Terug
Gepubliceerd op 01/06/2023

2023_DRBZL_00017 - Strategisch Ruimteplan Antwerpen - Voorontwerp. Advies - Goedkeuring

districtsraad Berendrecht Zandvliet Lillo
di 30/05/2023 - 20:00 districthuis Berendrecht-Zandvliet-Lillo
Goedgekeurd

Samenstelling

Aanwezig

Karel Hendrickx, districtsraadslid; Rudi Sempels, districtsschepen; Zander Vliegen, districtsraadslid; Carl Geeraerts, districtsburgemeester; Marc Maes, districtsraadslid; Steve Van Broeckhoven, districtsraadslid; Carina Stark, districtsraadslid; Bart Goris, districtsraadslid; Veronique Clabost, districtsraadslid; Annick Kersten, districtsraadslid; An De Visscher, districtssecretaris

Afwezig

Liesbeth Sleymer, plaatsvervangend districtssecretaris

Verontschuldigd

Raf Crynen, voorzitter districtsraad; An Van Uffelen, districtsraadslid; Robin De Winter, districtsraadslid; Sandra Suykerbuyk, districtsschepen; Pascale De Langhe, districtsschepen

Secretaris

An De Visscher, districtssecretaris
2023_DRBZL_00017 - Strategisch Ruimteplan Antwerpen - Voorontwerp. Advies - Goedkeuring 2023_DRBZL_00017 - Strategisch Ruimteplan Antwerpen - Voorontwerp. Advies - Goedkeuring

Motivering

Aanleiding en context

Op 19 december 2014 (jaarnummer 13003) keurde het college het evaluatierapport over het strategisch Ruimtelijk Structuurplan Antwerpen (s-RSA) goed; de gemeenteraad nam er op 26 januari 2015 (jaarnummer 37) kennis van.

Op 22 februari 2016 (jaarnummer 109) keurde de gemeenteraad de doorstartnota van het s-RSA, met als titel “We geven de stad van morgen Ruimte” goed. De doorstartnota vormde de eerste fase van het totale vernieuwingsproces van het s-RSA zoals opgenomen in het evaluatierapport. De onderzoeksfase vormde de tweede fase en liep van 2016 tot en met 2018. De resultaten uit deze onderzoeksfase werden gebundeld in een inspiratienota. De derde en laatste fase bevat de effectieve opmaak van het nieuwe Strategische Ruimteplan Antwerpen (SRA).

Op 4 mei 2018 (jaarnummer 4144) keurde het college de Inspiratienota "Ruimte geven aan de stad van morgen" goed.

Op 5 juni 2020 (jaarnummer 4855)  keurde het college de selectieleidraad GAC_2020_01116 voor de opmaak van het SRA goed en keurde eveneens goed dat hiervoor een mededingingsprocedure met onderhandeling werd uitgeschreven met Europese bekendmaking.

Op 23 oktober 2020 (jaarnummer 8843) keurde het college de selectie van kandidaten en het bestek GAC_2020_01116 voor het opmaken van het SRA goed. 

Op 26 maart 2021 (jaarnummer 2493) keurde het college de gunning voor het Strategisch Ruimteplan, op basis van bestek GAC_2020_01116, aan TV BUUR cvba – Rebelgroup Advisory Belgium nv – Sweco Belgium nv, goed.

Op 20 december 2021 (jaarnummer 730) keurde de gemeenteraad de formele start van het planproces voor het SRA goed. 

Op 14 januari 2022 (jaarnummer 322) keurde het college de conceptnota voor het SRA en de kennisgevingsnota van het plan-MER voor het SRA goed.

Op 10 maart 2023 (jaarnummer 1175) keurde het college het voorontwerp SRA goed.

Juridische grond

Artikels 2.1.11, 2.1.12 en 2.1.13 van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening, die de procedure voor de opmaak van een gemeentelijk beleidsplan ruimte vastleggen.

Regelgeving: bevoegdheid

Artikel 138 van het Decreet Lokaal Bestuur van 22 december 2017:              

Naast de beslissingsbevoegdheden waarover de districtsraad beschikt op grond van dit decreet, heeft de districtsraad een algemene adviesbevoegdheid voor alle aangelegenheden die betrekking hebben op het district. De districtsraad kan bij reglement die algemene adviesbevoegdheid of delen ervan overdragen aan het districtscollege.

Argumentatie

Begin 2022 werden de conceptnota en de kennisgevingsnota van het plan-MER voor het SRA goedgekeurd. De conceptnota bevat de krijtlijnen van het toekomstig ruimtelijk beleid dat Antwerpen wil vastleggen in het SRA. 

De drie stedelijke lagen Levendige Woonstad, Veerkrachtig Landschap en Slimme Netwerkstad uit de Inspiratienota "Ruimte geven aan de stad van morgen" werden in de conceptnota verder uitgewerkt. De centrale ambitie van de conceptnota is om de meest leefbare stad te zijn met een hoge levenskwaliteit. 

De conceptnota bevat de strategische visie met een tijdshorizon tot 2040. Ook werd een blik op twee beleidskaders gegeven: een onderzoek naar het ruimtelijk instrumentarium ter uitvoering van het SRA  en een onderzoek over de stedelijke ruimte rond het Albertkanaal. 

Gedurende 2022 werd de conceptnota verder uitgewerkt in een voorontwerp SRA. 

Inhoud van het voorontwerp SRA
De grote inhoudelijke lijnen die in de conceptnota werden uitgezet, bleven behouden in het voorontwerp, maar werden aangevuld en aangepast op basis van de adviesronde begin 2022 en bijkomend onderzoek ter onderbouwing van het SRA.

De strategische visie in het voorontwerp SRA is een verdere uitwerking van de strategische visie in de conceptnota SRA en vertrekt vanuit de ambitie van Antwerpen als meest leefbare stad van Vlaanderen met een hoge levenskwaliteit voor haar bewoners en bezoekers. De thematische en gebiedsgerichte benadering is behouden in de drie stedelijke lagen Levendige Woonstad, Veerkrachtig Landschap en Slimme Netwerkstad en de zeven deelgebieden: Schelde, Over de Ring, Intra Muros, Linkeroever, de 20ste-eeuwse gordel, de Noordelijke districten en de Kanaalzone.

In de uitwerking van het voorontwerp is gekozen om één beleidskader uit te werken, het beleidskader "Ruimte geven aan de Stad van Morgen".
In dat beleidskader worden de zes krachtlijnen van de strategische visie uitgewerkt.

Het betreft de krachtlijnen:

  • De Antwerpse bouwshift: transformatie als hefboom voor vernieuwing;
  • Sterke wijken met een hoge leefbaarheid;
  • Van stadsbrede tot lokale groenblauwe en duurzame versterking;
  • Ringstad met Ringparken als complementen op de werf van de eeuw;
  • Gerichte verdichting rond multimodale knopen;
  • Verweven waar het kan, scheiden waar nodig.

Door het SRA op te bouwen rond de strategische visie en dat beleidskader is er een duidelijk verband tussen de visie op de ruimtelijke ontwikkeling van de stad voor de lange termijn en de operationalisering van die visie op de middellange termijn.

De keuze om slechts een beleidskader uit te werken komt voort uit voortschrijdend inzicht in de inhoudelijke en procedurele mogelijkheden van een ruimtelijk beleidsplan en de adviesronde over de conceptnota.

Het voorontwerp SRA wordt aan een adviesronde onderworpen. In het najaar van 2023 wordt het ontwerp SRA voorlopig vastgesteld en wordt het plan aan een openbaar onderzoek onderworpen.  Begin 2024 wordt het SRA definitief opgeleverd.

Beleidsdoelstellingen

5 - Woonstad
2WNS03 - Ruimtelijke ordening
2WNS0302 - Plannen
2WNS030201 - Strategisch ruimteplan Antwerpen

Besluit

De districtsraad berendrecht zandvliet lillo beslist:

Artikel 1

De districtsraad adviseert het voorontwerp voor het Strategisch Ruimteplan Antwerpen gunstig, op voorwaarde dat er rekening wordt gehouden met onderstaande adviezen, opmerkingen en/of voorgestelde aanpassingen:

Context, plannen en verwijzingen

  • De districtsraad adviseert om een meer expliciete verwijzing op te nemen naar (de uitkomsten van) de ‘Structuurschets Berendrecht-Zandvliet’ (welke 2040 eveneens als tijdshorizon heeft) in het Strategisch Ruimteplan Antwerpen. De planologische en landschappelijke waarde van deze Structuurschets dient in de context van het Strategisch Ruimteplan Antwerpen duidelijk weergegeven te worden.
  • De verhouding tussen de bestaande RUP’s en BPA’s in het district en het Strategisch Ruimteplan Antwerpen wordt niet of onvoldoende opgenomen.
    Het district vraagt om het in opmaak zijnde RUP Dorpsversterking toe te voegen in de paragraaf ‘Herziening RUP’s (pg. 196).
  • De districtsraad stelt voor om bij het ‘Noordelijk Heideland’ een verwijzing op te nemen naar de historische Brabantse Wal.

Identiteit Berendrecht-Zandvliet-Lillo, noordelijke districten en/of buitendistricten:

  • Het is volgens de districtsraad een verkeerde inschatting dat de dorpskernen in de noordelijke districten voldoende lokale voorzieningen hebben. In tegendeel: voor een aantal essentiële diensten en basisbehoeften dienen de inwoners van Berendrecht, Zandvliet en Lillo zich naar andere dorpen of de stad Antwerpen te verplaatsen. In deze optiek keurde de districtsraad in mei 2021 eenparig een motie goed waarin werd gesteld dat de sociale voorzieningen in het district (bv. kinderopvang,…) gelijke tred dienen te houden met de geplande bouwprojecten. Het Strategisch Ruimteplan Antwerpen moet de mogelijkheid voorzien om hieraan tegemoet te komen.
  • De districtsraad adviseert om een specifieke bouwcode (of een addendum bij de stedelijke bouwcode) voor de buitendistricten te onderzoeken.
  • Hierbij aansluitend, stelt de districtsraad voor om bv. in (stedelijk opgemaakte) lastenboeken het gebruik van materialen en uitvoeringsmethodes af te stemmen op de specifieke context van de buitendistricten.

Relatie van het district met de Haven en het Havengebied:

  • De randen van de Haven moeten uitdrukkelijk mee opgenomen worden in het Strategisch Ruimteplan Antwerpen, omwille van de interferenties tussen wat er in de Haven enerzijds en in de dorpen anderzijds gebeurt (energie, natuurwaarde, woon-werkverplaatsingen). Het kan zinvol zijn om minstens een deel van de randen mee te nemen in de oefening.
  • De intekening van buffergebieden GRUP Afbakening Zeehavengebied, mag niet betekenen dat er havengebonden activiteiten plaatsvinden die hinderlijk zijn voor de dorpen, zoals bv. de wachtkaai in Berendrecht.

Warmtenetten:

  • De horizon van het Strategisch Ruimteplan Antwerpen is 2040. De districtsraad adviseert om op te nemen dat, naar de toekomst toe, warmtenetten voor Zandvliet en Berendrecht, alsook voor Lillo in acht genomen moeten worden. Immers: de SEViA gaat ervan uit dat in 2030 10% van de warmtevraag door warmtenetten zal worden afgedekt, en in 2050 50%. Dit, samenhangend met betere technologieën, betekent dat dit planologisch best meegenomen wordt als raakpunt, mocht een all-electric (met lokale warmtepompen) niet eerder uitgerold (kunnen) worden.

Bouwen in de toekomst in het district:

  • De districtsraad onderschrijft de ambitie voor een dorpse inbreiding, maar adviseert
    • dit te realiseren binnen de historische contexten, bv. vesting Zandvliet;
    • met behoud van open ruimte, zoals opgemerkt door de districtsraad (cfr. advies RUP Dorpsversterking);
    • met het niet aansnijden van nieuwe buitenranden.
  • De districtsraad vraagt te voorzien dat landschapsverstorende elementen nabij bewoning en natuur (bv. windturbines) maximaal worden vermeden.
  • Het Strategisch Ruimteplan Antwerpen moet ook afdwingbare elementen (zoals bv. het maximaal te verharden percentage per perceel, het verbod op permanent wonen in gebouwen die vergund zijn als vakantiewoning…) opnemen.

Tenslotte adviseert de districtsraad om per direct de huidige inzichten en uitgangspunten van het (voorontwerp) Strategisch Ruimteplan Antwerpen (dd. 10 maart 2023) en de in dit advies geformuleerde opmerkingen te verwerken in de in opmaak zijnde en toekomstige Ruimtelijke Uitvoeringsplannen, inbegrepen het RUP Dorpsversterking, ook als dit betekent dat er overdrukken op Gewestplan moeten komen, om bv. onder andere open ruimten te vrijwaren van bv. woningbouw.

Artikel 2

Dit besluit heeft in principe geen financiële gevolgen.

Bijlagen

  • 20230310 SRA_Voorontwerp_FV goedgekeurd_low res_FINAL.pdf