Op 17 mei 2005 (jaarnummer 1202) keurde de gemeenteraad de code van gemeentelijke politiereglementen van de stad Antwerpen goed. Inbreuken op de code van gemeentelijke politiereglementen kunnen sindsdien gesanctioneerd worden met administratieve sancties waaronder een administratieve geldboete.
Deze code van politiereglementen werd later nog verscheidene keren gewijzigd. De nieuwe gecoördineerde versie werd goedgekeurd door de gemeenteraad op 16 december 2013 (jaarnummer 753). De laatste wijziging werd goedgekeurd door de gemeenteraad op 29 april 2024.
Artikel 135 §2 Nieuwe Gemeentewet
De gemeenten hebben ook tot taak het voorzien, ten behoeve van de inwoners, in een goede politie, met name over de zindelijkheid, de gezondheid, de veiligheid en de rust op openbare wegen en plaatsen en in openbare gebouwen.
Meer bepaald, en voor zover de aangelegenheid niet buiten de bevoegdheid van de gemeenten is gehouden, worden de volgende zaken van politie aan de waakzaamheid en het gezag van de gemeenten toevertrouwd:
Het decreet van 22 december 2017 over het lokaal bestuur, artikel 41, tweede lid, 2°.
Artikel 119 Nieuwe Gemeentewet:
De gemeenteraad maakt de gemeentelijke reglementen van inwendig bestuur en de gemeentelijke politieverordeningen, met uitzondering van de tijdelijke politieverordeningen op het wegverkeer bedoeld in artikel 130bis.
Deze reglementen en verordeningen mogen niet in strijd zijn met de wetten, de decreten, de ordonnanties, de reglementen en de besluiten van de Staat, de Gewesten, de Gemeenschappen, de Gemeenschapscommissies, de provincieraad en de bestendige deputatie van de provincieraad.
De raad zendt hiervan binnen de achtenveertig uren een afschrift aan de bestendige deputatie van de provincieraad.
Een afschrift van die reglementen en politieverordeningen wordt dadelijk toegezonden aan de griffie van de rechtbank van eerste aanleg en aan die van de politierechtbank, waar zij in een daartoe bestemd register worden ingeschreven.
Van die reglementen en verordeningen wordt melding gemaakt in het Bestuursmemoriaal van de provincie.
Artikel 119 Nieuwe Gemeentewet: de gemeenteraad maakt de gemeentelijke reglementen van inwendig bestuur en de gemeentelijke politieverordeningen.
Artikel 119bis van de Nieuwe Gemeentewet werd gewijzigd door de wet van 24 juni 2013 betreffende de gemeentelijke administratieve sancties. Deze wet trad in werking op 1 januari 2014. Het gewijzigde artikel 119bis bepaalt: de gemeenteraad kan gemeentelijke administratieve straffen en sancties opleggen overeenkomstig de wet van 24 juni 2013 betreffende de gemeentelijke administratieve sancties.
Artikel 2 §1 van de wet van 24 juni 2013 bepaalt: de gemeenteraad kan straffen of administratieve sancties bepalen voor de inbreuken op zijn reglementen of verordeningen, tenzij voor dezelfde inbreuken door of krachtens een wet, een decreet of een ordonnantie, straffen of administratieve sancties worden bepaald.
Artikel 6 §1 van deze wet bepaalt dat de administratieve geldboete wordt opgelegd door de sanctionerend ambtenaar.
Artikel 45 van deze wet bepaalt dat de schorsing, de intrekking en de sluiting worden opgelegd door het college van burgemeester en schepenen of het gemeentecollege.
Artikel 4 §5 van deze wet bepaalt: indien de gemeenteraad in zijn reglementen of verordeningen de mogelijkheid voorziet om de administratieve geldboete ten aanzien van minderjarigen op te leggen, wint hij vooraf het advies in betreffende dat reglement of die verordening van het orgaan of de organen die een adviesbevoegdheid hebben in jeugdzaken, voor zover het aanwezig is of zij aanwezig zijn in de gemeente.
1. SPECIFIEKE REGELGEVINGEN – Verkoop van sieraden (Ondernemen & Stadsmarketing)
Huidig artikel 635quinquies, 1° van de code van politiereglementen bepaalt dat “Een exploitant die beschikt over een geldig AMB-label; dit is een kwaliteitslabel onder de noemer ‘Antwerp’s Most Brilliant’, uitgereikt door stad Antwerpen en Antwerp World Diamond Centre, op basis van een bindend auditrapport van een geaccrediteerd audit- en controlebureau” niet onder het toepassingsgebied van dit hoofdstuk “6bis verkoop van sierraden” valt.
Het is echter niet wenselijk om deze algemene vrijstelling van exploitanten die over een AMB-label beschikken te behouden.
De verplichtingen opgenomen onder hoofdstuk “6bis verkoop van sierraden” van de code van politiereglement zijn afgestemd op de criteria voor het behalen van het AMB-label van de stad en het Antwerp World Diamond Centre (AWDC). De juweliers moeten voor het behalen van het kwaliteitslabel voldoen aan alle verplichtingen die ook worden omschreven in de code van politiereglementen. Ook wanneer het AMB-label werd verkregen, moeten de voorschriften nog steeds worden nageleefd. De naleving van deze voorschriften wordt met het oog op de aflevering van het AMB-label gecontroleerd door een onafhankelijk auditbureau, KIWA.
Juweliers die het AMB-label dragen werden aanvankelijk vrijgesteld van de voorschriften van de code van politiereglementen overeenkomstig artikel 635quinquies, 1° gezien zij al gebonden waren aan gelijkaardige voorwaarden voor het behalen van het label. Eens het AMB-label verkregen werd, moeten zij echter nog steeds voldoen aan deze voorschriften en wordt hier even zeer toezicht op uitgeoefend door het gespecialiseerde Goudi-team van de Politiezone Antwerpen. Gezien er hierbij geen onderscheid geldt voor exploitaties die al dan niet over het AMB-label beschikken, dient de uitzondering die voorzien was in artikel 635quinquies, 1° van de code van politiereglementen geschrapt te worden.
2. RECREATIE – Stedelijke zwembaden (Talent, Ontwikkeling & Vrijetijdsbesteding - Sport)
Als maatregel tegen aanhoudende overlast veroorzaakt door bepaalde bezoekers gingen een aantal recreatiedomeinen in Vlaanderen de voorbije zomer over tot de invoering van ID-controle. Deze ID-controle zal het mogelijk maken om personen gerichter te identificeren en de toegang te ontzeggen, onder meer wanneer zij bijvoorbeeld het voorwerp uitmaken van een plaatsverbod.
Om tegen de volgende zomerperiode snel te kunnen inspelen op mogelijke, soortgelijke overlast wil de stad Antwerpen een proefproject opstarten rond toegangsregistratie- en controle in stedelijke zwembaden, specifiek voor openluchtzwembad De Molen. Na gunstige evaluatie van het proefproject kan de toegangsregistratie en het toegangscontrolesysteem uitgebreid worden naar andere stedelijke zwembaden.
In het kader van de invoering van deze identiteitscontrole en de verdere praktische uitvoering hiervan werd door de gemeenteraad op 29 april 2024 een wijziging van het Reglement dienstverlening sport goedgekeurd.
3. OPENBARE NETHEID EN GEZONDHEID – Diverse bepalingen (Stadsontwikkeling – Klimaat & Leefmilieu)
Overeenkomstig de huidige tekst van artikel 72 van de code van politiereglementen is het op het grondgebied van de stad Antwerpen nog steeds toegelaten om steenkool te verbranden. Ook de hogere toepasselijke regelgeving sluit de verbranding van steenkool nog niet uit.
Steenkool betreft evenwel een fossiele brandstof waarbij bij de verbranding ervan schadelijke stoffen vrijkomen. Deze stoffen hebben een negatieve impact op de luchtkwaliteit en de openbare gezondheid. In de stad Antwerpen, waar de bevolkingsconcentratie groter is dan in meer landelijke gebieden, kan de negatieve impact van deze schadelijke stoffen groter zijn. De invoering van een lokaal verbod om steenkool te verbranden is onder meer om die reden wenselijk.
Het afbouwen van de verbranding van steenkool werd ook uitdrukkelijk opgenomen in het Klimaatplan 2030. In de praktijk komt verwarming op steenkool niet vaak meer voor in Antwerpen en kunnen huishoudens die toch nog zouden verwarmen met steenkool o.a. via het Ecohuis advies en ondersteuning krijgen om over te schakelen op een gezondere en meer duurzame manier van verwarmen. Een combinatie van deze preventieve en ondersteunende begeleiding met een verbod op het verbranden van steenkool in de code van politiereglementen is noodzakelijk om de overeenkomstig het Klimaatplan 2030 beoogde afbouw van steenkool te bekomen.
4. OPENBARE ORDE – Diverse bepalingen (Maatschappelijke Veiligheid)
Op 29 maart 2024 werd het Koninklijk Besluit van 11 maart 2024 betreffende het oneigenlijk gebruik van lachgas gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad.
Ingevolge dit besluit geldt er sinds 8 april 2024 een algemeen verbod op het oneigenlijk gebruik van lachgas. De invoer, de uitvoer, de doorvoer, de vervaardiging, de bewaring (opslag onder de vereiste voorwaarden), de etikettering, het vervoer, het bezit, de makelarij, de verkoop en het te koop stellen, het voorschrijven, het afleveren of het aanschaffen van lachgas, tegen betaling of kosteloos, zowel fysiek als online, is vanaf dan strafbaar met strafrechtelijke sancties, zoals voorzien in art. 2bis, §1 Drugswet. Uitsluitend wanneer het gebruik bestemd is voor medische of technische doeleinden of als voedingsadditief is er geen sprake van een misdrijf.
Door de gewijzigde regelgeving en de voorziene strafrechtelijke sanctionering kan de stad Antwerpen als lokaal bestuur het oneigenlijk gebruik van lachgas niet meer bestraffen met gemeentelijke administratieve sancties. Derhalve dienen de bepalingen omtrent het oneigenlijk gebruik van lachgas geschrapt te worden uit de politiecodex.
5. OPENBARE VEILIGHEID EN VLOTTE DOORGANG - Evenementen (Maatschappelijke Veiligheid en Stadsbeheer)
De stad Antwerpen is een bruisende, aangename stad waarin horecaterrassen een belangrijk deel uitmaken van de (historische) pleinen of straten.
Om het bruisende karakter van deze stad te stimuleren, wordt aan de horecasector de mogelijkheid geboden om onder bepaalde voorwaarden kleine evenementen met beperkte impact voor de omgeving op hun toegelaten open horecaterras te organiseren zonder het doorlopen van een lange administratieve procedure tot het verkrijgen van een evenemententoelating. Daarom is het mogelijk om voor een klein evenemententerras een melding te doen onder de voorwaarden zoals bepaald in de code van politiereglementen.
Zonder afbreuk te doen aan basisprincipes van deze regeling, bleek er echter nood aan bepaalde verduidelijkingen en aanvullingen van de voorwaarden en procedure. Zo gold er in de praktijk een ruimere vrijstelling tijdens voetbaltoernooien voor tv-schermen of werd vastgesteld dat horeca-uitbaters in sommige gevallen gebruik maken van de verkorte procedure tot een melding van een klein evenemententerras om langdurig een terras met een tent of muziek uit te baten die een grotere impact hebben en dus een evenementenaanvraag vereisen.
De aanvullingen en verduidelijkingen gaan over:
Het louter plaatsen van een televisiescherm op een toegelaten open horecaterras in het kader van een Europees of wereldkampioenschap voetbal valt onder de voorschriften van een klein evenemententerras en dient aldus ook op deze manier gemeld te worden. Wel worden er bijkomende voorwaarden opgelegd met betrekking tot de opstelling en het gebruik van dit televisiescherm. Zo dient het televisiescherm en het geluidsniveau proportioneel te zijn in functie van de grootte van het terras. Het gebruik van het televisiescherm mag geen overlast veroorzaken voor naburige panden of handelszaken en het televisiescherm mag niet vanaf de straatzijde zichtbaar zijn om de openbare orde niet te verstoren.
De plaatsing van een televisiescherm op een klein evenemententerras is enkel toegelaten voor de uitzending van voetbalwedstrijden en de voor- en na beschouwingen. De duurtijd van de vertoning start ten vroegste een half uur voor de wedstrijd en duurt tot maximaal een half uur na de wedstrijd. Er mag geen versterkte muziek gespeeld worden en er mogen geen andere tv-programma’s getoond worden. Daarnaast blijven uiteraard ook de algemene voorwaarden met betrekking tot een klein evenemententerras onverminderd van toepassing.
De bijkomende voorwaarden die zullen gelden voor evenementen op open horecaterrassen in het kader van internationale voetbaltoernooien, en in het bijzonder bij Europese kampioenschappen en wereldkampioenschappen voetbal, werden in het verleden reeds toegepast en gecommuniceerd bij evenemententoelatingen, doch waren niet afdwingbaar bij meldingen.
De stad Antwerpen wil horeca-ondernemers de kans geven een televisiescherm te plaatsen op hun vergund open horecaterras om bezoekers de kans te geven om de wedstrijden mee te volgen. Het is daarbij van belang dat de beleving proportioneel blijft en gefocust op de beleving van de matchen van het Europees kampioenschap.
De toezichtsdiensten zullen toezien op de naleving van de toepasselijke voorwaarden en kunnen desgevallend maatregelen opleggen. Overtredingen van de geldende voorwaarden zullen toekomstige aanvragen of meldingen beïnvloeden.
Door deze aanpassingen van de code van politiereglementen wordt meer rechtszekerheid geboden voor de horeca-uitbaters en wordt het ook mogelijk om de bestaande regels eenvoudiger te handhaven.
De gemeenteraad keurt de wijzigingen aan de code van politiereglementen goed. Deze wijzigingen treden onmiddellijk in werking.