In het kader van het Horizon Europe-programma staat de call HORIZON-HLTH-2023-DISEASE-03-03: Interventions in city environments to reduce risk of non-communicable disease (vrij vertaald als Interventies in stedelijke omgevingen om het risico op niet-overdraagbare ziektes te verlagen) open met als deadline 13 april 2023.
Met die oproep wil de Europese Commissie wetenschappelijk onderbouwde interventies in steden ondersteunen, die gezond gedrag stimuleren en het potentieel hebben om het risico op chronische ziektes en multimorbiditeit te verlagen.
De stad Antwerpen kreeg via de afdeling Talentontwikkeling en Vrijetijdsbeleving/beleidsdomein Sport de vraag van de Universiteit Antwerpen, die als coördinator optreedt, om deel te nemen aan een projectvoorstel 'City-Move' voor deze oproep.
Met City-Move wil het consortium het Global Action Plan over fysieke activiteit van de Wereldgezondheidsorganisatie (Global Action Plan on physical activity, kortweg GAPPA) in zes steden op drie continenten implementeren, aangepast aan de lokale context. Daarnaast wil het een kader ontwikkelen om te evalueren in welke mate interventies repliceerbaar en opschaalbaar zijn in andere contexten. Daarvoor heeft het consortium in elk van de zes steden twee interventies geïdentificeerd om de lokale implementatie en evaluatie ervan te faciliteren: één interventie waarvan de implementatie al vergevorderd of afgerond is en één die nog in een vroeger stadium zit en kan bijgestuurd worden op basis van wetenschappelijk onderzoek. Voor alle initiatieven zal het consortium onderzoeken wat de lokale effecten zijn op vlak van gezondheid.
Het consortium bestaat uit acht universiteiten en gezondheidscentra uit de hele wereld zoals Universidad Nacional Agraria La Molina (Lima), University of Essex en Erasmus University Rotterdam. De andere steden zijn Bogota, Kampala, Lima, Ljubljana en Rotterdam. Het consortium wordt geleid door de Universiteit Antwerpen, afdeling Family Medicine and Population Health.
In overleg met de Universiteit Antwerpen identificeerde de stad Antwerpen twee initiatieven voor dit project. Het initiatief 'Plein vol gezondheid' op de Paardenmarkt, als vergevorderd initiatief, zal als case gebruikt worden om te analyseren in functie van het evaluatiekader. De bedoeling van 'Plein vol gezondheid' is draagvlak creëren voor een gezonde publieke ruimte. Een tijdelijke herinrichting van een plein met ruimte voor fietsen, wandelen en ontmoeten, aandacht voor groen en de mogelijkheid om workshops te organiseren laat toe om te experimenteren. De buurt wordt warm gemaakt voor een nieuwe invulling van het plein en het is meteen ook een kans om bewoners te sensibiliseren. Het onderzoek bekijkt in welke mate de implementatie van de vergevorderde initiatieven succesvol was op vlak van lokale aanvaarding, bereik, duurzaamheid, enz. Per case zal ook geëvalueerd worden wat de resultaten op vlak van gezondheid en daarbuiten zijn.
De tweede case, het initiatief in startfase, is 'G.I.R.L.'. Hoewel urban sports (sportactiviteiten in een stedelijke setting, los van sportorganisatie) in de lift zitten, zijn meisjes tussen 12 en 18 jaar erin ondervertegenwoordigd. De stad Antwerpen en de Hogeschool West-Vlaanderen bundelen voor 'G.I.R.L.' de krachten en brengen verschillende stakeholders met kennis over waarom die meisjes minder deelnemen aan zulke activiteiten samen. De bedoeling is om die gebundelde expertise te laten terugvloeien naar de praktijk om meisjes te stimuleren om meer deel te nemen aan sport- en bewegingsactiviteiten in de stad. In het kader van het Europese project 'City-Move' zullen analyses en resultaten ingezet worden om de manier waarop 'G.I.R.L.' lokaal wordt geïmplementeerd te optimaliseren. Daarbij kijken de onderzoekers van 'City-Move' naar de manier waarop het initiatief is aangepast aan de lokale context en of het plan voor implementatie doeltreffend en haalbaar is. Ook de lokale stakeholders worden bij dat proces betrokken.
Het project past in het reguliere beleid van Talentontwikkeling en Vrijetijsbeleving/beleidsdomein Sport en zal binnen het bestaande personeelskader worden uitgevoerd. De stad Antwerpen zal voor dit project data aanleveren over de twee geselecteerde initiatieven, workshops organiseren als living lab en in gesprek gaan met de lokale stakeholders.
Met de resultaten van het wetenschappelijke onderzoek van zowel Antwerpse als andere cases, draagt het project bij aan de kwaliteit van geplande initiatieven rond beweging in de stad Antwerpen. Daarmee past het project in de doelstellingen die in het bestuursakkoord geformuleerd staan over de stad Antwerpen als harmonieuze en bewegende stad. De Antwerpenaren worden aangespoord en ondersteund om te bewegen en zo hun mentale en fysieke gezondheid en de samenhorigheid in de stad te bevorderen.
De duur van 'City-Move' is 48 maanden met voorziene startdatum 1 januari 2024.
Art. 8 van het besluit van de gemeenteraad van 25 maart 2019 (jaarnummer 154): het college is bevoegd om namens de stad Antwerpen in te tekenen op projectoproepen die worden georganiseerd door een hogere overheid en om met diezelfde overheid daarover overeenkomsten te sluiten.
Het gevraagde subsidiebudget is nog niet definitief maar zal in totaal voor het gehele consortium maximum vier miljoen euro bedragen. Het aandeel voor de stad Antwerpen wordt nog onderhandeld maar wordt geschat op 50.000,00 euro, voorzien voor personeels- en reiskosten. Het project zal worden uitgevoerd met bestaand personeel. De verwachte inzet vanuit de stad Antwerpen is 0,25 VTE in 2025 en 2026. Horizon Europe financiert 100%; er hoeft geen stedelijke cofinanciering te worden voorzien.
Als het project wordt goedgekeurd, staat de dienst Talentontwikkeling en Vrijetijdsbesteding/beleidsdomein Sport in voor de opvolging van het project binnen de stad. Als het project wordt geselecteerd voor subsidiëring, zal de deelname met het definitieve projectbudget opnieuw worden voorgelegd aan het college, samen met de subsidie- en consortiumovereenkomst. Op dat moment zullen ook de boekingsadressen voor de verrekening van de uitgaven en ontvangsten en de subsidiefiche worden opgenomen.
Het college keurt de deelname aan Horizon Europe-projectvoorstel 'City-Move' goed.