‘De Nieuwe Rand’ is een project dat de mobiliteit, leefkwaliteit en klimaatvriendelijkheid in de oostrand van Antwerpen wil verbeteren. Het is een initiatief van de Vlaamse Overheid en wordt getrokken door het Departement Omgeving en het Agentschap Wegen en Verkeer (AWV). ‘De Nieuwe Rand’ focust zich op het oostelijk deel van de rand rond Antwerpen - het Haventracé - dat samen met de Oosterweelverbinding, de overkapping van de ring en investeringen in duurzaam vervoer deel uitmaakt van het Toekomstverbond uit 2017.
In samenwerking met burgerbewegingen, het middenveld, inwoners, experts en lokale besturen wordt onderzocht hoe de A12 en E313 beter kunnen functioneren, maar ook of de aanleg van twee nieuwe wegen - de A102 en de Nx - kan bijdragen tot een betere mobiliteit. Even belangrijk is het onderzoek naar hoe ‘De Nieuwe Rand’ de gezondheid en wandel- en fietsvriendelijkheid van de stads- en dorpskern kan versterken, hoe het een aangename regio kan creëren die zowel klimaatvriendelijk is als beter bestand tegen klimaatverandering en hoe het een veiligere verkeersomgeving mogelijk kan maken.
Op basis van de kennis en inzichten die sinds de start van de onderzoeksfase werden verzameld, kunnen vandaag vijf tracés worden voorgesteld voor een mogelijke nieuwe weg in Stabroek (Nx). Daarnaast wordt een alternatief onderzocht waarbij de Nx niet wordt aangelegd. Over de A102, de mogelijke nieuwe ondergrondse weg tussen de E313 in Wommelgem en de E19/A12 in Ekeren, is intussen voldoende geweten om in het verdere onderzoek te focussen op een aantal kansrijke programma’s. Ook de visie over de klimaatgordel maakt onderdeel uit van de tussennota. Dit alles wordt beschreven in een nieuw onderzoeksrapport, de ‘tussennota’.
In de huidige fase van het project is de tussennota in publieke raadpleging gegaan. Tijdens deze publieke raadpleging is formele inspraak nodig. Hiervoor wordt aan de lokale besturen de feedback op de tussennota gevraagd. De feedback van het district Borgerhout wordt met huidig besluit geformuleerd.
Ook de brede bevolking tijdens een publieke raadpleging ook de kans om feedback te geven op de tussennota.
De districtsraad neemt kennis van de Tussennota ' Complex Project: De Nieuwe Rand, Antwerpen, Samen op weg naar morgen' en geeft hierop volgend advies:
In dit advies beperkt de districtsraad zich tot algemene maatregelen met een directe impact op het district Borgerhout en specifieke ingrepen in het district.
De districtsraad betreurt het gebrek aan bewonersinformatie voor Borgerhout en Deurne. De districtsraad dringt als betrokken lokale overheid aan op correcte inspraak.
Voor de districtsraad is de prioriteit investeren in meer openbaar vervoer en vrachtvervoer over spoor/water voor de noodzakelijke modal shift.
De districtsraad vraagt daarom dat scenario’s met minder nieuwe wegeninfrastructuur maar met een beperkt aantal ingrepen op de bestaande infrastructuur volwaardig onderzocht worden t.o.v. het referentiescenario. Onderzoek zowel een nul-scenario met in het geheel geen nieuwe wegeninfrastructuur, scenario’s zonder A 102 (Haventracé Light), een scenario zonder verbindingsweg NX en een scenario zonder verbreding van de E 313.
De nota geeft aan dat alle sensitiviteitsanalyses zijn gebaseerd op het maximale scenario (A102 als verzamelweg + de NX). Dit wordt als onlogisch beschouwd, en er wordt benadrukt dat sensitiviteitsanalyses ook nodig zijn voor Haventracé Light of andere nul-scenario's. Dit om de effecten te evalueren in het geval van:
De districtsraad verlangt een expliciet onderzoek naar de gevolgen van een scenario waarin de A102 niet wordt aangelegd. Hierbij worden de volgende punten benadrukt:
Bij het onderzoek naar het effect van sturende verkeersfiscaliteit, mag men niet alleen focussen op geoptimaliseerde sturing via verschillende tolscenario's voor de Scheldetunnels. Het effect van de invoering van een slimme kilometerheffing op het Vlaamse, of op zijn minst het Antwerpse (snel)wegennet, moet ook worden bestudeerd.
De ondertunneling van het westelijk deel van de E313 op het huidige tracé, tussen de Antwerpse ring en Wommelgem, zoals gevraagd door de districtsraden van Borgerhout en Deurne, dient gerealiseerd.
Extra rijstroken op de E313 zijn onaanvaardbaar vanwege de reeds bestaande grote negatieve impact van de snelweg op de bewoners van Borgerhout en Deurne.
Het ontwerp van de E313 ter hoogte van de aansluiting met de Antwerpse ring moet goed worden afgestemd op het nieuwe ontwerp van die Ring in het Oosterweelproject, dat ondergronds zal plaatsvinden.
Het concept van een klimaatgordel in de rand en het idee van een 'nieuwe (groene) rand' wordt volledig gesteund. Echter, de districtsraad plaatst vraagtekens bij de voorstelling van het creëren van extra natuurwaarden om direct extra emissies te compenseren door de aanleg van nieuwe infrastructuur. Het alternatievenonderzoek moet een helder beeld geven van de winst en/of het verlies aan natuurwaarden.
Ten slotte, niet alleen voor de Oosterweel, maar zeker ook voor de nieuwe wegeninfrastructuur (o.m. verbreding E313) moet worden onderzocht in welke mate nieuw verkeer wordt geïnduceerd. Nieuwe wegen hebben namelijk een aanzuigeffect, waardoor de nieuwe wegcapaciteit binnen afzienbare tijd weer verstopt kan raken.
De districtsraad neemt kennis van de Tussennota ' Complex Project: De Nieuwe Rand, Antwerpen, Samen op weg naar morgen' en keurt het volledige advies op deze nota zoals omschreven in dit besluit goed.