Op 17 mei 2005 (jaarnummer 1202) keurde de gemeenteraad de code van gemeentelijke politiereglementen van de stad Antwerpen goed. Inbreuken op de code van gemeentelijke politiereglementen kunnen sindsdien gesanctioneerd worden met administratieve sancties waaronder een administratieve geldboete.
Deze code van politiereglementen werd later nog verscheidene keren gewijzigd. De nieuwe gecoördineerde versie werd goedgekeurd door de gemeenteraad op 16 december 2013 (jaarnummer 753). De laatste wijziging werd goedgekeurd door de gemeenteraad op 26 juni 2023 (jaarnummer 397).
Artikel 135 §2 Nieuwe Gemeentewet
De gemeenten hebben ook tot taak het voorzien, ten behoeve van de inwoners, in een goede politie, met name over de zindelijkheid, de gezondheid, de veiligheid en de rust op openbare wegen en plaatsen en in openbare gebouwen.
Meer bepaald, en voor zover de aangelegenheid niet buiten de bevoegdheid van de gemeenten is gehouden, worden de volgende zaken van politie aan de waakzaamheid en het gezag van de gemeenten toevertrouwd:
Het decreet van 22 december 2017 over het lokaal bestuur, artikel 41, tweede lid, 2°.
Het decreet van 9 oktober 2020 houdende diverse bepalingen over het gemeenschappelijk vervoer, het algemeen mobiliteitsbeleid, de weginfrastructuur en het wegenbeleid, en de waterinfrastructuur en het waterbeleid, artikel 6.
De wet van 16 maart 1968 betreffende de politie over het wegverkeer, artikel 29quater.
Artikel 119 Nieuwe Gemeentewet:
De gemeenteraad maakt de gemeentelijke reglementen van inwendig bestuur en de gemeentelijke politieverordeningen, met uitzondering van de tijdelijke politieverordeningen op het wegverkeer bedoeld in artikel 130bis.
Deze reglementen en verordeningen mogen niet in strijd zijn met de wetten, de decreten, de ordonnanties, de reglementen en de besluiten van de Staat, de Gewesten, de Gemeenschappen, de Gemeenschapscommissies, de provincieraad en de bestendige deputatie van de provincieraad.
De raad zendt hiervan achtenveertig uren een afschrift aan de bestendige deputatie van de provincieraad.
Een afschrift van die reglementen en politieverordeningen wordt dadelijk toegezonden aan de griffie van de rechtbank van eerste aanleg en aan die van de politierechtbank, waar zij in een daartoe bestemd register worden ingeschreven.
Van die reglementen en verordeningen wordt melding gemaakt in het Bestuursmemoriaal van de provincie.
Artikel 119 Nieuwe Gemeentewet: de gemeenteraad maakt de gemeentelijke reglementen van inwendig bestuur en de gemeentelijke politieverordeningen.
Artikel 119bis van de Nieuwe Gemeentewet werd gewijzigd door de wet van 24 juni 2013 betreffende de gemeentelijke administratieve sancties. Deze wet trad in werking op 1 januari 2014. Het gewijzigde artikel 119bis bepaalt: de gemeenteraad kan gemeentelijke administratieve straffen en sancties opleggen overeenkomstig de wet van 24 juni 2013 betreffende de gemeentelijke administratieve sancties.
Artikel 2 §1 van de wet van 24 juni 2013 bepaalt: de gemeenteraad kan straffen of administratieve sancties bepalen voor de inbreuken op zijn reglementen of verordeningen, tenzij voor dezelfde inbreuken door of krachtens een wet, een decreet of een ordonnantie, straffen of administratieve sancties worden bepaald.
Artikel 6 §1 van deze wet bepaalt dat de administratieve geldboete wordt opgelegd door de sanctionerend ambtenaar.
Artikel 45 van deze wet bepaalt dat de schorsing, de intrekking en de sluiting worden opgelegd door het college van burgemeester en schepenen of het gemeentecollege.
Artikel 4 §5 van deze wet bepaalt: indien de gemeenteraad in zijn reglementen of verordeningen de mogelijkheid voorziet om de administratieve geldboete ten aanzien van minderjarigen op te leggen, wint hij vooraf het advies in betreffende dat reglement of die verordening van het orgaan of de organen die een adviesbevoegdheid hebben in jeugdzaken, voor zover het aanwezig is of zij aanwezig zijn in de gemeente.
Artikel 29quater §1 van de wet van 16 maart 1968 betreffende de politie over het wegverkeer bepaalt dat de gemeenteraad in zijn regelementen of verordeningen administratieve geldboetes kan bepalen voor beperkte snelheidsovertredingen in welk geval die overtredingen niet strafrechtelijk worden bestraft.
Artikel 29quater § 6 van de wet van 16 maart 1968 betreffende de politie over het wegverkeer bepaalt dat als de sanctionerend ambtenaar tijdens de procedure, vermeld in paragraaf 4, vaststelt dat de voorwaarden om een administratieve geldboete op te leggen, vermeld in paragraaf 2, niet vervuld zijn, hij de vaststeller van de overtreding daarvan op de hoogte brengt zodat de strafrechtelijke procedure kan worden gevolgd. Met het oog hierop kan een protocol worden opgesteld tussen de betrokken diensten en overheden.
Specifieke regelgeving - perimeterverbod
Momenteel wordt in artikel 664 van de Politiecodex van de stad Antwerpen bepaald dat personen met een lopend stadionverbod (administratief, gerechtelijk, burgerrechtelijk of onmiddellijk stadionverbod als veiligheidsmaatregel) op een wedstrijddag niet aanwezig mogen zijn in de wettelijke perimeter van het voetbalstadion. Deze perimeter is bepaald bij Koninklijk Besluit. De termijn die momenteel wordt weerhouden is drie uur voor aanvang van de wedstrijd tot drie uur na het einde van de wedstrijd.
Bij wetswijziging van 2018 werd in artikel 24 van de Voetbalwet eveneens een perimeterverbod opgenomen als bijkomende sanctie. Het administratief stadionverbod kan gepaard gaan met een administratief perimeterverbod. De Voetbalwet bepaalt dat het perimeterverbod van toepassing is van vijf uur voor aanvang van de wedstrijd tot vijf uur na het einde van de wedstrijd.
Het verschil in duurtijd van het perimeterverbod kan zowel bij de burgers als bij de vaststellers verwarring scheppen.
Het is derhalve nodig om de duurtijd van het perimeterverbod in het politiereglement te synchroniseren met de duurtijd van dit verbod in de Voetbalwet.
Openbare veiligheid en vlotte doorgang - glasverbod
Op 27 juni 2022 keurde de gemeenteraad de invoering van het glasverbod goed op de bovenlokale zaterdag- en zondagsmarkt Oudevaartplaats en omgeving. Het glasverbod werd ingevoerd om de overlast op de markt en de onmiddellijke omgeving tegen te gaan, het aanbod van gekoelde flessen alcoholische drank nam immers steeds meer toe, met overlast tot gevolg. Dit had tevens een grote impact op de omliggende horecazaken.
Na een jaar werd geëvalueerd wat de impact is van dit glasverbod op de bovenlokale markt en de onmiddellijke omgeving.
Sinds de invoering van het glasverbod werd een significante daling van de overlast opgemerkt op de bovenlokale markt en de omgeving ervan. De cijfers algemene overlast werden vergeleken over een tijdsspanne van drie jaar en dit tijdens de zomermaanden (juni/juli/augustus 2021 tot en met juni/juli/augustus 2023).
Derhalve kan de regeling versoepeld worden. De standplaatshouders mogen binnen hun kavel toelaten dat er glazen flessen op de tafels staan. De standplaatshouder moet dus niet meer zelf de flessen bewaren en de dranken uitschenken en bijschenken. De standplaatshouder dient er wel op toe te zien dat de glazen flessen niet ruimer circuleren.
De gemeenteraad keurt de wijzigingen aan de code van politiereglementen goed. Deze wijzigingen treden onmiddellijk in werking.