2024_CBS_09536 - Omgevingsvergunning. Advies hogere overheid. Voorwaardelijk gunstig advies - OMV_2024093784. Scheldelaan 600. District Antwerpen - Goedkeuring

Er werd bij de deputatie een aanvraag voor een omgevingsvergunning ingediend. De aanvraag wordt behandeld volgens de gewone procedure van het Omgevingsvergunningendecreet.

De deputatie verzoekt het college of de gemeentelijke omgevingsambtenaar om:

- een openbaar onderzoek te houden;

- advies uit te brengen.

Omschrijving stedenbouwkundige handelingen

Relevante voorgeschiedenis

-      Lopende aanvraag voor omgevingsvergunning (OMV_2024132083) voor uitbreiding van de elektrische infrastructuur op blokveld D300;

-      27/07/203: omgevingsvergunning (OMV_2023064306) voor afbraak olie-opslag op blokveld D500;

-      8/12/2022: omgevingsvergunning (OMV_2022123576) voor het slopen van 7 tanks op blokveld D500;

-      16/07/2020: omgevingsvergunning (OMV_2020034671) voor uitbreiding van de koelwaterinfrastructuur, het rooien van 4 bomen en het aanleggen van verhardingen;

-      12/12/2019: omgevingsvergunning (OMV_2019119478) voor het bouwen van een nieuwe schakelkamer, het vellen van drie hoogstammige bomen en aanleggen van een verharding (D344). In deze vergunning werd het aanleggen van verhardingen en het rooien van bomen 4, 5, 6 en 7 geweigerd wegens respectievelijk het ontbreken van het onlosmakelijk verband tussen de verhardingen en de IIOA die hierop geplaatst worden en het gebrek aan noodzaak voor de bedrijfsvoering.

-      15/11/2019: vergunning (OMV_2019103843) voor het bouwen van een hoogspanningsstation en verhardingen (D347). In deze vergunning werd de aanleg van de verhardingen geweigerd, eveneens wegens het onlosmakelijk verband met de ontbrekende IIOA die hierop geplaatst zouden worden.

Vergunde toestand

Verschillende constructies op blokvelden D300, D400 en D500 worden geacht vergund te zijn daar ze reeds aanwezig zijn op de luchtfoto van 1971 (bron: Geopunt.be) en dus dateren van voor de inwerkingtreding van het gewestplan. Nadien (en sinds 1966) werden nog diverse vergunningen verleend voor ontwikkelingen in deze zone.

Bestaande toestand

Reeds (deels) ontwikkelde blokvelden temidden van een grootschalig industrieterrein gekenmerkt door de aanwezigheid van industriële installaties en gebouwen. Het zuidelijke deel van blokveld D300 heeft nog ruimte voor nieuwe ontwikkelingen. Op blokveld D400 en D500 worden de nieuwe installaties tussen de bestaande installaties geplaatst.

Nieuwe toestand

* functie: 

  > industrie en bedrijvigheid;

  > uitbreiding van het energievoorzieningen binnen een grootschalig chemisch bedrijf.

* bouwvolume:

  > 2 E-boilers (D334):

- installatie met een grondoppervlakte van circa 545 m² en een hoogte van circa 16 meter;

- open draagstructuur in staal bovenop een betonnen funderingsplaat;

- langs weerszijden van de installatie wordt op een platform een container gezet met een oppervlakte van circa 34 m² en een totale hoogte van 5 meter.

  > overkapping 6kV-station (D461):

             - oppervlakte bedraagt circa 195 m², de hoogte bedraagt circa 7 meter;

- open draagstructuur in beton met golfplaten dak.

  > boogloods (D466):

             - oppervlakte bedraagt circa 100 m², de hoogte bedraagt 4,20 meter;

- prefab hal met groene stalen golfbeplating en een dubbele poort.

  > hal (D544):

             - oppervlakte bedraagt circa 820 m², de hoogte bedraagt circa 11,50 meter

- rechthoekige stalen constructie, afgewerkt met grijze metalen gevelbeplating en een poort in de zuid- en westgevel.

  > open installaties (D546 en D558):

- installatie D546 heeft een oppervlakte van circa 530 m² en een hoogte van circa 12 meter. De draagstructuur betreft een staalstructuur op een betonnen funderingsplaat. Ook wordt een nieuwe pompplaat in beton aangelegd;

- installatie D558 heeft een oppervlakte van 340 m², een hoogte van circa 18 meter en de draagstructuur betreft eveneens eenzelfde staalstructuur op een betonnen plaat.

* inrichting:

  > de uitbreiding gebeurt verspreid over blokvelden D300, D400 en D500 waarbij de verschillende installaties met elkaar verbonden worden door leidingbruggen;

  > nieuwe verharding zorgt er voor dat de installaties bereikbaar zijn.

Inhoud van de aanvraag

-          Bouwen van een installatie voor E-boilers;

-          Plaatsen van nieuwe leidingbruggen en het verhogen van bestaande leidingbruggen;

-          Overkapping van een bestaand 6kV-station;

-          Bouwen van een boogloods;

-          Bouwen van een hal;

-          Bouwen van open installaties;

-          Plaatsen van een pompenplaat;

-          Aanleggen van verhardingen.

Omschrijving ingedeelde inrichtingen of activiteiten

Voorgeschiedenis

Op 13 januari 2011 werd door de deputatie van de provincie Antwerpen een milieuvergunning verleend voor het verder exploiteren na verandering van een energie- en stoomcentrale (incl. demineralisatie) horende bij een chemisch bedrijf, voor een termijn verstrijkend op 13 januari 2031. Nadien werden er nog diverse vergunningen verleend voor veranderingen.

Inhoud van de aanvraag

Het voorwerp van de aanvraag betreft in hoofdzaak de exploitatie van twee bijkomende elektrische stoomketels.

Aangevraagde rubrieken

Het decreet van 25 april 2014 betreffende de omgevingsvergunning, het decreet houdende algemene bepalingen inzake milieubeleid, de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening en hun uitvoeringsbesluiten zijn van toepassing.

Conform artikel 24 en 42 van het Omgevingsvergunningsdecreet heeft het college of de gemeentelijke omgevingsambtenaar de bevoegdheid advies uit te brengen voor de vergunningsaanvragen op haar grondgebied waarvoor de deputatie, de Vlaamse regering of de gewestelijke omgevingsambtenaar de bevoegde overheid is, tenzij:

1. de aanvraag ingediend is door het betrokken college;
2. de aanvraag louter betrekking heeft op mobiele of verplaatsbare ingedeelde inrichtingen of activiteiten.

Het college heeft op 17 november 2017 (jaarnummer 2017_CBS_08858) beslist om de adviesbevoegdheid op te nemen.

Adviezen

Externe adviezen

Interne adviezen

Toetsing regelgeving en beleidsrichtlijnen

Plannen van aanleg, ruimtelijke uitvoeringsplannen en verkavelingen

Het goed is gelegen in het gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan Afbakening zeehavengebied Antwerpen (Besluit van de Vlaamse regering van 30 april 2013), binnen de afbakeningslijn.

De gebieden binnen de afbakeningslijn behoren tot het zeehavengebied Antwerpen.

Met uitzondering van de deelgebieden waarvoor in dit plan voorschriften werden vastgelegd, blijven de op het ogenblik van de vaststelling van dit plan bestaande bestemmings- en inrichtingsvoorschriften onverminderd van toepassing.

Het goed is volgens voornoemd gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan bestemd als Gebied voor zeehaven- en watergebonden bedrijven.

Zulk gebied is bestemd om te functioneren als Vlaams havengebied als onderdeel van de haven van Antwerpen. Het is bestemd voor zeehavengebonden en zeehavengerelateerde industriële en logistieke activiteiten en distributie-, opslag- en overslagactiviteiten die gebruikmaken van en aangewezen zijn op de zeehaveninfrastructuur.

Alle handelingen die nodig of nuttig zijn voor de realisatie van de bestemming en voor de exploitatie van de haven en de bedrijven zijn toegelaten.

Daartoe worden ook de volgende werken, handelingen, voorzieningen, en wijzigingen gerekend:

- de aanleg en het onderhoud van infrastructuur die nodig is voor de toegankelijkheid of voor verbindingen langs de waterzijde en langs de landszijde;

- het laguneren of op een andere wijze bergen of verwerken van baggerspecie.

Daarnaast is de ontwikkeling, het herstel en de instandhouding van tijdelijke ecologische infrastructuur toegelaten.

In het gebied zijn eveneens gebouwen of lokalen voor bewakingspersoneel toegelaten.

In het gebied zijn kantoorgebouwen niet toegelaten, tenzij ze noodzakelijk zijn voor en een inherent onderdeel zijn van de exploitatie van haven- en industriële activiteiten. De bestaande kantoorgebouwen kunnen behouden blijven binnen het bestaande bouwvolume op het moment van definitieve vaststelling van dit gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan. Uitbreidingen zijn niet toegelaten.

De aanvraag dient beoordeeld te worden aan de hand van de voorschriften van het ruimtelijk uitvoeringsplan.

De aanvraag is in overeenstemming met de bestemming en de voorschriften van het gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan.

Voor een straal van 500 meter rond de aanvraag is het voormelde GRUP tevens van toepassing. Hier gelden de bestemmingsvoorschriften Gebied voor zeehaven- en watergebonden bedrijven en – voor het Insteekdok 4 – Gebied voor waterweginfrastructuur.

Gewestelijke stedenbouwkundige verordeningen

Hemelwater: het besluit van de Vlaamse Regering van 10 februari 2023 tot vaststelling van een gewestelijke stedenbouwkundige verordening inzake hemelwater, tot wijziging van het besluit van de Vlaamse Regering van 16 juli 2010 tot bepaling van stedenbouwkundige handelingen waarvoor geen omgevingsvergunning nodig is en tot opheffing van het besluit van de Vlaamse Regering van 5 juli 2013 houdende vaststelling van een gewestelijke stedenbouwkundige verordening inzake hemelwaterputten, infiltratievoorzieningen, buffervoorzieningen en gescheiden lozing van afvalwater en hemelwater.

De gewestelijke hemelwaterverordening is niet van toepassing op de nieuwe steenslag- en asfaltverharding, alsook niet op de overkapping van het 6kV-station en de pompenplaat, aangezien het hemelwater dat hierop valt, op eigen terrein (in de aangrenzende groenzone) kan infiltreren.

De gewestelijke hemelwaterverordening is wel van toepassing op de overige aangevraagde handelingen. Daar er geen hergebruikmogelijkheden zijn, wordt er geen hemelwaterput geplaatst. Het hemelwater dat op de daken valt, wordt afgeleid naar het brakwatercircuit waar het hergebruikt wordt als koelwater op de volledige site van BASF. Het hemelwater dat op de betonplaat van de open installaties valt, zal via een olieafscheider eveneens afgeleid worden naar het brakwatercircuit.

Door het hemelwater af te leiden naar het brakwatercircuit en te hergebruiken als koelwater, wordt er tegemoet gekomen aan de uitgangsprincipes van de gewestelijke hemelwaterverordening. De afwijking op deze verordening kan aldus gunstig geadviseerd worden.

Toegankelijkheid: het besluit van de Vlaamse regering van 5 juni 2009 tot vaststelling van een gewestelijke stedenbouwkundige verordening inzake toegankelijkheid.

De gewestelijke verordening toegankelijkheid is niet van toepassing op de aanvraag.

Overige regelgeving

Archeologienota: Overeenkomstig artikel 5.4.1 van het Onroerenderfgoeddecreet van 12 juli 2013 wordt bij bepaalde aanvragen met ingreep in de bodem een archeologienota gevoegd waarvan akte werd genomen.

In voorliggende aanvraag, die niet door een publiekrechtelijke instantie is ingediend, bedraagt de ingreep in de bodem meer dan 5.000 m², is het project gelegen in industriegebied, buiten beschermde archeologische sites en buiten geïnventariseerde archeologische zones, waardoor de aanvrager verplicht is een archeologienota toe te voegen aan de aanvraag. Deze nota maakt deel uit van het aanvraagdossier. De nota toont gemotiveerd aan dat er geen verder archeologisch onderzoek moet plaatsvinden. Op 23 oktober 2024 heeft het Agentschap Onroerend Erfgoed hiervan akte genomen.

Omgevingstoets

Toetsing van de verenigbaarheid van het aangevraagde met de omgeving en de goede ruimtelijke ordening

Functionele inpasbaarheid

De aanvraag voorziet in de uitbreiding van het Energiebedrijf binnen de afdeling Utilities. Om de CO₂-emissies van het bedrijf te reduceren, worden er twee bijkomende elektrische stoomketels (e-boilers) gebouwd die zullen instaan voor de productie van stoom. Tevens wordt een nieuwe condensaat polishing unit (CPU) gebouwd in functie van de opwaardering en recuperatie van het stoomcondensaat dat onstaat bij de verschillende bedrijven op de site. De werken bevinden zich verspreid over drie blokvelden gelegen ten westen van Insteekdok 4 maar centraal op een grootschalig industrieterrein.

De aanvraag betreft:

-      Het bouwen van de installatie voor de twee e-boilers: de installatie bestaat uit een funderingsplaat in gewapend beton waarop een structuur in staal gebouwd wordt. In deze staalstructuur worden verschillende apparaten geplaatst die bereikbaar worden gemaakt door bordessen en platformen. Langs weerszijden van de installatie wordt een container voorzien waarin elektrische installaties en instrumenten geplaatst worden;

-      Het bouwen van een nieuwe hal waarin condensaatwater wordt gezuiverd (CPU). De hal wordt opgebouwd uit een stalen structuur en afgewerkt met een metalen gevelbeplating;

-      Het bouwen van een boogloods voor de opslag van materiaal;

-      Het afschermen van bestaande transformatoren door het voorzien van een overkapping. Boven deze transformatoren zal een nieuwe leidingbrug geplaatst worden;

-      Het bouwen van open installaties en een pompenplaat;

-      Het verbinden van de nieuwe installatie met de bestaande installaties en voorzieningen op de site door middel van nieuwe leidingbruggen en het verhogen en uitbreiden van bestaande leidingbruggen;

-      De aanleg van verhardingen om alle installaties en gebouwen met elkaar te verbinden en bereikbaar te maken.

De nieuwe gebouwen en constructies dragen bij tot de verdere exploitatie van het bedrijf waardoor de aanvraag functioneel inpasbaar is.

Schaal - ruimtegebruik - bouwdichtheid

De aanvraag is in overeenstemming en verenigbaar met de ruimtelijke context van het havengebied waarbinnen deze aanvraag is gesitueerd. De nieuwe gebouwen en installaties worden gebouwd binnen de grenzen van reeds (deels) ontwikkelde blokvelden volgens de bestemming die van toepassing is.

Visueel-vormelijke elementen

De gebruikte materialen zijn beton en staal. Deze materialen zijn neutraal en aanvaardbaar binnen deze industriële omgeving.

Hinderaspecten – gezondheid – gebruiksgenot – veiligheid in het algemeen

De vergunningverlenende overheid heeft het advies ingewonnen van de Brandweerzone Antwerpen. Op moment van opmaak van dit verslag was het advies nog niet uitgebracht. Ook het college hecht belang aan dit advies.

Omwille van de nabijheid van elektriciteitskabels werd het advies ingewonnen van Elia Asset. Zij brachten een voorwaardelijk gunstig advies uit. De voorwaarden uit deze adviezen, gericht op het vrijwaren van de integriteit van omgevende infrastructuren, met het oog op de beperking van de hinder van de geplande werkzaamheden en met het oog op de veiligheid, kunnen integraal aan deze vergunning worden gehecht.

Mobiliteitsimpact (onder andere toetsing parkeerbehoefte)

De aanvraag genereert geen bijkomende parkeerbehoefte noch verkeersbewegingen.

Toetsing van aanvaardbaarheid van de ingedeelde inrichtingen en activiteiten op het vlak van hinder en risico's voor de mens en het milieu

BASF Antwerpen exploiteert verschillende installaties in functie van de energie-, stoom-, en watervoorzieningen voor het chemisch bedrijf. Deze ingedeelde inrichtingen bevinden zich verspreid over de gehele site van BASF. Dit wordt ook wel het Energiebedrijf genoemd. Bij BASF Antwerpen worden installaties ingezet waarbij stoom als warmtedrager wordt gebruikt in diverse chemische processen, terwijl ook warmte uit deze processen wordt gerecupereerd. Dit geheel wordt aangeduid als het stoomverbund. Het resulterende stoomcondensaat wordt teruggevoerd naar het Energiebedrijf om zowel het water als de resterende warmte-inhoud te benutten.

Het voorwerp van de aanvraag omvat de uitbreiding van de bestaande vergunning door het plaatsen van 2 bijkomende elektrische stoomketels, dewelke per unit zullen voorzien in 50 bar stoom met een piekproductie van 45 ton/uur. Als ketelwater voor de e-boiler wordt warm gedemineraliseerd water gebruikt. Wanneer een e-boiler in gebruik is, wordt elke dag gedurende 15 minuten 0,4 ton/uur ketelwater gekoeld en gespuid om een constante kwaliteit van het ketelwater te garanderen. Daartoe is op jaarbasis circa 12 m³ proceswater nodig bij een inzet van circa 350 uur/jaar. Het gespuid water wordt naar het brakwaternet van BASF geleid, zodat het nog voor andere koeldoeleinden gebruikt kan worden. De bespaarde energie door de omschakeling van een met gas gevoede ketel naar een e-boiler is 10 TJ per jaar (aan de vollast van 350 uur per jaar). De omschakeling van een met aardgas gevoede boiler naar een elektrische boiler wordt inzake de klimaatdoelstellingen als een gunstige evolutie gezien, zodat er gebruikt gemaakt kan worden van groene elektriciteit.

Verder omvat de aanvraag de vervanging van de bestaande eenheid voor behandeling tegen onzuiverheden van verzameld stoomcondensaat (Condensate Polishing Unit of afgekort CPU) en de optimalisatie van de periferie van deze CPU. De nieuwe CPU bestaat uit drie straten, met elk een kationwisselaar en een mengbed. Het opgenomen vermogen van de condensaatbehandeling zal dalen met naar schatting 53 kW. Dit levert een besparing van 1,7 TJ per jaar.

Daarnaast wordt het aardgasreduceerstation op blokveld H400 uitgebreid. Aardgas wordt via twee innamestations, één in het noorden en één in het zuiden, naar de site aangevoerd en vervolgens via een intern leidingnetwerk en zes vergunde ontspanningsstations verder geleid naar de verschillende verbruikers op de site. Om een stabiele aardgastoevoer over de site te garanderen en de afhankelijkheid van één innamestation te verminderen, wordt het bestaande gasontspanningsstation op H409 ontdubbeld. Hierdoor wordt het maximum te vergunnen aardgasdebiet voor dit ontspanningsstation verhoogd van 20.000 Nm³/uur naar 40.000 Nm³/uur.

Er worden enkele aanpassingen doorgevoerd aan de opslag van gevaarlijke stoffen. De opslagtank B1620B voor de opslag van zoutzuur werd uit dienst genomen (een afname van 58,75 ton).

Ook wordt er een actualisatie doorgevoerd aan de rubrieken van de airco’s en compressoren, er wordt een bijkomend vermogen van 50,9 kW aangevraagd. Tenslotte worden er enkele warmtewisselaars bijgeplaatst en het reeds vergund vermogen verhoogd.

Het is aan de vergunningverlenende overheid om, op basis van alle onafhankelijk uitgebrachte deskundige adviezen, tot een gemotiveerde en integrale beslissing te komen.

Advies van het college

Gunstig advies te verlenen voor de aanvraag tot omgevingsvergunning onder voorwaarden en voor zover het advies van de Brandweerzone Antwerpen gunstig is of voorwaardelijk gunstig met uitvoerbare voorwaarden.

Geadviseerde stedenbouwkundige voorwaarden

1. Er dient te worden voldaan aan de voorwaarden uit het advies van Elia Asset.

Geadviseerde rubrieken

De aanvraag werd onderworpen aan een openbaar onderzoek. Op het moment van schrijven van dit omgevingsverslag was het openbaar onderzoek nog niet afgerond. De beoordeling van de eventuele bezwaren wordt overgelaten aan de vergunningverlenende overheid.

Informatievergadering

Een informatievergadering was niet vereist en werd niet gehouden.