Op 30 januari 2015 (jaarnummer 790) keurde het college de inrichting van de Monumentenprijs van de stad Antwerpen goed. Op 2 maart 2015 (jaarnummer 112) keurde de gemeenteraad het reglement van de prijs goed. Op 6 maart 2015 (jaarnummer 1882) keurde het college 'Het Schoonste Gebouw. Monumentenprijs stad Antwerpen' goed als naam voor de monumentenprijs van stad Antwerpen.
In 2015 werd voor de eerste keer de monumentenprijs van de stad Antwerpen 'Het Schoonste Gebouw' uitgereikt, in 2017 en 2019 door respectievelijk de tweede en derde editie. In 2021 werd de prijs voor de vierde keer uitgereikt, maar dan onder een andere naam vanwege een verschuiving van de focus. Hiervoor werd in 2021 het reglement aangepast.
Op 27 november 2020 (jaarnummer 9866) keurde het college 'Het Erfgoedjuweel. Monumentenprijs stad Antwerpen' goed als de nieuwe naam voor de monumentenprijs van stad Antwerpen. Op 14 december 2020 (jaarnummer 752) keurde de gemeenteraad het nieuwe reglement van de prijs goed.
In 2025 zal de monumentenprijs van de stad Antwerpen voor de zesde keer georganiseerd worden met een kleine wijzing in de focus. Het reglement van de prijs dient hiervoor aangepast te worden.
De basisdoelstellingen van de monumentenprijs van de stad Antwerpen blijven dezelfde. Enerzijds bekroont de prijs een recent verbouwings-, renovatie-, en/of restauratieproject met erfgoedwaarde op het grondgebied van stad Antwerpen. Zowel beschermde als niet-beschermde gebouwen komen in aanmerking voor de prijs. Anderzijds beoogt de prijs een breder draagvlak voor erfgoed door het grote publiek actief te betrekken bij de prijs.
Kandidaturen kunnen na een algemene oproep worden ingediend. Aan de kandidaten wordt gevraagd om hun project te illustreren aan de hand van foto's, plannen, schetsen en een tekst. Uit de kandidaturen kiest de jury maximaal vijf finalisten en een winnaar. Daarnaast worden de finalisten via verschillende kanalen voorgesteld aan het publiek. Wie aan de stemming deelneemt maakt kans op een magisch moment in een monument. De winnaar van de juryprijs en de publieksprijs winnen beiden een geldprijs. Het bedrag voor beide prijzen is hetzelfde. Eenzelfde project kan zowel de juryprijs als de publieksprijs winnen.
De jury bestaat uit vijf stemgerechtigde leden. Dit zijn externe vakspecialisten op het gebied van architectuur en monumentenzorg en/of personen met een bijzondere voeling met het (bouwkundig) erfgoed van de stad Antwerpen. De samenstelling van de jury en de beoordelingscriteria worden aan het college ter goedkeuring voorgelegd.
De campagne die gevoerd wordt om de finalisten bekend te maken bij het publiek, zet de stad Antwerpen als onroerend erfgoedstad op de kaart en plaatst onroerend erfgoed in een positief daglicht. De finalisten tonen de meerwaarde van erfgoed en hun project aan, waarbij de duurzame herbestemming die aan het betrokken gebouw of gebouwencomplex wordt gegeven een belangrijke rol speelt. De communicatiecampagne levert zowel voor de stad Antwerpen als voor de finalisten media-aandacht op, brengt het thema onroerend erfgoedzorg op de agenda en zet dit erfgoed op een originele manier in de kijker.
Voor de prijsuitreiking wordt een publieksmoment georganiseerd. De modaliteiten van de prijsuitreiking worden aan het college ter goedkeuring voorgelegd.
In 2025 zal voor de zesde keer de monumentenprijs van de stad Antwerpen uitgereikt worden. Hiervoor worden enkele beperkte technische wijzigingen in het reglement aangebracht:
De gemeenteraad keurt de aanpassingen aan het reglement 'Het Erfgoedjuweel. Monumentenprijs stad Antwerpen' goed.
De gemeenteraad neemt kennis van de gecoördineerde versie van het reglement van de monumentenprijs.