2023_CBS_03178 - Cultuur - Overeenkomst Braemhuis. Ondertekening - Goedkeuring

Het Renaat Braemhuis, gelegen aan de Menegemlei 23 te 2100 Deurne, werd beschermd als monument op 3 april 1995. In 1999 werd de woning door Renaat Braem geschonken aan de Vlaamse Gemeenschap. De schenking omvatte niet alleen zijn woning met inbegrip van de volledige inboedel, maar ook zijn archictecturale en artistieke nalatenschap. In 2018 werd het Renaat Braemhuis door de Vlaamse Gemeenschap overgedragen aan de stad Antwerpen waarbij de stad zich engageert om, naast het dragen van de kosten voor het onderhoud en de nutsvoorzieningen, het pand te ontsluiten naar het publiek. Het Renaat Braemhuis wordt vandaag bestemd als huismuseum.

De gemeenteraad adviseerde op 19 december 2016 (jaarnummer 847) principieel gunstig op de overname van het Renaat Braemhuis door de stad Antwerpen onder bepaalde voorwaarden.

In functie van dringende instandhoudingswerken liet AG Vespa in 2018 een beheersplan opstellen door MAAT_WERK architecten bvba (jaarnummer 6007).

In 2021 heeft de stad een diepgaande studieopdracht besteld bij Origin Architecture&Engineering cvba met als doel een plan van aanpak voor te stellen om bestaande problemen in de woning te verhelpen (jaarnummer 5876).

Het interieur en de inboedel van Renaat Braem en Elza Severin dragen bij tot de historische en artistieke waarde van de woning. Het huis en de inrichting dienen als een ondeelbaar geheel te worden beschouwd. Dit vraagt het instandhouden, toegankelijk maken en bewaren ten behoeve van het algemeen belang van de woning. De erfgoedwaarden moeten worden bewaard en voor de huidige en toekomstige generaties worden ontsloten.

In haar recente verkenningsronde in functie van een duidelijke visie op de toekomstige bestemming en het beheer van het Braemhuis sprak de stad Antwerpen onder meer met Herita en met het VAi (Vlaams Architectuurinstituut). Beide tonen hun bijzondere interesse in een samenwerking met de stad en met elkaar voor de toekomstige bestemming van het Renaat Braemhuis.

Herita heeft de ambitie om uit te groeien tot de National Trust van Vlaanderen en een brede waaier aan historische plekken in Vlaanderen te beheren, restaureren en ontsluiten. Het Braemhuis sluit hier perfect bij aan als iconische plek met veel potentieel op vlak van ontsluiting. Herita wil dan ook zeer graag het beheer en de brede ontsluiting hiervan op zich nemen.

Herita en VAi zijn ervan overtuigd dat samenwerken zal bijdragen tot een sterkere ontsluiting. Het is belangrijk goed af te bakenen wie welke rol op zich neemt. Het uitgangspunt is dat Herita de beheerder wordt en dus ook verantwoordelijk is voor het geheel van de publieksontsluiting. Het VAi ondersteunt vanuit hun expertise en kennis, en kan delen van de publiekswerking op zich nemen, bijvoorbeeld door een educatief programma voor één of meerdere doelgroepen uit te werken. Het VAi vertrekt hierbij van het potentieel van de woning, en de relatie tussen de site en het archief van Renaat Braem, dat nog deels in situ wordt bewaard, maar wil ook expertise opbouwen en delen rond andere archictectuurarchieven.

In dit collegebesluit ligt daarom de overeenkomst 'Nieuwe bestemming Braemhuis' voor met hierin enkele principiële ambities over bestemming, ontsluiting, samenwerking en tijdelijk gebruik.
Deze overeenkomst gaat vooraf aan de opmaak van een definitieve overeenkomst.