheid voor een wedkantoor klasse IV sedert 10 december 2012. De BV WEDWINKEL beschikt over een kansspelvergunning F2 voor de exploitatie van de kansspelinrichting klasse IV op dit adres. De BV WEDWINKEL wenst deze kansspelvergunning F2 te hernieuwen op de eerstvolgende zitting van de Kansspelcommissie.
De uitbating van een vaste kansspelinrichting klasse IV moet op grond van artikel 43/4, §1 en 43/5, 6° van de Kansspelwet geschieden krachtens een convenant dat voorafgaandelijk wordt gesloten tussen de gemeente van vestiging en de uitbater. Deze bepalingen werden ingevoerd door de wet van 7 mei 2019 tot wijziging van de Kansspelwet van 7 mei 1999. Artikel 36 van de wijzigingswet bepaalde dat de houders van een kansspelvergunning F2, die op het tijdstip van de inwerkingtreding van deze wet over een vergunning beschikten, hun activiteiten onder dezelfde voorwaarden konden voortzetten. Pas ten vroegste twee jaar na de inwerkingtreding van de wet diende aan deze voorwaarden bij de aanvragen om hernieuwing voldaan te zijn. De wetswijziging trad in werking op 25 mei 2019.
Thans moet bij de aanvraag om hernieuwing dus rekening gehouden worden met voormelde voorwaarden. Dit betekent dat de aanvrager ervoor dient te zorgen dat de kansspelinrichting klasse IV niet gevestigd wordt in de nabijheid van onderwijsinstellingen, ziekenhuizen, plaatsen die vooral door jongeren bezocht worden, zulks behoudens een met redenen omklede afwijking die door de gemeente wordt toegestaan.
Om de kansspelvergunning F2 te hernieuwen bij de Kansspelcommissie is een convenant nodig tussen de BV WEDWINKEL en de stad Antwerpen.
De BV WEDWINKEL baat de kansspelinrichting gelegen aan het Falconplein 18 B te 2000 Antwerpen uit. Hiervoor beschikt zij over een kansspelvergunning F2 die nu hernieuwd moet worden. De hernieuwing van de kansspelvergunning F2 gebeurt driejaarlijks. Voorafgaandelijk moet thans een convenant afgesloten worden zoals bepaald in de wijzigingswet van 7 mei 2019.
De voorwaarden waar de aanvrager conform artikel 43/5 van de Kansspelwet aan moet voldoen om een kansspelvergunning F2 te kunnen verkrijgen, gelden eveneens voor het hernieuwen van dergelijke vergunning. Het gegeven dat er reeds een kansspelvergunning werd uitgereikt, doet geen afbreuk aan het feit dat er thans, na inwerkingtreding van de artikelen 43/4, §1 en 43/5, 6°, alsnog een convenant moet worden afgesloten. Aangezien deze wetswijziging pas in werking trad nadat de eerdere kansspelvergunning werd uitgereikt, behoudt de gemeente zijn discretionaire bevoegdheid te beslissen of en onder welke voorwaarden er thans een convenant wordt afgesloten. Het is immers pas na deze wetswijziging dat de gemeente door de convenantverplichting de bevoegdheid heeft gekregen daadwerkelijk een rol te spelen in de verkrijgingsprocedure voor een kansspelvergunning.
Artikel 43/5, 5° van de Kansspelwet bepaalt ondubbelzinnig dat ‘de aanvrager van het convenant ervoor moet zorgen dat een kansspelinrichting klasse IV niet gevestigd wordt in de nabijheid van onderwijsinstellingen, ziekenhuizen, plaatsen die vooral door jongeren worden bezocht, zulks behoudens met redenen omklede afwijking die door de gemeente wordt toegestaan.’
De parlementaire voorbereiding stipuleert verder dat: ‘Dat convenant bepaalt waar de kansspelinrichting wordt gevestigd, inzonderheid rekening houdend met onderwijsinstellingen, ziekenhuizen, plaatsen die vooral door jongeren worden onderzocht, plaatsen waar erediensten worden gehouden of gevangenissen.’ De concrete omstandigheden die een weigering om een convenant te kunnen sluiten kunnen verantwoorden, zijn derhalve niet beperkt tot de inrichtingen die uitdrukkelijk vermeld staan in hoger geciteerd artikel uit de Kansspelwet. Dit werd bevestigd door een arrest van het Grondwettelijk Hof van 9 december 2021 (arrest nr. 177/2021).
Er moet bij de beoordeling om al dan niet over te gaan tot het afsluiten van een convenant nagegaan worden of de voorgestelde locatie in de nabijheid van dergelijke inrichtingen gelegen is. De ingevoerde bepaling strekt ertoe om de risico’s in verband met de ligging van een vaste kansspelinrichting klasse IV te beperken en de spelers te beschermen. Dergelijk nabijheidsonderzoek is een determinerend motief in de afweging van de gemeente om in een individueel dossier te beslissen om al dan niet het convenant af te sluiten.
De stad Antwerpen investeert in een coherent en geïntegreerd drugbeleid. Naast middelenverslavingen wordt binnen dit beleid ook aandacht geschonken aan gedragsverslavingen, zoals gamen en gokken. Het is daarbij belangrijk om preventief en voor aanvang van de problematiek in te grijpen. Bijgevolg zijn uiterst belangrijke doelgroepen voor verslavingspreventie jongeren en kwetsbare personen.
Onderzoek toont immers aan dat het in contact komen met middelen of verslavende gedragingen op jonge leeftijd, het risico op verslaving op latere leeftijd verhoogt. Dit heeft te maken met de ontwikkeling van de hersenen: ‘Hoe eerder iemand begint, hoe meer invloed dit heeft op de ontwikkeling van de hersenen, hoe impulsiever iemand wordt, wat dan weer de kans op verslaving verhoogt. Dit is voor gokken net zo: problematische gokkers bleken telkens vroeger te zijn gestart met gokken - vaak al rond de leeftijd van 10 jaar - dan leeftijdsgenoten die (niet problematisch) gokken.’ (Shead, Derevensky & Gupta, 2010, Geel en Fisher in Bowden-Jones & Georges, 2015)
Antwerpen is een bruisende studentenstad en heeft ook heel wat (middelbare) scholen op het grondgebied. Geld inzetten op sportwedstrijden is de gokvorm die het meest frequent wordt beoefend door de Vlaamse studenten, zo blijkt uit onderzoek van de VAD. (Van Damme et al., 2022). Nog problematischer, hoewel gokken onder de 18 jaar verboden is, is de vaststelling dat 0,9% van de middelbare school jongeren een regelmatiger speler is bij sportweddenschappen en 7,7% aangeeft ooit te hebben gespeeld. (Rossiers, VAD Webinar, 2021, 19:38) Er kan bijgevolg niet aan voorbijgegaan worden dat hier zeer strikt op moet toegezien worden.
Het door WEDWINKEL BV voorgestelde vestigingsadres, ‘BETTICA’, bevindt zich sedert 10 december 2012 aan het Falconplein 18 B te 2000 Antwerpen. Deze vestigingsplaats bevindt zich in de nabijheid van tal van kwetsbare inrichtingen.
Na concreet onderzoek blijkt immers dat het wedkantoor ‘BETTICA’ zich in de nabijheid van diverse onderwijsinstellingen bevindt.
Het gaat onder meer om Academie Verbist met een kappersschool aan Falconplein 30 te 2000 Antwerpen. Hier worden kappersopleidingen en stages georganiseerd zowel voor minderjarigen als voor meerderjarigen. Dit instituut is op nauwelijks 34 meter wandelafstand gelegen van het wedkantoor.
Daarnaast zijn verschillende campussen van de Universiteit van Antwerpen gelegen in de nabijheid van voormelde inrichting. Het gaat om de campus aan de Prinsstraat 13 te 2000 Antwerpen, dewelke gelegen is op 650 meter wandelafstand. Daarnaast zijn ook de campussen aan de Kleine Kauwenberg 14 te 2000 Antwerpen en deze aan de Lange Nieuwstraat 101 te 2000 Antwerpen op respectievelijk 750 meter en 1100 meter wandelafstand verwijderd van de voorziene vestigingsplaats. Tevens is de campus “Stadswaag” van de Karel de Grote Hogeschool aan de Predikerinnenstraat 18 te 2000 Antwerpen op een geringe wandelafstand van 350 meter gelegen en heeft de Artesis Hogeschool Antwerpen aan de Paardenmarkt 93 te 2000 Antwerpen op 800 meter wandelafstand van de vooropgestelde locatie een campus. Ook de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten aan de Blindestraat 35 te 2000 Antwerpen is gelegen op een wandelafstand van 450 meter. In deze academie worden bachelor- en masteropleidingen in de beeldende kunsten aangeboden. Tot slot worden in ‘The Beacon’, gelegen aan Sint-Pietersvliet 7 te 2000 Antwerpen en op 400 meter wandelafstand verwijderd van de vestigingsplaats, door de Universiteit Antwerpen onderzoeksprojecten voltooid waardoor deze inrichting eveneens door studenten gefrequenteerd wordt.
Dagelijks brengt de aanwezigheid van deze inrichtingen tal van studenten in de omgeving op de been, die op weg naar hun studentenkot, horecagelegenheden of uitgaansmogelijkheden in ieder geval het wedkantoor passeren.
De nabijheid van voormelde onderwijsinstellingen volstaat op zich reeds om het convenant te weigeren op grond van artikel 43/5, 5° van de Kansspelwet.
Dit wordt tevens bevestigd door rechtspraak van de Raad van State: “Te dezen vermeldt de bestreden beslissing de afstanden van de onderwijsinstellingen tot de kansspelinrichting en aldus doet zij blijken van een in concreto onderzoek. Het nabijheidsverbod voor onderwijsinstellingen wil de scholieren behoeden voor de verleiding om een speelautomatenhal op te zoeken omdat zij de inrichting niet ver verwijderd weten of omdat het slechts een minimale inspanning vergt om ze te bereiken. De concrete beoordeling van de nabijheid betreft ipso facto de aantrekkingskracht van de kansspelinrichting en van de inspanning om er te geraken. De gedetailleerde opgave van de afstand tot de kansspelinrichting voor wat onder meer een aantal onderwijsinstellingen betreft, volstaat om te gewagen van een aantrekkingskracht die van de kansspelinrichting op die scholieren uitgaat.
(…)
De verzoekende partij maakt ook niet aannemelijk dat de vermelde afstanden voldoende ruim zijn opdat de scholieren een zekere inspanning moeten doen om de kansspelinrichting te bereiken.
Het motief betreffende de nabijheid van onderwijsinstellingen, dat de wettigheidstoetsing heeft doorstaan, volstaat op zich om de weigering van het gevraagde convenant te verantwoorden.” (RvS, nr. 208.789 van 9 november 2010).
Voorts moet ervoor gezorgd worden dat de vooropgestelde locatie niet in de nabijheid gelegen is van plaatsen die vooral door jongeren worden bezocht.
Het wedkantoor is evenwel gelegen aan een studentenbuurt waarbij studentenhuisvesting alom tegenwoordig is in de omliggende straten o.a. Kommekensstraat, Falconrui, Brouwersvliet, Oudeleeuwenrui, Huikstraat, … Er zijn bijgevolg zeer veel studenten woonachtig in de onmiddellijke omgeving van het wedkantoor hetgeen onvermijdelijk veel passage van jongeren aan het wedkantoor met zich meebrengt.
Bovendien maken talrijke horecagelegenheden (zoals onder meer fastfoodrestaurants, bijvoorbeeld Pita Falcon, gelegen aan het Falconplein 4 te 2000 Antwerpen op 56 meter wandelen en Frituur Falcon, gelegen aan de Oudeleeuwenrui 6 te 2000 Antwerpen op 120 meter wandelen van het wedkantoor), uitgaansgelegenheden (zoals onder meer Red & Blue, dancing aan de Lange Schipperskapelstraat 11 te 2000 Antwerpen op 350 meter loopafstand van het wedkantoor) en de verbinding vanuit de studentenbuurt richting “Het Eilandje” via het Falconplein, dat veel jongeren het wedkantoor dagelijks passeren.
Vanwege de nagestreefde sociale bescherming van jongeren betreft de aangevraagde vestigingsplaats aldus een ongeschikte locatie gezien de wet uitdrukkelijk verbiedt dat kansspelinrichtingen gelegen zijn in de buurt van plaatsen die vooral door jongeren worden bezocht. Dit wordt ook uitdrukkelijk door de Raad van State bevestigd:
Tevergeefs brengt verzoekster tegen die beoordeling in dat er dan blijkbaar geen enkele locatie in het centrum van Kortrijk aan de voorwaarden voor XII-3866-13/21het sluiten van een convenant kan voldoen. Daargelaten de feitelijke juistheid hiervan, gaat verzoekster er blijkbaar van uit dat een kansspelinrichting in het centrum mogelijk moet zijn. De Raad van State is geen dergelijk voorschrift bekend. Daarentegen bestaat er wel een wetsvoorschrift dat kansspelinrichtingen in de buurt van plaatsen die vooral door jongeren worden bezocht, verbiedt.
(…)
Wanneer dan ook de weigering op dat motief berust volstaat het ten aanzien van de formele-motiveringseis dat de prohibitieve nabijheid afdoende met redenen wordt omkleed. Te dezen is daaraan voldaan. Immers preciseert de bestreden beslissing welke door het voorschrift bedoelde inrichtingen of plaatsen te dicht bij de vestigingsplaats van verzoekster gelegen zijn en waarom, namelijk op welke afstand ze zich ten opzichte van de kansspelinrichting (slechts) bevinden.” (RvS nr. 197.781 van 13 november 2009)
Daarnaast zijn zowel Jack's Health Center als EDGE Antwerp gelegen in de onmiddellijke omgeving van het wedkantoor. Jack's Health Center is een fitnesscentrum aan de Verversrui 15 te 2000 Antwerpen op nog geen 150 meter wandelen van de vestigingsplaats. EDGE Antwerp is een trainingstudio waar sporttrainingen op maat georganiseerd worden. Deze inrichting is gevestigd aan Klapdorp 70A te 2000 Antwerpen, met name 270 meter loopafstand van het wedkantoor. Beide sportinstituten kunnen in ieder geval begrepen worden als ‘plaatsen waar jongeren samenkomen’ gelet op het doelpubliek waar sportcentra zich doorgaans op richten.
Bovendien is het zo dat leden en medewerkers van sportclubs, onterecht, denken op basis van hun kennis van sport en expertise hierover meer invloed te hebben op sportweddenschappen. Dat blijkt uit een recent onderzoek (Rosiers et al., 2020) waar het aandeel respondenten dat aangeeft in het laatste jaar op sportweddenschappen te hebben gegokt 5 tot 6 keer hoger ligt in vergelijking met de algemene Vlaamse bevolking. Ook lopen sportclubleden ongeveer 10 keer zoveel kans op risicovol gokken. Kijkend naar louter de laatstejaarsgokkers, vertoont zelfs een derde van de respondenten een risico-indicatie. Qua profilering van de meer risicovolle gokkers gelden mannen, jongere leden en – in iets mindere mate – teamsporters als groepen die vaker gokken op sportweddenschappen en/of meer gerelateerde risico’s lopen. (Rosiers, J., Moernaut, J., Möbius, D. & Wijgaerts, F. (2020). Survey sportweddenschappen: Onderzoeksrapport bevraging over sportweddenschappen onder leden en medewerkers van sportclubs. VAD)
Aan de aanwezigheid van beide sportclubs kan dus niet voorbijgegaan worden. De nabijheid van elk van bovengenoemde plaatsen, waar tevens veel jongeren samenkomen, volstaat om het sluiten van het convenant te weigeren.
Verder mogen de vaste kansspelinrichtingen klasse IV niet worden gevestigd in de nabijheid van ziekenhuizen (artikel 43/5, eerste lid, 5° van de wet van 7 mei 1999, ingevoegd bij artikel 24, 2° van de Kansspelwet). Uit lezing van de parlementaire voorbereidingen blijkt dat een wedkantoor niet mag worden gevestigd in de nabijheid van ziekenhuizen waar inzonderheid personen worden behandeld wegens spelgerelateerde problemen.
Het is zo dat problematische gokkers vaak psychische klachten hebben. In onderzoek bij gokkers in België werd de ‘Symptom Checklist’ (SCL-90R) gebruikt om na te gaan welke psychiatrische klachten gokkers zelf rapporteren. Problematische gokkers hadden een hogere score voor somatische klachten, angst, slaapproblemen en depressie in vergelijking met niet-problematische gokkers of risicogokkers. Risicogokkers hadden vergeleken met niet-problematische gokkers een hogere score voor angst en slaapproblemen (Minet et al, 2004). Ook Lorains, Cowlishaw & Thomas (2011) komen tot dezelfde conclusie: gokproblemen worden in grote mate geassocieerd met andere mentale gezondheidsproblemen en in het bijzonder met middelengebruik, stemmingsstoornissen en angststoornissen.
Om voormelde reden is de aanwezigheid van het Antwerps Drug Interventie Centrum (ADIC VZW) aan de Venusstraat 11 te 2000 Antwerpen, met name op 550 meter wandelafstand van het wedkantoor, uiterst relevant. Het Antwerps Drug Interventie Centrum is een psychosociaal revalidatiecentrum voor personen met problematisch druggebruik. Er wordt zowel korte opvang als langdurige residentiële en ambulante behandeling voorzien. Omwille van het sociaal risico is het geenszins wenselijk om een wedkantoor te vestigen in de nabijheid hiervan, aangezien het ADIC geestelijke gezondheidszorg aanbiedt aan verslavingsgevoelige personen. Ook deze overweging is afdoende om het sluiten van een convenant te weigeren.
De fysieke nabijheid of makkelijke beschikbaarheid van gokgelegenheden verhoogt de participatie aan gokken bij de bewoners uit de buurt. Zij zullen meer geld uitgeven aan gokspelen, alsook de prevalentie van problematisch gokgedrag neemt toe. (Vasiliadis, Jackson, Christensen & Francis, 2013; St-Pierre, Walker, Derevensky & Gupta, 2014). De aanwezigheid van tal van kwetsbare inrichtingen in de omgeving van het wedkantoor betreffen concrete lokale omstandigheden die de stad Antwerpen ertoe dwingen om het afsluiten van een convenant met BV WEDWINKEL (RPR 0832.913.264), met maatschappelijke zetel aan de Vilvoordesteenweg 146 te 1120 Brussel voor de exploitatie van een kansspelinrichting klasse IV, gelegen aan het Falconplein 18 B te 2000 Antwerpen, te weigeren.
Kansspelinrichtingen klasse IV zijn, op basis van artikel 43/4, §1 van de Kansspelwet, plaatsen die uitsluitend bestemd zijn voor het aannemen van weddenschappen. Het aannemen van weddenschappen vereist een kansspelvergunning F2. Behoudens de uitzonderingen bepaald in §5 van voormeld artikel, is het verboden weddenschappen aan te nemen buiten een kansspelinrichting klasse IV. De uitbating van een vaste kansspelinrichting klasse IV moet geschieden krachtens een convenant dat voorafgaandelijk wordt gesloten tussen de gemeente van vestiging en de uitbater. Het convenant bepaalt waar de kansspelinrichting wordt gevestigd alsook de nadere voorwaarden. In het convenant worden de openings- en sluitingsuren én de openings- en sluitingsdagen bepaald van de kansspelinrichtingen klasse IV en wordt vastgelegd wie het gemeentelijk toezicht waarneemt.
Om een kansspelvergunning klasse F2 te kunnen verkrijgen moet de aanvrager volgens artikel 43/5 van de Wet van 7 mei 1999 op de kansspelen, de kansspelinrichtingen en de bescherming van de spelers:
Artikel 43/4 van de Wet van 7 mei 1999 op de kansspelen, de kansspelinrichtingen en de bescherming van de spelers (Belgisch Staatsblad 30 december 1999).
De gemeenteraad heeft een algemene regelgevende bevoegdheid voor zaken van gemeentelijk belang tenzij de bevoegdheid is toegewezen aan een ander orgaan van de gemeente (artikel 40 Decreet Lokaal Bestuur).
De gemeenteraad weigert om met de BV WEDWINKEL (RPR 0832913264), met maatschappelijke zetel aan de Vilvoordesteenweg 146 te 1120 Brussel een convenant af te sluiten voor de exploitatie van een kansspelinrichting klasse IV, gelegen aan het Falconplein 18 B te 2000 Antwerpen.