Op 20 december 2021 (jaarnummer 741) keurde de gemeenteraad de opheffing van het werkkader van de adviesraden voor cultuur, sport, jeugd en senioren goed en nam de gemeenteraad kennis van de nieuwe krachtlijnen voor het organiseren van inspraak voor de domeinen cultuur, sport en jeugd.
Op 30 mei 2022 (jaarnummer 319) keurde de gemeenteraad de uitgewerkte krachtlijnen voor het organiseren van inspraak voor het domein jeugd goed. Daarbij werd bepaald dat de stad een inspraaktraject met jongeren zal organiseren om de concrete werking van de jeugdraad vorm te geven. Doel was om een concrete flow te bepalen om jeugdinspraak te garanderen voor stedelijke besluitvorming waarbij adviezen van de jeugdraad nodig zijn. Verdere concretisering van deze werkwijze diende te gepasten tijde ter goedkeuring aan de gemeenteraad te worden voorgelegd.
Op 24 april 2023 (jaarnummer 201) keurde de gemeenteraad de concretisering van het adviesorgaan jeugdraad binnen de vernieuwde krachtlijnen zoals bepaald in december 2021 en mei 2022 goed en kreeg de stedelijke jeugddienst de opdracht om een objectief mechanisme te ontwikkelen dat garandeert dat bij de samenstelling van de jeugdraad rekening wordt gehouden met de brede diversiteit die de doelgroep jongeren in de stad kenmerkt.
Dit besluit wordt vervangen door onderhavig besluit aangezien:
Artikel 304, §3 van het Decreet lokaal bestuur bepaalt dat alleen de gemeenteraad kan overgaan tot de organisatie van raden en overlegstructuren die als opdracht hebben op regelmatige en systematische wijze het gemeentebestuur te adviseren.
Het oprichten van een aparte adviesgroep ‘jeugdraad’ naast het bestaande adviesorgaan jeugdsectoroverleg is niet verenigbaar met het ‘Decreet van 6 juli 2012 houdende het stimuleren van het lokaal jeugdbeleid en het provinciaal jeugdbeleid’ indien er een objectief mechanisme toegepast wordt voor de samenstelling.
Het decreet bepaalt namelijk in artikel 5 wie lid kan zijn van de jeugdraad:
Ҥ2. De volgende personen zijn lid van de gemeentelijke jeugdraad:
1° de afgevaardigde van de geïnteresseerde plaatselijke jeugdwerkinitiatieven die een actieve werking of rekrutering kunnen aantonen ten aanzien van kinderen en jongeren uit de gemeente;
2° geïnteresseerde kinderen en jongeren uit de gemeente, gecoöpteerd door de jeugdraad.”
Deze decretale voorwaarden hebben binnen de Antwerpse context een grote impact op de invulling van de jeugdraad, aangezien Antwerpen een ruim netwerk van vrijwillige en professionele jeugdwerkinitiatieven kent. Hun afgevaardigden (leden volgens het decreet van de jeugdraad) zijn jeugdwerkers, vrijwilligers, coördinatoren, directeurs van professioneel jeugdwerk, stadswerkers van koepels voor het vrijwillig jeugdwerk enzoverder. Dit zijn meestal volwassenen. Het is deze groep die momenteel vertegenwoordigd is in het jeugdsectoroverleg. Het is noch realistisch noch wenselijk om individuele jongeren samen met deze afgevaardigden van plaatselijke jeugdwerkinitiatieven onder te brengen in een enkel adviesorgaan ‘jeugdraad’.
Er wordt dus geopteerd voor een scenario waarin de jeugdraad wordt opgesplitst in enerzijds een sectoroverleg voor het jeugdwerk en anderzijds een op te richten adviesraad voor individuele jongeren.
Om te komen tot een evenwichtig geheel van jeugdinspraak worden ook volgende bestaande adviesorganen ondergebracht in de jeugdraad:
De term “jeugdraad” wordt dus gehanteerd als koepelterm voor de verschillende jeugdadviesraden.
Vernieuwde werking
1. Invulling jeugdraad
Om de invulling van de jeugdraad zoals opgelegd door het decreet lokaal jeugdbeleid te realiseren, wordt de Antwerpse jeugdraad samengesteld uit vier adviesorganen:
Samen vormen deze vier afzonderlijke adviesraden “de stedelijke jeugdraad” ook wel “de jeugdraad” of “jeugdraad stad Antwerpen”. De afzonderlijke adviesorganen geven onafhankelijk van elkaar adviezen binnen de Antwerpse jeugdraad.
Deze vier adviesorganen werken aanvullend bij de bestaande inspraak- en participatiemogelijkheden die de stad Antwerpen organiseert voor kinderen en jongeren.
2. Opdracht adviesorgaan
De vier adviesorganen hebben de opdracht om kwalitatieve adviezen af te leveren.
Deze opdracht is tweeledig:
De vier adviesorganen jeugd worden opgericht om betrokkenheid en inspraak van kinderen, jongeren, studenten, afgevaardigden en vertegenwoordigers van plaatselijke jeugdwerkinitiatieven te verzekeren bij de beleidsvoorbereiding, bij de uitwerking van de gemeentelijke dienstverlening en bij de evaluatie van beleid.
3. Advies en inspraak
De stad Antwerpen interpreteert de opdracht uit het decreet lokaal jeugdbeleid wanneer en waarover er een adviesplicht geldt als volgt:
3.1 Adviesplicht
3.2 Inspraakmogelijkheden
Bij ontwikkeling of wijziging van algemeen beleid, dat niet onder de bevoegdheid van de schepen voor jeugd valt, geldt geen adviesplicht voor de jeugdraad.
Bij beleid dat niet onder de bevoegdheid van de schepen voor jeugd valt maar wel een impact heeft op het leven van kinderen en jongeren in de stad, is het aanbevolen, maar niet verplicht, dat het college advies vraagt. Ter voorbereiding van een collegevraag tot advies zal TV/JEU de bedrijfseenheden van de stad regelmatig bevragen over eventueel beleid dat wordt voorbereid dat impact kan hebben op kinderen en jongeren en waarvoor inspraak gewenst is.
4. Voorwaarden, leden en samenstellingen
4.1 Voorwaarden
4.2 Adviessessies
Adviessessies zijn participatieve sessies die medewerkers van de stad faciliteren. In deze sessies kunnen de leden rechtstreeks advies geven bij top-down adviesvragen. Het staat de adviesorganen vrij of ze gebruik willen maken van deze adviessessies voor bottom-up adviezen.
Bij dringende adviesvragen die niet kunnen wachten tot een adviessessie, bekijkt TV/JEU voor wie de adviesvraag relevant is en bezorgt deze adviesvraag aan een of meerdere adviesorganen jeugd. Indien nodig kan er een extra adviessessie georganiseerd worden.
Voor de vier adviesorganen worden er jaarlijks minstens drie adviessessies georganiseerd. In totaal zullen er dus minstens 12 adviessessies zijn. De adviesorganen kunnen steeds om extra sessies vragen.
4.3 Adviesraad Antwerpse jongeren
Leden en samenstelling
Leden van dit adviesorgaan zijn tieners en jongeren die in Antwerpen wonen, van 12 tot en met 26 jaar. Zij worden via loting geselecteerd.
Het adviesorgaan bestaat in het eerste jaar uit een groep van 25 personen, in het tweede jaar komen er nog eens 25 extra leden bij. Hierdoor bestaat vanaf jaargang twee het adviesorgaan uit een groep van 50 personen, dit om een brede diversiteit na te streven.
Werkwijze adviesorgaan
TV/JEU brengt de groep minstens drie keer per jaar samen voor adviessessies. In deze sessies kunnen de aanwezige leden de stad adviseren over jeugdbeleidsthema’s in ontwikkeling of aanpassing en/of eventueel over andere beleid dat impact heeft op het leven van kinderen en jongeren, dit kan zowel bottom-up als top-down. De groep kan vragen om extra sessies.
Werkwijze selectie leden
Werkwijze loting
4.4 Adviesraad Antwerpse jeugdsector
Leden
Leden van dit adviesorgaan zijn afgevaardigden en vertegenwoordigers van het vrijwillig en professioneel erkend jeugdwerk in de stad en afgevaardigden van plaatselijke erkende jeugdwerkinitiatieven die een actieve werking of rekrutering ten aanzien van kinderen en jongeren kunnen aantonen in Antwerpen. Voorbeelden zijn: vrijwilligers in jeugdwerk, werkingen maatschappelijk kwetsbare jongeren, jeugdcentra, stadswerkers van het vrijwillig jeugdwerk, koepelorganisaties van jeugdverenigingen, speelplein- en vakantiewerkingen, enzoverder.
De ledengroep is niet-limitatief omwille van de aard, de grootte en talrijke personenwissels binnen de werkingen.
Werkwijze adviesorgaan
4.5 Adviesraad Antwerpse studenten
Leden en samenstelling
Leden van dit adviesorgaan zijn studenten en/of vertegenwoordigers van studentenclubs en/of studentenverenigingen, die in Antwerpen studeren. De ledengroep is niet-limitatief omwille van de wisselende aard van de studentenvertegenwoordigers binnen de clubs.
Werkwijze adviesorgaan
4.6 Adviesraad kind aan zet
Leden en samenstelling
Leden van dit adviesorgaan zijn vertegenwoordigers en afgevaardigden van plaatselijke jeugdwerkinitiatieven en organisaties die een invulling creëren voor de vrijetijd van kinderen van 2,5 tot en met 12 jaar in Antwerpen. De ledengroep is niet-limitatief omwille van de wisselende aard van de aanbieders en personenwissels binnen de werkingen.
Werkwijze
5. Ondersteuning
De stad zorgt voor methodologische en instrumentele ondersteuning van de vier adviesorganen. De vier adviesorganen van de jeugdraad worden niet enkel door TV/JEU ondersteund, maar ook door andere stedelijke diensten indien nodig, bijvoorbeeld bij adviesvragen vanuit andere diensten of bij vragen van de adviesorganen. Dit staat beschreven in deel ‘recht op informatie’.
5.1 Methodologische ondersteuning
De adviesraden kunnen methodologische ondersteuning krijgen vanuit de administratie inzake:
De administratie kan (al dan niet gezamenlijke) vormings- of ondersteuningsmomenten op maat voorzien voor de vier adviesorganen.
5.2 Instrumenten
De vier adviesorganen kunnen gebruik maken van het digitale participatieplatform van de stad Antwerpen, OOR, voor de bekendmaking van hun werkzaamheden, publicaties, verslagen etc. TV/JEU faciliteert het gebruik. De adviesraden zijn dit niet verplicht en kunnen zelf kiezen via welke toepassing ze hun werkzaamheden en publicaties openbaar wensen te maken.
Op de stedelijke website krijgen de vier adviesorganen ook een plaats volgens de op dat moment geldende communicatieregels voor de openbaarheid van de werkzaamheden en de openbaarheid van de adviezen.
5.3 Recht op Informatie
Om het decretaal bepaalde recht op informatie te waarborgen zal TV/JEU een faciliterende tussenrol invullen.
6. Kwaliteitstoets advies
De adviesraden toetsen de kwaliteit van hun advies af aan de hand van een checklist. De checklist wordt voor schriftelijke adviezen vertaald in een sjabloon. De raad kan zonder verplichting gebruik maken van dit sjabloon.
Checklist:
7. Stedelijke procedure adviezen
7.1 Flow bij top-down adviezen
7.2 Flow bij bottom-up adviezen:
7.3 Verdere bepalingen
Dit besluit kwam participatief tot stand na een langdurig traject met diverse sessies (2021-2023):
In 2021 startte Talentontwikkeling en Vrijetijdsbeleving/Jeugd (TV/JEU) een uitgebreid traject dat tot begin september 2023 liep. Zo hebben Antwerpse jongeren hierover hun ideeën, input en meningen kunnen geven via verschillende Take Overs. De leden van de bestaande adviesorganen, het Antwerpse Studentenoverleg en het Antwerpse jeugdsectoroverleg, namen deel aan diverse adviessessies.
In deze laatste fase werd het voorstel voor de vernieuwde invulling finaal overlopen via participatieve sessies met jongeren van take over en de leden van het Antwerps jeugdsectoroverleg en het Antwerps studentenoverleg.
De gemeenteraad trekt volgend gemeenteraadsbesluit van 24 april 2023 in: 2023_GR_00201 - Jeugd. Inspraak - Organisatie adviesorganen jeugd. Concretisering krachtlijnen - Goedkeuring.
De gemeenteraad keurt goed dat de jeugdraad bestaat uit volgende vier adviesorganen:
De gemeenteraad keurt het objectief mechanisme goed dat garandeert dat bij de samenstelling en invulling van de 'Adviesraad Antwerpse jongeren' rekening wordt gehouden met de brede diversiteit die de doelgroep jongeren in de stad kenmerkt.