2023_CBS_00612 - Opvang tijdelijke ontheemden uit Oekraïne - Versneld inschrijven Vlaamse subsidies en ontvangsten uit maandelijkse vergoeding en verdere financiering in kader van opvang tijdelijk ontheemden uit Oekraïne - Goedkeuring

Op 25 maart 2022 (jaarnummer 2490) keurde het college de oprichting van het Oekraïnefonds goed voor de financiering van de collectieve opvang van Oekraïense oorlogsvluchtelingen en de daaraan verbonden kosten. Ook in 2023 zijn middelen nodig voor de verdere collectieve opvang van Oekraïense oorlogsvluchtelingen. Momenteel zijn hiervoor nog geen middelen in het meerjarenplan 2020 - 2025 voorzien.

Vlaamse subsidies in functie van de opvang van tijdelijk ontheemden uit Oekraïne:

Op 8 april 2022 keurde de Vlaamse Regering "Besluit van de Vlaamse Regering tot toekenning van een subsidie aan lokale besturen voor de opbouw van opvangcapaciteit voor tijdelijk ontheemden uit Oekraïne, tot wijziging van diverse besluiten van de Vlaamse Regering en tot intrekking van het besluit van de Vlaamse Regering van 14 maart 2022 tot toekenning van een subsidie aan lokale besturen voor het creëren van bijkomende opvangplaatsen voor de tijdelijk ontheemden uit Oekraïne" goed.

Op basis van de modaliteiten vermeld in dit besluit van de Vlaamse Regering werd in eerste instantie een inschatting gemaakt van deze subsidies en deze versneld aangewend in kader van de opvang van tijdelijk ontheemden uit Oekraïne (jaarnummers 5342 en 8162). In aanpassing 6 van het meerjarenplan 2020-2025 werden deze Vlaamse subsidies voor een bedrag van 9 miljoen euro budgettair ingeschreven.

Bovenstaand subsidiebesluit werd laatst gewijzigd op 18 november 2022. Op basis van dit besluit komt de Stad Antwerpen in 2023 opnieuw in aanmerking voor verdere Vlaamse subsidies, zowel algemene subsidies, als specifieke subsidies voor publieke opvangplaatsen en voor het nooddorp op Linkeroever. Dit besluit houdt op uitwerking te hebben op 30 juni 2023. Er is momenteel nog geen duidelijkheid omtrent de financiering na 30 juni 2023. 

De algemene subsidie wordt bepaald op basis van het aantal in het rijksregister in Antwerpen ingeschreven Oekraïense tijdelijk ontheemden op 28 februari 2023. De inschatting van de te verwachten subsidie is gebaseerd op het aantal in het Rijksregister in Antwerpen ingeschreven Oekraïense tijdelijk ontheemden op 10 januari 2023.

Voor publieke opvangplaatsen (zoals Kalverveld) komt stad Antwerpen in aanmerking voor een eenmalige forfaitaire subsidie per slaapplek en een maandelijkse forfaitaire subsidie per slaapplek.

Voor specifieke opvangplaatsen (zoals Hof ter Beke) komt stad Antwerpen in aanmerking voor een forfaitaire subsidie per slaapplek en per dag (mits aftrek van een forfaitair bedrag per toegewezen slaapplek per dag).

Voor het nooddorp komt stad Antwerpen in aanmerking voor een eenmalige forfaitaire subsidie per slaapplek en een subsidie ten bedrage van reële kosten van het nooddorp (mits aftrek van een forfaitair bedrag per toegewezen slaapplek per dag).

Deze subsidies zijn momenteel niet voorzien in het stedelijk meerjarenplan 2020-2025.

Ontvangsten uit maandelijkse vergoeding:

Het college besliste op 3 juni 2022 (jaarnummer 4527) om een maandelijkse vergoeding van 591 euro aan te rekenen per unit op het nooddorp Linkeroever.

In aanpassing 6 van het meerjarenplan 2020-2025 werd voor 2023 een ontvangstkrediet voorzien van 638.300 euro. Dit omvat de maandelijkse vergoeding van 180 units voor 6 maanden (januari – juni).

Om de kosten van het nooddorp te financieren is het daarom aangewezen om bijkomend ook de ontvangsten voor de periode (juli – december) voor een bedrag van 638.300 euro versneld in te schrijven.

Ook voor Kalverveld zal een maandelijkse vergoeding van 591 euro per kamer aangerekend worden. Om de kosten voor Kalverveld te financieren is het daarom aangewezen om ook deze ontvangsten versneld in te schrijven.

Verdere financiering opvang tijdelijke ontheemden uit Oekraïne:

De uitgaven voor de opvang van tijdelijke ontheemden uit Oekraïne in 2023 worden geraamd op 11.498.200 euro. Deze uitgaven kunnen grotendeels gefinancierd worden door bovenstaande Vlaamse subsidies en ontvangsten uit maandelijkse vergoeding, voor een totaalbedrag van  7.008.700 euro (waarvan reeds 638.300 euro aan ontvangsten uit maandelijkse vergoedingen voor de periode jan - juni voorzien in AMJP6). Daarnaast kunnen voor 200.000 euro investeringen gefinancierd worden na overdracht van middelen uit het restbudget van het Oekraïnefonds - investeringen 2022.

Hierdoor blijft er in 2023 nog een te financieren saldo van 4.289.500 euro.

Voor de financiering van het dossier Kalverveld (huur en exploitatie) zijn er, naast middelen in 2023, ook middelen nodig in 2024 en 2025, voor een jaarlijks bedrag van 1.088.500 euro.

Voor deze nog te financieren bedragen wordt voorgesteld om in afwachting van duidelijkheid over bijkomende subsidies voor de tweede helft van 2023, middelen uit de rekening 2022 versneld in te schrijven (totaal 6.466.500 euro). Deze versnelde inschrijving zal later verwerkt worden in de zevende aanpassing van het meerjarenplan.

In het kader van de verdere opvang van Oekraïense oorlogsvluchtelingen is het van belang dat deze Vlaamse subsidies (als exploitatie-ontvangsten), ontvangsten uit de maandelijkse vergoedingen  en middelen uit de rekening 2022 snel en efficiënt kunnen worden ingezet. In de beleids- en beheercyclus die van toepassing was in vorige legislatuur (2013-2018), bestond de mogelijkheid om een interne kredietaanpassing toe te passen (artikel 28 BVR 25 juni 2010). Hierbij konden ontvangsten en uitgaven budgettair verhoogd worden, zonder een budgetwijziging uit te voeren. Op die manier konden middelen snel worden ingezet. In de huidige beleids- en beheercyclus (BVR 26 juni 2018) is deze mogelijkheid niet meer expliciet vermeld. Bij de decretale grenzen voor kredietbewaking wordt er gekeken naar de totale geraamde exploitatie-uitgaven of investeringsuitgaven als uiterste grens voor de som van de aanrekeningen op exploitatie of investeringen. De diepere inhoudelijke onderverdeling (zoals doelstelling, budgetpositie,...) werkt niet beperkend, in tegenstelling tot de beperking die er vroeger was op niveau van het beleidsdomein. Hierdoor wordt het mogelijk om een bijkomend uitgavenkrediet in het meerjarenplan op exploitatie of investeringen op te nemen en onmiddellijk te besteden. Voor de uitgaven verbonden aan de onvoorziene ontvangsten opgesomd onder 'aanleiding en context' wordt voorgesteld om, in afwijking van het organisatiebeheersingssysteem, uitzonderlijk de voorgestelde methode aan te wenden in afwachting van de zevende aanpassing van het meerjarenplan 2020-2025. Aangezien er in dit geval ontvangsten toegekend zijn en deze nog kunnen worden verwerkt bij de zevende aanpassing van het meerjarenplan, is er geen risico op een blijvende impact op de financiële evenwichten. Financiën/meerjarenplan zal erop toezien dat de totale aanrekeningen op exploitatie-uitgaven het initieel geraamd bedrag van de exploitatie-uitgaven na de zesde aanpassing van het meerjarenplan, niet overschrijden. 

Er zal in afwachting van de zevende aanpassing van het meerjarenplan 2020-2025 een negatieve exploitatie-uitgave worden opgenomen in 2023, 2024 en 2025 voor het totaal van de toegevoegde bedragen. Deze uitgaven zullen in het meerjarenplan worden verwerkt zoals aangegeven in bijlage. 

Voor het besteden van deze middelen zijn de gewone bestelprocedures van kracht.

In het kader van de opvolging en de verantwoording van de gemaakte kosten voor het bekomen van Vlaamse subsidies, werden volgende aparte projectnummers aangemaakt: Nooddorp Linkeroever (PA6662), Appartementen De Tol (PA6663), WZC De Tol (PA6664), Hof ter Beke (PA6972), Zorgpunten Oekraïne (PA6979) en Kalverveld (PA7105).

De uitgaven worden in afwachting van de zevende aanpassing van het meerjarenplan opgenomen zoals vermeld in bijlage. De ontvangsten zullen bij de zevende aanpassing van het meerjarenplan worden ingeschreven als volgt:

Subsidies Vlaamse overheid:

Maandelijkse vergoeding: