Op 20 mei 2024 werd namens de BV Cashbet (RPR 0641.925.511) met maatschappelijke zetel aan de Blancefloerlaan 167/G6 te 2050 Antwerpen, een aanvraag ingediend om een convenant af te sluiten voor de exploitatie van een kansspelinrichting klasse IV, genoemd ‘Cashbet', gelegen aan de Blancefloerlaan 167/G6, bus 23 te 2050 Antwerpen.
De BV Cashbet had een kansspelvergunning F2 voor de exploitatie van de kansspelinrichting klasse IV op dit adres geldig tot en met 19 januari 2025. De BV Cashbet wenst de exploitatie van het wedkantoor op voormeld adres voort te zetten.
De uitbating van een vaste kansspelinrichting klasse IV moet op grond van de artikelen 43/4, §1 en 43/5, 6° van de Wet van 7 mei 1999 op de kansspelen, de kansspelinrichtingen en de bescherming van de spelers (verder: Kansspelwet) geschieden krachtens een convenant dat voorafgaandelijk wordt gesloten tussen de gemeente van vestiging en de uitbater. Deze bepalingen werden ingevoerd door de wet van 7 mei 2019 tot wijziging van de Kansspelwet van 7 mei 1999. Artikel 36 van de wijzigingswet bepaalde dat de houders van een kansspelvergunning F2, die op het tijdstip van de inwerkingtreding van deze wet over een vergunning beschikten, hun activiteiten onder dezelfde voorwaarden konden voortzetten. Pas ten vroegste twee jaar na de inwerkingtreding van de wet moesten ze voldoen aan deze voorwaarde. De wetswijziging trad in werking op 25 mei 2019. Dit betekent dat alle aanvragen voor een hernieuwing van een bestaande kansspelvergunning F2 vanaf 25 mei 2021 vergezeld dienen te zijn van een convenant.
Thans moet bij de aanvraag om hernieuwing dus rekening gehouden worden met voormelde voorwaarden. Dit betekent eveneens dat de aanvrager ervoor dient te zorgen dat de kansspelinrichting klasse IV niet gevestigd wordt in de nabijheid van onderwijsinstellingen, ziekenhuizen, plaatsen die vooral door jongeren bezocht worden, zulks behoudens met redenen omklede afwijking die door de gemeente wordt toegestaan.
Om de kansspelvergunning F2 te hernieuwen bij de Kansspelcommissie is een convenant nodig tussen de BV Cashbet en de stad Antwerpen.
Kansspelinrichtingen klasse IV zijn, op basis van artikel 43/4, §1 van de Kansspelwet, plaatsen die uitsluitend bestemd zijn voor het aannemen van weddenschappen. Het aannemen van weddenschappen vereist een kansspelvergunning F2. Behoudens de uitzonderingen bepaald in §5 van voormeld artikel, is het verboden weddenschappen aan te nemen buiten een kansspelinrichting klasse IV. De uitbating van een vaste kansspelinrichting klasse IV moet geschieden krachtens een convenant dat voorafgaandelijk wordt gesloten tussen de gemeente van vestiging en de uitbater. Het convenant bepaalt waar de kansspelinrichting wordt gevestigd alsook de nadere voorwaarden. In het convenant worden de openings- en sluitingsuren én de openings- en sluitingsdagen bepaald van de kansspelinrichtingen klasse IV en wordt vastgelegd wie het gemeentelijk toezicht waarneemt.
Om een kansspelvergunning klasse F2 te kunnen verkrijgen moet de aanvrager volgens artikel 43/5 van de Kansspelwet:
Artikel 43/4 van de wet van 7 mei 1999 op de kansspelen, de kansspelinrichtingen en de bescherming van de spelers (Belgisch Staatsblad 30 december 1999).
De gemeenteraad heeft een algemene regelgevende bevoegdheid voor zaken van gemeentelijk belang tenzij de bevoegdheid is toegewezen aan een ander orgaan van de gemeente (artikel 40 Decreet Lokaal Bestuur).
De BV Cashbet baat de kansspelinrichting klasse IV gelegen aan de Blancefloerlaan 167/G6, bus 23 te 2050 Antwerpen uit. Hiervoor beschikt zij over een kansspelvergunning F2 die hernieuwd moet worden. De hernieuwing van de kansspelvergunning F2 gebeurt driejaarlijks. Voorafgaandelijk moet een convenant afgesloten worden met de gemeente zoals bepaald in de wijzigingswet van 7 mei 2019. Voor bestaande kansspelinrichtingen moet elke aanvraag vanaf 25 mei 2021 vergezeld zijn van een convenant.
De voorwaarden waar de aanvrager conform artikel 43/5 van de Kansspelwet aan moet voldoen om een kansspelvergunning F2 te kunnen verkrijgen, gelden eveneens voor het hernieuwen van dergelijke vergunning. Het gegeven dat er reeds een kansspelvergunning werd uitgereikt, doet geen afbreuk aan het feit dat er thans, na inwerkingtreding van de artikelen 43/4, §1 en 43/5, 6°, alsnog een convenant moet worden afgesloten. De gemeente behoudt haar discretionaire bevoegdheid om te beslissen of, en onder welke voorwaarden, er thans een convenant wordt afgesloten. Door de convenantverplichting heeft de bevoegdheid de bevoegdheid gekregen daadwerkelijk een rol te spelen in de verkrijgingsprocedure voor een kansspelvergunning.
Artikel 43/5, 5° van de Kansspelwet bepaalt ondubbelzinnig dat "De aanvrager van het convenant ervoor moet zorgen dat een kansspelinrichting klasse IV niet gevestigd wordt in de nabijheid van onderwijsinstellingen, ziekenhuizen, plaatsen die vooral door jongeren worden bezocht, zulks behoudens met redenen omklede afwijking die door de gemeente wordt toegestaan."
De parlementaire voorbereiding stipuleert verder dat: "Het convenant bepaalt waar de kansspelinrichting wordt gevestigd, inzonderheid rekening houdend met onderwijsinstellingen, ziekenhuizen, plaatsen die vooral door jongeren worden bezocht, plaatsen waar erediensten worden gehouden of gevangenissen." De concrete omstandigheden die een weigering om een convenant te kunnen sluiten, kunnen verantwoorden zijn derhalve niet beperkt tot de inrichtingen die uitdrukkelijk vermeld staan in hoger geciteerd artikel uit de Kansspelwet. Dit werd bevestigd door een arrest van het Grondwettelijk Hof van 9 december 2021 (arrest nr. 177/2021).
Er moet bij de beoordeling om al dan niet over te gaan tot het afsluiten van een convenant nagegaan worden of de voorgestelde locatie al dan niet in de nabijheid van dergelijke inrichtingen gelegen is. De ingevoerde bepaling strekt ertoe om de risico’s in verband met de ligging van een vaste kansspelinrichting klasse IV te beperken en kwetsbare spelers te beschermen. Dergelijk nabijheidsonderzoek is een determinerend motief in de afweging van de gemeente om in een individueel dossier te beslissen om al dan niet het convenant af te sluiten.
De stad Antwerpen investeert in een coherent en geïntegreerd drugbeleid. Naast middelenverslavingen wordt binnen dit beleid ook aandacht geschonken aan gedragsverslavingen, zoals gamen en gokken. Het is daarbij belangrijk om preventief en voor aanvang van de problematiek in te grijpen. Bijgevolg zijn uiterst belangrijke doelgroepen voor verslavingspreventie jongeren en kwetsbare personen.
Onderzoek toont aan dat het in contact komen met middelen of verslavende gedragingen op jonge leeftijd, het risico op verslaving op latere leeftijd verhoogt. Dit heeft te maken met de ontwikkeling van de hersenen: "Hoe eerder iemand begint, hoe meer invloed dit heeft op de ontwikkeling van de hersenen, hoe impulsiever iemand wordt, wat dan weer de kans op verslaving verhoogt. Dit is voor gokken net zo: problematische gokkers bleken telkens vroeger te zijn gestart met gokken - vaak al rond de leeftijd van 10 jaar - dan leeftijdsgenoten die (niet problematisch) gokken." (Shead, Derevensky & Gupta, 2010, Geel en Fisher in Bowden-Jones & Georges, 2015).
Antwerpen is een bruisende studentenstad en heeft ook heel wat (middelbare) scholen op het grondgebied. Geld inzetten op sportwedstrijden is de gokvorm die het meest frequent wordt beoefend door de Vlaamse studenten, zo blijkt uit onderzoek van de VAD. (Van Damme et al., 2022). Nog problematischer, hoewel gokken onder de 18 jaar verboden is, is de vaststelling dat 0,9% van de middelbare schooljongeren een regelmatige speler is bij sportweddenschappen en 7,7% aangeeft ooit te hebben gespeeld. (Rossiers, VAD Webinar, 2021, 19:38). Er kan bijgevolg niet aan voorbijgegaan worden dat hier zeer strikt op moet toegezien worden.
Het wedkantoor aan de Blancefloerlaan 167/G6, bus 23 te 2050 Antwerpen voldoet niet aan de wettelijke nabijheidsregels.
De locatie is niet geschikt voor de implementatie van een wedkantoor, zoals blijkt uit de administratieve akte met het nummer 013472/54 van 23 mei 2024. Het wedkantoor ligt in een gedeelte van de stad waar de leefbaarheid reeds onder druk staat door verschillende soorten van overlast en criminaliteit. Vanwege de aanwezigheid van verschillende scholen, een groot ziekenhuis en sportinfrastructuur is er eveneens passage van kinderen en jongeren. Dat is dagelijks duidelijk zichtbaar.
In de administratieve akte met het nummer 013472/54 van 23 mei 2024 maakt de Politiezone Antwerpen melding van volgende locaties die in de nabijheid van het wedkantoor zijn gevestigd:
Op basis van open bronnenonderzoek, met name Google Maps en Stad in Kaart, blijken er nog een aantal andere inrichtingen gelegen in de nabijheid van het wedkantoor.
De polikliniek Blancefloer AZ Monica is gelegen aan de Blancefloerlaan 153 te 2050 Antwerpen, met name op 120 meter wandelafstand (geen vogelvlucht) van het wedkantoor. Het gaat om een specialistenpraktijk waar men terecht kan voor verschillende medische disciplines.
Daarnaast is ook Ziekenhuis aan de Stroom polikliniek Regatta gelegen op slechts 500 meter wandelafstand (geen vogelvlucht) van het wedkantoor, met name aan de Blancefloerlaan 303 te 2050 Antwerpen.
Sporthal Linkeroever Antwerpen is elke dag geopend van 08.00 uur tot 23.00 uur. Er vinden trainingen en wedstrijden van verschillende sporttakken en sportclubs plaats, met een groot aanbod voor kinderen en jongeren. De sporttakken zijn badminton, basketbal, handbal, korfbal, tafeltennis, volleybal, groepfitness en zaalvoetbal.
Het Sint-Annacollege Linkeroever, met campussen aan de Halewijnlaan 88 en de Oscar De Gruyterlaan 4 te 2050 Antwerpen, biedt onderwijs aan de eerste tot en met de derde graad van het middelbaar, en dit in diverse richtingen, zowel doorstroomfinaliteit (aso), dubbele finaliteit (tso) en arbeidsmarktfinaliteit (bso).
Technicum Noord Antwerpen Bovenbouwschool is gelegen aan de Willem Gijsselsstraat 22 te 2050 Antwerpen, en huisvest OKAN klassen en eerste graad secundair onderwijs (STEM-technieken), de school ligt op 800 meter wandelafstand (geen vogelvlucht) van het wedkantoor.
Verder worden OKAN-klassen georganiseerd in het nooddorp aan de Middenvijver te 2050 Antwerpen, met name op minder dan 1000 meter wandelafstand (geen vogelvlucht) van het wedkantoor. Hier wordt onderwijs aangeboden aan kinderen van 12 tot 18 jaar.
Korfbalclub Sikopi aan de August Van Cauwelaertlaan 5 te 2050 Antwerpen is een gemengde sportclub, met verschillende teams voor de jeugd vanaf 5 jaar tot en met 19 jaar. Trainingen gaan door op weekavonden en wedstrijden op zaterdag. De trainingen gaan door zowel op de velden van de club, als in de sporthal Linkeroever en de sporthal van het Sint-Annacollege Linkeroever. De velden van de club liggen op 700 meter wandelafstand (geen vogelvlucht) van het wedkantoor.
Chiro De Pleplo is een volwaardige jeugdbeweging met zes afdelingen (eerste leerjaar tot en met het zesde middelbaar) en een leidingploeg van een twintigtal jongeren. Zij komen elke zaterdagnamiddag samen tussen 13.45 uur en 17.30 uur.
Verder liggen tal van sport- en recreatievelden (basketbal, voetbal) vooral bezocht door jongeren nabij het wedkantoor. Ook de groene zones rond het Galgenweel en De Middenvijver, met speeltuin, park, trapveldjes, … liggen in de nabijheid van het wedkantoor. Deze groene longen zorgen voor samenkomst van veel buurtbewoners en zijn gericht op jongeren.
Met name de aanwezigheid in de onmiddellijke nabijheid, op slechts enkele minuten wandelen, van plaatsen of sportclubs waar veel jongeren en kwetsbare personen samenkomen is problematisch. Het gegeven dat het wedkantoor zou worden gevestigd op een zeer drukke baan, met veel passage van kinderen en jongeren op weg naar school of werk, en in de directe nabijheid van fastfoodketens of discount supermarkten in trek bij jongeren is eveneens problematisch.
Uit het bovenvermelde blijkt dat het wedkantoor gelegen is nabij onderwijsinstellingen hetgeen op zich volstaat om het convenant te weigeren op grond van artikel 43/5, 5° van de Kansspelwet.
Daarnaast is er een drukke tramhalte gelegen op amper 100 meter van het wedkantoor, waarbij jongeren en kwetsbare personen rechtstreeks zicht hebben op het wedkantoor en haar bezoekers.
Dit wordt tevens bevestigd door rechtspraak van de Raad van State: “Te dezen vermeldt de bestreden beslissing de afstanden van de onderwijsinstellingen tot de kansspelinrichting en aldus doet zij blijken van een in concreto onderzoek. Het nabijheidsverbod voor onderwijsinstellingen wil de scholieren behoeden voor de verleiding om een speelautomatenhal op te zoeken omdat zij de inrichting niet ver verwijderd weten of omdat het slechts een minimale inspanning vergt om ze te bereiken. De concrete beoordeling van de nabijheid betreft ipso facto de aantrekkingskracht van de kansspelinrichting en van de inspanning om er te geraken. De gedetailleerde opgave van de afstand tot de kansspelinrichting voor wat onder meer een aantal onderwijsinstellingen betreft, volstaat om te gewagen van een aantrekkingskracht die van de kansspelinrichting op die scholieren uitgaat.
(…)
De verzoekende partij maakt ook niet aannemelijk dat de vermelde afstanden voldoende ruim zijn opdat de scholieren een zekere inspanning moeten doen om de kansspelinrichting te bereiken.
Het motief betreffende de nabijheid van onderwijsinstellingen, dat de wettigheidstoetsing heeft doorstaan, volstaat op zich om de weigering van het gevraagde convenant te verantwoorden. (RvS, nr. 208.789 van 9 november 2010).”
Ook de nabijheid van elk van bovengenoemde plaatsen waar voornamelijk jongeren samenkomen, volstaat om het sluiten van het convenant te weigeren op grond van artikel 43/5, 5° van de Kansspelwet.
Vanwege de nagestreefde sociale bescherming van jongeren betreft de vestigingsplaats van het wedkantoor aldus een ongeschikte locatie gezien de wet uitdrukkelijk verbiedt dat kansspelinrichtingen gelegen zijn in de buurt van plaatsen die vooral door jongeren worden bezocht.
Dit wordt ook uitdrukkelijk door de Raad van State bevestigd: “Tevergeefs brengt verzoekster tegen die beoordeling in dat er dan blijkbaar geen enkele locatie in het centrum van Kortrijk aan de voorwaarden voor XII-3866-13/21 het sluiten van een convenant kan voldoen. Daargelaten de feitelijke juistheid hiervan, gaat verzoekster er blijkbaar van uit dat een kansspelinrichting in het centrum mogelijk moet zijn. De Raad van State is geen dergelijk voorschrift bekend. Daarentegen bestaat er wel een wetsvoorschrift dat kansspelinrichtingen in de buurt van plaatsen die vooral door jongeren worden bezocht, verbiedt.
(…)
Wanneer dan ook de weigering op dat motief berust volstaat het ten aanzien van de formele-motiveringseis dat de prohibitieve nabijheid afdoende met redenen wordt omkleed. Te dezen is daaraan voldaan. Immers preciseert de bestreden beslissing welke door het voorschrift bedoelde inrichtingen of plaatsen te dicht bij de vestigingsplaats van verzoekster gelegen zijn en waarom, namelijk op welke afstand ze zich ten opzichte van de kansspelinrichting (slechts) bevinden.” (RvS nr. 197.781 van 13 november 2009)."
Het is immers net deze groep van jongeren die de wetgever wil beschermen, en terecht. De fysieke nabijheid of makkelijke beschikbaarheid van gokgelegenheden verhoogt de participatie aan gokken bij de bewoners uit de buurt. Zij zullen ook meer geld uitgeven aan gokspelen. Alsook de prevalentie van problematisch gokgedrag neemt toe (Vasiliadis, Jackson, Christensen & Francis, 2013; St-Pierre, Walker, Derevensky & Gupta, 2014), zeker bij jongeren. Onderzoek toont immers aan dat het in contact komen met middelen of verslavende gedragingen op jonge leeftijd, het risico op verslaving op latere leeftijd verhoogt. Dit heeft te maken met de ontwikkeling van de hersenen: hoe eerder iemand begint, hoe meer invloed dit heeft op de ontwikkeling van de hersenen, hoe impulsiever iemand wordt, wat dan weer de kans op verslaving verhoogt. Het aantal uitsluitingen bij de Kansspelcommissie is al jaren in stijgende lijn aan het verlopen (Kansspelcommissie, 2021). Dit duidt op een toenemend aantal mensen die aangeven (of door bewindvoerders, belanghebbenden, enzovoort) problemen te ervaren met hun gokgedrag. Als er bovendien geweten is dat het gros van de opbrengsten van sportweddenschappen offline wordt gegenereerd (Kansspelcommissie, 2021), is het noodzakelijk tegenwoordig extra alert te zijn voor de risico’s indien wedkantoren gesitueerd zijn in een buurt waarin veel kwetsbare personen, zoals jongeren, aanwezig zijn.
Gelet op het geheel van deze omstandigheden is er geen enkele reden om af te wijken van de wettelijke nabijheidsregels.
Door de BV Cashbet wordt thans op geen enkele wijze verduidelijkt hoe kan worden geremedieerd aan deze nabijheidsrisico’s.
Uit de administratieve akte met het nummer 013472/54 van 23 mei 2024 blijkt bovendien dat het wedkantoor een voorgeschiedenis heeft van aanhoudende overlast:
Tot slot dient te worden opgemerkt dat de verplichting voor wedkantoren om te voorzien in toepassing van het ‘Excluded Persons Information System’ (EPIS), dienaangaande geen voldoende remediërende factor is. Middels dit elektronisch identificatiesysteem zouden alle spelers die niet mogen deelnemen aan kansspelen en weddenschappen (vanwege beroepsredenen, maar ook kwetsbare groepen zoals minderjarigen, personen met een gokverslaving, spelers die op eigen aanvraag werden geschrapt, enzovoort) de toegang ontzegd worden. Het wordt in de aanvraag van de BV Cashbet niet toegelicht hoe ze dit systeem zouden toepassen. Daarenboven moet worden opgemerkt dat de gebeurlijke toegangsbeperking van de in nabijheid aanwezige kwetsbare personen niet verhindert dat zij op de desbetreffende locatie worden geconfronteerd met de aanwezigheid van een wedkantoor met de voorziene uiterlijke kenmerken, wat op zich al kan aanzetten tot gokken. De loutere verplichting te voorzien in de toepassing van het EPIS-systeem volstaat derhalve niet om de risico’s die de kansspelwetgeving wil indijken, volledig in te dammen.
De aanwezigheid van tal van kwetsbare inrichtingen in de omgeving van het wedkantoor betreffen concrete lokale omstandigheden die de stad Antwerpen ertoe dwingen om het afsluiten van een convenant met de BV Cashbet, met maatschappelijke zetel aan de Blancefloerlaan 167/G6 te 2050 Antwerpen, voor de exploitatie van een kansspelinrichting klasse IV, genoemd ‘Cashbet', gelegen aan de Blancefloerlaan 167/G6, bus 23 te 2050 Antwerpen, te weigeren.
De BV CASHBET werd gehoord op dinsdag 17 september 2024 in aanwezigheid van haar raadsman. Er werden geen bijkomende elementen toegevoegd op basis waarvan de stad Antwerpen haar beslissing herziet.
De gemeenteraad weigert om met de BV Cashbet (RPR 0641.925.511) met maatschappelijke zetel aan de Blancefloerlaan 167/G6 te 2050 Antwerpen, een convenant af te sluiten voor de exploitatie van een kansspelinrichting klasse IV, genoemd ‘Cashbet’, gelegen aan de Blancefloerlaan 167/G6, bus 23 te 2050 Antwerpen.