De Post Zuid van Brandweer Zone Antwerpen is momenteel gehuisvest in de kazerne in de Paleisstraat 124. De infrastructuur van deze kazerne is fel verouderd en niet meer aangepast aan de hedendaagse normen.
In het bestuursakkoord 2019-2024 van stad Antwerpen werd opgenomen dat de vernieuwing van het brandweerpatrimonium wordt verdergezet.
In het meerjarenbeleidsplan van de brandweer 2020-2025 werd opgenomen dat de kazerne in de Paleisstraat wordt verlaten en vervangen door een nieuwe kazerne aan de Kielsevest.
De bouw van een nieuwe kazerne voor post Zuid werd voorzien op het perceel aan de Kielsevest 23-25-31-33 te 2018 Antwerpen. Het project was opgevat als een gecombineerd bouwproject met een brandweerkazerne, een ondergrondse parking, een commerciële ruimte en kantoren op de bovenliggende verdiepingen.
Historiek
Op 15 juni 2018 keurde de raad van bestuur van AG Vespa de projectdefinitie, het projectbudget en de architectenselectie goed en besliste ze de ontwerpwedstrijd op te starten en op 26 november 2018 stelde het directiecomité van AG Vespa DDB-architecten bvba aan voor de architectuuropdracht.
Op 30 april 2021 werd het gewijzigde algemeen kader goedgekeurd door de raad van bestuur van AG Vespa (jaarnummer 32) en het college van burgemeester en schepenen (jaarnummer 3431).
In december 2021 werd het aanbestedingsdossier voor het project afgerond. Het project was klaar om aanbesteed te worden, in afwachting van de vergunning.
De vergunning werd op 28 januari 2022 afgeleverd. Op 1 maart 2022 werd hiertegen echter namens twee partijen beroep aangetekend. De verdere aanbesteding en uitvoering van het dossier werd hierdoor tijdelijk stopgezet, in afwachting van verdere stappen in de procedure of beslissingen in het dossier.
Het project op site Kielsevest werd midden 2022 geëvalueerd in samenspraak met Brandweer Zone Antwerpen (BZA), de bedrijfseenheid Stadsontwikkeling en de stadsbouwmeester, in functie van de haalbaarheid voor de bouw van een kazerne Zuid op korte termijn.
In hoofdzaak werden de gevolgen van het indienen van een geheel nieuw aanvraagdossier onderzocht, zowel voor een alleenstaande kazerne als een kazerne in combinatie met kantoren. Het blijkt in beide gevallen moeilijk te zijn op de site Kielsevest een project te realiseren binnen een voor BZA aanvaardbare termijn, omwille van de waterproblematiek op het terrein. Recent werden de waterkaarten geactualiseerd. Deze geven aan dat de kans op overstromingen op de Kielsevest mogelijks groter is dan voorzien op de kaarten gehanteerd ten tijde van de vergunningsaanvraag. Er werd overleg gepleegd met de dienst Klimaat en Leefmilieu van de stad en mogelijks moeten er extra maatregelen getroffen worden zoals onder andere de aanleg van een extra bufferbekken voor overstromingswater (raming ongeveer 1.000.000,00 euro exclusief btw). Om hierover zekerheid te krijgen dient in overleg met Afdeling Klimaat en Leefmilieu en Aquafin een studie opgemaakt te worden. Deze moet nog worden opgestart, waardoor studie én aanleg van onder andere het bufferbekken enkele jaren in beslag zullen nemen. Bovendien is aansluitend mede hierdoor een project-MER (milieueffectenrapport) noodzakelijk bij het indienen van het nieuwe aanvraagdossier. Deze studie heeft een geschatte kost van 90.000,00 euro exclusief btw én een doorlooptijd na opstart van minstens 10 maanden.
Het perceel past binnen het stadsproject parking Desguinlei, één van de stadsprojecten in het kader van Ringstad. De Ringstadvisie streeft naar levendige stedelijke randen langs de Singel. Een beperkt programma met enkel het kleine volume van een brandweerkazerne op deze site betreft een onderbenutting van het potentieel van deze plek. De toekomstige ontwikkeling van de site wordt best meegenomen in de uitwerking van het Ringstadproject parking Desguinlei waarbinnen zowel de stadsontwikkeling als een oplossing voor de waterproblematiek op een grotere schaal samen kunnen worden bekeken voor dit hele gebied.
Stopzetting project op de Kielsevest
BZA wenst op zo kort mogelijke tijd de kazerne aan Paleisstraat te verlaten, gezien de huidige staat van die kazerne. Het blijkt echter niet evident te zijn om op relatief korte termijn een kazerne te realiseren op de Kielsevest gelet op de hierboven vermelde redenen.
Daarom wordt voorgesteld om het project voor Brandweerkazerne Post Zuid voor de site gelegen aan Kielsevest niet verder te zetten en het terrein aan Kielsevest verder binnen de Ringstadvisie te ontwikkelen als onderdeel van het stadsproject Parking Desguinlei. Alle pistes om de site te bebouwen zullen binnen het traject rond het stadsproject verder onderzocht worden. Voor de brandweerkazerne werd een alternatieve locatie gezocht.
In de tussentijd zal de huidige kazerne aan de Paleisstraat langer in gebruik worden gehouden. Hiervoor werden op 17 februari 2023 door het college van burgemeester en schepenen de nodige renovatiewerken aan deze kazerne goedgekeurd (jaarnummer 1001).
Opstart project op Digipolis II
De site bestaat uit twee kantoorgebouwen, Digipolis I en II met elk een eigen ondergrondse parkeergarage, en een bovengrondse parking. Momenteel is AG Digipolis nog gehuisvest in beide gebouwen.
Uit onderzoek blijkt dat binnen de Digipolis-site het kantoorgebouw Digipolis II het best in aanmerking komt voor de gedeeltelijke implementatie van een brandweerkazerne, omwille van een aantal redenen:
Stad Antwerpen is eigenaar van het gebouw Digipolis II, gelegen aan de Generaal Armstrongweg 1 / Emiel Vloorsstraat te 2020 Antwerpen, kadastraal gekend als 9e afdeling, sectie I, nr. 2479 L002.
Heraanleg Emiel Vloorsstraat
De Emiel Vloorsstraat wordt in het kader van de realisatie van Ringpark Zuid heraangelegd. De straat wordt verkeersarm, met een sterke nadruk op openbaar vervoer in een eigen bedding. Deze eigen bedding is voor BZA een uitstekend middel om uit te rukken bij interventies, zonder gehinderd te worden door gemotoriseerd verkeer.
Haalbaarheidsstudie
Het gebouw Digipolis II omvat een sokkel van 2 bouwlagen, een bovenliggend kantoorgebouw van 5 bouwlagen en een toren van 5 bouwlagen.
Uit een eerste screening lijkt het mogelijk te zijn een deel van het programma van de kazerne in het linkse deel van de sokkel van Digipolis II te voorzien, aangevuld met een voertuigenhal op de open ruimte naast het gebouw. De nodige ontsluitingen van kazerne en gebouw kunnen worden herbekeken binnen het ruimtelijk kader voor het gebied van de Groothandelsmarkt en de Emiel Vloorstraat.
Dezelfde screening toont dat het door deze opstelling mogelijk moet zijn om het gehele gebouw zodanig in te delen dat een aanvullende functie binnen de resterende oppervlakte van meer dan 5.000m² mogelijk blijft. Er is momenteel evenwel nog geen zicht op een geschikte aanvullende functie.
Om deze redenen wordt voorgesteld om in samenspraak met Brandweer Zone Antwerpen te starten met een haalbaarheidsstudie voor deze site. Deze studie omvat onder andere het verzamelen van gegevens omtrent de site en het gebouw, het afstemmen met stedelijke diensten, het bekijken van de technische haalbaarheid enzovoort. Op basis van deze haalbaarheidsstudie zal een projectdefinitie worden opgesteld, als basis voor een ontwerpwedstrijd voor de aanstelling van een architect.
Integrale aanpak
De gebouwen van Digipolis dateren uit de jaren ’90 en hebben een opfrissing nodig. Bovendien is het wenselijk om bij de uitbreiding van het gebouw van Digipolis II te zorgen voor een architectonisch geheel. De mogelijkheden inzake integrale aanpak van het gehele gebouw zullen mee worden opgenomen in het verdere traject.
Artikel 30, §1 van de wet van 17 juni 2016 inzake overheidsopdrachten bepaalt met betrekking tot in- housetoezicht volgende voorwaarden:
1° de aanbestedende overheid oefent op die rechtspersoon toezicht uit zoals op haar eigen diensten;
2° meer dan 80 % van de activiteiten van de gecontroleerde rechtspersoon behelst de uitvoering van taken die hem zijn toegewezen door de controlerende aanbestedende overheid of door andere, door diezelfde aanbestedende overheid gecontroleerde rechtspersonen; en
3° er is geen directe participatie van privékapitaal in de gecontroleerde rechtspersoon, met uitzondering van geen controle of blokkerende macht opleverende vormen van participatie van privékapitaal, vereist krachtens de nationale wetgeving, in overeenstemming met de verdragen, die geen beslissende invloed uitoefenen op de gecontroleerde rechtspersoon.
Artikel 56 §3, 4° van het Decreet Lokaal Bestuur bepaalt dat het college bevoegd is voor het voeren van de plaatsingsprocedure, de gunning en de uitvoering van overheidsopdrachten.
Op 25 november 2019 (jaarnummer 652) keurde de gemeenteraad de beheersovereenkomst 2019-2024 tussen de stad Antwerpen en AG Vespa goed. Specifiek met betrekking tot realisatie van bouw- en onderhoudsprojecten van het stedelijk patrimonium zijn onder andere volgende artikels van toepassing:
Het stopzetten van het project op de Kielsevest heeft een impact op de budgetten van stad Antwerpen en AG Vespa. Hieronder de budgettaire impact, opgedeeld in vier rubrieken.
1. Eigendomspositie grond
AG Vespa is eigenaar van de percelen Kielsevest 23, 25, 31, 33 en zonder nummer in 2018 Antwerpen. Deze werden door de stad ingebracht bij AG Vespa via de achtergestelde lening op het vast actief op 11 juni 2010 voor 850.000,00 euro. Deze eigendommen zijn commercieel patrimonium van AG Vespa en kadastraal gekend onder Antwerpen, 9de afdeling, sectie I, perceelnummers 1952/R/4, 1952/P/4, 1952/N/4, 1952/M/4, 1952/L/4en 1952/K/4.
Voor het aandeel brandweerkazerne binnen het totaalproject, zou een eigendomsoverdracht om niet terug van AG Vespa naar stad gebeuren. Dit werd begroot op 251.391,00 euro en ingeschreven bij AMJP6 op budgetadressen:
Deze budgetten zullen geschrapt worden bij AMJP7.
2. Projectbudget Brandweerkazerne Kielsevest
De bouw van een brandweerkazerne voor Brandweer Zone Antwerpen was voorzien in opdracht en voor rekening van de stad. De bouw van kantoren, een commerciële ruimte en een ondergrondse parking, was voorzien in opdracht en voor rekening van AG Vespa.
Het vastgelegde projectbudget voor het deel van de brandweerkazerne bedraagt 7 584 469,91 euro inclusief btw en bouwkost, erelonen, ondersteunende kosten, begeleidingskost. Daarnaast werd voor de aanleg van een doorsteek doorheen de middenberm van de Singel / Desguinlei een budget van 121.000,00 euro inclusief btw voorzien.
Deze middelen zijn voorzien op boekingsadressen:
De uitgaven van het project aan de Kielsevest (kazerne en kantoren) bedragen op heden 1.911.729,64 euro inclusief btw en inclusief begeleidingskosten. Dit bedrag houdt reeds rekening met de geraamde verbrekingsvergoeding die door de stopzetting verschuldigd is aan DDB-architecten. Deze verbrekingsvergoeding is conform de contractuele bepalingen.
Het aandeel van de brandweerzone binnen het totaalproject bedraagt 29,74% (college 30 april 2021, jaarnummer 3431). Volgens deze verdeelsleutel, werden er 568.548,39 euro inclusief btw aan kosten gemaakt op de brandweerkazerne. De bestelbon 4005497895 voor de brandweerkazerne werd verlaagd naar dit bedrag van 568.548,39 euro incl. BTW.
Dit betekent dat er 7.136.921,52 euro terug vrij komt binnen de hierboven genoemde boekingsadressen voor de bouw van een nieuwe brandweerkazerne op een andere locatie.
3. Lening voor kantoren Kielsevest
Het projectbudget voor het deel van de parking, commerciële kop en kantoren werd geraamd op 14.807.177,99 euro exclusief btw. AG Vespa wilde deze kantoren business to business (B2B) verhuren, en had zo genoten van BTW-aftrekbaarheid. Derhalve worden de bedragen meegedeeld exclusief BTW.
Om dit project te realiseren, werd er vanuit de stad bij AMJP3 een renteloze achtergestelde lening voor 80% van de bouwkost (11.845.742,27 euro) ingeschreven op boekingsadres 2022-2025/5174540000/2903430/2SBS070203PA4118/SUB_NR/2SA080119.
Dit budget zal, zoals het budget voorzien voor de eigendomsoverdracht om niet (zie punt 1), bij AMJP7 geschrapt worden.
4. Opstartbudget en doorfacturatie project Digipolis II
Er wordt voorgesteld om een bedrag van 189.500,00 euro exclusief btw (229.295,00 euro inclusief btw) te reserveren van het projectbudget Brandweerkazerne post Zuid om het project op de site van Digipolis II te kunnen opstarten.
Dit opstartbudget omvat onder andere alle interne en externe kosten voor technische onderzoeken (grondonderzoek, opmeting terrein, nazicht stabiliteit en technieken, begeleidingskost,…), de opmaak van de projectdefinitie en alle bijhorende kosten die nodig zijn tot de wedstrijdprocedure.
Deze middelen zullen via IKA-light verschoven worden vanuit de middelen van kazerne Kielsevest op
2022- 2025/53226000000/221/2VGS010503PA4118/SUB_NR/ 2SA030410 naar 2023/53226000000/221/2VGS010503V02572/SUB_NR/ 2SA030410.
AG Vespa zal de kosten integraal doorfactureren naar de stad.
Het college van burgemeester en schepenen keurt de stopzetting goed van het project Brandweerkazerne Post Zuid op de locatie aan de Kielsevest 23-25-31-33, 2018 Antwerpen.
Het college van burgemeester en schepenen geeft opdracht de voorziene financiering van stad Antwerpen via een achtergestelde renteloze lening aan AG Vespa voor deel kantoren, commerciële ruimte en parking, voor een bedrag van 11.845.742,27 euro, zijnde 80% van het totaal geraamd bedrag 14.807.177,99 euro exclusief btw, te schrappen bij AMJP7.
Het college keurt goed om de haalbaarheidsstudie voor het project Brandweerkazerne Post Zuid op te starten op de site van Digipolis II aan de Generaal Armstrongweg 1/Emiel Vloorsstraat te Antwerpen voor een bedrag van 229.295,00 euro inclusief btw.
Omschrijving | Bedrag | Boekingsadres | Bestelbon |
onderzoek kazerne Digipolis II door AG Vespa, Paradeplein 25, 2018 Antwerpen Ondernemingsnummer: BE0267402076 IBAN: BE37 0910 1270 6928 | 229.295,00 euro incl. BTW | Budgetplaats: 5322600000 Budgetpositie: 221 Functiegebied: 2VGS010503V02572 Subsidie: SUB_NR Begrotingsprogramma: 2SA030410 Budgetperiode: 2300 | 4005546081 |
Het college geeft opdracht aan:
AG Vespa | Haalbaarheidsstudie opstarten. |