2024_CBS_02606 - Omgevingsvergunning - OMV_2023167605. Kastelweg zonder nummer (zn). District Antwerpen - Goedkeuring

Er werd een aanvraag voor een omgevingsvergunning ingediend bij het college van burgemeester en schepenen, die behandeld wordt volgens de vereenvoudigde procedure van het Omgevingsvergunningendecreet.

Omschrijving ingedeelde inrichtingen of activiteiten

Voorgeschiedenis

Stedenbouwkundige voorgeschiedenis

Er is geen stedenbouwkundige voorgeschiedenis.

Voorgeschiedenis milieu

Het betreft een nieuwe ingedeelde inrichting of activiteit.

Inhoud van de aanvraag

Het voorwerp van de aanvraag betreft de uitvoering van grondwaterbemalingen met lozing en indien nodig voorafgaande zuivering van potentieel verontreinigd bemalingswater met mogelijk verhoogde concentraties aan PFAS. Bijhorend aan de lozing wordt een bijstelling van twee VLAREM II-voorwaarden aangevraagd.

Aangevraagde rubriek(en)

Aangevraagde bijstelling bijzondere milieuvoorwaarden in afwijking van algemene of sectorale voorwaarden

Bemaling Antwerpen Kastelweg

Het decreet van 25 april 2014 betreffende de omgevingsvergunning, het decreet houdende algemene bepalingen inzake milieubeleid, de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening, het decreet betreffende het integraal handelsvestigingsbeleid, het decreet betreffende het natuurbehoud en het natuurlijk milieu en hun uitvoeringsbesluiten zijn van toepassing.

Conform artikel 15 van het Omgevingsvergunningsdecreet is het college van burgemeester en schepenen voor zijn ambtsgebied in eerste administratieve aanleg bevoegd voor volgende aanvragen van:

1. de gemeentelijke projecten;
2. andere gevallen dan deze waarvoor de Vlaamse regering of de deputatie bevoegd is.

Voorafgaand aan zijn beslissing neemt het college kennis van het verslag van de gemeentelijke omgevingsambtenaar.

Het verslag van de gemeentelijke omgevingsambtenaar luidt:

Adviezen

Externe adviezen

Toetsing regelgeving en beleidsrichtlijnen

Plannen van aanleg, ruimtelijke uitvoeringsplannen en verkavelingen

Het eigendom is gelegen binnen de omschrijving van het gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan GRUP Afbakening zeehavengebied Antwerpen, goedgekeurd op 30 april 2013. Volgens dit plan ligt het eigendom in de volgende bestemmingszones: Gebied voor zeehaven- en watergebonden bedrijven en Gebied voor verkeers- en vervoersinfrastructuur.

Het eigendom is gelegen binnen de omschrijving van het gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan GRUP Oosterweelverbinding-Wijziging, goedgekeurd op 20 maart 2015. Volgens dit plan ligt het eigendom in de volgende bestemmingszone: Gebied voor wegeninfrastructuur.

De aanvraag ligt niet in een verkaveling.

Omgevingstoets

Toetsing van aanvaardbaarheid van de ingedeelde inrichtingen of activiteiten op het vlak van hinder en risico's voor de mens en het milieu

Onderhavige aanvraag voorziet een tijdelijke bemaling voor herstellingswerken aan de nutsleidingen ter hoogte van de Kastelweg. Gezien het bemalingswater mogelijk verhoogde concentraties van PFAS kan bevatten, wordt ook de bijhorende lozing en, indien noodzakelijk, de zuivering van het potentieel verontreinigde bemalingswater aangevraagd.

De zone voor de herstellingswerken is ongeveer 20 op 5 meter. De bemalingszone heeft een uitgraafdiepte van circa 2,5 meter onder maaiveld. Met een veiligheidsmarge van 0,5 meter wordt er een te bemalen diepte van 3 meter bekomen. Er werd geopteerd voor een vacuümbemaling met verticale filters. In de bemalingsstudie kon echter nog geen melding worden gemaakt van de exacte filterdiepte en bemalingsopstelling. 

De verwachte bemalingsduur bedraagt 30 dagen. Het bemalingsdebiet bedraagt maximaal 1,96 m3/uur, 47 m3/dag en 1.088 m3/jaar. De exploitant stelt dat geloosd zal worden op het rioleringsnet. Er bevinden zich geen beschermde gebieden (SBZ of VEN) binnen de invloedsstraal van de bemaling (circa 118 meter). De bemaling is echter wel gelegen op circa 257 meter van Habitatrichtlijngebied.

Het bemalingswater zal geloosd worden op oppervlaktewater. De riolering waarvan sprake in het dossier is een hemelwaterafvoer die uitmondt in oppervlaktewater.

De start- en einddatum van de bemaling dient gemeld te worden aan de dienst vergunningen van de stad Antwerpen.

Voor lozing wordt in de bemalingsstudie een bijzondere lozingsnorm voorgesteld van 5 keer de rapportagegrens voor PFAS, zijnde 100 ng/liter. Deze lozingsnorm wordt aangevraagd in het dossier vergezeld met een analyseresultaat waaruit blijkt dat er PFAS in het grondwater werd waargenomen, meer bepaald 274 ng/liter en 294 ng/liter. De stad merkt op dat een zuivering aldus noodzakelijk zal zijn. 

De VMM adviseerde op 12 februari 2024 voorwaardelijk gunstig. De VMM stelt dat elke lozing van PFAS-houdend bemalingswater zo ver als mogelijk gesaneerd dient te worden, in afwachting van meer duidelijkheid rond de haalbaarheid van een doorgedreven zuivering. Er wordt een aanpak op lange en korte termijn voorgesteld zodat maximaal in overeenstemming met de doelstellingen van de Kaderrichtlijn Water en de bijhorende rechtspraak van het Europees Hof van Justitie kan gehandeld worden. Op korte termijn dient voor lozing van bemalingswater een lozingsnorm gehanteerd zoals vermeld in de BBT-studie voor PFAS in water (met een maximum van 100 ng/liter per individuele stof).

De gevraagde lozingsnormen kunnen worden verleend. 

Voor de lozing worden twee indelingsrubrieken aangevraagd. Enerzijds rubriek 3.4.1.b voor het lozen van het bemalingswater, zonder behandeling in een waterzuiveringsinstallatie, op voorwaarde dat de staalname van het bemalingswater aantoont dat er geen overschrijdingen zijn van de lozingsnormen. En anderzijds rubriek 3.6.3.1.b indien uit staalname blijkt dat het bemalingswater verontreinigd is, zal het bemalingswater voorafgaand aan de lozing gezuiverd worden.

De VMM stelt in haar advies voor de kwaliteit van het bemalingswater te analyseren voor het lozingspunt (na schoonpompen van de bemalingsinstallatie) of op voorhand in een representatieve peilbuis max. 3 jaar voor de opstart van de bemaling. De te analyseren parameters zijn minstens de kwantificeerbare PFAS-componenten opgenomen in het WAC_IV_A_025. De bemaling mag pas in gebruik genomen worden als de analyseresultaten beschikbaar zijn en getoetst werden aan de geldende normen.

De verdere monitoring van het opgepompte bemalingswater gebeurt aan volgende frequentie:

- bij concentraties hoger dan 80 % van de norm: analyse in de eerste maand wekelijks en vervolgens maandelijks tot het einde van de bemaling of tot wanneer de recentste analyse zonder zuivering maximaal 80 % van de norm bedraagt;

- bij concentraties lager dan 80 % van de norm: geen herhaling noodzakelijk.

Bij inzet van een waterzuivering gebeurt de analyse op het effluent van de waterzuivering ter vervanging van de monitoring van het opgepompte bemalingswater als volgt: in de eerste maand wekelijks en vervolgens maandelijks tot het einde van de bemaling.

Het is aangewezen de wijze van monitoring zoals voorgesteld door de VMM op te leggen als bijzondere voorwaarde. De analyseresultaten dienen bijgehouden te worden in een register en overgemaakt te worden aan dienst vergunningen/milieu van de stad Antwerpen.

In het dossier wordt een bijstelling aangevraagd van artikel 4.2.5.1.1 §1 van VLAREM II dat stelt dat er een meetgoot moet voorzien worden. De exploitant wenst in de plaats van een meetgoot een aftapkraan te plaatsen en voorziet hiervoor twee monsternamepunten (in- en effluent) en één waterteller.

Gezien het voorwerp van de aanvraag volstaat een aftapkraan waarbij een schepstaal kan genomen worden. De debietsmeter die geplaatst wordt, dient conform artikel 5.53.3. van VLAREM II te zijn.

In de bemalingsstudie werd een evaluatie gemaakt van het zettingsrisico. Uit de berekening bleek de zetting groter dan de toegelaten 20 mm (namelijk 21 mm). De studie argumenteert dat – gezien het herstellingswerken betreft – de grond reeds voorbelast is tot een bepaalde diepte zodat de zettingen hoogstwaarschijnlijk een overschatting zijn van de werkelijke zettingen. Alsook zou het gebouw eerder in beperkte mate zettingsgevoelig zijn. Een herberekening met in achtname van deze factoren geeft een zettingsrisico van 10,1 mm.

In het voorwaardelijk gunstig advies van Infrabel van 2 februari 2024 wordt gesteld dat er geen rekening gehouden werd met de spoorinfrastructuur in de bemalingsstudie. Infrabel vraagt dan ook het volgende:

- voor de werken effectief kunnen ingepland worden dient er een meer gedetailleerde studie gemaakt te worden met impact op zetting van de spoorinfrastructuur. Een aparte Infrabel-toelating is noodzakelijk;

- er wordt opgemerkt dat er zettingen mogelijk zijn tot 10,1 mm. Het spoor dat zich in de onmiddellijke omgeving bevindt, is een spoor in overweg. Bij overwegen bedragen de maximaal toelaatbare zettingen 4 mm. Binnen de invloedsstraal van de bemaling bevindt zich verder nog andere zettingsgevoelige spoorinfrastructuur. Ook het effect daarop dient onderzocht te worden.

In navolging van het advies van Infrabel werd op 5 februari 2024 gevraagd het dossier aan te passen met een meer gedetailleerde studie om de impact op de spoorinfrastructuur te begroten en zo nodig het toepassen van milderende maatregelen om de zettingen te beperken tot de maximaal toelaatbare zetting. 

De aanvrager stelt op 14 februari 2024 dat ze - gezien de grond reeds voorbelast is tot een bepaalde diepte (aanleg aanwezige leidingen) - weinig impact verwachten. Als dat in rekening wordt genomen, blijven de zettingen onder de toelaatbare 4 mm voor sporen. Toch wordt als veiligheidsmaatregel voorgesteld om zettingsmetingen te doen voor en tijdens de bemalingswerken.

Infrabel stelt in haar voorwaardelijk gunstig advies van 29 februari 2024 dat ze zich daarin kunnen vinden, samen met het opmeten en monitoren van de sporen. Dit zal dan ook opgelegd worden als bijzondere voorwaarde.

Uit de toepassing van de beoordelingsschema’s van de watertoets blijkt dat de gevraagde activiteiten niet van die aard zijn dat ze een invloed hebben op het watersysteem. De vergunningsaanvraag voldoet aan de doelstellingen opgenomen in artikel 5 van het decreet integraal waterbeleid. 

De aanvraag heeft betrekking op een project als vermeld in bijlage III van het besluit van de Vlaamse Regering van 10 december 2004 houdende vaststelling van de categorieën van projecten onderworpen aan milieueffectrapportage, meer bepaald op rubriek 10.j). Bijgevolg moest een m.e.r.-screening gebeuren. Op basis van de m.e.r.-screening in het dossier, werd bij de volledig- en ontvankelijkheidsverklaring reeds geoordeeld dat de aanvraag niet moet vergezeld worden van een milieueffectenrapport, aangezien geen aanzienlijke negatieve effecten worden gegenereerd.

Advies aan het college

Advies over de ingedeelde inrichtingen of activiteiten

Mits voldaan wordt aan de voorgestelde vergunningsvoorwaarden, is deze aanvraag in overeenstemming met de VLAREM wetgeving. Vanuit milieutechnisch oogpunt wordt positief advies gegeven de vergunning te verlenen. 

Geadviseerde rubriek(en)

Geadviseerde bijzondere milieuvoorwaarden

1. De startdatum van de bemaling wordt ten minste twee weken voor de start gemeld aan de dienst vergunningen van de stad Antwerpen (milieuvergunningen@antwerpen.be) en de dienst Milieu-Interventie (mi@antwerpen.be) met vermelding van referentie OMV_2023167605, de contactgegevens van de werfverantwoordelijke en de start- en einddatum;

2. In afwijking van artikel 4.2.5.1.1 §1 van VLAREM II dient er geen meetgoot geïnstalleerd te worden. Er dient wel een aftapkraan voorzien te worden;

3. Aanvullend op de algemene en sectorale normen voor de lozing van het bedrijfsafvalwater in oppervlaktewater geldt een bijzondere lozingsnorm voor PFAS (individueel) van 100 ng/liter;

4. De kwaliteit van het bemalingswater dient gemonitord te worden bij opstart. De bemaling mag pas in gebruik genomen worden als de analyseresultaten beschikbaar zijn en getoetst werden aan de geldende norm. De verdere monitoring gebeurt aan volgende frequentie: 2 uur na opstart en vervolgens wekelijks. De te analyseren parameters zijn minstens de kwantificeerdbare PFAS-componenten opgenomen in het WAC_IV_A_025;

5. De exploitant voert voor de start van de bemalingswerken en tijdens de bemalingswerken, zettingsmetingen uit op de aanwezige spoorinfrastructuur. Deze dienen in de eerste dagen minimum 1 maal per dag te gebeuren. Bij stabilisatie van de meetresultaten kan men deze meetintensiteit verminderd worden. De resultaten dienen in de aanvangsfase iedere dag beoordeeld te worden door de leidinggevende ingenieur, nadien bij stabilisatie op weekbasis;

6. Alle analyseresultaten en de zettingsmetingen dienen bijgehouden te worden in een register en dienen bezorgd te worden aan dienst vergunningen/milieu van de stad Antwerpen (omgevingsvergunning@antwerpen.be) en de dienst Milieu-Interventie (mi@antwerpen.be) met vermelding van referentie OMV_2023167605.

Wijzigingsverzoeken

De aanvrager heeft één of meerdere verzoeken ingediend om zijn oorspronkelijke dossier te wijzigen. Minstens één van die verzoeken werd aanvaard, waardoor de aanvaarde wijzigingen mee beoordeeld worden.

In navolging van een ongunstig advies van Infrabel werd aan de aanvrager gevraagd het dossier aan te passen met een meer gedetailleerde studie om de impact van het project op de spoorinfrastructuur te begroten. 

Er zijn geen aanpalende eigenaars waarvan de scheidingsmuren met het project zouden worden opgericht, uitgebreid of afgebroken, die om hun standpunt gevraagd moesten worden.