2023_CBS_05938 - Economie en industrie - BlueChem XL. Leningovereenkomst. Ondertekening - Goedkeuring

In het bestuursakkoord van de stad Antwerpen voor de legislatuur van 2013-2018 van 20 december 2012 engageert de stad Antwerpen zich om het BlueChem-project financieel te ondersteunen en hiervoor vier miljoen euro in haar meerjarenplan te voorzien.

Op 22 november 2016 (jaarnummer 724) keurde de gemeenteraad de samenwerkingsovereenkomst betreffende de realisatie en exploitatie van een duurzame chemie-incubator op Blue Gate Antwerp nv goed.

In januari 2017 werd BlueChem Building nv opgericht door de publieke partners Autonoom Gemeentebedrijf voor Vastgoedbeheer en Stadsprojecten (AG Vespa) (24,5 %) en Participatiemaatschappij Vlaanderen (PMV) (24,5 %) en de private partners Bopro Sustainable Investments nv (BSI) (17 %) en Deme Environmental Contractors nv (DEC) (34 %). BlueChem Building nv had als taak de financiering en de bouw van de incubator.

Op 20 februari 2017 (jaarnummer 120) keurde de gemeenteraad de oprichtingsakte voor BlueChem nv goed.

In april 2017 werd BlueChem nv opgericht. Hierin zijn de publieke partners de stad Antwerpen (17 %), Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek (VITO) (16 %), Provinciale Ontwikkelingsmaatschappij Antwerpen (POM Antwerpen) (16 %) en de private partner essenscia vzw (51 %). BlueChem nv heeft als taak de exploitatie van de incubator. Bij de oprichting kreeg BlueChem nv een kapitaal mee van 61.500,00 EUR, waarvan 10.455,00 EUR (17 %) door de stad Antwerpen.

Op 15 mei 2019 sloten BlueChem Building nv en BlueChem nv een vruchtgebruiksovereenkomst, waarbij het gebouw voor een periode van 30 jaar in vruchtgebruik werd gegeven aan BlueChem nv tegen betaling van een jaarlijkse vergoeding.

Op 25 november 2019 (jaarnummer 700) keurde de gemeenteraad de kredietovereenkomst aan BlueChem nv goed, voor een totaal kredietbedrag van 733.927,00 EUR waarvan 17 % (ofwel 124.767,59 EUR) door de stad Antwerpen. Hiervan is tot nu toe 420.000,00 EUR opgenomen (met voor de stad Antwerpen een aandeel van 71.400,00 EUR).

Op 25 november 2019 (jaarnummer 694) keurde de gemeenteraad deel één en op 28 januari 2020 (jaarnummer 71) keurde de gemeenteraad deel twee van de kapitaalverhoging voor BlueChem nv goed. Dit voor een totaal bedrag van 245.806,00 EUR, waarvan 17 % (ofwel 41.787,02 EUR) door de stad Antwerpen.

Op 10 december 2021 (jaarnummer 9878) keurde het college de uitbreiding van de incubator BlueChem, onder de roepnaam BlueChem XL, onder voorbehoud van het resultaat van een ontwerpende studie en een evaluatie van de definitieve financiële consequenties, principieel goed.

Op 27 januari 2023 (jaarnummer 309) keurde het college de uitbreiding van BlueChem en de indiening van een EFRO-dossier door BlueChem nv voor een investering van 6.300.000,00 EUR principieel goed. Daarnaast ging het college principieel akkoord met een lening aan BlueChem nv van 3.100.000,00 EUR waarvan de financieringsmodaliteiten later ter goedkeuring zullen worden voorgelegd. Voorliggend besluit behandeld deze leningovereenkomst en de financieringsmodaliteiten ervan.

In het kader van het EFRO-dossier BlueChem XL, keurde de gemeenteraad op 26 juni 2023 (jaarnummer 370) de kapitaalverhoging van 35.700,00 EUR voor BlueChem nv goed. 

Op donderdag 30 maart 2023 nam de beheersautoriteit van het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) de beslissing om het project BlueChem XL goed te keuren, mits voldaan wordt aan een aantal voorwaarden. Voor het vervullen van de voorwaarden en de ondertekening van de EFRO-projectovereenkomst heeft de promotor – BlueChem nv – maximaal zes maanden de tijd (uiterlijk 30 september 2023), waarna het project van start gaat.

1/ Plafonnering publieke steun
Op 27 januari 2023 (jaarnummer 309) ging het college principieel akkoord met een lening van 3.100.000,00 EUR aan BlueChem nv. Hierbij werd uitgegaan van een subsidie via EFRO en Fonds Innoveren en Ondernemen (FIO) van in totaal 3.000.000,00 EUR.

Een eerste voorwaarde van de beheersautoriteit stelt echter dat de publieke steun moet worden afgetopt tot het maximaal aanvaardbare plafond onder artikel 27 van de Algemene Groepsvrijstellingsverordening (staatssteunregels), namelijk 2.977.121,79 EUR. Dit is 22.878,21 EUR minder steun dan voorzien.

Om dit verschil te financieren dient de lening tussen de stad Antwerpen en BlueChem nv verhoogd te worden tot 3.122.878,21 EUR, ofwel afgerond 3.123.000,00 EUR.

2/ Privaat karakter eigen bijdrage
Een tweede voorwaarde stelt dat het privaat karakter van de inbreng van BlueChem nv moet worden aangetoond. Om aan deze voorwaarde te voldoen moet aangetoond worden dat de leningovereenkomst tussen de stad Antwerpen en BlueChem nv er één is aan marktconforme voorwaarden. De Beheersautoriteit vraagt hiervoor een definitieve en getekende overeenkomst. Een ontwerpmodel volstaat niet.

In bijlage is de leningovereenkomst opgenomen. Hieronder een overzicht van de belangrijkste modaliteiten.

Doel leningovereenkomst
De leningovereenkomst heeft als doel BlueChem nv een marktconforme investeringslening te verlenen, voor de realisatie van het EFRO-project BlueChem XL.

Leningbedrag
BlueChem nv kan maximaal 3.123.000,00 EUR ontlenen.

Opnamemodaliteiten
BlueChem nv kan het leningbedrag in één of meerdere schijven opvragen in de periode van 1 januari 2024 tot 30 juni 2026. Bij elke opname zal BlueChem nv stavingsstukken/facturen overmaken aan de stad Antwerpen.

Terugbetaling lening
De terugbetaling van de lening door BlueChem nv zal gebeuren middels vaste kapitaalaflossingen op kwartaalbasis en start na afloop van de opnameperiode (30 juni 2026), en dit gedurende 20 jaar (30 juni 2046). Na afloop van de opnameperiode wordt een aflossingstabel opgesteld waarin de kapitaalaflossingen en rentebetalingen voor de gehele looptijd van het krediet worden vastgelegd.

Rentevergoeding
Op het bedrag van de lening is een markconforme rente verschuldigd. Deze rentevoet wordt voor het volledige kredietbedrag bepaald op het ogenblik van de eerste opname op basis van IRS ASK DURATION + 0.50 %.

3/ Financieel engagement stad Antwerpen

In de samenwerkingsovereenkomst, zoals goedgekeurd door de gemeenteraad op 22 november 2016 (jaarnummer 724), verbond de stad Antwerpen zich om het BlueChem-project financieel te ondersteunen en hiervoor vier miljoen euro in haar meerjarenplan te voorzien. 

Voor de realisatie van het uitbreidingsproject BlueChem XL – dat ontstaan is als gevolg van het succes van BlueChem en de toegenomen ambities – dient dit engagement van vier miljoen euro te worden verhoogd met 3.584.960,39 EUR. Deze verhoging is volledig gedekt door verschuivingen binnen het programma economie en industrie. Het gaat dus over budgetten die al verworven zijn binnen het programma economie en industrie. De tabel hieronder geeft een overzicht: 

Dit brengt het totaal van de stedelijke middelen voor BlueChem, BlueChem XL en het BlueChem Kickstart Fund op 7.584.960,39 EUR. Een aanzienlijk deel van deze middelen zullen terugvloeien naar de stad Antwerpen (inclusief interesten) omdat het leningen betreffen, namelijk voorliggende lening (3.123.000,00 EUR) en de lopende aandeelhouderslening (89.067,59 EUR). 

De verhoging van het engagement van de stad Antwerpen brengt de verhouding 50% private en 50% publieke middelen niet in gedrang, wat een belangrijke voorwaarde is voor het verkrijgen van Europese subsidies (via het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling, ofwel EFRO) en Vlaamse subsidies (via het Fonds voor Innoveren en Ondernemen, ofwel FIO). 

De lening van 3.123.000 EUR wordt afgesloten aan een marktconforme rente. Ze levert dus aan de stad Antwerpen een jaarlijkse rente op die in de algemene stadskas terecht komt.

Overzicht middelen

Met de 7AMJP worden deze middelen gebundeld in 2024 op 5318500000 / 2903600 / 2LWS040207A00000, onder voorbehoud van goedkeuring door de gemeenteraad.

De opnamerekening waarop de kredietgevers per opname het opgenomen kredietbedrag ter beschikking stellen van de kredietnemer kan nog niet worden opgenomen in de financiële tabel. Deze opnamerekening zal pas worden geopend na goedkeuring van de kredietovereenkomst door de gemeenteraad.