Terug
Gepubliceerd op 08/07/2024

2024_CBS_05827 - Slimme Schakels. Luifels. SWOU12159 - Voorontwerp - Goedkeuring

college van burgemeester en schepenen
vr 05/07/2024 - 09:00 Stadhuis
Goedgekeurd

Samenstelling

Aanwezig

Bart De Wever, burgemeester; Koen Kennis, schepen; Jinnih Beels, schepen; Annick De Ridder, schepen; Nabilla Ait Daoud, schepen; Karim Bachar, schepen; Peter Wouters, schepen; Elisabeth van Doesburg, schepen; Erica Caluwaerts, schepen; Tatjana Scheck, schepen; Sven Cauwelier, algemeen directeur

Secretaris

Sven Cauwelier, algemeen directeur

Voorzitter

Bart De Wever, burgemeester
2024_CBS_05827 - Slimme Schakels. Luifels. SWOU12159 - Voorontwerp - Goedkeuring 2024_CBS_05827 - Slimme Schakels. Luifels. SWOU12159 - Voorontwerp - Goedkeuring

Motivering

Aanleiding en context

Op 9 juli 2021 (jaarnummer 5753) keurde het college de strategie en het plan van aanpak goed voor het project Slimme Schakels.

De stad wil het gebruiken en combineren van openbaar vervoer, fiets en deelmodi stimuleren en werkt met het project Slimme Schakels aan de optimalisatie van de belangrijke overstapplekken. Het betreft zowel interregionale, regionale, lokale als buurtknooppunten. Op deze knooppunten worden de verschillende mobiliteitsdiensten en extra faciliteiten zo goed mogelijk bij elkaar gebracht en wordt er extra aandacht besteed aan toegankelijkheid, comfort en leesbaarheid. 

Bij verschillende knooppunten komt de vraag naar voren om extra comfort te bieden bij het overstappen en wachten, maar ook extra uitstraling en herkenbaarheid te realiseren. De stad wenst daarom luifelconstructies te voorzien en zoekt naar een modulair ontwerp dat kan toegepast worden op verschillende locaties, telkens in andere vorm en afmetingen omwille van de specifieke context.  

Op 26 mei 2023 (jaarnummer 3554) keurde het college de gunning goed van de raamovereenkomst voor deze ontwerpopdracht aan THV BAUKUNST BVBA, Bondgenotenstraat 68,1190 Vorst, met ondernemingsnummer 0825.896.602 - UTIL Struktuurstudies, Koningsstraat 269,1030 Schaarbeek met ondernemingsnummer 0888.983.026.

De bedrijfseenheid Stadsontwikkeling (afdeling Mobiliteit) legt nu het voorontwerp van de modulaire structuur voor de luifels bij de Slimme Schakels ter goedkeuring voor.

Argumentatie

Wedstrijdontwerp 

In de offertefase diende de THV Baukunst - Util een ontwerp in bestaande uit zelfdragende, vijfhoekige modules in kunststof, die aan elkaar geschakeld worden tot de gewenste luifelvorm, en door middel van kabels opgehangen worden aan een beperkt aantal masten. De hoogte van de luifels varieert van circa 4m (vb. enkel ter hoogte van een tramperron) tot circa 7m (vb. over een heel knooppunt heen). 

Binnen de raamovereenkomst met het ontwerpteam bestelde de stad de verdere uitwerking van dit wedstrijdontwerp tot een (voorontwerp en) definitief ontwerp voor de modulaire luifelconstructie. Belangrijkste aandachtspunten daarbij zijn de modulariteit, de inpasbaarheid in diverse stedelijke omgevingen, de mate van beschutting, de noden qua onderhoud en beheer en het beheersen van de geraamde kostprijs. 

Het wedstrijdontwerp werd hiervoor een eerste maal voorgelegd op 1 september 2023 aan de integrale kwaliteitskamer en op 4 september 2023 aan het coördinatieoverleg openbaar domein. Op die manier werd de nodige feedback bekomen voor de verdere uitwerking.

De integrale kwaliteitskamer beoordeelde het ontwerp gunstig wat betreft het globale concept en vraagt de verdere uitwerking hiervan in collegiale dialoog.

Aandachtspunten zijn:

  • impact op de ruimtelijke conditie duidelijk maken a.d.h.v. concrete uitwerking voor diverse plekken (Large tot Small) met aandacht voor contouren van pleinen en ruimten, identiteit, schaal en context; 
  • basisvorm en randen bestuderen; 
  • streven naar een eenvoudige, toekomstbestendige, lichte structuur met dunne platen en geïntegreerd systeem (knopen, gewichten, palen, …); 
  • nadenken over windbelasting, duurzame materialisatie en transparantiegraad. 

Ook het coördinatieoverleg openbaar domein gaf gunstig advies op dit initiële ontwerp, en vraagt dit verder af te stemmen op een aantal aandachtspunten qua functioneren (vb. comfort, passage, …) en onderhoud (vb. reiniging, snoeien, …) van zowel de luifels zelf als van hun omgeving. 

Voorontwerp modulaire structuur

Het ontwerpteam ging aan de slag met deze opmerkingen, en werkte het conceptontwerp verder uit tot een voorontwerp voor de modulaire structuur. Hierbij was er ook intensieve afstemming met de afdeling B&O/Civiele bouwwerken aangaande het beheer van de toekomstige luifels. Onder meer de sites P+R Olympiade en station Antwerpen-Zuid werden onderzocht als concrete cases voor het ontwerp van deze luifels.

In het voorontwerp zijn de basisprincipes van het concept uit de offertefase behouden. Het voorontwerp betreft een stalen draagstructuur met een beperkt aantal ronde stalen kolommen in een raster van circa 7m x 7m, waarop driehoekige glaspanelen worden gemonteerd. Het luifelvlak bevindt zich op een hoogte van 4m à 7m. Naast een rechte, zuivere vorm, kan de luifelvorm zich aanpassen aan de context (rond bomen, palen,…) en zo een meer grillige vorm krijgen.

Onder meer aspecten zoals de exacte specificaties van het glas, de verlichting onder de luifels, en de wijze van hergebruik/infiltratie/buffering van het opgevangen hemelwater dienen nog verder te worden uitgewerkt, naast de opmerkingen van het coördinatieoverleg en de integrale kwaliteitskamer.

Adviezen

Het Coördinatieoverleg Openbaar Domein (advies van 27 mei 2024) Gunstig onder voorwaarden

Het coördinatieoverleg openbaar domein geeft gunstig advies op het voorontwerp van de modulaire luifelconstructies, in functie van uitrol van de Slimme Schakels, op voorwaarde dat:

  • Onderzocht wordt of de luifels ook van fotovoltaïsche cellen voorzien kunnen worden;
  • De funderingselementen maximaal ondergronds worden voorzien. Een bovengronds funderingsbetonelement enkel toegestaan wordt indien deze om technische redenen (bvb op een brugdek met beperkte opbouwruimte) onmogelijk realiseerbaar is. In dergelijke specifieke gevallen is het dubbelgebruik als zitelement aangewezen;
  • Onderzocht wordt of de kolommen gecombineerd kunnen worden met bovenleidingspalen (De Lijn) en/of verlichtingspalen. En de combinatie mogelijk maken met camerabewaking;
  • Een onderhoudsplan (preventief onderhoud en reiniging) en kostenberekening,  alsook een onderhoudstappenplan ifv van herstelling constructieonderdelen (bvb glaspaneel) wordt opgemaakt
  • Onderzocht wordt hoe het aanrijden van de constructie vermeden kan worden
  • Per locatie onderzocht wordt wat de impact van de luifelconstructie is op de bestaande groenstructuren, en bij de uitwerking van de luifelconstructie en de bijhorende funderingen rekening wordt gehouden met de invloedssfeer van de bomen, zowel onder- als bovengronds (wortelzone, kruinbreedtes, ...);
  • Bij de verdere uitwerking van de luifels (per locatie) ingezet wordt op maximaal beschutting van de voetgangersruimte;
  • Bij de inplanting van de luifels voldoende doorgang voor voetgangers voorzien wordt;
  • De ruimte onder de luifels voldoende verlicht worden;
  • Bij de uitwerking van de specifieke cases rekening wordt gehouden met de zichtbaarheid van de toezichtcamera’s;
Integrale Kwaliteitskamer (advies van 1 september 2023) Gunstig onder voorwaarden

De integrale kwaliteitskamer beoordeelde het ontwerp gunstig wat betreft het globale concept en vraagt de verdere uitwerking hiervan in collegiale dialoog.

Aandachtspunten zijn:

  • impact op de ruimtelijke conditie duidelijk maken a.d.h.v. concrete uitwerking voor diverse plekken (Large tot Small) met aandacht voor contouren van pleinen en ruimten, identiteit, schaal en context; 
  • basisvorm en randen bestuderen; 
  • streven naar een eenvoudige, toekomstbestendige, lichte structuur met dunne platen en geïntegreerd systeem (knopen, gewichten, palen, …); 
  • nadenken over windbelasting, duurzame materialisatie en transparantiegraad. 
Het Coördinatieoverleg Openbaar Domein (advies 4 september 2023) Gunstig onder voorwaarden

Ook het coördinatieoverleg openbaar domein gaf gunstig advies op dit initiële ontwerp, en vraagt dit verder af te stemmen op een aantal aandachtspunten qua functioneren (vb. comfort, passage, …) en onderhoud (vb. reiniging, snoeien, …) van zowel de luifels zelf als van hun omgeving. 

Integrale Kwaliteitskamer (advies van 24 mei 2024) Gunstig onder voorwaarden

De integrale kwaliteitskamer beoordeelt het ontwerp gunstig onder voorwaarden, en vraagt: 

  • de dimensies van de structuur te bestuderen versus de schaal (omvang/hoogte) van de luifel met aandacht voor elegantie en gepaste verhoudingen; 
  • ook het onderzoek te tonen naar gelijkzijdige (ipv rechthoekige) driehoeken en onderzoek naar toepassing/specificaties van het glas ifv locatie; 
  • een mockup maken van de  kleinste luifel of module (met een test op diverse hoogtes).

Beleidsdoelstellingen

2 - Leefbare en mobiele stad
2LMS01 - Mobiliteit
2LMS0104 - Regulier
2LMS010402 - Multimodale knooppunten en netwerken (heraanleg van bovenlokale wegen en fietswegen)

Besluit

Het college van burgemeester en schepenen beslist:

Artikel 1

Het college beslist het voorontwerp van de modulaire structuur voor de luifels bij de Slimme Schakels goed te keuren.

Artikel 2

Dit besluit heeft in principe geen financiële gevolgen.

Artikel 3

Het college geeft opdracht aan:

DienstTaak

SW/MOB/I&P
Opmaken definitief ontwerp voor de modulaire luifelconstructies voor de Slimme Schakels.
Opmaken voorontwerp voor concrete luifels bij P+R Olympiade, station Antwerpen-Zuid en Sint-Jansplein en ter goedkeuring voorleggen aan COD en college.

Bijlagen

  • 123_240702__SLIMME SCHAKELS_COLLEGE_VO