2023_CBS_08161 - Omgevingsvergunning. Advies hogere overheid. Voorwaardelijk gunstig advies - OMV_2022047721. Kruispunt R11 - Prins Boudewijnlaan - Frans van Dunlaan, Spoorweglaan 173. District Wilrijk - Goedkeuring

De aanvraag werd onderworpen aan 1 openbaar onderzoek. 

Ingediende bezwaarschriften en petitielijsten

Bespreking van de bezwaren

Tijdens de periode van het openbaar onderzoek werden 343 bezwaarschriften ingediend, die zich als volgt laten samenvatten: 

Verdwijnen van fauna en flora: Het bezwaar tegen het verdwijnen van het groen, het kappen van 67 bomen op het terrein en het verwijderen van de voormalige groene spoorwegberm. Door deze bomen te kappen zal de woon- en leefkwaliteit van de omwonenden dalen. De bomen zorgen o.a. voor een betere luchtkwaliteit, micro-klimaat, waterbeheer, beeldkwaliteit en werken geluidsdempend. De aangevraagde werken staat niet in verhouding tot dit verlies aan kwaliteit voor de buurt. Bijkomend wordt geen rekening gehouden dat het plangebied vlakbij het Habitatrichtlijngebeid van Fort V ligt en ingekleurd staat op de gewestplannen als parkzone. 

Beoordeling: 

Het bezwaar is deels gegrond. Het klopt inderdaad dat de projectzone gedeeltelijk in woongebied en hoofdzakelijk in parkgebied gelegen is. Het aanleggen van infrastructuur is strikt genomen niet in overeenstemming met de gewestplanvoorschriften voor parkgebied. Omwille van deze reden werd er voorafgaand aan het indienen van de omgevingsvergunningsaanvraag een projectvergadering georganiseerd. Er werd hierbij nagegaan of de aanvraag betrekking heeft op een handeling van algemeen belang en indien dit het geval is, of deze kan beschouwd worden als een handeling met een ruimtelijk beperkte impact.

Het projectgebied werd destijds op het gewestplan als parkgebied ingekleurd om bebouwing tegen te gaan. De bestemming als parkgebied impliceert dat deze bestemming zo veel mogelijk ontwikkeld moet worden als parkzone en in een belangrijke groene functie dient te voorzien, niet enkel recreatief, maar ook als buffering naar de omwonenden toe. Het gewestplan toont ook duidelijk een hoofdverkeersweg ingebed in een groenstructuur.

Gelet op de projectdoelstellingen zijn wijzigingen aan vegetatie echter moeilijk te vermijden. Binnen het deelgebied van de projectzone gelegen in parkgebied wordt 6.405 m² ontbost en verdwijnen 67 bomen. De stamomtrek van de te vellen bomen varieert tussen de 50 cm en 110 cm. Omwille van deze reden werd er tijdens de procedure advies ingewonnen van het Agentschap voor Natuur en Bos. Deze instantie bracht een voorwaardelijk gunstig advies uit. Conform het advies van het Agentschap voor Natuur en Bos moet de resterende bosoppervlakte als bos behouden blijven waarbij bijkomende kappingen enkel uitgevoerd kunnen worden mits machtiging van het Agentschap. Op deze manier blijft het resterende groen gevrijwaard. 

Omdat de restoppervlakte binnen de projectzone te klein is om aan de boscompensatie van 12.810 m² te voldoen, wordt deze op een perceel in Willebroek voorzien. Bijkomend worden binnen het voorliggende project ook 272 nieuwe bomen voorzien met een plantmaat van minstens 16-18 cm en met een minimale hoogte van 500 cm boven het maaiveld. De plaatsing van deze groenzones met bomen zorgt voor een ecologische verbinding tussen de spoorberm ten oosten, en de groenzone van de snelwegknoop E19 ten westen. Deze ecologische link ontbreekt op dit moment.  Daarnaast worden ook de groenbermen van de E19 op- en afritten uitgebreid door onnodige verharding te verwijderen en groen aan te planten.

In het projectgebied zijn volgens de bijgevoegde project-m.e.r.-screeningsnota geen broedgevallen van broedvogels te verwachten, aangezien het hier om zeer verstoorde omgeving gaat van de al aanwezige verkeersaders. Het blijft uiteraard de taak van de bouwheer om bij aanvang van de vellingswerken een laatste controle uit te voeren op aanwezigheid van broedvogels en (indien aanwezig) de vellingswerken uit te voeren na het broedseizoen (zijnde in de periode van 1 juli tot 1 maart).

In het projectgebied zijn volgens de bijgevoegde project-m.e.r.-screeningsnota geen gekende verblijfsplaatsen voor vleermuizen (noch constructies, noch bomen met geschikte holtes). Het is niettegenstaande wel zo dat de berm van de R11 gevolgd wordt door foeragerende vleermuizen. De inname van de bebossing op de berm van de R11 is om deze reden te betreuren. De aanvrager heeft echter rekening gehouden met het belang van de lineaire groenstructuur langs de R11 en heeft om deze reden er voor geopteerd om met de aanplantingen van de laanbomen (in de mate van het mogelijk) het lineair groenelement over de Prins Boudewijnlaan door te trekken. Op middellange termijn zal de foerageerverbinding voor vleermuizen verbeteren ten aanzien van de bestaande toestand, aangezien er op dit moment meer ontbrekende schakels zijn in de (lineaire) groenstructuur.

Er wordt opgemerkt dat de stad adviseert om wintervaste groenschermen te voorzien, met name aan kant van de Zwaluwenlaan waar de auto´s op de R11 dicht bij de woningen komen, alsook aan de Spoorweglaan aan de oostkant waar in bestaande toestand de begroeide spoorwegberm ligt. Door beide wintergroene groenschermen wordt de bestaande buffering tussen de verkeersknoop en het woongebied behouden. 

Samengevat kunnen de deelbezwaarpunten als volgt beoordeeld worden:

• Bomenkap: op dit vlak is het bezwaar gegrond. Er worden inderdaad bomen gekapt. Er dient echter opgemerkt te worden dat er op het kruispunt meer bomen terug komen met een hogere ecologische waarde naar inplanting, alsook dat er elders bijkomend boscompensatie gedaan wordt.
• Woonkwaliteit omwonenden: op dit vlak is het bezwaar ongegrond – er worden groenschermen voorzien in de plannen aan beide straten die vandaag reeds een groenscherm hadden. Bijkomend komt er aan de zuidoostkant een lokaal park bij waardoor de situatie voor deze bewoners verbeterd wordt t.o.v. de bestaande toestand.
• Betere luchtkwaliteit: op dit vlak is het bewaar deels gegrond. De groenschermen naar de twee woonstraten blijft behouden, alsook komt er een lokaal park bij aan een andere ventweg. Er komen veel bomen terug. Hierdoor zal de luchtzuivering of afscherming door boomkruinen ook in de nieuwe toestand kunnen plaatsvinden (zie ook verder), 
• Micro-klimaat:  op dit vlak is het bezwaar ongegrond. Door de heraanleg worden de grote aaneengesloten monolietverhardingen die voor hittecumulatie en hittestress zorgen opgedeeld en grotendeels overplant door boomkruinen van laanbomen.
• Waterbeheer: op dit vlak is het bezwaar ongegrond. In de huidige toestand stroomt het oppervlaktewater grotendeels af in de riolering. In de nieuwe toestand is er voldaan aan de strenge regelgeving inzake hemelwater en worden er grachten en grote wadi’s voorzien. Oppervlaktewater wordt eerst lokaal opgehouden, geïnfiltreerd en pas bij pieken en overvloed afgevoerd.  Hierdoor zal het beschikbaar water in de bodem voor groen en bomen toenemen t.o.v. de huidige toestand.  Aangezien er meer water lokaal opgehouden en geïnfiltreerd wordt, zal de belasting van het rioleringsstelsel afnemen, wat een voordeel is bij pieken en leiden tot een lager risico voor overstromingen hier en in de omgeving.
• Beeldkwaliteit:  Op dit vlak is het bezwaar ongegrond. Door de heraanleg worden de grote boomloze monoliete verhardingen opgedeeld. Er komen meer groenkanten met boomrijen. Hierdoor zal het gehele gebied terug een groen uitzicht krijgen en aansluiten op het groene karakter van de snelwegknoop E19 en de groene spoorwegberm. Het project voorziet dus een realisering van de doelstellingen van de gewestplanbestemming, zijnde een lineaire groen/park structuur voorzien/behouden op de oude spoorwegberm binnen het kader dat deze ruimte ook ten dienste staat van het verkeerskundig ontsluiten van de omliggende woonwijken en stadskernen, zoals reeds het geval was bij de opmaak van het gewestplan.
• Geluidsdempend. Op dit vlak is het bezwaar ongegrond. Er komen wintergroene geluidschermen terug. Aangezien de huidige schermen vandaag de dag een mengeling zijn van bladverliezende en wintergroene planten, zal er na de heraanleg doorheen het jaar een groenscherm aanwezig zijn met bladeren. Dit heeft zowel visueel als naar geluid een betere dempende kwaliteit dan de huidige schermen op vlak van groenaanplant.
• Nabijheid Habitatrichtlijngebeid van Fort V : op dit vlak is het bezwaar ongegrond. Door de heraanleg wordt net een beter biotoop en fourageergebied bekomen voor belangrijke soorten die aanwezig zijn in het habitatrichtlijngebied (oa. vleermuizen). Door de densere boomkruinaanplant overheen het projectgebied wordt de barrière in het ecologisch netwerk van de oude spoorberm sterk verminderd ten opzichte van de huidige toestand.

Verlies aan luchtkwaliteit: Het bezwaar dat het kappen van de bomen en verdwijnen van de voormalige spoorwegberm een sterke ontoelaatbare impact zal hebben op de luchtkwaliteit in de omgeving. 

Beoordeling:

Het bezwaar is deels gegrond. Het is correct dat bomen een positieve bijdrage leveren aan de luchtkwaliteit door captatie van CO₂ en fijne partikels en dat voor het nieuwe wegprofiel het niveau van de bodem aanzienlijk gewijzigd dient te worden.  De projectdoelstelling betreft het realiseren van een conflictvrij kruispunt waarbij de beoordeling van de effecten op het aspect ‘luchtkwaliteit’ deel uitmaakt van de project-m.e.r.-screeningsnota. De project-m.e.r.-screeningsnota werd inhoudelijk beoordeeld door de vergunningverlenende overheid bij volledigheids- en ontvankelijkheidsverklaring. Er werd geconcludeerd dat de nota de mogelijke milieueffecten voldoende behandelde en er geen project-MER nodig is. De project-m.e.r.-screeningsnota schrijft het volgende voor wat betreft het aspect luchtkwaliteit:

“De inzet van machines en zwaar transport zal luchtemissies (verkeer gerelateerd) met zich meebrengen tijdens de werffase. Deze zijn echter tijdelijk van aard en inherent aan de aanlegfase van dergelijk project. Er kan dus gesteld worden dat de effecten op de luchtkwaliteit verwaarloosbaar zijn, zeker op lange termijn. De effecten tijdens de aanlegfase worden bijgevolg als niet aanzienlijk beschouwd. Mogelijke effecten zijn niet van toepassing in de exploitatiefase, na realisatie van het project, gezien er geen wijzigingen in het aantal verkeersbewegingen verwacht wordt. Bovendien zal het vernieuwen van het rioleringsstelsel ten goede komen van eventuele geurhinder.

Op basis van de beschikbare informatie zijn er geen aanwijzingen die op aanzienlijke effecten op vlak van menselijke gezondheid kunnen wijzen ten aanzien van de discipline lucht.”

Binnen het voorliggende project worden er 272 nieuwe bomen voorzien met een plantmaat van minstens 16-18 cm en met een minimale hoogte van 500 cm boven het maaiveld. Daarenboven wordt er vanuit de stad geadviseerd om wintervaste groenschermen te voorzien, met name aan kant van de Zwaluwenlaan en Spoorweglaan oost waar de auto´s op de R11 dicht bij de woningen komen. Dit nieuwe groenvolume met grote plantmaat zal ook bijdragen aan het zuiveren van de luchtemissies in het projectgebied. De dense wintergroene schermen en lokaal parkje zullen de emissie van het autoverkeer ook bufferen ten aanzien van de woonstraten/ventwegen.

Geluidsoverlast en grotere verkeersdrukte: De heraanleg van het kruispunt zal tot een toename van het verkeer,  en bijgevolg tot meer geluidsoverlast leiden. Gevreesd wordt dat door de heraanleg ook meer zwaar verkeer van de verbinding gebruik zal maken wat nog meer geluidsoverlast met zich mee zal brengen. Door het verdwijnen van de groene berm zal het geluid in de toekomst minder gedempt worden. Door het verplaatsen van de aansluiting op de R11 naar de noordzijde De geluidsoverlast zal de leefbaarheid voor de omwonenden wezenlijk aantasten. 

Beoordeling: 

Het bezwaar is ongegrond. Naast het filteren van stof en luchtvervuiling, wordt ook geluid door bomen geabsorbeerd, weerkaatst en verstrooid. Voor een solitaire boom zal dit effect miniem zijn, tenzij hij net tussen de geluidsbron en de ontvanger in staat. Een bomengroep zal al meer effect hebben, maar om een sterke afname van de geluidsniveau te bekomen, is een relatief brede groengordel nodig, met zowel bomen als struiken. Belangrijker is echter dat de geluidsbron door bomen gemaskeerd wordt, waardoor het geluid diffuus wordt en mensen de indruk krijgen dat het geluidsniveau vermindert. Hetzelfde geldt uiteraard voor bomenrijen en dreven. En hoe miniem ook, vaak blijkt zelfs het geruis van bladeren een maskerend effect te hebben. Aangezien veel mensen als reden voor een bezoek aan een groenelement ‘rust’ aangeven, is dit uiteraard een belangrijk argument.
De projectdoelstelling betreft echter het realiseren van een conflictvrij kruispunt waarbij het aspect ‘geluid en trillingen’ deel uitmaakt van de beoordeling van de milieueffecten en bijgevolg omschreven werd in de project-m.e.r.-screeningsnota. De project-m.e.r.-screeningsnota werd inhoudelijk beoordeeld door de vergunningverlenende overheid bij volledigheids- en ontvankelijkheidsverklaring. Er werd geconcludeerd dat de nota de mogelijke milieueffecten voldoende behandelde en er geen project-MER nodig is. De project-m.e.r.-screeningsnota schrijft het volgende voor wat betreft het aspect geluid:

“In de aanlegfase kan geluidshinder optreden door de aan- en afvoer van materialen en machines, alsook door de werkzaamheden in functie van de afbraak/aanleg van wegenis en wijziging van het rioleringsstelsel. De hinder is echter tijdelijk van aard en zal enkel plaatsvinden tijdens de normale werkuren. Ze wordt als inherent aan de bouwfase beschouwd. Bovendien is het projectgebied reeds sterk geluidsverstoord door het wegverkeer op de R11 Frans van Dunlaan-Krijgsbaan_WI en N173 Prins Boudewijnlaan. Eventuele hinder vervalt na realisatie van het projectvoornemen gezien trillingen en geluid niet inherent zijn aan de exploitatiefase van ondergrondse leidingen, alsook geen aanzienlijke wijziging in gemotoriseerde verkeersbewegingen wordt verwacht. Op basis van de beschikbare informatie zijn er geen aanwijzingen die op aanzienlijke effecten op vlak van menselijke gezondheid kunnen wijzen ten aanzien van de discipline geluid.” 

Zowel tijdens als na het realiseren van deze projectdoelstellingen moet voldoende aandacht besteed worden aan mitigerende maatregelen.

Binnen het voorliggende project worden er 272 nieuwe bomen voorzien met een plantmaat van minstens 16-18 cm en met een minimale hoogte van 500 cm boven het maaiveld. Daarenboven wordt er vanuit de stad geadviseerd om wintervaste groenschermen te voorzien, met name aan kant van de Zwaluwenlaan waar de auto´s op de R11 dicht bij de woningen komen en aan de Spoorweglaan oostkant. Bijkomend zal de verharding bestaan uit asfalt type SMA (geluidsarm en duurzaam) waardoor er op dat vlak ook een verbetering zal zijn t.o.v. de bestaande situatie. 

Verlies aan verkeersveiligheid: Door de heraanleg van het kruispunt zal tot een toename van het verkeer leiden en bijgevolg tot ook meer zwaar verkeer. De aanvraag voorziet in meer rijstroken waardoor automobilisten uitgenodigd worden om sneller te rijden wat de verkeersveiligheid doet dalen en uitnodigt tot sluipverkeer. Door het toevoegen van voorsorteervakken en rijstroken vergroot ook de afstand voor zwakke weggebruikers en stijgt de kans op verkeersongevallen. De aanvraag is volledig op maat van de automobilist getekend en houdt te weinig of geen rekening met de andere weggebruikers waaronder ook de hulpdiensten en nieuwe, moderne vervoersmiddelen zoals deelwagens, speedpedelecs, steps.. 

Beoordeling: 

Het bezwaar is ongegrond. De belangrijkste doelstelling van dit project is het verbeteren van de verkeersveiligheid door de aanleg van een volledig conflictvrij kruispunt. Om de verkeersafwikkeling te kunnen garanderen, worden er ter hoogte van het kruispunt bijkomende opstel- en afslagstroken voorzien. De lengte van de bijkomende stroken is tot het minimum beperkt. Op sommige plaatsen dient er ook bijkomend verhard (met grasdallen) te worden om uitzonderlijk vervoer langsheen R11 en N173 toe te laten. Zo is er centraal in het projectgebied een zone voor uitzonderlijk vervoer vrijgehouden met een breedte van 4,00 m breed. De rijstroken zijn gereduceerd tot een minimale breedte van 3,25 m om maximaal te voldoen aan de voorwaarde die gesteld is in de projectvergadering waarin vermeld werd dat er voor het gehele project gezocht wordt naar het reduceren van de verhardingen in het ontwerp van het kruispunt en dat men tracht te ontharden waar mogelijk en dit zonder afbreuk te doen aan veiligheid en met behoud van voldoende ruimte voor de zwakke weggebruiker. Ter hoogte van de aansluiting van de op- en afritten van de E19 worden onnodige verhardingen opgebroken en vervangen door grasbermen met aanplant van bomen. De verharding zal bestaan uit asfalt type SMA (geluidsarm en duurzaam) en zal worden ingesloten met ter plaatse vervaardigde betonnen kantstroken. Dit alles wordt gerealiseerd door een volledig nieuwe wegenis te voorzien over de projectzone. Het compacte kruispunt is, buiten de rijstroken, voorzien met een aanleg van fietspaden en voetpaden. De nieuwe fietspaden hebben een breedte van 3,5 m en worden in asfalt aangelegd met een rode toeslagstof (breder en comfortabeler dan in huidige toestand). De voetpaden worden voorzien in betonstraatstenen van het formaat 22/22/10 in een grijze kleur. De voetpaden hebben een minimale breedte van 1,50 m. Voor de bereikbaarheid van de woningen en de aansluitende straten aan de zuidoostzijde van het project wordt een ventweg aangelegd in asfalt en een parkzone.

Er worden geen wijzigingen aangebracht met het doel het verkeer te doen toenemen. De heraanleg van het kruispunt verhoogt de verkeersveiligheid doordat heel het kruispunt conflictvrij ingericht wordt. Op de huidige bypasses gebeuren momenteel de meeste conflicten tussen afslaande wagens met fietsers en voetgangers. In de nieuwe situatie worden de meeste bypasses gesupprimeerd. Enkel op de afslag van de Prins Boudewijnlaan komende vanuit Antwerpen richting R11 – oprit E19 blijft een bypass bestaan, maar deze wordt ook mee in de lichtenregeling voorzien. Alle bewegingen van de fietsers en voetgangers kunnen apart van het autoverkeer worden afgewikkeld. Het gevolg van het veilig en conflictvrij regelen van het kruispunt is dat er per richting (rechtsaf, rechtdoor, linksaf) eigen opstelstroken nodig zijn waardoor er aan de lichten wel meer ruimte nodig is om de wachtende voertuigen op te stellen in de desbetreffende rijrichting/afslagrichting. De oversteeklengte voor fietsers en voetgangers wordt langer, maar de nieuwe situatie zal wel veilig zijn aangezien er eigen fases zijn om over te steken apart van het autoverkeer. De wettelijke verplichtingen inzake oversteektijd en ontruimingstijd worden gevolgd waardoor fietsers en voetgangers de oversteek comfortabel en conflictvrij kunnen doen. Vandaag zijn er meerdere conflicten tussen auto en fiets/voetgangers in de lichtenregelingen wegens het ontbreken van de nodige opstelstroken.

Een tweede type van ongevallen dat er op dit kruispunt gebeurt zijn kop-staart aanrijdingen (vooral komende van de afrit E19). Om ervoor te zorgen dat de huidige fileopbouw minder ver richting de afrit E19 terugslaat en omwille van de extra weefbeweging vanaf de parkingpocket is het noodzakelijk daar de ruimte in de breedte te zoeken.

Het aspect ‘effecten op de mobiliteit’ maakt eveneens deel uit van de beoordeling van de milieueffecten en werd bijgevolg omschreven in de project-m.e.r.-screeningsnota:

“Tijdens de werffase wordt een toename in vervoersbewegingen verwacht t.b.v. de aan- en afvoer van materialen en machines. Gedurende de loop der werken zullen verkeersomleidingen worden geplaatst. De faseringsplannen worden in de omgevingsvergunningsaanvraag bijgevoegd. De werkzaamheden zijn echter tijdelijk van aard en worden als inherent aan de bouwfase van dergelijk project beschouwd. Er wordt een nieuw wegenisontwerp voorzien. Daarbij worden positieve effecten verwacht voor zowel het traag (fiets)verkeer als het gemotoriseerd verkeer op vlak van verkeersveiligheid en -leefbaarheid. Er worden geen bijkomende gemotoriseerde verkeersbewegingen of aanzienlijke verschuivingen verwacht in de exploitatiefase buiten de contouren van het projectgebied, na realisatie van het projectvoornemen. Door de geplande herinrichting van het kruispunt verdwijnen huidige langs-/dwarsparkeer-plaatsen en de tussen rijwegen gelegen carpoolparking. Uit het parkeeronderzoek is een parkeernood in de omgeving gebleken, waardoor enkele nieuwe parkeerplaatsen en een buurtparking voorzien zijn in het ontwerp. 

De verhoogde aanwezigheid van zwaar verkeer ten gevolge van het projectvoornemen is tijdelijk en lokaal in de aanlegfase. Het aantal bewegingen kan als beperkt ingeschat worden. Door (het grootste aantal van) de parkeermogelijkheden van een centrale ligging tussen drukke rijwegen naar de rand van het ontwerp langs de doodlopende ventweg te plaatsen, worden er positieve effecten verwacht inzake het veilig gebruik. Verder wijst het parkeeronderzoek uit dat de bestaande carpool ook gebruikt wordt, hierbij worden aanbevelingen opgenomen i.f.v. de ontworpen buurtparking. Er worden dan ook geen aanzienlijk negatieve effecten in de exploitatiefase ten aanzien van mobiliteit verwacht. Er kan geargumenteerd worden dat er geen aanzienlijke effecten inzake mobiliteit zullen optreden.”

Het project is zonevreemd: De bezwaarindiener stelt dat het projectgebied in park- als woongebied gelegen is en bijgevolg zonevreemd is. 

Beoordeling: 

Het bezwaar is ongegrond. Het klopt inderdaad dat de projectzone gedeeltelijk in woongebied en hoofdzakelijk in parkgebied gelegen is. Het projectgebied werd destijds op het gewestplan als parkgebied ingekleurd om bebouwing tegen te gaan. De bestemming als parkgebied impliceert dat deze bestemming zo veel mogelijk ontwikkeld moet worden als parkzone en in een belangrijke groene functie dient te voorzien, niet enkel recreatief, maar ook als buffering naar de omwonenden toe. Het gewestplan toont ook duidelijk een hoofdverkeersweg ingebed in een groenstructuur. Het aanleggen van infrastructuur is strikt genomen niet in overeenstemming met de gewestplanvoorschriften voor parkgebied. Afwijking van deze voorschriften is enkel mogelijk in het kader van art.4.4.7.§2 van de Codex voor de realisatie van werken van algemeen belang. Om die afwijking te kunnen toepassen is er voorafgaand aan het indienen van de omgevingsvergunningsaanvraag een projectvergadering nodig die uitspraak doet over die afwijking. Omwille van deze reden werd er voorafgaand aan het indienen van de omgevingsvergunningsaanvraag een projectvergadering georganiseerd. Er werd hierbij nagegaan of de aanvraag betrekking heeft op een handeling van algemeen belang en indien dit het geval is, of deze kan beschouwd worden als een handeling met een ruimtelijk beperkte impact.

De aanvrager motiveert waarom hij meent dat deze buurtparkings een beperkte ruimtelijke impact hebben:

• Door de aanleg van de parkings in grasdallen wordt het groen karakter grotendeels behouden. Bijkomend is na de projectvergadering een planaanpassing gebeurd waarbij de oostelijke buurtparking, die volledig in parkgebied lag, geschrapt werd . De westelijke parking is maximaal in woongebied geschoven en ligt slecht op een beperkte repel in parkgebied. Dit is verwaarloosbaar. Met de planaanpassingen is meer den ruimschoots ingegaan op de conclusie en aanbevelingen van de projectvergadering waardoor hier aan voldaan is.
• De niet noodzakelijke verhardingen in het parkgebied en woongebied worden maximaal verwijderd waardoor er onthard wordt en deze zone wordt aangeplant met bomen (de aanplant van bomen wordt over het volledige project herinrichting kruispunt bekeken). 
• Ook tussen rijweg en parkings blijft het groen behouden, er worden buffergrachten en wadi’s aangelegd. 
• Op de rand van de parkings wordt wintergroene beplanting aangeplant. Bij aanplant zal onmiddellijk voor grote plantmaten gekozen worden om een onmiddellijk resultaat als groenscherm naar de bebouwing te bekomen. De visuele impact van de parking op de omgeving wordt op die manier gemilderd door de verregaande landschappelijke inbedding van de parking. 

In de projectvergadering werd er geconcludeerd dat voor de westelijke buurtparking in het kader van art.4.4.7.§2 van de Codex een afwijking voorzien kan worden. Bijkomend wordt in de verantwoordingsnota duidelijk de manier beschreven waarop de werken landschappelijk in het gebied geïntegreerd worden:

“De bestaande weginfrastructuur wordt vernieuwd met oog op een verbeterde verkeerveiligheid, verbeterde toegankelijkheid en een groener karakter van het openbaar domein. De hoofdas wordt heraangelegd in asfalt, terwijl de parkeerzones in betonnen grastegels en betonstraatstenen worden voorzien. De voetpaden worden heraangelegd als volwaardige wandelzones in betonstraatstenen. De fietspaden worden verbreed om dubbelrichtingsverkeer toe te laten en worden vrijliggend aangelegd. Door het compacter maken van het kruispunt ontstaat er weer ruimte om een groenbuffer te voorzien. Waar de straatbreedte het toelaat wordt er maximaal groen voorzien.. In de smallere delen is dit in de vorm van gras. In de bredere bermen, zowel in tussenbermen als zijbermen, worden in de graszones bomen aangeplant. Om het groene beeld van het parkgebied over het kruispunt heen te trekken wordt er maximaal ingezet op de (her)aanplant van bomen. De bomen worden ook op vraag van ANB relatief kort op elkaar geplant om een continu groen beeld te krijgen maar ook de migratie van wild mogelijk te maken. Er worden verschillende boomsoorten aangeplant (zie punt 11. Beplanting voor de boomsoorten). Voor de herinrichting van het kruispunt wordt ter hoogte van de oostelijke tak van de Spoorweglaan de groenbuffer op de talud weggenomen. Er wordt echter een nieuw groenscherm geplaatst met wintergroene beplanting tussen het fietspad en de rijweg. De plantmaat van deze beplanting is bij aanplant al voldoende groot zodat het groenscherm onmiddellijk effectief is. De voorziene beplanting is Laurier ‘Rotundifolia’ , de plantmaat 175/200 (hoogte 1,75m tot 2m). De planten worden in 2 rijen geschrankt geplaatst. Tussen het fietspad en de Spoorweglaan wordt een haag aangeplant ("Fagus sylvatica"). Ten zuidwesten van het kruispunt is het voor de realisatie van de oostelijke buurtparking noodzakelijk om op 2 plaatsen een keerconstructie te bouwen waardoor het groenscherm ook aan deze zijde van de Frans Van Dunlaan wordt verwijderd. Onmiddellijk na de werken zal ook hier een wintergroen scherm aangeplant worden (Laurier ‘Rotundifolia’ , de plantmaat 175/200 (hoogte 1,75m tot 2m), in 2 rijen geschrankt geplaatst) die het zicht van de parking naar de aangelanden wegneemt. Aan de noord-oostzijde van het project worden de tracés het tracé van de wandelpaden, fietspaden en de nieuwe grachten worden zo voorzien dat zodat deze zo weinig mogelijk impact hebben. De wandelpaden en fietspaden vormen ook geen zonevreemde objecten, ze zijn beide reeds aanwezig in de parkzone. Het project voorziet louter in een aanpassing of een uitbreiding van de reeds aanwezige elementen. Tussen de ventweg en de R11 Aan de zuid-oostzijde van het project wordt een park aangelegd met regenwateringbuffering en wandelpaden in steenslag gebonden met natuurlijke harsen. De buffering wordt met afwisselend flauwere en steilere hellingenaangelegd. De wandelpaden zijn het verlengde van de bestaande wandelpaden in het parkgebied.”

De werken zijn tevens van algemeen belang:

De afwijking voor het aanleggen van een buurtparking kan worden beschouwd als een handeling van algemeen belang.Dit standpunt werd ook afdoende bevestigd in het verslag van de projectvergadering.Uit het parkeeronderzoek bleek dat de omliggende woonwijk ten zuidoost en de ventwegen een hoge parkeerdruk kennen. Tevens kennen de bestaande parkeerstroken langsheen de gewestwegen en ventwegen, alsook de buurtparking een hoge parkeerbezetting.   Aangezien de restcapaciteit in de omliggende woonwijken niet voldoende is om de parkeerplaatsen (straat en carpool) van het projectgebied op te vangen, is de aanleg van een buurtparking noodzakelijk. Zonder parking zou er een onaanvaardbare hoge parkeerdruk ontstaan in de omliggende woonwijken. Dergelijk hoge parkeerdruk leidt steeds tot foutparkeren op straathoeken, bermen e.d. Deze situatie is verkeersonveilig aangezien hierdoor de zichtbaarheid op zwakke weggebruikers verslechterd op kritieke plekken zoals bv. bij oversteekplaatsen en kruispunten. Hoge parkeerdruk resulteert daarnaast ook in veel zoekverkeer in de omliggende wijken, alsook uitwijkgedrag naar verder gelegen straten en woonwijken.  Meer onnodig verkeer in woonbuurten is niet wenselijk. Omwille van bovenvermele redenen kan er besloten worden dat een buurtparking  van algemeen belang is voor deze omgeving.

Parkeertekort: De bestaande en onvergunde Park & Ride-zone wordt vervangen door een nieuwe buurtparking die gedeeltelijk in parkzone gelegen is. De noodzaak en inplanting van de parking wordt niet afdoende gemotiveerd waardoor het nut er van niet aangetoond wordt. Het aspect ‘voor algemeen nut’ is onvoldoende reden om van de bestemming parkgebied af te wijken. Door het verdwijnen van andere parkeerzones zal de parkeerdruk op de woonwijken toenemen; wat niet wenselijk is. 

Beoordeling: 

Het bezwaar is deels gegrond. Aan het kruispunt ligt momenteel een carpoolparking. Deze werd in 2004 gerealiseerd als minder hinder-maatregel van AWV ten behoeve van de werken aan de R1. Na het beëindigen van de werken aan de R1 bleef de carpoolparking behouden, welliswaar zonder de noodzakelijke vergunningen. Concreet zijn er momenteel 144 parkeerplaatsen aanwezig op de carpoolparking en een aantal langsparkeerstroken (164 plaatsen).  

Uit het gevoerde parkeeronderzoek blijkt dat de carpoolparking voor een deel ook gebruikt wordt door de buurt. Het niet voorzien van parkeerplaatsen in het plan zou een niet gewenste verdringing van het parkeren naar de woonstraten in de omliggende wijken tot gevolg hebben. Daarom wordt het realiseren van de parking noodzakelijk geacht en vraagt stad Antwerpen om bijkomend nog enkele plaatsen te voorzien in de strook in het woongebied langs de Frans Van Dunlaan.

Zie ook de vorige bezwaarverwerking waar  de afwijking voor de buurtparking conform de regelgeving correct onderbouwd en gemotiveerd is (cfr. projectvergadering). Dit deel van het bezwaar is dus ongegrond.

Bij de heraanleg is er inderdaad een afname van het aantal parkeerplaatsen. Dit ten gevolge van het verslag van de projectvergadering waarbij de oostelijke buurtparking  (die volledig in parkgebied gelegen was) niet aanvaard werd. Deze is dan ook geschrapt en vervangen door een lokaal buurtpark aan de kant van de woonwijk.  Langsheen de zuidoostelijke ventweg worden haakse parkeerplaatsen voorzien in de woonwijk, in planbestemming woongebied. Dit aantal is minder dan de uitgesloten en geschrapte oostelijke buurtparking. Daarom vraagt stad Antwerpen om bijkomend nog enkele plaatsen te voorzien in de zuidoostelijkeventweg in het woongebied. Dit om het verlies aan parkeerplaatsen in te perken. Aangezien deze extra parkeerplaatsen niet gelegen zijn in parkgebied kunnen deze conform de regelgeving toegevoegd worden. Hierdoor wordt ingegaan op de bezorgdheid van de omwonenden. Dit deel van het bezwaar wordt bijgevolg als gegrond beschouwd en wordt via advies van de stad Antwerpen opgevangen.

Goede ruimtelijke ordening: de bezwaarindiener stelt dat de aanvraag door zijn schaal en impact niet voldoet aan de goede ruimtelijke ordening.

Beoordeling
Het bezwaar is ongegrond. Het is aan de vergunningverlenende overheid om over de inpasbaarheid van de aanvraag binnen de goede ruimtelijke ordening te oordelen. 

De aanvraag is gelegen in overstromingsgevoelig gebied: de aanvraag houdt geen rekening met het overstromingsgevoelig karakter van de projectzone. 

Beoordeling Het bezwaar is ongegrond.  De aanvraag dient te voldoen aan de hemelwaterverordening en de watertoets te doorstaan. Beide elementen worden door de vergunningverlenende overheid onderzocht bij het behandelen van de aanvraag. Indien de aanvraag hier niet aan voldoet en de tekortkomingen niet verholpen kunnen worden door het opleggen van voorwaarden, dient deze geweigerd te worden. 

Vrees voor lichtpollutie: de bezwaarindiener vreest dat met de het heraanleg van de wegenis en het verdwijnen van de bomen de woningen in de directe nabijheid blootgesteld zouden worden aan de straatverlichting en de verlichting van het verkeer.  

Beoordeling

Het bezwaar is deels gegrond. Er worden geen wijzigingen aangebracht met het doel het verkeer te doen toenemen maar louter de verkeersveiligheid te verhogen. Lichtpollutie van zowel verkeer als straatverlichting kan echter niet uitgesloten worden. Om deze reden adviseert stad Antwerpen om wintervaste groenschermen te voorzien, met name aan kant van de Zwaluwenlaan en de Spoorweglaan Oost waar de auto´s op de R11 dicht bij de woningen komen. Het voorgestelde wintervaste groenscherm zal hier een oplossing bieden.

Gebrek aan visie: de aanvraag is een herwerking van een oud voorstel uit 2011 en houdt geen rekening met de hedendaagse noden en eisen. Het plan is nog steeds eenzijdig gericht op het autoverkeer en parkeren, houdt geen rekening met de beleidsplannen van stad Antwerpen zoals klimaatadaptatie, modal shift en toont een gebrek aan visie en ambitie. Mobiliteit en doorstroming moet breder bekeken worden, niet enkel binnen de projectzone.

Beoordeling: 

Het bezwaar is ongegrond. De projectdoelstelling is het realiseren van een conflictvrij kruispunt. De omgeving R11/Prins Boudewijnlaan/Frans Van Dunlaan is door de stad Antwerpen geselecteerd als lokale slimme schakel. Een slimme schakel is een plek waar men op eenvoudige wijze van vervoersmiddel kan schakelen om op die manier de modal shift te stimuleren. Bij de inrichting van dit kruispunt is er rekening met gehouden dat dit een plek is met parking voor deelwagens, plaatsen voor laadpalen, een overdekte en/of afgesloten fietsenstalling, goede fietsvoorzieningen, dropzones voor deelmobiliteit en verbeterde bushaltes. Op die manier is rekening gehouden met de beleidsplannen van stad Antwerpen en de ambities op vlak van modal shift. Door een kruispuntontwerp neer te leggen dat voldoende opstelstroken heeft om de verkeersintensiteiten te kunnen afwikkelen, zal het verkeer hier goed afgewikkeld kunnen worden. Hierdoor blijkt dat er geen zal terugslag zijn en dus ook minder fileopbouw in de omgeving zal voorkomen dan vandaag.

Communicatie: Er werd een voorafgaande infovergadering georganiseerd voor de buurtbewoners. De enige communicatie gebeurde echter tijdens het bouwverlof en gebeurde online. Dit schept weinig vertrouwen bij de buurtbewoners. Het negeren van de omwonenden bij zo’n groot project is onaanvaardbaar. 

Beoordeling: 

Het bezwaar is ongegrond. De aanvraag volgt de wettelijk omschreven procedure voor omgevingsvergunningsaanvragen met openbaar onderzoek. Alle andere infomomenten en brieven zijn bijkomend en niet verplicht.  Aangezien hier naast de wettelijke verplichte communicatiemomenten bijkomende inspanningen geleverd zijn, werden hier inzake informeren van de buurt meer dan de strikt noodzakelijke inspanningen geleverd. Inzake de timing van het niet verlichte bijkomende infomoment kan enkel gezegd worden dat dit vermoedelijk het gevolg was van de doorloop van procedures die bepalen wanneer bepaalde procedurestappen genomen worden.

Waardevermindering eigendom: De realisatie van het project doet de waarde van het (de)omliggende eigendom(men)verminderen. 

Beoordeling:

Het bezwaar is ongegrond. Het bezwaar is niet van stedenbouwkundige aard. 

Vrees voor financiële gevolgen: de bezwaarindieners vrezen dat de duur van de werken financiële gevolgen zal leiden voor zelfstandigen en ondernemers. 

Beoordeling

Het bezwaar is ongegrond. Het bezwaar is niet van stedenbouwkundige aard. 

De aanvraag omvat geen ontheffing voor de ontbossing: De bezwaarindiener stelt dat de ontheffing voor de ontbossing ontbreekt.  

Beoordeling: 

Het bezwaar is ongegrond. Voor deze werken werd tijdens de procedure het advies van het Agentschap voor Natuur en Bos opgevraagd. In het aangeleverde advies van het Agentschap voor Natuur en Bos wordt niet aangehaald dat een eventuele ontheffing tot ontbossing ontbreekt. Er wordt een boscompensatievoorstel uitgewerkt en toegevoegd aan het dossier.

Informatievergadering

Een informatievergadering was niet vereist en werd niet gehouden.